چکیده اکسیکام ها متعلق به دسته داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی هستند که این داروها نه تنها در کاهش التهاب و پایین آوردن دمای بالای بدن موثرند، بلکه اثر بازدارندگی روی فعالیت سلول های سرطانی در سرطان های کولن، شش، سینه و لوسمی خون نیز دارند. اگرچه مکانیسم عمل این داروها در کاهش التهاب به طور دقیق مشخص شده است ولی تا کنون مکانیسم دقیقی در رابطه با فعالیت ضد سرطانی آن ها پیشنهاد نشده است. با توجه به میزان گزارش های علمی اندک در مورد کمپلکس های پیروکسیکام در مقایسه با سایر اقلام دارویی و همچنین کاربرد این ترکیبات در بیوشیمی و شیمی دارویی تحقیقات بیشتر بر روی این کمپلکس ها چه از جنبه بر هم کنش با dna و چه از نظر ساختاری و طیفی دارای اهمیت بسیار زیادی است. در این پروژه ی تحقیقاتی کمپلکس-های trans-[cu(pir)2(thf)2]، trans-[zn(pir)2(etoh)2] و trans-[ni(pir)2(etoh)2] سنتز شدند. این کمپلکس ها به روش های مختلف اسپکتروسکوپی از قبیل uv،ir ، 1h-nmr، آنالیز عنصری و کریستالوگرافی اشعه ی-x شناسایی شدند. در همه ی این کمپلکس ها دو لیگاند پیروکسیکام منو آنیونی به صورت دودندانه و از طریق n پیریدیلی و o گروه آمیدی به یون فلزی کوئوردینه می شوند. صورت بندی پیروکسیکام zzz است و به دلیل ایجاد موقعیت فضایی مناسب پیوند هیدروژنی درون مولکولی بین o- مربوط به گروه هیدروکسیل و nh گروه آمیدی به وجود می آید و این کمپلکس ها به دلیل پایداری ناشی از تشکیل حلقه ی شش تایی تشکیل شده در اثر ایجاد پیوند هیدروژنی درون مولکولی دارای پایداری زیادی هستند. به علاوه کلیه ی این کمپلکس ها دارای ساختار اکتاهدرال انحراف یافته هستند و طول پیوندهای موقعیت محوری در مقایسه با طول پیوندهای موقعیت استوایی بلندتر است. در این پروژه برهم کنش کمپلکس trans-[cu(pir)2(thf)2] و زنجیره ی dna مورد بررسی قرار گرفت. زنجیره ی dna، یک ترکیب فعال نوری است و به همین دلیل باعث انحراف نور پلاریزه می شود و طیف سنجی cd در بررسی تغییرات ایجاد شده در زنجیره ی dna کاربرد دارد. علاوه بر این، می توان بر هم کنش یک ترکیب غیرفعال نوری با زنجیره ی dna را نیز با استفاده از طیف سنجی cd و بررسی تغییرات جذب دنبال کرد و به وجود یا عدم وجود بر هم کنش بین ترکیب غیرفعال نوری و زنجیره dna پی برد.به منظور بررسی اثرات ضدسرطانی کمپلکس، برهم کنش کمپلکس trans-[cu(pir)2(thf)2] و پیروکسیکام منو آنیونی با dna توسط روش های ژل الکتروفورز و cd مورد مطالعه قرار گرفت. آنیون پیروکسیکام در مقایسه با کمپلکس trans-[cu(pir)2(thf)2] مسافت کم تری را در سطح ژل الکتروفورز طی می کند. از آن جا که تشکیل پیوند هیدروژنی بین یک ترکیب با ژل آگارز می تواند بر دو عامل موثر در الکتروفورز یعنی جرم و بار اثر گذارد، لذا طی شدن مسافت کم تر برای آنیون پیروکسیکام در سطح ژل الکتروفورز ناشی از تشکیل پیوند هیدروژنی است. نتایج به دست آمده از طیف سنجی cd نیز حاکی از ایجاد تغییر در ساختار dna در اثر برهم کنش با کمپلکس trans-[cu(pir)2(thf)2] بود.تعیین مکانیسم دقیق این بر هم کنش به راحتی امکان پذیر نیست و نیاز به بررسی های بیشتری دارد.

چکیده در این پروژه، مشتقات جدیدی از فروسن: i) [fc-ch=n-c6h4-n=ch-fc] v) [fc-ch=n-c6h4-(n2)-c6h4-n=ch-fc] ii) [fc-ch=n-c6h5-c6h2-(c2o)-n=ch-fc] vi) [fc-ch=n-c6h4-(n2)-c6h5] iii) [fc-ch=n-c6h4-(so2)-c6h4-n=ch-fc] vii) [fc-ch=n-c6h4-(c16h14) (n) (o)2] iv) [fc-ch=n-c6h4-(o)-c6h4-n=ch-fc] از واکنش تراکمی فروسن کربالدهید با آمین های آروماتیک سنتز شدند. کمپلکس های (i-vii) با روش های اسپکتروسکوپی ir، 1h-nmr، uv-vis و ولتامتری چرخه ای شناسایی شدند. برای هر هفت کمپلکس تشکیل شده، نوار تیز و نسبتاً شدید در ناحیه cm-11702-1613 مربوط به ?(c=n) پیوند ایمینی است. با تراکم گروه c=o ماده آغازگر، فروسن کربالدهید، با گروه –nh2 آمین های مربوطه، هیچ نوار کششی برای c=o و –nh2 مشاهده نشد. طیف های 1h-nmr با روزنانس های تیز، نشان دهنده رفتار دیامغناطیس این کمپلکس ها در دمای اتاق می باشند. پروتون های حلقه cp، محیط مغناطیسی یکسانی دارند و یک جا بجایی شیمیایی را در ppm2/4 نشان می دهند. روزنانس های حلقه های cp استخلاف دار شده، در ناحیهppm 5-4/4 ظاهر می شوند. در هر کمپلکس، پروتون های ایمینی (-ch=n-) ناپوشیده شده و سیگنال آن درppm 8/10-3/8 ظاهر می شود. این ترکیبات چند نوار جذبی از قبیل mlct، lmct و انتقالات درون لیگاندی را نشان می دهند. این انتقالات، در مقایسه با فروسن و فروسن کربالدهید، شیفت آبی یا قرمز نشان می دهند. ولتاموگرام های چرخه ای جفت fe(iii/ii)، برای کمپلکس های (ii,iv,vi) رفتار برگشت پذیر، برای کمپلکس (vii) رفتار برگشت ناپذیر و برای کمپلکس (iii) رفتار شبه برگشت پذیر را نشان می دهند. ازکمپلکس (vi)، [fc-ch=n-c6h4-(n2)-c6h5]، برای اندازه گیری گلوکز در حضور آنزیم گلوکزاکسیداز استفاده شد. پدیده تقاطع اسپین کمپلکس های (iii، ii)، [fc-ch=n-c6h4-(so2)-c6h4-n=ch-fc] و [fc-ch=n-c6h5-c6h2-(c2o)-n=ch-fc] با اسپکتروسکوپی uv-vis در دماهای مختلف (c°0 تا c°100) مورد مطالعه قرار گرفت. کلمات کلیدی: فروسن کربالدهید، فروسنیل شیف-بیس، سنسور گلوکز، گلوکزاکسیداز، واکنش های تراکمی، ولتامتری چرخه ای.

کینولون ها از عوامل ضدباکتریایی قوی می باشند که گستره ی وسیعی از آنتی بیوتیک ها را تشکیل می دهند. سیپروفلوکساسین، 1- سیکلوپروپیل- 6- فلوئورو-4- اکسو-7- (1-پایپرازینیل)-1و4- دی هیدروکینولین-3- کربوکسیلیک اسید، از گروه فلوئوروکینولون ها می باشد. سیپروفلوکساسین از سری آنتی بیوتیک هایی است که به طور وسیعی در درمان بسیاری از عفونت ها تجویز می شود در این پایان نامه سه کمپلکس تک هسته ای از مس(ii) با فرمول های [cu(cip)2(oh)2]?2ch3oh?6h2o، [cu(cip)(bpy)(h2o)2]pf6]و [cu(cip)(phen)(h2o)2]pf6?h2o ]که در آنها cip، لیگاند سیپروفلوکساسین است، سنتز و به کمک آنالیز عنصری، طیف سنجی های ft-ir و uv- vis شناسایی شدند. ساختار حالت جامد کمپلکس [cu(cip)2(oh)2]?2ch3oh?6h2o]با کریستالوگرافی اشعه- x تک بلور تعیین شد. بلورهای آبی رنگ براق کمپلکس [cu(cip)2(oh)2]?2ch3oh?6h2o] با روش نفوذ استون به درون محلول آبی این کمپلکس تهیه شد. سیستم بلوری این ترکیب تری کلینیک و گروه فضایی p1 ? آن است . در این کمپلکس مرکز (cu(ii شش کوئوردینه است و دو لیگاند سیپروفلوکساسین در موقعیت استوایی به صورت دودندانه و با صورت بندی مشابه، از طریق اکسیژن کربوکسیلات و اکسیژن کربونیل به اتم مرکزی کوئوردینه شده اند و آرایش هشت وجهی انحراف یافته حاصل شده است. با وجود دو اتم هیدروژن متصل به n حلقه پایپرازین و دپروتونه شدن گروه کربوکسیلات در لیگاند سیپروفلوکساسین، این لیگاند به صورت یون دوقطبی می باشد. طیف ft-ir این کمپلکس ها نشان داد که ارتعاشات کششی کربونیل و کربوکسیلیک اسید cip کوئوردینه شده نسبت به cip آزاد جابه جایی و کاهش شدت دارند. طیف الکترونی این ترکیبات نیز در حلال آبی ثبت شدند. جذب های قوی مشاهده شده در ناحیه فرابنفش مربوط به انتقالات درون لیگاندی است و جذب ضعیفی که در ناحیه مرئی ظاهر می شود از نوع انتقال d-d است. همچنین برهمکنش کمپلکس[cu(cip)2(oh)2] باdna ، با روش های uv- vis، فلوئورسانس، روش ولتامتری چرخه ای و و ژل الکتروفورز مورد بررسی قرار گرفت. کاهش شدت و جابه جایی به سمت طول موج های بالاتر در طیف های جذبی گرفته شده، نشان دهنده ی برهمکنش کمپلکس با dna است. ثابت پیوند کمپلکس با dna نیز با استفاده از طیف های جذبی به دست آمد. نتایج به دست آمده از روش های انجام شده، نشان می دهند که عمده ی برهمکنش کمپلکس با dna، از نوع اینترکیلیشن است. همچنین برهمکنش الکترواستاتیک نیز مشاهده می شود. بررسی فعالیت نوکلئوآزی کمپلکس، تمایل کمپلکس به گسستن pegfp-n1 plasmid dna رانشان می دهد. سمیت سلولی کمپلکس با آزمون mtt در محیط in vitroبررسی شد و فعالیت ضدسرطانی را در برابر سلول های سرطانی(mcf-7) نشان داد.

در این پایان نامه دو کمپلکس تک هسته ای از روتنیوم (ii) و روی (ii) با فرمول های trans-[ru(dmb)2cl(etoh)]pf6 و [zn(dmb)3](pf6)2 که در آنها dmb، لیگاند 4 و´4-دی متیل بی پیریدین است، سنتز و به کمک آنالیز عنصری، طیف سنجی هایft-ir و uv-vis شناسایی شدند. ساختار حالت جامد این کمپلکس ها با کریستالوگرافی تک بلور اشعه- x تعیین شدند .پارامترهای مربوط به آن عبارت اند از: ?040/15a = ، ?524/11 b =، ? 288/16 c =، ?90 = ? = ?? = ، 4z = و ?31/2823v = . در این کمپلکس مرکز ru(ii) شش کوئوردینه است و دو لیگاند dmb در موقعیت استوایی به صورت دو دندانه از طریق اتم های نیتروژن به اتم مرکزی کوئوردینه شده اند. آرایش هندسی این کمپلکس از نوع هشت وجهی انحراف یافته است. بلورهای سفید رنگ براق کمپلکس [zn(dmb)3](pf6)2، با روش نفوذ دی اتیل اتر به درون محلول nو n- دی متیل فرمامید از این کمپلکس تهیه شدند. پارامترهای مربوط به آن عبارت اند از: ?(7) 9077/12a = ، ? (7)0821/14 b =، ? (8)5343/14 c =، ?827/87= ?، ?729/64= ?، ?580/68? = ، 2z = و ?3 (2)1/2202v = . در این کمپلکس مرکز zn(ii) شش کوئوردینه است و سه لیگاند dmb به صورت دو دندانه از طریق اتم های نیتروژن به اتم مرکزی کوئوردینه شده اند و یک آرایش هشت وجهی انحراف یافته را ایجاد نموده اند. طیف های ft-ir این کمپلکس ها نشان دادند که ارتعاشات در لیگاند dmb کوئوردینه شده نسبت به dmb آزاد جابه جایی و تغییر شدت دارند. همچنین برهمکنش این کمپلکس ها باfs-dna ، با روش های uv-vis، فلوئورسانس و ولتامتری چرخه ای مورد بررسی قرار گرفت. تغییر شدت و جابه جایی طول موج ها در طیف های جذبی، نشان دهنده ی برهمکنش این کمپلکس ها باfs-dna است. ثابت پیوند کمپلکس ها با fs-dna نیز با استفاده از طیف های جذبی به دست آمد. نتایج به دست آمده نشان می دهند که برهمکنش عمده ی این کمپلکس ها با fs-dna از نوع الکتروستاتیک است. بررسی فعالیت نوکلئوآزی این کمپلکس ها و همچنین کمپلکس [ru(phen-diox)3](pf6)2(که در آن phen-diox، 2,3-dihydro-4a,12b-(epoxyethanooxy)[1,4]dioxino[2,3-f][1,10]phenanthroline است) نشان داد که هر سه ترکیب می توانند ptz57 plasmid dna را دچار گسستگی نمایند. سمیت سلولی این کمپلکس ها با آزمون mtt در محیط vitro in بررسی شد و هر سه کمپلکس فعالیت ضدسرطانی را در برابر سلول های سرطانی(mcf-7) نشان دادند. همچنین اثر الکتروکاتالیتیکی کمپلکس trans-[ru(dmb)2cl(etoh)]pf6 در فرایند احیاء co2 به co با استفاده از روش ولتامتری و محاسبات dft مورد بررسی قرار گرفت.

جنش گردو متعلق به خانواده ژوگلانداسه (juglandaceae دارای چندین گونه می باشد که در سراسر جهان پراکنش دارند شناخته شده ترین عضو این خانواده گردوی ایرانی یا گردوی معمولی (juglans regia l.) درختانی برگ ریز هستند که اساسا در مناطق معتدل جهان از جمله اسیا یافت می شوند. گردو علاوه بر مصرف غذایی و تهیه روغن تاریخچه درمانی دیرینه دارد دراد ود در طب عوام در درمان بسیاری از بیماری ها مورد استفاده بوده است برگ های این گیاه برای درمان یبوست سرفه های مزمن، تنگی نفس، اسهال، سوء هاضمه و غیر استفاده می شوند مطالعه حاضر به بررسی فعالیت ضد سرطانی عصاره تام برگ های گردو در مراحل تکوین آن ها و نیز مقایسه این خاصیت در بخش های (فراکنش های ) استخراج شده با حلال های دارای قطبیت متفاوت می پردازد. خواص ضد سرطانی عصاره تام برگ های گردو در مراحل تکوین آن ها و نیز مقایسه این خاصیت در بخش های فراکنش های استخراج شده با حلال های دارای قطبیت متفاوت می پردازد خواص ضد سرطانی این عصاره ها در مقابل رده های سلولی human colon adencarcinoma) ht -29 (human breast adenocarcinpma و human oral squamous carcinoma) bhy بررسی شد تقریبا همه عصاره ها ( به جز فراکشن هگزانی و متانولی ) اثرات سمیت سلولی مشخصی را بر روی رده های سلولی ذکر شده در مقایسه با کنترل صنفی نشان دادند. هیچ اختلاف معناداری در اثرات سمیت سلولی برگ های جوان میان سال و پیر مشاهده نشد هدف دیگر این مطالعه اندازه گیری میزان ترکیبات فنولی در برگ های گردوی ایرانی بود. میزان فنول کل (توتال)، فلاونوییدها و تانن های متراکم در برگ های جوان میان سال و پیر با روش های folin-ciocalteu, aluminumchloride colorimetric و butanol-hcl اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که برگ های جوان و فراکشن متانولی بیشترین میزان ترکیبات فنولی را در خود دارند.

خیارهای دریایی متعلق به شاخه ی خارپوستان، کلاس holothuroidea هستند که گروه بزرگ و متنوعی از جانوران دریایی با حدود 1400 گونه در جهان را شامل می شوند. خیارهای دریایی از چندین منظر دارای اهمیت می باشند، از جمله: نقش اکولوژیکی آنها بدلیل تغییر در ترکیب کف دریا، اهمیت شیلاتی و آّبزی پروری آنها بدلیل ارزش خوراکی و تغذیه ای، اهمیت پزشکی-داروئی آنها بدلیل حضور ترکیباتی با اثر درمانی ضد باکتریایی، ضد قارچی، ضد ویروسی و ضد سرطانی. تحقیق حاضر به شناسایی مولکولی گونه ی holothuria parva و بررسی و مقایسه ی فعالیت ضد سرطانی عصاره های مختلف دیواره ی بدن این گونه می پردازد. بدین منظور قطعات مولکول dna با استفاده از پرایمر های اختصاصی srrna16 مربوط به خانواده ی holothuria تکثیر و توالی یابی شد. سپس اثرات ضد سرطانی عصاره های استخراجی حاصل از حلال هایی با قطبیت متفاوت شامل هگزان، کلروفرم، متانول و آب، بر روی سه رده ی سلولی سرطانی سینه ((mcf-7، خون (k562) و ملانوما (skmel-3) مطالعه شد. نتایج، تطابق توالی این گونه با توالی های ثبت شده ی گونه در بانک ژنی را به خوبی نشان داد. نتایج تاثیر سمیت عصاره ها در سه زمان 24، 48 و 72 ساعت بر روی سه رده ی سلولی سرطانی به صورت ic50 در محدوده ی (mg/ml 1 /0-5/0) گزارش شد. از این میان بهترین تاثیر مربوط به عصاره ی آبی بر روی رده ی mcf-7 در زمان 72 ساعت بود که سمیتی بیش از 7 برابر را در مقایسه با رده ی سلولی طبیعی داشت. بدلیل اثر بخشی قابل ملاحظه ی سمیت سلولی عصاره ی آبی بر روی رده ی سلولی سرطانی در مقایسه با رده ی سلولی طبیعی (hgf)، ترکیبات این گونه می توانند پس از تخلیص به عنوان کاندیدای مناسبی جهت تولید داروی ضد سرطان استفاده گردند.

در حال حاضر ترکیبات با منشاء طبیعی با ارائه فعالیت های بیولوژیکی و دارویی مطلوب به عنوان عوامل شیمی درمانی مورد توجه قرار گرفته اند. در این میان گیاهان دارویی در طول تاریخ با استفاده از توانایی خود در تولید متابولیت های ثانویه در درمان بیماری ها از جمله سرطان استفاده می شوند. گیاه ziziphus spina christi از خانواده rhamnaceae استفاده فراوانی برای درمان طیف گسترده ای از بیماری ها دارد. هر چند از این گونه گیاه تا کنون اثرات ضد سرطانی گزارش نشده اما مطالعاتی در زمینه خواص ضد تکثیری گونه های دیگر این جنس وجود دارد. از این رو مطالعه حاضر با هدف ارزیابی فعالیت ضد تکثیری عصاره تام و هم چنین فراکسیون های اتانولی، آب-اتانولی و آبی از برگ گیاه ziziphus spina christi طراحی شده است. فعالیت ضد تکثیری با روش mtt و مهار چرخه سلولی با روش فلوسایتومتری برروی رده سلولی کارسینومای سینه (mcf-7) ارزیابی شد. نتایج نشان دادند که فراکسیون اتانولی دارای حداقل ic50 (0.02 mg/ml) و هم چنین باعث توقف چرخه سلولی در فاز g1/s پس از تیمار 48 ساعت شد. در مجموع می توان نتیجه گرفت که فراکسیون اتانولی ممکن است دارای ترکیبات موثر جهت مهار رشد سلول های سرطانی سینه باشد که نیاز به مطالعات دقیق تر می باشد.

در سال¬های اخیر مطالعات بسیاری جهت بررسی خواص ضد سرطانی بابونه آلمانی (matricaria recutita) صورت پذیرفته است که عمدتا در آنها عصاره¬های آبی و متانلی مورد بررسی قرار گرفته¬اند. نتایج آنها بیانگر اثرات سایتوتوکسیک و القایapoptosis بر روی سلولهای مختلف سرطانی و در عین حال با دوز مشابه، دارای کمترین اثرات زیانبار بر روی سلولهای نرمال می¬باشد. طبق آنالیزهای انجام شده، مهمترین مواد موجود در این گیاه که خواص ضد سرطانی مشاهده شده را مرتبط با آنها می¬دانند از دسته¬ی فلاوونوئیدها می باشد. از آنجا که گونه¬ی matricaria recutita بسیار مشابه گونه¬ی anthemis nobilis (بابونه رومی) می¬باشد، بر آن شدیم تا اثرات عصاره تام این گونه را بر روی رده سلولی سرطان دهان (bhy) بررسی نماییم. پس از مشاهده¬ی اثرات سایتوتوکسیک از عصاره تام، فراکسیون¬های مختلف هگزان، کلروفرم، اتیل استات و متانول نیز جهت بررسی بیشتر تهیه گردید. تمامی فراکسیون ¬ها، اثرات سمیت سلولی وابسته به غلظت و زمان بر روی رده سلولی مذکور نشان دادند که در میان آنها فراکسیون کلروفرمی دارای بیشترین سمیت سلولی بود. پس از بدست آوردن ic50 فراکسیون های مختلف،اثر فراکسیون کلروفرمی بر روی چرخه سلولی سلول های سرطانی دهان ، توسط روش فلوسایتومتری و در غلظت معادل ic50 عصاره، نیز مورد بررسی قرار گرفت تا اطمینان از مکانیسم دقیق تر سمیت سلولی ایجاد شده حاصل گردد. همچنین اثر فراکسیون کلروفرمی به عنوان موثرترین عصاره بر روی رده سلولی نرمال در غلظت های مختلف نیز بررسی گردید که بر اساس نتایج بدست آمده،این عصاره اثرات زیانبار قابل توجهی بر روی سلول های نرمال از خود نشان نداد. ( ic50 > 0.5 mg/ml ) هدف دیگر در این مطالعه، اندازه¬گیری میزان ترکیبات فنولی و فلاوونوئیدی در عصاره تام و فراکسیون¬های مختلف این گیاه بود که با روش¬های folin-ciocalteu و aluminum chloride انجام گرفت که بر اساس آن بیشترین میزان ترکیبات فنولی و همچنین بیشترین میزان ترکیبات فلاونوئیدی در عصاره متانولی مشاهده گردید. در مجموع با توجه به اثرات سایتوتوکسیک فراکسیون های مختلف و محتوای فلاونوئیدی و فنولی این فراکسیون ها، می توان نتیجه گرفت که ارتباط احتمالی بین میزان این مواد و اثرات سایتوتوکسیسیتی آن ها وجود دارد و اثرات سایتوتوکسیسیتی مشاهده شده مربوط به حضور فلاوونوئید ها به همراه سایر ترکیبات می باشد.

در این مطالعه اثرات ضد سرطانی دو ترکیب سنتتیک مهار کننده cox-2 (ترکیبات a و b) بر روی دو رده سلولی سرطان سینه (mcf-7) و سرطان خون (k562)بررسی و مشخص شد هر دو ترکیب اثر سایتوتوکسیک قابل ملاحظه ای بر روی هر دو رده ی سلولی داشتند. در بررسی میکروسکوپیک سلول ها با روش رنگ آمیزی dapi تغییرات مورفولوژیک مرتبط با آپوپتوز در این سلول ها مشاهده شد. فعالیت نوکلئازی ترکیباتa و b با استفاده از بررسی تغییر حالت پلاسمید از فرم i (sc) به فرم ii (nc)مورد مطالعه قرار گرفت و مشخص شد ترکیبa در غلظت بالا موجب آسیب اکسیداتیو مولکول dna می شود. مشاهده شکست ایجاد شده در پروتئین پرو کاسپاز 3 و افزایش نسبت بیان پروتئین-های bax/bcl-2 در سلول های mcf-7 مجاور شده با غلظت معادل ic50 ترکیب a، نشان دهنده نقش موثر مسیر داخلی آپوپتوز در سلول های mcf-7 تحت تأثیر این ترکیببوده است درحالیکه علی-رغم مشاهده تأثیرات آپوپتوتیکترکییب b در سلول های mcf-7 و هر دو ترکیب a و b در سلول های k562، آپوپتوز در این تیمارها از مسیرهای مستقل کاسپاز 3 و یا از مسیر خارجی صورت می پذیرد.

در این رساله، چهار کمپلکس پلی¬پیریدیلی جدید از مس(ii) با فرمول¬های [cu(tptz)(dppz)](pf6)2، [cu(tpy)(dppz)](pf6)2، [{cu(tppz)cl}2(?-cl)](pf6)?toluene و [cu2(?-cl)2(?-tppz)]n(pf6)2n سنتز و شناسایی شدند که در ترکیب آنها tptz = 2، 4، 6- تریس(2- پیریدیل)- 1، 3، 5- تری آزین، dppz = دی¬پیریدو[3، 2-a:2، 3-c]فنازین، tpy = 2، 2: 6، 2- ترپیریدین و tppz = 2، 3، 5، 6- تتراکیس(2- پیریدیل)پیرازین است. همچنین دو کمپلکس پلی¬پیریدیلی دیگر با فرمول¬های [cu(tptz)cl2]?2h2o و [cu(tptz)2](pf6)2 که قبلاً در این گروه تحقیقاتی سنتز شده بود، برای انجام مطالعات تکمیلی مانند تعیین ساختار بلوری و بررسی برخی خواص بیولوژیکی مورد توجه قرار گرفتند. ساختار حالت جامد کمپلکس-های [cu(tptz)cl2]?2h2o، [cu(tpy)(dppz)](pf6)2، [{cu(tppz)cl}2(?-cl)](pf6)?toluene و [cu2(?-cl)2(?-tppz)]n(pf6)2n به¬کمک کریستالوگرافی اشعه-x تک¬بلور تعیین شد. نتایج نشان دادند که کمپلکس¬های [cu(tptz)cl2]?2h2o و [cu(tpy)(dppz)](pf6)2 از واحدهای منومری مجزا تشکیل شده¬اند، حال آن¬که کمپلکس [{cu(tppz)cl}2(?-cl)](pf6)?toluene یک کمپلکس دوهسته¬ای با لیگاند پل کلرو است. همچنین مشخص شد که کمپلکس [cu2(?-cl)2(?-tppz)]n(pf6)2n یک پلیمر کوئوردیناسیون تک¬بعدی است که در ساختار آن، لیگاندهای tppz و کلرو به¬صورت پل کوئوردینه شده¬اند. با تعیین پیکربندی اطراف یون فلز مرکزی در کمپلکس پنج¬کوئوردینه [cu(tpy)(dppz)](pf6)2 مشخص شد که این کمپلکس به¬صورت جالب توجهی مدل اَدیسون را نقض می¬کند و علی¬رغم 324/0= ?، آرایش فضایی لیگاندها از نوع دو هرمی مثلثی انحراف-یافته است. در ادامه، برخی از فعالیت¬های بیولوژیکی کمپلکس¬های [cu(tptz)2](no3)2، [cu(tptz)(dppz)](no3)2، [cu(tpy)(dppz)](clo4)2 و [{cu(tppz)cl}2(?-cl)](no3) مورد بررسی قرار گرفت. شیوه و میزان برهم¬کنش این کمپلکس¬ها با dna به¬کمک تکنیک¬های مختلف دستگاهی مانند طیف¬سنجی¬های جذب الکترونی، نشر فلوئورسانس، دورنگ¬نمایی حلقوی، دورنگ¬نمایی خطی، تکنیک¬های ولتامتری چرخه¬ای و پالس دیفرانسیلی و همچنین آزمون تغییر تحرک در الکتروفورز بر روی ژل آگارز بررسی شد. نتایج به¬دست آمده حاکی از این است که برهم¬کنش کمپلکس¬های [cu(tptz)(dppz)](no3)2 و [cu(tpy)(dppz)](clo4)2 با dna، به¬شیوه اینترکلیشن و از طریق جای¬گیری لیگاند dppz در بین بازهای dna انجام می¬شود، حال آن¬که دو کمپلکس [cu(tptz)2](no3)2 و [{cu(tppz)cl}2(?-cl)](no3) به¬شیوه اینترکلیشن جزئی همراه با اتصال شیاری با dna برهم¬کنش می¬کنند. علاوه¬براین، مشخص شد که میزان برهم¬کنش کمپلکس [cu(tptz)(dppz)](no3)2 با dna (m–1 106 × 3/9 = kapp) اندکی بیشتر از کمپلکس [cu(tpy)(dppz)](clo4)2 (m–1 106 × 7/6 = kapp) است. همچنین برهم¬کنش کمپلکس [cu(tptz)2](no3)2 با dna (m–1 104 × 5/1 = kb) قوی¬تر از کمپلکس [{cu(tppz)cl}2(?-cl)](no3) (m–1 103 × 4/7 = kb) است. فعالیت نوکلئازی کمپلکس¬های [cu(tptz)2](no3)2، [cu(tpy)(dppz)](clo4)2 و [{cu(tppz)cl}2(?-cl)](no3) بر روی پلاسمید pegfp-n1 در غیاب و در حضور عوامل فعال¬ساز مانند h2o2 و آسکوربیک اسید بررسی شد. نتایج نشان داد که در شرایط یکسان، ترتیب قدرت نوکلئازی این کمپلکس¬ها به این صورت است: [cu(tptz)2](no3)2 > [cu(tpy)(dppz)](clo4)2 > [{cu(tppz)cl}2(?-cl)](no3). در واقع، کمپلکس¬های [cu(tptz)2](no3)2 و [cu(tpy)(dppz)](clo4)2 هم در غیاب و هم در حضور عامل فعال¬ساز (h2o2) فعالیت نوکلئازی قابل توجهی را از خود نشان می¬دهند، حال آن¬که کمپلکس [{cu(tppz)cl}2(?-cl)](no3) تنها در حضور عامل فعال¬ساز (آسکوربیک اسید) قادر به شکستن زنجیره dna است. این نتایج و همچنین نتایج حاصل از بررسی¬های مکانیسمی نشان دادند که مکانیسم عمده در فرآیند شکست dna در حضور این کمپلکس¬ها از نوع اکسیداتیو است. فعالیت سمیت سلولی کمپلکس-های [cu(tptz)2](no3)2، [cu(tpy)(dppz)](clo4)2 و [{cu(tppz)cl}2(?-cl)](no3) بر رده سلول سرطانی mcf-7 (آدنوکارسینومای سینه انسان) به¬کمک آزمون mtt مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد که این کمپلکس¬ها طی یک روند وابسته به غلظت بر سلول¬های سرطانی اثر کشنده دارند. مقایسه اثر سمیت سلولی این کمپلکس¬ها در شرایط یکسان (تیمار 24 ساعتی سلول¬ها با کمپلکس)، این ترتیب را برای فعالیت ضدسرطانی آنها نشان داد: [cu(tptz)2](no3)2 (m? 98/1 = ic50) > [cu(tpy)(dppz)](clo4)2 (m? 57/4 = ic50) > [{cu(tppz)cl}2(?-cl)](no3) (m? 50 < ic50) که با ترتیب فعالیت نوکلئازی این کمپلکس¬ها در توافق است. اثر سمیت سلولی کمپلکس [{cu(tppz)cl}2(?-cl)](no3) در زمان¬های تیمار 48 و 72 ساعت نیز بررسی شد و به¬ترتیب ic50 برابر با 52/18 و 03/16 برای این کمپلکس به¬دست آمد. از نکات جالب توجه در این پژوهش، مقایسه سمیت سلولی کمپلکس¬ها با داروی سیس-پلاتین است. نتایج نشان داد که در شرایط یکسان (تیمار 24 ساعتی) اثر کشندگی دو کمپلکس [cu(tptz)2](no3)2 و [cu(tpy)(dppz)](clo4)2 بر سلول¬های mcf-7 بسیار بیشتر از داروی سیس-پلاتین (m? 90/57 = ic50) است. با استفاده از روش رنگ¬آمیزی dapi، اثر آپوپتوز القایی این دو کمپلکس نیز بر روی سلول¬های mcf-7 بررسی شد. با مشاهده تغییرات مورفولوژیکی وابسته به آپوپتوز در سلول¬های تیمار شده با این دو کمپلکس، احتمال می¬رود که اثر کشندگی این کمپلکس¬ها بر روی سلول¬های سرطانی از مسیر القاء آپوپتوز انجام شود. برهم¬کنش کمپلکس [{cu(tppz)cl}2(?-cl)](no3) با آلبومین سرم گاوی (bsa) نیز به¬کمک طیف-سنجی¬های جذب الکترونی و نشر فلوئورسانس بررسی شد. نتایج به¬دست آمده حاکی از برهم¬کنش قابل توجه این کمپلکس با bsa در حالت پایه است (m–1 105 × 3/2 = kb).

جنس هلیوتروپیوم حاوی حاوی الکالوئیدهای پیرولیزیدینی به فرم آزاد و انواکسید است . این الکالوئیدهای دارای سمیت کبدی بوده و برای انسان و حیوان سرطانزا می باشند. در این مطالعه بر روی استخراج، جداسازی و شناسایی الکالوئیدی گیاه هلیوتروپیوم دیسیتی فلوروم، کار شده است . گیاه فوق در منطقه رود شور قم جمع آوری گردید و با استفاده از متانول، از تمام اجزا گیاه عصاره گیری شد. مواد زائد نیز بوسیله اتردوپترول و اتیل استات جداسازی گردید و در نهایت از الکالوئید تام، که توسط کلروفرم استخراج شده بود، با استفاده از روش کروماتوگرافی (بر روی ستون) 4 الکالوئید بصورت خالص جداسازی گردید و ساختمان آنها توسط طیف زیر قرمز، طیف رزونانس مغناطیس هسته ای پروتون (h-nmr)، رزونانس مغناطیس هسته ای کربن 13 (c13-nmr) و طیف جرمی تایید گردید. الکالوئیدهای شناساییی شده به ترتیب زیر می باشد. -1 هلیوترین -2 -5 داکسی لازیوکارپین -3 اروپین -4 هلیوترین انوکسید.