مفهوم فرصت طلبی از دیر باز بطور خاص مورد توجه بسیاری از متفکران اجتماعی بوده است. در یک نگاه دقیق، فرصت طلبی به عنوان یک پدیده ی چند علتی، چند بعدی و چند دلالتی به نابهنجاری های اجتماعی که می تواند باعث تخریب نظام اخلاقی جامعه شود، مربوط می شود. نگاهی دقیق به ادبیات موضوع نشان می دهد که برخی پژوهشگران در پی تبیین اجتماعی پدیده ی فرصت طلبی هستند، درحالیکه بعضی دیگر در پی تبیین آن با تعیین کننده هایی چون انتخاب های فردی می باشند. این یک مفروضه است که این انتخاب ها صرفاً در یک خلاء اجتماعی، سیاسی و فرهنگی صورت نمی گیرد و انواع تعیین کننده های زمینه ای چون سن ، جنس، وضعیت تأهل، طبقه اجتماعی و اشتغال از یک طرف، و متغیر های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی از سوی دیگر، بر آن تأثیر گذارند. این تحقیق در پی مطالعه پیمایشی فرصت طلبی و تعیین کننده های آن در میان شهروندان 20 سال به بالای اصفهان (n=384) است. مطالعات در این زمینه نشان می-دهد هر چه میزان دینداری، انسجام اجتماعی و سرمایه اجتماعی در جامعه بیشتر باشد، میزان فرصت طلبی در جامعه کاهش می یابد و از سوی دیگر هر چه میزان آنومی و فردگرایی در جامعه بیشتر باشد، میزان فرصت طلبی نیز افزایش می یابد.-همچنین با توجه به نتایج تحقیق می توان اذعان داشت که فرصت طلبی بر حسب سن شهروندان متفاوت است، حال آنکه جنسیت و وضعیت تأهل هیچگونه تأثیری بر گرایش افراد به سمت رفتارهای فرصت طلبانه ندارد و طبقه اجتماعی، سرمایه اجتماعی، دینداری، فردگرایی و انسجام اجتماعی رابطه معنی داری با فرصت طلبی دارند. همچنین نتایج رگرسیون چند گانه نشان می دهد که از بین شش متغیر وارد شده، متغیر دینداری، فردگرایی، آنومی و طبقه اجتماعی در رابطه با فرصت طلبی دارای سطح معنی داری هستند و می توانند فرصت طلبی را تبیین نمایند.

با توجه به اینکه جامعه ی کنونی ما درحالِ گذر از هویت سنتی به هویت مدرن می باشد، پژوهش حاضر درصدد است، بوسیله ی رویکرد تفسیرگرایی اجتماعی به بررسی چالش هایی که جوانان به لحاظ هویتی در بافت زندگی روزمره با آن ها مواجه می شوند، بپردازد. در این پژوهش تلاش شده-است از طریق روش پژوهش کیفی و تکنیک مصاحبه به یک نظریه ی زمینه ای دست یابیم. براساس روش نمونه گیری هدفمند و معیار اشباع نظری با 28نفر از جوانان 20 تا 30 سال شهر اصفهان مصاحبه صورت گرفت، همچنین داده های بدست آمده از مصاحبه ها مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت. یافته های بدست آمده با استفاده از روش گراندد تئوری شامل 21 مقوله می باشد. مقوله ی محوریِ این بررسی «انتخاب گری عناصر هویتی» است، به طوری که سایر مقولات را در-برمی گیرد. براساس مقوله هسته دو مورد از مهم ترین یافته های پژوهش، چالش انگاری در تعریف دین و تفاوت و تضاد نسلی میان نسل جوان و نسل قبل می باشد. سپس نظریه زمینه ای بدست آمده، در قالب یک مدل پارادایمی شامل سه بعد شرایط، تعاملات و پیامدها ارائه شده است.

خانواده، تنها نظام اجتماعی است که بسیاری از جامعه شناسان معتقدند علاوه بر مذهب، در همه جوامع به طور رسمی مورد پذیرش قرار گرفته و توسعه یافته است. خانواده همچنین به عنوان مهم ترین نهاد اجتماعی که متشکل از والدین و فرزندان است، اولین بستر ظهور شهروندی، انتقال فرهنگ، اجتماعی کردن فرزندان، ایجاد توازن در مبادلات عاطفی فرد با دیگران به شمار می رود. همان طور که تغییرات جاری خانواده در کشورهای توسعه یافته به حدی است که برخی از آن تحت عنوان «زوال خانواده» یاد می کنند، در کشورهای در حال توسعه مانند ایران نیز در اثر تعامل عوامل و شرایط درونی و تاثیرات بیرونی، خانواده دچار تغییرات شده و از شکل خانواده گسترده به خانواده هسته ای تغییر شکل داده است. اکنون حدود 71 درصد از خانواده های ایرانی، هسته ای هستند.