نام پژوهشگر: محمد رضا فراهانی

نقش انگلیس در جدایی بحرین از ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سیستان و بلوچستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1388
  مطهره سلیمی   محمد رضا فراهانی

در دهه ی 1350 انگلستان که نیروهای خود را از خلیج فارس برچیده بود، برپایه ی سیاست همیشگی خود یعنی پراکندگی سرزمین های پهناور و بزرگ، و تشکیل دولت ها و امیرنشین های کوچک تصمیم گرفت کار بحرین را که سالها بر سر آن با ایران اختلاف داشت را یکسره کند. دولت ایران چنین استدلال می کرد: اولاً بحرین هرگز کشوری کاملاً مستقل نبوده و حاکمیت ایران بر این جزیره چندین قرن ادامه داشته است( البته به استثنای دوره کوتاه حضور پرتغالی) و ثانیاً ایران هرگز حاکمیت خود را بر بحرین به قدرت دیگری واگذاری نکرده و حاکم بحرین را به عنوان رئیس یک کشور به رسمیت نشناخته است و حتی آن جا را استان چهاردهم نامیده بود. علاوه بر این ایران حمایت بریتانیا را از بحرین به عنوان مداخله در امور داخلی جزایر و در نتیجه در امور داخلی خود تلقی کرده است. اما دولت انگلستان ، به تدریج بر نفوذ خود در آن سرزمین افزود و بعدها مدعی شد که از زمان قرارداد 1820 دولت انگلستان شیخ بحرین را مستقل می شناخته است. دولت ایران نسبت به این امر اعتراض کرد و حتی مساًله بحرین را به جامعه ملل ارجاع کرد، ولی راه حلی در این مورد به دست نیامد. پس از جنگ جهانی دوم لوایحی در ایران به تصویب رسید و به موجب آن دولت ایران موظف شد که نسبت به احقاق حقوق ایران در بحرین اقدام کند. تلاشهای ایران در جامعه ملل و بعداً در سازمان ملل به جایی نرسید و بحرین از ایران جدا شد.

بررسی نقش سیاسی قاضی محمد در جمهوری کردستان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سیستان و بلوچستان 1387
  مجتبی مهدی بیگی   محمد رضا فراهانی

شغال ایران توسط متفقین در شهریور 1320 و خلاء قدرت حکومت مرکزی ناشی از آن در منطقه مهاباد شرایطی را فراهم آورد که در طی آن کردها توانستند نخستین حکومت خود مختار خود را در اوایل قرن بیستم بنیان نهند. هر چند که ناسیونالیسم کرد در ابعاد فرهنگی و سیاسی خود، ابتدا در میان کردهای عثمانی شکل گرفت ، اما به زودی کردهای ایرانی را نیز متاثر از آموزه های خود ساخت. از سوی دیگر اقدامات ملی گرایان? رضاخان در ارتباط با اقلیمهای قومی کشور و به حاشیه راندن آنها، روند رشد ناسیونالیسم کردی را تسریع بخشید و در فردای اشغال ایران توسط متفقین آنها را به فکر ایجاد کشور مستقل خود انداخت. شخصیت آگاه و معتمد قاضی محمد، و نیز جایگاه خانوادگی او به عنوان قاضیان شرعی شهر مهاباد در کنار افکار ملی گرایان? او ، شرایطی را رقم زد که وی در طی آن توانست رهبریت جنبش کردها را در دست بگیرد. قاضی محمد برای پیشبرد افکار ملی گرایان? خود، نه تنها با گروههای روشنفکری کرد بلکه با نیروهای بیگانه مخصوصاً شوروی تماس برقرار کرد. اما جنگ سرد و تعارض منافع قدرتهای بزرگ در ارتباط با مسئل? کرد از یک سو و مشکلات داخلی کردها از سوی دیگر، سرانجام زمینه های لازم را برای سقوط جمهوری کردستان فراهم آورد و خود قاضی محمد، به عنوان رهبر جنبش در دادگاه نظامی شاه محکوم به اعدام گردید و در میان چهار چراغ مهاباد به دار آویخته شد.

بررسی نقش استراتژیک جزیره هرمز در اقتصاد و بازرگانی خلیج پارس از قرن 8تا 11 هجری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سیستان و بلوچستان 1389
  محمد میردادی   محمد رضا فراهانی

آثار و بقایای بنادر ایرانی در سواحل شمالی خلیج پارس سند معتبری بر دریانوردی ایرانیان در طول تاریخ میباشد یکی از این مراکز جزیره هرمز است که براستی خاطره ای زیبا برای ایرانیان در خلیج پارس بجا گذاشته است، بندری که حیاتش را در سال 700ه.ق آغاز و در مدت کوتاهی پیشرفت کرد و به مدت چند قرن بندرگاه بی رقیبی در خلیج پارس بود و شهرت آن به اقصی نقاط جهان رسید و بازرگانان از کشورهای مختلف به آن رفت و آمد داشتند . جزیره هرمز دارای استقلال سیاسی و اقتصادی بود و پادشاهان آن به این امر آگاه بودند که حفظ امنیت برای آنها و اقتصادشان ضروری است و تا حد امکان سعی می کردند که این مهم را به طرق مختلف عملی سازند هرمز شهری آزاد بود و همه بازرگانانی که به آن وارد میشدند از حقوق مساوی برخوردار بودند شاهان هرمز با اقداماتشان توانستند تا ظهور استعمار غرب بر خلیج پارس و سواحل آن حکمرانی کنند و بحرانهای گوناگون را پشت سر بگذارند با ورود پرتغالیها به خلیج پارس و تصرف هرمز اگرچه هرمز از لحاظ سیاسی و اقتصادی لطمات فراوان دید ولی به خاطر موقعیت استراتژیکش یک قرن دیگر در زیر یوغ استعمار پرتغال به حیات و مرکزیت خود در خلیج پارس ادامه داد تا اینکه در سال 1031هجری انگلستان و ایران صفوی با هم متحد شدند و با حمله به جزیره هرمز ، جواهر شرق را با خاک یکسان کردند و شهر را به آتش کشیدند با این عمل حیات سیاسی و اقتصادی جزیره هرمز پایان یافت و بعد از آن جزیره هرمز دیگر هیچ گاه نتوانست موقعیت خود را باز یابد. نابودی هرمز نقطه آغازی بر خلل حاکمیت ایران بر خلیج پارس و سواحل جنوبی آن بود و این تحقیق در پی بررسی وضع اقتصاد و بازرگانی خلیج پارس در دوره حساس حکومت آل درمکوب برسواحل دو سوی خلیج پارس و علل پویایی اقتصاد و موفقیت ملوک هرمز در این زمینه می باشد. کلمات کلیدی : جزیره هرمز ، اقتصاد ، بازرگانی ، خلیج پارس ، صفویه ، ملوک هرمز .

پیامدهای اصلاحات فرهنگی رضا شاه در جامعه ایران پس از او
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سیستان و بلوچستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1398
  مهدی شهسواری   محمد رضا فراهانی

، رضا شاه پس از تحکیم قدرت سیاسی به اصلاحات پرداخت که نشانگر علاقه وی به تلاش در راه ایران بود یکی از جنبه های اصلاحات او در زمینه فرهنگی بود که بر سه محور ملی گرایی ، نوگرایی و غیر دینی ساختن جامعه صورت گرفت اصلاحاتی چون تبدیل تقویم قمری به شمسی ، تأسیس انجمن آثار ملی ، تأسیس فرهنگستان ، تأسیس مدارس جدید ، اصلاح در وزارت عدلیه، تأسیس دانشگاه ، اعزام دانشجو به خارج از کشور ، اصلاح قانون خانواده و آموزش زنان و تأسیس نهادهای جدید انجام پذیرفت .بعد از سفر به ترکیه سیاست کشف حجاب صورت گرفت که مخالفت هایی بسیاری از سوی مردم صورت گرفت که سهم بسزایی در نارضایتی عموم از وضعیت حاضر به دنبال داشت . رضا شاه می خواست یک شبه ایران را متحول سازد و فرهنگ غربی را جایگزین آن سازد که روح حاکم بر تجدد این عصر بود. از طرفی دیگر استبداد و خودکامگی حکومت نیز بر تمامی مسائل سایه انداخته بود و همه چیز را تحت تأثیر قرار داد و همین عامل نیز در نهایت تأثیر مهمی در سقوط وی داشت با این وجود می توان گفت اصلاحاتی که او برای رشد و پیشرفت ایران انجام داد تا آن زمان بی سابقه بود.

ولایت کرمان در دوره آل مظفر(795-741ه ق)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سیستان و بلوچستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  محمد محمدی   محمد رضا فراهانی

نیمه ی دوم قرن هشتم هجری در تاریخ ایران ویژگی خاصی دارد که می توان از آن به عنوان عصر حکومت های ملوک الطوایفی نام برد. در سال 736 هـ . ق سلطان ابوسعید، آخرین ایلخان قدرتمند مغول درگذشت. مرگ وی فرصتی به دست داد تا مدعیان جدید قدرت که اغلب از سرداران مغول و کارگزاران دولت ایلخانی بودند. در گوشه و کنار کشور اعلام استقلال کنند. به این ترتیب حکومت های متعددی در سراسر ایران تشکیل شد. از جمله آل چوپان در آذربایجان، آل جلایر در عراق عرب، سربداران در خراسان، آل اینجو در فارس و جنوب اصفهان و آل مظفر در مناطق مرکزی و جنوبی ایران. در میان سلسله ها، حکومت آل مظفر از نظر وسعت قلمرو و قدرت نسبت به سایر حکومت های محلی، پهناورتر و بخش های بیشتری از ایران را شامل می شد. همچنین به دلیل این که تعدادی از بزرگان این خاندان معاصر و ممدوح شاعر بزرگ این قرن، یعنی حافظ شیرازی بودند، از همه مشهورتر و پرآوازه تر هستند. آل مظفر که در آغاز، خدمت گزاران اتابکان یزد و سپس فرمانبرداران ایلخانان مغول بودند، قدرت و حکومت را تنها به زور شمشیر و شجاعت به دست آوردند. با سقوط دولت ایلخانی در سال 736 هـ .ق مردم فارس و اصفهان برای رهایی از دست حاکمان مغولی، حکومت آل اینجو را پذیرفتند. مردم یزد و کرمان نیز به حکومت امیر مبارزالدین محمد مظفری تن دادند. در واقع تشکیل دولت آل مظفر نه به کمک قبیله یا طایفه ای خاص صورت گرفت و نه پیروان مذهب مشخصی در ایجاد آن تاثیر گذار بودند، بلکه مردم ایران که از ظلم و ستم کارگزاران مغولی رنج می بردند و به ستوه آمده بودند، زیر پرچم آزاد بخشی و استقلال امیرمبارزالدین محمد گرد آمدند و او را در تاسیس دولت آل مظفر یاری دادند تا توانست بر دولت آل اینجو نیز پیروز شود و حکومت نسبتاً معتبر و پر آوازه ای در جنوب ایران به وجود آورد. یکی از ولایت های مهم آن زمان کرمان بود که هم زمان با سکونت و تکاپوی مظفریان برای کسب قدرت در یزد و میبد ، دچار بی ثباتی و هرج و مرج شد. در سال 707 هـ .ق شاه جهان آخرین حکمران قراختائی کرمان به علت خودسری و نپرداختن مالیات، از طرف سلطان محمد الجایتو از حکومت عزل و به فارس تبعید شد. از آن پس مستقیماً مامورانی از مرکز حکومت برای اداره و جمع آوری مالیات کرمان به این ناحیه می آمدند که در جمع آوری مالیات از هیچ ظلمی به مردم دریغ نمی کردند. همچنین قبایل جرمانی و اوغانی که در زمان سلطنت ارغون و به درخواست جلال الدین سیورغتمش قراختائی برای محافظت سرحدات کرمان آمده بودند. به مرور قدرت یافته، خود به بزرگ ترین غارتگران تبدیل شدند که باعث خرابی بیشتر اوضاع می شدند و سرانجام سرپیچی قطب الدین نیک روز از اطاعت سلطان ابوسعید و به دنبال آن مرگ سلطان در سال 736 هـ .ق اوضاع این ولایت را بیش از پیش دچار هرج و مرج کرد تا این که در سال 741 هـ .ق امیر مبارزالدین به کرمان لشکر کشید و آن را ضمیمه ی قلمرو مظفریان ساخت.

مقایسه تحولات معماری ایران دوره صفوی و ایتالیا در عصر رنسانس
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سیستان و بلوچستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  مهدیه آتشگه   محمد رضا فراهانی

صفویان در ایران حکومتی مستقل و نیرومند تشکیل دادند که مهمترین اقدام آن ها تأمین امنیت و ازدیاد ثروت بود . شاه عباس کبیر برای بازگرداندن امنیت داخلی به کشور ، در پی ناآرامی هایی که قبل از او ایجاد شده بود، اقدامات بسیاری در زمینه های سیاسی، نظامی ، اقتصادی و فرهنگی انجام داد که نه تنها امنیت را به ایران باز گرداند ، بلکه زمینه رشد و شکوفایی ایران را فراهم نمود . اقدامات و اصلاحات شاه عباس کشور و پایتخت ایران اصفهان را به شهری پررونق تبدیل کرد که باعث جذب جهانگردان اروپایی شد. آوازه پیشرفت های ایران و زیبایی های پایتخت به اروپا رسید . در این میان معماری که بیان گر افکار ، اعتقادات ، فرهنگ و قدرت هر سرزمینی است، به شکوفایی بسیاری رسید .با ورود ثروت و هنر شرقی به ایتالیا ، رنسانس در این کشور آغاز شد و در قرن چهارده میلادی تحولات گسترده ای و شکوفایی در پی داشت . اصلاحات مذهبی و اندیشه های خلاق در معماری تأثیر نهاد و کلیساها و کاخ های باشکوهی در این دوره با صرف هزینه های بسیار و به همت هنرمندانی توانا ساخته شد . این پژوهش بر آن است تا با بررسی هنر معماری در ایران و ایتالیا ، تحولات رخ داده در دوره زمانی مورد نظر و تأثیر تحولات مذهبی در ساختار معماری و میزان تأثیر این دوسرزمین بر یکدیگر در خلال روابط را مورد بررسی قرار دهد.

بررسی مسئله هند سیاست غزنویان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سیستان و بلوچستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  فاطمه امیرشکاری   محمد رضا فراهانی

هدف پژوهش حاضر بررسی دلایل لشکرکشی های متعدد غزنویان به هند به ویژه محمود غزنوی بوده است از آنجایی که غزنویان اولین سلسله ای بودند که به طور گسترده به هندوستان رفتند فتوحاتی که آنها در آن نواحی انجام دادند از اهمیت ویژه ای برخوردار بود البته آغاز کننده این حرکت سبکتکین بوده و در زمان محمود به اوج خود رسید و در زمان جانشینان وی نیز به شدت دنبال شد می توان علل عمده این لشکرکشی-ها را با سه رویکرد متفاوت ولی در عین حال مرتبط مورد بحث قرار داد.اول این که سرزمین هند غنی و ثروتمند بود و غزای غزنویان در آنجا به معنای دستیابی به ثروتی عظیم بود که می توانست پشتوانه محکمی برای بقای حکومت و جبران کسری های جبران ناپذیر دیوان و ارتش آنها باشد دوم این که این لشکرکشی ها با هدف نشر اسلام و تحت عنوان امر غزا و جهاد در راه خدا صورت گرفته و مشروعیتی برای آنان حاصل می-کرد.سوم سپاه غزنویان بود، که برای جلوگیری از بحران و مشکلات ناشی از وجود آن در مرکز حکومت، باید خارج از غزنه مشغول می شد. مطالب این پژوهش به شیوه کتابخانه ای و استفاده از فیش جمع آوری شده است البته از نقشه هم در این پژوهش استفاده شده است.در پایان این پژوهش فرضیات مطرح شده اثبات گردید و مشخص شد که محمود غزنوی برای دستیابی به غنایم و ثروت های هند حملات متعددی به این سرزمین داشته است و برای توجیه اقداماتش در هندوستان هدف خود را از رفتن به هند گسترش آیین اسلام بیان کرده است.

تحولات سیاسی تصوف در عصر مغول
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سیستان و بلوچستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  مجتبی شهرآبادی   عظیم شه بخش

حملات ویرانگر مغول که از سال 616ه.ق آغاز شد و به تشکیل حکومت ایلخانی در 656ه.ق انجامید، ضربات سهمگینی را بر پیکره ی فرهنگ و تمدن و ساختار علمی ایران وارد ساخت. این ایلغار اما بنا به دلایلی تصوف را وارد مرحله ای استثنایی در تمام اعصار حیاتی خویش کرد. فضای جامعه ی مصیبت زده ای که در تصوف به دنبال پناه و ملجاء می گشت، علاقه خوانین مغول و امیران شان به مشایخ صوفی، حمایت دیوانسالاران برجسته ی ایرانی، ویرانی مراکز علمی که محیط را برای تصوف، بی رقیب می ساخت، همه و همه در اعتلای تصوف این عهد، نقشی حیاتی ایفا کردند. تصوف که در ذات خویش دارای انگاره های اجتماعی قدرتمند بود، با مساعدت جو عمومی زمان، تبدیل به قدرت فائقه و بی رقیب عهد گردید و در جایگاه وزنه ای سنگین در رقابت های سیاسی و معادلات قدرت قرار گرفت و در مسیر در دست گرفتن مستقل قدرت، گام برداشت. از سوی دیگر، تساهل مغولان در حوزه ی اندیشه و عقاید مذهبی، فضای نسبتاً آزادی را فراهم ساخت تا تمام ادیان و مذاهب دور از تکفیر و تعقیب چند صد ساله ای که با آن روبرو بودند، در پناه فضای باز مذهبی به تبلیغ و گسترش عقیده ی خویش همت گمارند. از این جمله، مذهب تشیع بود که از آغازین روزهای هجوم مغولان، برای دفع و نابودی دشمنان تاریخی خود به این مهاجمان بیابانگرد نزدیک شد و دست یاری داد. با تثبیت حاکمیت مغولان، تشیع و تصوف برای افزایش قدرت و گسترش نفوذ خویش به یکدیگر نزدیک شدند. نزدیکی و وحدتی که اثری دراز آهنگ و پایدار بر تاریخ سیاسی ایران نهاد و روزگاری دیگر، تصوف را از ساحت رسمی جامعه، حذف کرد.تحقیق حاضر بر آن است تا با رویکردی توصیفی تحلیلی به بررسی تصوف دوره ی ایلخانان و تاثیر اوضاع اجتماعی آن عهد در گسترش تصوف بپردازد.

روند تغییر عقاید دینی مغولان ایران در عهد ایلخانان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سیستان و بلوچستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  طاهره مقری   محمد رضا فراهانی

چکیده چنگیز تا پایان عمر بر عقاید شمنی خود پایبند ماند. فرزند او اوگتای گرچه در برابر سخت گیری های جغتای نسبت به مسلمانان عکس العمل نشان می داد و تا حد امکان از آن ها طرفداری می کرد، ولی تا پایان زندگی به دین شمنی باقی ماند. گیوک به مسیحیت گرایش داشت. منگو به دین واحدی اعتقاد نداشت، گرچه مانند گیوک شمن ها را به عنوان مشاوران روحانی خود انتخاب کرده بود. پیروان همه ادیان او را از خود می دانستند. قوبیلای در چین بودایی و هلاکو در ایران مسلمان، به دین بودایی گرایش پیدا کردند. اباقا جانشین هلاکو نیز مانند پدر به بوداییان گرایش پیدا کرد. دین شمنی در این زمان پایگاه اصلی خود را به عنوان دین اصلی امپراتوری از دست داد ولی جهان بینی و انگاره های دینی قدیمی مغول به طور کامل از میان نرفت. جادوگران در این دوران هنوز جایگاه و اهمیت خود را حفظ کردند. کار مسیحیان این دوره با حمایت-هایی که از طرف زنان این دوره، همسران و مادران ایلخانان می شدند، رونق گرفت. احمد تگودار با وجود این-که مسلمان شد، نسبت به پیروان سایر ادیان به جز بوداییان رفتاری مسالمت آمیز داشت. انتخاب ارغون به جانشینی احمد، در حکم پیروزی دین بودا و یک دوره ضد اسلامی بود. یهودیان با حمایت سعدالدوله در رأس امور قرار گرفتند. مسیحیان نیز موقعیت خود را مستحکم کردند. در دوره غازان مسلمانان که به نیروی خود پی برده بودند، ایلخان را به اسلام متمایل کرده و اغلب مغولان به میل یا به زور اسلام آوردند. دین بودا دیگر جایگاه قبلی خود را از دست داد. دوران امپراتوری الجایتو، دوره ای از تصادم میان مغولان از یک سو و مسلمانان سنی و شیعه از سوی دیگر بود که این باعث تردید ایلخان در انتخاب دین بود. الجایتو ابتدا سنی حنفی، شافعی، شیعه اثنا عشری و در نهایت دوباره به تسنن گرایش پیدا کرد. ایلخان ابوسعید نیز به وسیله نزدیکان، مشاوران و مربیان خود به مبانی مذهبی اهل سنت متمایل و معتقد شد. تحقیق حاضر بر آن است تا با رویکردی توصیفی - تحلیلی به بررسی گرایش های دینی ایلخانان مغول و تأثیر آن بر روابط ایشان با رعایایشان بپردازد. کلید واژگان : ایران، دین، اسلام، مغول، ایلخانان

بررسی تنش های پسماند در جوش سر به سر خطوط لوله انتقال گاز طبیعی ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده مهندسی 1393
  مجید سبک روح   حجت هاشمی

در این رساله ابتدا دو قطعه لوله فولادی api x70 (از نوع درز جوش مارپیچ) با قطر 56 و ضخامت 780/0 اینچ بر اساس دستورالعمل ویژه شرکت ملی گاز ایران به روش دستی جوشکاری گردید. پس از آن آزمایش کرنش¬سنجی سوراخ روی سطوح خارجی و داخلی لوله بر اساس استاندارد astm e837 انجام شد. سپس مقادیر تنش پسماند با استفاده از این اطلاعات محاسبه گردید. نتایج تجربی نشان داد، حداکثر تنش پسماند کششی در مرکز ناحیه جوش و در راستای محیطی سطح خارجی لوله به وجود آمده است. همچنین حداکثر تنش پسماند فشاری در راستاهای محیطی و محوری سطح داخلی لوله و تقریبا در فاصله 30 میلی¬متر از مرکز ناحیه جوش قرار دارد. تغییرات تنش¬های پسماند محیطی در سطوح داخل و خارج لوله رفتارهای مشابه داشته و این تنش¬ها در مرکز ناحیه جوش به صورت کششی است. مقادیر این تنش¬ها در مرکز ناحیه جوش سطوح خارجی و داخلی لوله به ترتیب برابر 318 و 191 مگاپاسکال است. تنش¬های پسماند در منطقه متاثر از حرارت به صورت فشاری است. بیشترین مقدار تنش پسماند محوری در منطقه متاثر از حرارت در حدود 137مگاپاسکال است. تنش¬های پسماند محوری در ناحیه جوش سطوح داخل و خارج لوله نزدیک به هم و به صورت فشاری است، اما با فاصله گرفتن از مرکز ناحیه جوش رفتاری متضاد (در سطح خارج لوله به صورت کششی و در سطح داخل آن به صورت فشاری) مشاهده گردید. سپس خواص متالورژیکی و مکانیکی نواحی جوش و منطقه متاثر از حرارت با استفاده از آزمایش-های طیف¬سنجی فلورسانس پرتو ایکس، کوانتومتری، متالوگرافی سیاه و سفید و رنگی، میکروسکپ الکترونی روبشی، کشش، ضربه و سختی¬سنجی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد، جوش محیطی دارای استحکام و انرژی ضربه لازم مطابق استانداردهای صنعتی است. تصاویر حاصل از آزمایش متالوگرافی نشان داد، نواحی مختلف جوش از نظر فاز و ریزساختار کاملا با هم متفاوت است. نتایج آزمایش سختی¬سنجی کمترین و بیشترین میزان سختی را به ترتیب در منطقه متاثر از حرارت و مرکز ناحیه جوش محیطی ارزیابی نمود. افزایش کربن در ناحیه جوش سبب افزایش حجم ساختار بلوری فاز مارتنزیت شده و در نتیجه باعث کاهش تنش پسماند و از سوی دیگر باعث ترد شدن و کاهش مقاومت به ضربه ماده گردیده است. کاهش استحکام کششی در ناحیه جوش نیز سبب افزایش درصد تنش پسماند نسبت به استحکام استاتیکی سازه شده است. علاوه بر این کمترین مقاومت به ضربه در راستای محیطی ناحیه جوش سر به سر لوله اتفاق افتاده است. بنابر این ناحیه جوش در راستای محیطی روی سطح خارجی لوله به عنوان منطقه بحرانی لوله دارای بیشترین تنش پسماند کششی، بیشترین درصد فاز مارتنزیت ترد، کمترین عناصر میکروآلیاژی، کمترین استحکام تسلیم، کمترین ازدیاد طول نسبی و کمترین مقاومت به ضربه است. سپس برای اولین بار از ترکیب نتایج آزمایش¬های سختی¬سنجی و تنش¬های پسماند در نقاط مشخص، چهار معیار بی¬بعد جهت تعیین رفتار مکانیکی واقعی سازه ارائه شد. با استفاده از این اعداد بی-بعد، روند تغییر استحکام استاتیکی و مقاومت به ضربه در نواحی جوش و منطقه متاثر از حرارت مطالعه گردید. همچنین توزیع تنش¬های پسماند با استفاده از توابع چند جمله¬ای و اسپلاین ارزیابی شد.

بررسی تغییر ریز ساختار ورق های فلزی در فرآیند خمکاری متحرک
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هرمزگان - دانشکده مهندسی مکانیک 1393
  محمد رضا فراهانی   محمد علی میرزایی

ورق¬های فلزی کاربردهای فراوانی در ساخت قطعات فلزی به روش شکل¬دهی دارند. امروزه ریزکردن دانه-های کریستالی مواد فلزی به ویژه ورق¬ها، جهت بهبود خواص مکانیکی آنها و ساخت قطعات میکرونی بسیار مورد توجه محققین قرار گرفته است. فرآیندهای تغییر شکل شدید پلاستیک بعنوان مهمترین فرآیندهایی می¬باشند که نه تنها باعث ریزشدن دانه¬های کریستالی مواد فلزی شده بلکه ابعاد نمونه پس از فرآیند، تغییر¬ می¬کند. در این تحقیق فرآیند خم متحرک که یک روش ابداعی بوده و به عنوان یکی از فرآیندهای تغییر شکل شدید پلاستیک مورد بحث قرار می گیرد. اساس کار این روش، خم و راست کردن ورق با عبور از قالبی با خم v شکل و ایجاد کرنش¬های شدید پلاستیک می¬باشد. در این روش ابتدا ورق از جنس آلیاژ مسc12200 را بین قالب قرار داده و ورق از یک طرف به وسیله یک گیره متحرک کشیده¬ می¬شود. بنابراین ورق با هر بار عبور از بین قالب 3 بار تحت عملیات خم و راست شدن قرار می¬گیرد. در این فرآیند با افزایش کرنش سبب ریز شدن دانه¬های کریستالی تحت اثر تغییر شکل پلاستیک می شود. همچنین ابعاد ماده حین فرآیند تغییر نکرده و با کاهش انداز? دانه¬های کریستالی خواص مکانیکی بهبود می یابد. خواص مکانیکی و ریز ساختار ورق مسی تغییر شکل داده شده تا¬ 50¬سیکل عبور در فرآیند ¬خم متحرک مورد بررسی قرار گرفته و نتایج تحقیق، بیانگر افزایش استحکام و همچنین متوسط اندازه دانه¬ها تا 20 برابر کاهش می¬یابد. شبیه سازی انجام شده بر روی این فرآیند که توسط نرم افزار آنالیز المان محدود انجام گرفته است نشان دهند? ایجاد کرنش موثر بعد از اعمال هر سیکل بر روی ورق می¬باشد. همچنین، تاثیر پارامترهای عملیاتی مختلف مانند زاویه قالب، ضخامت ورق، شرایط بارگذاری و ضریب اصطکاک در فرآیند خم متحرک را بر روی میزان کرنش پلاستیک بصورت عددی مورد بررسی قرار گرفته است.

خمش ورق های گرد ضخامت متغیر(محدبی)تحت تأثیر نیروهای استاتیکی به روش dqm
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی واحد جاسب - دانشکده مهندسی مکانیک 1393
  محمد رضا فراهانی   حامد عدالتی

هدف از این پایان نامه طراحی ورق های گرد ضخامت متغیر(محدبی) مقاوم در برابر خمش ، ساخته شده از مواد fgm (ترکیب فلز و سرامیک ) می باشد. در این تحقیق سعی بر آن است با طراحی ورق های گرد ضخامت متغیر( محدبی) میزان خمش را در مرکز ورق به حداقل مقدار خود رساند و ایده ی جهت کاربرد این ورق ها در یاتاقان های محوری و کف گرد ، صفحه ستون های مقاوم در برابر زلزله و ساخت تکیه گاه های با سه درجه آزادی ارائه نمود . در ضمن محدبی انتخاب کردن این ورق ها می تواند از کمانش ورق نیز جلوگیری کند. لازم به توضیح است تحقیقاتی در خصوص کاهش اثرات خمش در ورق های fgm صورت گرفته است ولیکن طراحی ورق ها محدبی جهت غلبه به پدیده خمش توام با موارد فوق الذکر کاملاً جدید و منحصر به فرد می باشد. روش اجرا به این نحو خواهد بود که با استفاده از تئوری تغییر شکل برشی مرتبه سوم به معادلات دیفرانسیل ورق های گرد خواهیم رسید و با استفاده از روش dqm میزان تغییر مکان های ناشی از بار های استاتیکی ورق های مذکور را محاسبه می نماییم سپس با انتخاب هندسه ورق به صورت محدبی و اعمال شرایط مرزی متناسب با ضخامت ورق ،خمش و تغییر شکل های برشی را به حداقل می رسانیم.