چکیده : شهر به عنوان یک پدیده مکانی فضایی تحت تأ ثیر مجموعه ای از عوامل و نیروها ی طبیع ی و انسانی است که در ابعاد مختلف جمعیتی، فیزیکی و اجتماعی پیوسته در بستر زمان تغییر م ییابد . یک ی از عوامل تأثیرگذار که حیات اجتماعی و اقتصادی شهرها را تحت تأثیر قرار میدهد صنعت است. در ایران نیز صنعت به عنوان موتور محرکه رشد اقتصادی محسوب شده و رونق آن تحولات گسترده ای را در ابعاد مختلف به ویژه گسترش شهرها بر جای گذاشته است. به نظر م یرسد با وجود نقش ی که صنعت در گسترش شهرنشینی داشته در مطالعات انجام شده بدان توجه شایستهای مبذول نشده است. این تحقیق بر آن است که تأثیر صنعت را بر توسعه شهرنشینی شهر نظرآباد به عنوان منطقه مورد مطالعه بررسی نموده و پاسخ مناسبی برای این سوال ارایه نماید که فعالیت های صنع تی در ای ن شهر چه تأثیری بر تحولات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و در نهایت بر سیمای کالبدی فضایی گذاشته است؟ روش تحقیق از نوع توصیفی تحلیلی میباشد که نقش اقتصادی (ساختار اشتغال) به عنوان کارکرد اصلی شهر و متغییر مستقل و تحولات اجتماعی و کالبدی فضایی آن به عنوان متغیی ر وابسته در نظر گرفته شده است. دادههای مورد نیاز تحقیق با استفاده از آمارهای رسمی کشور و گزارش ها ی موجود در سازمانهای ذیربط تهیه شده و در تجزیه و تحلیل اطلاعات، ابتدا با استفاده از نقشهها، و عکسهای هو ایی و ماهوارهای تصویری روشنی از وضع موجود منطقهی مورد مطالعه ارایه شده است. برای تحلیل داده ها از استفاده شده و برای تعیین نقش صنعت از تکنیک تحلیل اشتغال و تکنی ک تحلی ل gis ، excel نرمافزار پایه اقتصادی شهر، مدل طولی عرض ی ای زارد، تغیی رات ضر یب مکا نی، دی اگرام سه گوش و ضر یب همبستگی بهره گرفته شده است. نتایج نشان داد که صنعت باعث توسعهی کالبدی فضایی شهر نظرآباد شده است به طوری که ای ن شهر در سال 1335 از یک روستای کوچک با جمعیت 799 نفر و با مساحتی در حدود 6 هکتار، به شهر ی با جمعیت 97722 نفر، و با وسعت 3574 هکتار در سال 1385 رسیده و در تخری ب اراض ی کشاورز ی و باغهای اطراف شهر و تبدیل آنها به کاربریهای مسکو نی و صنع تی و ایجاد محله ها ی جدی د، الحاق روستاهای اطراف شهر به بدنه اصلی شهر، افزایش قیمت زمین و مسکن و بورسباز ی آنها نقش مهم ی داشته است.

چکیده امروزه با افزایش امکانات زندگی مثل وسایل حمل و نقل زمینی ، هوایی ، دریایی و افزایش اوقات فراغت ، درآمد و گسترش شهرنشینی ، افراد بیش از هر زمان دیگری به گردش و مسافرت می پردازند ؛ به ویژه ساکنان نقاط شهری ، به دلیل آلودگی شهرها و مشکلات ناشی از زندگی ماشینی بیشتر به طبیعت و نقاط آرام علاقمند هستند. شهر آستارا و دریاچه استیل آن از نظر طبیعی دارای جاذبه های فراوانی می باشد . قرار گرفتن این شهر در سواحل دریای خزر و همجواری با کشور آذربایجان و قرارگیری در حاشیه جاده رشت - آستارا - اردبیل موجب شده همه ساله میزبان هزاران گردشگر از اقصی نقاط کشور باشد که در صورت برنامه ریزی و مدیریت کارآمد می تواند اثرات مثبت اقتصادی و محیطی را در پی داشته باشد . هدف از این تحقیق بررسی توانهای محیطی دریاچه استیل جهت تبدیل به یک کانون گردشگری و مطالعه تأثیر آن بر توسعه شهر می باشد. روش تحقیق این پایان نامه توصیفی – تحلیلی است و داده های مورد نیاز با استفاده از تکمیل تعداد 196پرسشنامه ویژه گردشگران ( جامعه میهمان ) و تعداد 185 پرسشنامه ویژه شهروندان ( جامعه میزبان ) به دست آمده است.علاوه بر این برای شناسایی توانمندیهای دریاچه و جاذبه های گردشگری آن از منابع و اسناد موجود استفاده شده است.داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار آماری spss و روشهای آماری توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهد که دریاچه استیل توانایی تبدیل به یک کانون گردشگری را داراست و در صورت محقق شدن این امر می تواند موجبات توسعه بیشتر شهر و منطقه را فراهم آورد .قابل ذکر است در این راستا موانع و نقاط ضعفی نیز وجود دارند که در صورت برنامه ریزی درست می توان این موانع و نقاط ضعف را به فرصت و نقاط قوت تبدیل کرد. واژگان کلیدی: کانون گردشگری، توسعه، آثار و پیامد، شهر آستارا و دریاچه استیل

امروزه تمایل به سفر و تفریح از اصلی ترین نیاز های بشری بشمار می رود، که در قالب فعالیت های گردشگری نمود پیدا می کند. میزان این علاقه مندی به گردشگری در همه کشورها یکسان نیست. بسیاری از کشورهای جهان به صنعت و فعالیت جهانگردی به گونه ای می نگرند که ما به صنعت نفت می نگریم. ولذا سیاست ها ،راهبرد ها و برنامه ریزی جهت فعالیت های گردشگری از چالش های مهم فکری جامعه علوم انسانی است ؛ بدین سبب مورد توجه رشته های مختلف علمی قرار گرفته است. اما پرسشی که در این حوزه قابل اعتنا می نمایاند این است که این انگیزه ها و تمایلات در بین مردم چگونه می باشد .عوامل تاثیر گذار در این تمایلات و نیازهای مردم به فعالیت های فراغتی کدامند. چه تفاوتی در گرایش مردم نواحی مختلف شهر به گردشگری وجود دارد. هدف این تحقیق سنجش میزان علاقه و تمایل مردم شهر خورموج به گردشگری و گذران اوقات فراغت و نقش گردشگری در زندگی مردم، همچنین شناخت عوامل موثر بر گرایش مردم شهر خورموج به گردشگری می باشد. روش تحقیق توصیفی –تحلیلی است .ابتدا با بررسی متون و مبانی نظری موجود در زمینه گردشگری به استخراج مولفه های عوامل موثر بر گرایش به فعالیت های گردشگری پرداخته شد.سپس بر اساس آن داده های مورد نیاز ، با استفاده از پرسشنامه سرپرستان خانوار ( تعداد 290 نفر) و مصاحبه با مسولین بدست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss استفاده گردید.برای تحلیل داده ها نیز از آزمون تک نمونه ای بهره گرفته شد.نتایج تحقیق نشان داد .در خصوص این سوال که آیا ساکنان شهر خورموج تمایل زیادی به گردشگری دارند یانه ؟ از بین 22 مولفه که شرح آن در جدول(5-1) رفته است،12مولفه بالای 50درصد، اعضای خانوارهای شهر خورموج ابراز تمایل داشتند.و در 10مولفه دیگر کمتر از 50درصد اعضای خانوارهای شهر خورموج اظهار تمایل نشان داده اند،که تقریبا بیش از نیمی از اعضای خانوارهای شهر تمایل به فعالیت های گردشگری دارند و نسبتا مناسب می باشد. دومین سوالی که در این تحقیق مطرح است ،اینکه آیا بین تمایلات مردم در محلات مختلف ،تفاوت دیده می شود ؟تحلیل واریانس یک طرفه نشان داد، از بین 13 مولفه ا ی که آزمون تحلیل واریانس یک طرفه انجام گرفته در 9 مولفه تفاوت معنی دار وجود داشته و در 4 مولفه تفاوت معنی دار نیست و این یعنی مردم شهر خورموج به گردشگری تمایل بالایی داشته ولی گردشگری در محلات مختلف متفاوت است که تفاوت معنی داری بین نواحی مختلف شهر وجود دارد.

روستا اولین شکل از حیات جمعی انسان در یک عرصه طبیعی است. تبدیل مراکز روستایی به شهر بر اساس سیاست ها و برنامه ریزی نهادها و سازمان های دست اندرکار آمایش سرزمین است که امروزه جزء اهداف و برنامه های دولت به ویژه در کشورهای در حال توسعه می باشد.در ایران نیز تبدیل روستا به شهر به عنوان یکی از موضوعاتاساسی در زمینه ی توسعه شهری و روستایی است. تبدیل روستا به شهر نه تنها تحولات اقتصادی،اجتماعی،فرهنگی و کالبدی مهمی را در خود سکونتگاههای تبدیلی ایجاد می کند بلکه حوزه نفوذشان را هم در بر می گیرد. بر این اساس شهر جایزان را به عنوان یکی از نقاط روستایی که به شهر تبدیل شده است (به دلیل مرکز بخش بودن و مبتنی بر قانون تبدیل روستا های مراکز بخش به شهر) انتخاب کرده، مورد بررسی قرار دادیم. این تحقیق که با روش توصیفی – تحلیلی و با استناد به مطالعات میدانی (تکمیل پرسشنامه در سطح شهر، تکمیل پرسشنامه در سطح روستاها و مشاهده نگارنده) انجام پذیرفته نشان داد که: تبدیل روستای جایزان به شهر در توسعه کالبدی این سکونتگاه تغییرات زیادی را بوجود آورده است. همچنین در وضعیت اقتصادی آن تأثیر مثبتی داشته است و همچنین علاوه بر تأثیر بر خود شهر بر روستاهای پیرامونی آن نیز از جهت رفت و آمدها، بهبود خدمات رسانی به آنها و مانند آن موثر باشد. واژگان کلیدی: تحولات، تبدیل روستا به شهر، توسعه ،روستا های پیرامونی، جایزان

در بررسی رابطه شهر و روستا با تاکید بر تولید محصولات باغی در مورد دهستان سولقان و شهرتهران، می توان یک رابطه دو سویه را مشاهده نمود. به عبارت دیگر، تولید محصولات باغی و فروش آن در بازار مصرف شهری بطور مستقیم یا با دخالت دولت بدون واسطه، میتواند برای روستاییان ایجاد اشتغال و درآمد کرده و بازگشت این سرمایه به داخل روستا باعث ایجاد خدمات زیربنایی و رفاهی و بطور کلی توسعه اقتصادی – اجتماعی روستا گردد. بنابراین روستاییان، تشویق به ادامه باغداری و حفظ باغات شده و از روی آوردن آنان به مشاغل دیگر جلوگیری بعمل آید. از طرفی با بزرگتر شدن مراکز شهری و نیاز اینگونه مراکز پرجمعیت به مناطق خوش آب و هوا جهت تجدید نیرو، سرمایه گذاری در حوزه های حمل و نقل، راهها، امکانات اقامتی و پذیرایی و تسهیلات خدماتی در جذب و رونق گردشگری درناحیه سولقان و همچنین ایجاد پیوند بیشتر بین شهر تهران و مناطق روستایی دهستان سولقان مورد لزوم می باشد. در این مقاله سعی شده است که با استفاده از روش تحقیق توصیقی – تحلیلی نقش پیوند روستا – شهری در توسعه روستایی با تاکید بر تولید محصولات باغی مورد بررسی قرار گیرد. برای تبیین این موضوع از روش تحقیق شامل روشهای مطالعه اسنادی یا کتابخانه ای (کتب- مقالات و نقشه های مربوط) و روش مشاهده ای یا میدانی که شامل مصاحبه و برداشتهای میدانی از طریق تکمیل پرسشنامه توسط 237 نفر سرپرست خانوار که بعنوان حجم نمونه انتخاب گردیده، استفاده شده است. بعداز تجزیه و تحلیل داده های تحقیق توسط برنامه آماری spss ، یافته ها نشان میدهد که بین پیوند روستا - شهری منتج از باغداری و توسعه روستایی رابطه مستقیم و معنادار وجود دارد

چکیده : مدیریت روستایی در ایران چند قرن سابقه دارد و دوران مختلفی را پشت سر گذاشته است که می توان آن را در یک تقسیم بندی کلی به چهار دوره تاریخی تقسیم کرد : قبل از انقلاب مشروطیت ، دوره مشروطیت تا اصلاحات ارضی ، پس از اصلاحات ارضی تا پیروزی انقلاب اسلامی، پس از پیروزی انقلاب اسلامی . به طور کلی در دوره های قبل از انقلاب اسلامی تفکرات مدیریت روستایی متکی بر دیدگاه حاکمان و حکومت ها و اعمال قوانین از سوی آنها بود اما دوره بعد از انقلاب اسلامی مدیریت بر محور بینش روستاییان استوار گردید و اداره امور روستا توسط روستاییان از دهه قبل در چارچوب قانون به صورت سازمان یافته و فرا گیر شکل گرفت . مدیریت روستایی از ابعاد مختلفی تشکیل شده است که در مطالعه حاضر، مدیریت روستایی شامل شورای اسلامی روستا به عنوان نهاد تصمیم گیرنده و دهیار به عنوان حلقه اتصال مردم و دولت و البته بازوی اجرایی می باشد . عوامل متعددی بر نقش مدیران محلی تأثیر گذار است از جمله : عوامل اداری و سیاسی ، عوامل اقتصادی ، عوامل اجتماعی ، عوامل کالبدی و همچنین ویژگی های فردی مدیران روستا ( اعضاء شورای اسلامی روستا و دهیار ) . در تحقیق حاضر به مطالعه نقش ویژگی های فردی( مهارتی و اخلاقی) به عنوان عامل اثر گذار بر نقش مدیران محلی در توسعه روستایی پرداخته شده است . جامعه آماری در این تحقیق بخش مرکزی شهرستان ایلام و جامعه نمونه 355 خانوار می باشند . شاخص های مورد بررسی شامل 12 ویژگی مهارتی و 19 ویژگی اخلاقی می باشد . روش تحقیق توصیفی – تحلیلی می باشد و برای گردآوری داده ها و اطلاعات از روش کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه ) استفاده گردیده است . داده ها و اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است و در نهایت جهت تأیید و یا رد فرضیات تحقیق از آزمون کای اسکوار استفاده شده است . در این آزمون با توجه به عدد سطح معنا داری در جدول کای دو که از 05/0 کمتر می باشد فرضیات تحقیق مورد تأیید قرار می گیرند . واژگان کلیدی : دهیار، شورای اسلامی روستا ، مدیریت روستایی ، توسعه روستایی، بخش مرکزی شهرستان ایلام .

شهرها به جهت برخورداری از تزاید جمعیت و تاثیرات متقابل فضایی و روابط عملکردی همواره تغییرات و دگرگونی عمیقی را بر نواحی پیرامون خود بخصوص روستاها تحمیل می کنند یکی از این تغییرات گذران کوتاه و میان مدت اوقات فراغت در فضاهای روستایی و پیرامون شهرها که منجر به ساخت وگسترش خانه های دوم است.این عامل سبب ایجاد آثار عمیق اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و زیست محیطی در روستاها گردیده است که شهرگرایی روستائیان یکی از آثارآن است روستاهای بخش رودهن در 42 کیلومتری شمال شرقی کلانشهر تهران روستاهایی هستند که طی سالهای اخیر مخصوصاً به دلیل رشد و توسعة بی رویة تهران و آلودگیهای زیست محیطی آن فعالیت های گردشگری در آن به شدت گسترش یافته و در همین راستا شکل گیری و رشد خانه های دوم را درپی داشته است امروزه این روستاها به دلیل رشد وگسترش خانه های دوم و گردشگری غیرمسئولانه مورد تهدید قرار گرفته است. شکل گیری خانه های دوم از یک سو باعث آسیب رساندن به باغات و اراضی کشاورزی و از سوی دیگرگسترش خانه های دوم که اغلب متعلق به ساکنین غیربومی می باشند باعث درآمدزایی، ایجاد فرصت های شغلی،رونق اقتصادی در این روستا شده است احداث خانه های دوم برای ساکنین شهری درمناطق روستائیان همراه با تغییر کاربری اراضی کشاورزی بر شیوه ی تولیدی روستا تاثیر می گذارد و روستایی را برای تامین درآمد و معاش روزانه خود به فعالیت های غیر کشاورزی سوق می دهد و زمینه ی گرایش به فرهنگ مصرف شهری را فراهم می سازد و روستا و روستایی را روز به روز در فرهنگ شهری هضم می نماید روش تحقیق در این پژوهش توصیفی - تحلیلی و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه می باشد. حجم نمونه 240 نفر است که بصورت تصادفی از بین ساکنین بومی روستاها(اعم از مرد و زن)در تمام گروه های سنی انتخاب شده اند ساکن در پنج روستا ازبین 18 روستای بخش رودهن با موقعیت های ( دشتی، کوهستانی و دره ای) که بیشترین تعداد خانه های دوم و دارای بیشترین آمار جمعیت ساکن بومی در آنها قرار دارد انتخاب شده¬اند. در این پژوهش، دو فرضیه مطرح شده است. بر اساس فرضیه ی کلی 1- گسترش خانه های دوم باعث افزایش شهر گرایی ساکنین روستاهای مورد مطالعه شده است. 2- رشد و توسعه خانه های دوم در روستاهای مورد مطالعه مو جب تضعیف فرهنگ بومی و محلی شده است..یافته های پژوهش بر حسب محاسبه ی ضریب همبستگی پیرسون مبین وجود رابطه ی معنادار بین گسترش خانه های دوم از یک طرف و شهرگرایی روستائیان و تضعیف فرهنگ بومی روستایی است ونتایج آزمون t هم نشان داد میزان شهرگرایی و تضعیف فرهنگ بومی روستایی در روستاهای ادغام شده در شهر نسب به روستاهای مستقل بیشتر است

روند توسعه کشاورزی وروستایی تابعی از عوامل اکولوژی، اقتصادی و اجتماعی درونی و بیرونی در جامعه روستایی است. از آنجا که نمود عینی ساختارهای بخش کشاورزی در هر جامعه روستایی مبتنی بر نظام های بهره برداری آن جامعه شکل می گیرد. لذا تغییرات آن در ساختار کشاورزی نیز تأثیرگذارخواهد بود. امروزه تولید محصولات کشاورزی برای تأمین نیازهای غذایی جمعیت هر کشور و تأمین امنیت غذایی از الزامات توسعه پایدار به شمار می آید و این رسالت اغلب برعهده جامعه روستایی است. از این رو شناخت نظام های بهره برداری می تواند نقش تعیین کننده ای در توسعه پایدار روستایی داشته باشد. بنابراین تأکید بر تحقیق و مطالعه تعاونی تولید روستایی که یکی از بارزترین نظام های بهره برداری کشاورزی پس از اجرای اصلاحات اراضی که در ایران تبلور و رشد یافته می تواند از ارکان اصلی مطالعه توسعه پایدار نواحی روستایی کشور به شمار آید. شرکت های تعاونی تولید روستایی به عنوان نهادهایی که از بطن جامعه روستایی سرچشمه می گیرند، نقش انکار ناپذیری در توسعه روستایی به عهده دارند. تعاونی های تولید به عنوان منبع مشارکت و تحرک بخش نیروهای انسانی در نیل به توسعه درون زا و فعالیت های اقتصادی و اجتماعی اهمیت وافری دارند. بر این اساس پایان نامه حاضر با عنوان نقش شرکت های تعاونی تولید در توسعه پایدار روستایی به بررسی عملکرد و نقش یکی از شرکت های تعاونی تولید استان تهران با نام شرکت تعاونی تولید روستایی محمدیه شهرستان رباط کریم درمدیریت وتوزیع آب کشاورزی منطقه می پردازد. پایان نامه از نوع کاربردی بوده و روش تحقیق آن توصیفی- تحلیلی است جامعه آماری در این پژوهش کشاورزان و بهره برداران 850 عضو شرکت تعاونی تولید روستایی محمدیه ساکن در24 روستای تحت پوشش این تعاونی تولید است که بااستفاده از فرمول کوکران 218 خانوار ( حدود 25 درصد ) از اعضاء به عنوان نمونه انتخاب و براساس نسبت بهره برداران عضو تعاونی درهرروستا به کل اعضاء تعاونی تعیین گردیده است. برای ارزیابی نقش شرکت تعاونی تولید محمدیه در توسعه پایدار نظام سکونتگاهی روستایی منطقه، ابتدا با مقایسه شاخص های مربوط به نظام بهره برداری کشاورزی، توسعه پایدارکشاورزی و توسعه پایدارروستایی، شاخص های مشترک استخراج و ملاک عمل قرار گرفت. سپس علاوه بر داده های موجود در سرشماری های عمومی، اطلاعات مورد نیاز از طریق مطالعه میدانی و تکمیل پرسش نامه ، مشاهده مستقیم و مصاحبه تکمیل و با استفاده از روش های آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند تا مشخص گردد که آیا شرکت تعاونی تولید محمدیه بامدیریت و توزیع مناسب آب کشاورزی در ناحیه توانسته است نقش موثری در توسعه پایدار روستایی منطقه تحت پوشش خود از نظر اعضاء خود داشته باشد؟ با انجام مطالعات بعمل آمده دراین پژوهش مشاهده گردیده ؛ شرکت تعاونی تولید روستایی تنها نظام بهره برداری کشاورزی محسوب نمی شوند ، بلکه از بسیاری جهات مانند یک الگوی توسعه پایدار روستایی به حساب می آیند . از این رو نتایج تحقیق نشان داد ؛ بین تعاونی های تولید و توسعه پایدار نظام سکونتگاهی روستایی ارتباطات تنگاتنگی وجود دارد که این ارتباط و وجوه مشترک از جمله مسائلی است که در این تحقیق به آن پرداخته شده؛ همانگونه که پیداست از برآیند ابعاد اقتصادی، اجتماعی و اکولوژیک مولفه های گوناگونی بروز پیدا می نماید که در واقع هر کدام از آن ها در نقش تعاونی تولید در پایدارتوسعه روستایی قابل تأمل است ،که در بعد اقتصادی شاخص های گوناگونی از جمله تولید و درآمد و مانند آن را مطرح می سازد که خود بحث اقتصاد روستایی و کشاورزی با محوریت اقتصاد را شامل می گردد. در بعد اجتماعی نیز به شاخص ها و مولفه هایی همچون مشارکت مردم روستایی و نیز بحث کشاورزی اجتماعی مدنظر است که خود دارای مولفه های مختلفی می باشد؛ و در بخش اکولوژیکی (زیست محیطی) توجه به محیط زیست و به خصوص منابع آب و خاک از جمله مولفه هایی است که به آن ها در این پژوهش پرداخته شده است .

تحولات اقتصادی ،اجتماعی و فرهنگی جهان در دهه های اخیر بویژه در امر توسعه حمل ونقل ،گسترش شهرنشینی، افزایش اوقات فراغت ، بهبود رفاه اجتماعی و در نتیجه امکان اختصاص بخشی از در آمد برای اوقات فراغت موجب رواج گردشگری و بویژه گردشگری روستایی و ایجاد خانه های دوم در بسیاری از کشورهای جهان گردیده است. در ایران نیز پدیده ایجاد خانه های دوم از دهه 40 و بویژه بعد از انقلاب اسلامی در مناطق کوهستانی و خوش آب وهوای اطراف شهرهای بزرگ و پر جمعیت آغاز گردیده است. یکی از نواحی کشور که این پدیده در آنجا رواج زیادی یافته است نواحی کوهستانی البرز و شمال استان البرز از جمله دهستان نسا بخش آسارا شهرستان کرج می باشد. هجوم شهرنشینان به این نواحی و ایجاد و گسترش خانه های دوم در سالهای اخیر و از طرفی خودجوش بودن و عدم نظارت و کنترل و برنامه ریزی در این زمینه باعث بروز پیامدهای اجتماعی متعددی از جمله افزایش مهاجرت ، رکود کشاورزی ، دوگانگی اجتماعی ، تغییر در شیوه زندگی و الگوهای رفتاری ، شکل گیری واگرایی اجتماعی و تهدید سلامت اجتماعی در روستاهای این ناحیه گردیده است . روش تحقیق در این پژوهش توصیفی – تحلیلی و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه می باشد.حجم نمونه240 نفر است که بصورت تصادفی از بین سرپرستان خانوار ساکن بومی روستاها و صاحبان خانه های دوم در چهار روستا از بین 17 روستای دهستان نسا شهرستان کرج با موقعیتهای ( کوهستانی ودره ای) که بیشترین تعداد خانه های دوم و دارای بیشترین آمار جمعیت ساکن بومی در آنها قراردارد، انتخاب شده اند. دراین پژوهش، دو فرضیه مطرح شده است.1- بین گسترش خانه های دوم و تغییر شیوه زندگی اهالی رابطه معنا داری وجود دارد.2- بین گسترش خانه های دوم و کاهش سلامت اجتماعی رابطه معنا داری وجود دارد. یافته های پژوهش برحسب محاسبه ی آزمون t نشان می دهد در مجموع گسترش خانه های دوم بر تغییر شیوه زندگی و همچنین کاهش سلامت اجتماعی روستاهای مورد مطالعه تاثیر نداشته است

چکیده در عصری که آنرا عصر ارتباطات و فناوری های نو نامیده شده است ، بالطبع بدلیل نزدیکی نقاط شهری به مراکز فناوری اطلاعات وارتباطات بهره بیشتری از این راه بدست آورده است، و موجب شکاف و فاصله بیشتر نقاط شهری وروستایی در بهره گیری از این فناوری ها شده است .برای اینکه شکاف مورد نظر حذف گردد. وبنا به تعهد ایران در جامعه اطلاعاتی درآذر ماه سال 1382 در ژنو که باحضور بیش از 140کشور در گسترش ساختار جامعه اطلاعاتی تأثیر گذار باشد. نسبت به برنامه ریزی و لحاظ نمودن ایجاد دفاتر ict روستایی درچشم انداز بیست ساله، وبرنامه های چهارم وپنچم توسعه تلاش شده است . با استفاده از فناوری اطلاعات وارتباطات ،خدمات دولتی به تمامی نقاط کشور ارائه شود، و بدین ترتیب پایداری اقتصادی نسبی سکونتگاه های روستایی فراهم شود . برای ارزیابی نقش دفاتر ict روستایی در پایداری اقتصادی سکونتگاههای روستایی در ناحیه جغرافیایی خدابنده ، ابتدا با مقایسه شاخص های مربوط به توسعه پایدار اقتصاد روستایی ، شاخص های فناوری اطلاعات و فناوری روستایی استخراج وملاک عمل قرار گرفت . سپس علاوه بر داده های موجود در سرشماری های عمومی ، اطلاعات مورد نیاز از طریق مطالعات و بازدیدهای میدانی وتکمیل پرسشنامه ، جمع آوری شده و سپس با بهره گیری از روش های آماری مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته تا مشخص گردد، که دفاتر ict روستایی تاچه اندازه توانسته در پایداری اقتصادی سکونتگاه های روستایی ناحیه مورد پژوهش تأثیرداشته باشد؟ نتایج مطالعات این پژوهش ، همواره نشان می دهد که دفاتر ict روستایی توانایی نسبی در پایداری اقتصادی سکونتگاههای روستایی را فراهم آورده است. به گونه ای که در کاهش هزینه های خانوار و دسترسی به امکانات و خدمات روستایی موثر بوده و با توجه بیشتر و تجهیز کامل و بروز رسانی این دفاتر این نقش آفرینی افزایش می یابد .ازسوی دیگرعملکرد این دفاتر در سکونتگاههای روستایی دشتی با توجه به فاصله قرار گیری آنها از مرکز شهرستان ازعملکرد مطلوب تری در پایداری اقتصادی نسبت به سایر سکونتگاههای روستایی کوهستانی و کوهپایه ایی برخوردار است. واژه گان کلیدی : دفاتر فناوری اطلاعات روستایی(ict)،پایداری اقتصادی، موقعیت سکونتگاهی ، زنجان

چکیده مهاجرت یکی از پدیده های مهم جمعیتی است که مورد توجه بسیاری از برنامه ریزان اقتصادی، جغرافیدانان و اندیشمندان علوم اجتماعی قرار گرفته است. مهاجرت روستا - شهری پدیده ای است که از یک سو ضمن تراکم شدید جمعیت در شهرهای بزرگ، سبب کاهش جمعیت روستاییشده است و از سوی دیگر مشکلات اقتصادی– اجتماعی در نواحی جغرافیایی را بوجود آورده است. این تحقیق بر آن است تا عوامل موثر بر مهاجرفرستی سکونتگاههای روستایی شهرستان کوهدشت را مورد مطالعه قرار دهد. شناسایی علل و عوامل مهاجرت های روستایی و محدودیت های اقتصادی، اجتماعی مهاجرین در مبدأ مهاجرت هدف اصلی این تحقیق می باشد. روش این پژوهش با هدف کاربردی و براساس ماهیت توصیفی- تحلیلی انجام شده است. اطلاعات مورد نیاز از روش اسنادی و به منظور تکمیل اطلاعات از روش نظرسنجی و تهیه پرسش نامه نیز استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق شامل دو جامعه مهاجرین و مدیران محلی سکونتگاههای روستایی شهرستان کوهدشت است. 16 سکونتگاه روستایی به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب و براساس فرمول کوکران حجم نمونه مهاجرین سرپرست خانوار 384 نمونه انتخاب گردید و توزیع این جامعه آماری به شیوه سهمی برای هر یک از سکونتگاههای روستایی تعیین شده است. در جامعه آماری مدیران نیز 48 نفر از مدیران روستایی به شیوه تصادفی انتخاب شده است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که بین میزان برخورداری از خدمات روستایی و مهاجرفرستی سکونتگاههای روستاییشهرستان کوهدشت رابطه معناداری وجود دارد. همچنین محدودیت های کشاورزی اعم از میزان زمین، تولید، اشتغال و درآمد باعث افزایش مهاجرت روستاییان به شهر می شود. عواملی همچون کاهش قیمت محصولات کشاورزی، پراکندگی قطعات زراعی خانوار و محدودیت کشت به چند محصول خاص از اهمیت کمتری در تبیین مهاجرت های روستایی بشمار می رود.همچنین بررسی نتایج بدست آمده با توجه به نقش عوامل مکانیسکونتگاههای روستایی بر میزان مهاجرفرستی، نشان می دهد که عوامل اقتصادی در روستاهای دشتی، عوامل اجتماعی - فرهنگی در روستاهای پایکوهی و عوامل محیطی -کالبدی در روستاهای کوهستانی بیشترین میزان تأثیر را بر مهاجرفرستیسکونتگاههای روستایی داشته است. کلید واژه: مهاجرفرستی، مهاجرت روستایی، محدودیت های کشاورزی، شهرستان کوهدشت.

چکیده ندارد.