این تحقیق در شرایط آزمایشگاهی، به منظور بررسی کارایی جدایه هایی از قارچ های beauveria bassiana(bals.)vuill. و metarhizium anisopliae(metch.)sorok در کنترل سوسک چهار نقطه ای حبوبات callosobruchus maculatus f. و معرفی مناسب ترین جدایه ها جهت کنترل میکروبی این آفت صورت گرفت. همچنین کارایی خاک دیاتومه (diatomaceous earth) به عنوان یک حشره کش کم خطر و با نحوه ی اثر مکانیکی در کنترل سوسک چهارنقطه ای به صورت تنها و یا در ترکیب با قارچ های فوق جهت بررسی اثرات تشدیدکنندگی یا آنتاگونیستی آنها بررسی شد. تأثیر شرایط محیطی (دما و رطوبت) بر نحوه ی عملکرد خاک دیاتومه و به علاوه اثر سرمای 18- درجه ی سانتی گراد نیز بر روی این آفت مورد مطالعه قرار گرفت. در این بررسی دو جدایه از قارچ b. bassiana ( iran 187c و mrg-1) و دو جدایه از قارچ m. anisopliae (a-396 و eut 118) و فرمولاسیون insectosec® از خاک دیاتومه انتخاب گردیدند. در آزمایشات زیست سنجی مقادیر lc30 ، lc50 ، lc90 و lt50 هر کدام از جدایه ها، به روش اسپری سوسپانسیون قارچی و خاک دیاتومه به صورت پودر خشک، علیه حشرات کامل سوسک چهارنقطه ای محاسبه شد. اختلاف معنی داری بین مقادیر lc50 جدایه های bb iran 187c و ma a-396 در کنترل حشرات کامل مشاهده نشد ولی بررسی رابطه بین خاک دیاتومه در دزهای کشنده (38 پی پی ام) و زیر کشنده ( 17 پی پی ام) با دزهای کشنده bb iran 187c و ma a-396(به ترتیب 107×24/4 و107×60/9 کنیدی در میلی لیتر) و نیز دزهای زیر کشنده ی bb iran 187c و ma a-396(به ترتیب 107×6/1 و 107×8/1 کنیدی در میلی لیتر) نشان داد که ترکیب قارچ و خاک دیاتومه علاوه بر ایجاد تلفات بیشتر در جمعیت حشرات کامل، مدت زمان لازم برای از بین بردن جمعیت را کاهش می دهد. در این بررسی کمترین مقدار lt50 همزمان با اختلاط قارچ b. bassiana و خاک دیاتومه به دست آمد که با 100 درصد تلفات همراه بود. بنابراین اختلاط خاک دیاتومه با جدایه bb iran 187c به دلیل ایجاد مرگ و میر بیشتر در مدت زمان کوتاه تر در مقایسه با اختلاط آن با ma a-396 به جهت کنترل این آفت مناسب تر تشخیص داده شد. بررسی اثر سه دمای 22، 27 و 30 درجه سانتی گراد و دو رطوبت نسبی 40 و 55 درصد در عملکرد خاک دیاتومه، نشان داد که بیشترین تلفات در دمای 22 درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی 40 درصد و نیز دمای 30 درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی 40 و 55 درصد حاصل شد. در مقایسه بین مقادیر lt50 نیز کمترین مدت زمان (11/110 ساعت) به دمای 30 درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی 40 درصد تعلق گرفت که بیانگر عملکرد بالای خاک دیاتومه در دمای بالا و رطوبت پایین می باشد. فریز کردن مراحل تخم، لارو سن یک و حشره کامل در دمای 18- درجه ی سانتی گراد نشان داد که مراحل تخم و حشره کامل به ترتیب متحمل ترین و حساس ترین مراحل این آفت به سرما می باشند.

زنبورhabrobracon hebetor say (hym.: braconidae) یکی از مهمترین پارازیتوئید خارجی مرحله ی لاروی بسیاری از آفات بالپولکی می باشد. برای کنترل این آفات به طور معمول از روش کنترل شیمیایی استفاده می شود که علاوه بر خطرات جانبی زیستمحیطی، بر دشمنان طبیعی این آفات اثرات منفی نیز دارند. به همین دلیل در این مطالعه، اثرات کشندگی و زیرکشندگی حشرهکشهای متداول کلرپایریفوس و کارباریل و حشرهکشهای زیستی آبامکتین و اسپاینوسد و همچنین اثرات کشندگی قارچهای بیمارگر beauveria bassiana و metarhizium anisopliae بر روی زنبور پارازیتوئید h. hebetor مورد ارزیابی قرار گرفت. این زنبور روی لاروهای سن آخر شب پره ی مدیترانه ای (anagasta kuehniella zeller (lep.:pyralidae) در دمای 1±26 درجه سانتیگراد، رطوبت نسبی 5±60 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و هشت ساعت تاریکی پرورش داده شد. آزمایشات زیست سنجی روی مراحل نابالغ به روش غوطه وری و روی حشرات کامل به روش باقیمانده ی سمی انجام گرفت. نتایج زیست سنجی نشان داد که کلرپایریفوس دارای بیشترین سمیت و آبامکتین دارای کمترین سمیت بر روی مراحل لاروی و حشرات کامل زنبور پارازیتوئید می باشد. تاثیر غلظت توصیه شده مزرعهای حشره کشها بر روی مراحل لاروی وشفیرگی زنبور h. hebetor بررسی شد. طبق گروه بندی سازمان بین المللی کنترل بیولوژیک، کلرپایریفوس در گروه حشرهکشهای مضر، کارباریل در گروه حشره کشهای با ضرر متوسط و اسپاینوسد و آبامکتین در گروه حشره کشهای کم ضرر قرار گرفتند. در بررسی اثرات زیرکشندگی، حشرات کامل زنبور در معرض غلظت30 lc حشره کش ها قرار گرفتند. پارامترهای زیستی ، تولیدمثلی و جمعیت پایدار تحت تاثیر حشره کشها قرار گرفتند. مقادیر rm برای شاهد و حشره کشهای کلرپایریفوس، کارباریل، اسپاینوسد و آبامکتین به ترتیب 0.23، 0.1، 0.17، 0.21 و 0.22 بر روز به دست آمد. حشره کشها بر روی نسبت جنسی نتاج اثر معنی داری نداشتند. اثرات30 lc حشره کشها بر روی واکنش تابعی h. hebetor بررسی شد. واکنش تابعی در شاهد و تیمارهای حشره کشی از نوع ??? تعیین شد. نتایج تاثیر قارچهای بیمارگر بر روی پارازیتوئید نیز نشان داد که جدایه های مورد آزمایش قارچهای بیمارگر تقریباً بر روی پارازیتوئید تاثیر سوء کمتری دارند. در نهایت، بعد از انجام آزمایشات تکمیلی می توان از آبامکتین همراه با زنبور پارازیتوئید در برنامه های مدیریت تلفیقی آفات بالپولکدار استفاده نمود.

چکیده مگس های خانواده ی syrphidae یکی از بزرگ ترین گروه های دوبالان هستند که حشرات کامل، گرده خوار و لارو تعدادی از آنها از مهم ترین گونه های شکارگر آفات مختلف به ویژه، شته ها محسوب می گردند. در ایران، شته ها از مهم ترین آفاتی می باشند که باعث کاهش کمی و کیفی محصولات مختلف زراعی و باغی می شوند. این مساله در استان لرستان نیز صادق بوده و همه ساله شته ها خسارات زیادی را در گیاهان اقتصادی ایجاد می کنند. لزوم مطالعه ی فون مگس های سیرفید به عنوان یکی از دشمنان طبیعی آفات در استان لرستان موجب گردید که این تحقیق صورت پذیرد. در این بررسی که به منظور جمع آوری و شناسایی فون مگس های خانواده ی syrphidae طی سال های 89-1388 در استان لرستان صورت گرفت در مجموع 27 گونه متعلق به دو زیرخانواده syrphinae و milesiinae جمع آوری شدند. لاروهای زیرخانواده ی syrphinae شکارگر شته ها، شپشک ها، تریپس ها و ... بوده در صورتی که لاروهای زیر خانواده ی milesiinae پوسیده خوار می باشند. حشرات کامل این خانواده از شهد گل و گرده گل ها تغذیه کرده و به عنوان گرده افشان نیز محسوب می گردند. گونه های جمع آوری شده متعلق به 16 جنس مختلف بودند که از این تعداد 23 گونه برای اولین بار از استان لرستان و یک گونه برای اولین بار از ایران جمع آوری شدند. در زیر اسامی گونه هایی که برای فون استان جدید هستند با یک ستاره و گونه ی جدید برای ایران با دو ستاره مشخص شده اند: الف) زیرخانواده یsyrphinae episyrphus balteatus (degeer, 1776); ischiodon aegyptius (wiedemann, 1830)*; i. scutellaris (fabricus, 1808)*; syrphus vitripennis meigen, 1822*; xanthograma maculipenne (mik, 1887)*; eupeodes (eupeodes) corollae (fabricius, 1794); e. (e.) nuba (wiedemann, 1830)*; scaeva albomaculata (macouart, 1842); s. dignota (rondani, 1857)*; sphaerophoria rueppelli (widemann, 1830)*; s. scripta (linnaeus, 1758)*; s. turkmenica (bankowska, 1964) *; melanostoma mellinum (linnaeus, 1758)*; chrysotoxum parmense (rondani, 1845) *; paragus (padasyophthalumus) tibialis (fallen, 1817)*; p. (paragus) bicolor (fabricius, 1794)*; p. (p.) compeditus wiedemann, 1830 *. ب) زیرخانواده ی milesiinae (eristalinae) eristalinus taeniops (wiedemann, 1818) *; e. (lathyrophthalmus) aeneus (scopoli, 1763) *; e. (l.) megacephalus (rossi, 1794) *; e. (eristalinus) sepulchralis (linnaeus, 1758)*; eristalis (eoseristalis) arbustorum (linnaeus, 1758) *; e. (eristalis) tenax (linnaeus, 1758) *; eumerus kazanovskeye param, 1927**; merodon (merodon) pruni (rossi, 1790)*; syritta pipiens (linnaeus, 1758)*; volucella zonaria (poda, 1761)*.

زنبور habrobracon hebetor say (hymenoptera: braconidae) یکی از پارازیتوئیدهای مهم لارو بسیاری از آفات به ویژه بالپولکداران خانواده ی noctuidae و pyralidae می باشد. در این بررسی، اثرات کشندگی و زیرکشندگی حشره کش رایج سایپرمترین و حشره کش های زیست سازگار آزادیراکتین (بیونیم® و نیم گارد®)، پایریدالیل و متوکسی فنوزاید روی پارامترهای زیستی (دموگرافی) و رفتاری (واکنش تابعی) زنبور پارازیتوئیدh. hebetor مورد بررسی قرار گرفت. پرورش زنبور پارازیتوئید روی لاروهای سن آخر شب پره ی مدیترانه ای آرد (lep., pyralidae) zeller ephestia kuehniella در اتاقک رشدی با شرایط دمایی 1 26، رطوبت نسبی 5 70% و دوره ی نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی صورت گرفت. آزمایشات زیست سنجی روی حشرات کامل زنبور به روش تماس با باقیمانده ی سموم صورت گرفت. نتایج lc50 حشره کش ها نشان داد که سایپرمترین به عنوان سمی ترین ترکیب روی حشرات کامل زنبور ماده شناخته شد. براساس طبقه بندی سازمان بین المللی کنترل بیولوژیک سایپرمترین در گروه حشره کش های باضرر متوسط و بقیه ی حشره کش ها در گروه کم ضرر و بی ضرر قرار گرفتند. از نظر زادآوری و باروری، بین شاهد و تیمارهای حشره کشی اختلاف معنی داری مشاهده گردید. مقادیر نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) برای شاهد و حشره کش های بیونیم®، نیم گارد®، متوکسی فنوزاید، پایریدالیل و سایپرمترین به ترتیب 179/0، 149/0، 143/0، 154/0، 145/0و 16/0 بر روز به دست آمد. واکنش تابعی در شاهد و تیمارهای حشره کشی از نوعii تعیین شد و بیشترین و کمترین نرخ حمله به ترتیب در تیمارهای پایریدالیل (0035/0 بر ساعت) و سایپرمترین (0025/0 بر ساعت) مشاهده گردید، هم چنین بیشترین و کمترین زمان دستیابی هم به ترتیب در تیمارهای سایپرمترین (624/0 ساعت) و شاهد (4143/0 ساعت) مشاهده شد. براساس نتایج به دست آمده، به غیر از سایپرمترین بقیه حشره کش ها کمترین تاثیر سوء روی زنبور پارازیتوئیدh. hebetor داشتند، بنابراین می توان از حشره کش های آزادیراکتین (بیونیم® و نیم گارد®)، پایریدالیل و متوکسی فنوزاید همراه با این عامل کنترل بیولوژیک در برنامه های مدیریت تلفیقی آفات (ipm) استفاده نمود، هم چنین علاوه بر مطالعات آزمایشگاهی، بایستی شرایط نیمه مزرعه ای و مزرعه ای فراهم شود تا نتایج آزمایشگاهی تکمیل و عملی گردد.

سوسک چهار نقطه ای حبوباتcallosobruchus maculatus f. یکی از آفت های مهمی است که لارو آن از ارقام مختلف لوبیا، نخود، ماش، عدس، باقلا و غیره تغذیه می کند و در تمام دنیا به خصوص مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری خسارت قابل توجهی به محصولات انباری وارد می کند. این حشره دانه های تیره ی حبوبات را به عنوان میزبان اولیه ی خود مورد استفاده قرار می دهد. در این بررسی، اثرات کشندگی و زیرکشندگی اسانس های گیاهی استخراج شده از 4 گونه ی گیاهی روی پارامترهای زیستی سوسک چهار نقطه ای حبوبات مورد بررسی قرار گرفت. همچنین به بررسی اثرات بازدارندگی تخمریزی این اسانس ها و تأثیرات دما و رطوبت بر میزان کشندگی آنها نیز پرداخته شد. پرورش این حشره روی دانه های لوبیا چشم بلبلی در اتاقک رشدی با شرایط دمایی 1 26، رطوبت نسبی 5 70% و دوره ی نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی صورت گرفت. آزمایشات زیست سنجی روی حشرات کامل به روش تدخینی انجام گرفت. نتایج lc50 اسانس ها نشان داد که اسانس نعناع فلفلی دارای بیشترین تأثیر روی حشرات کامل سوسک چهار نقطه ای بود. درصد مرگ ومیر تجمعی حشرات کامل سوسک چهارنقطه ای با غلظت های مختلف اسانس های اکالیپتوس، گلپرایرانی و ترخون نشان داد که با افزایش زمان در معرض قراردهی با اسانس ها مرگ-و میر بیشتری حاصل شد. این نتایج نشان می دهد که در همه ی تیمارها میانگین مرگ و میر در زمان های بین 6 ساعت تا 24 ساعت در همه ی غلظت ها با یکدیگر اختلاف معنی دار داشتند، ولی میانگین مرگ و میر در اسانس اکالیپتوس در غلظت 06/6 میکرولیتر بر لیتر هوا در زمان های بین 12 ساعت تا 18 ساعت با یکدیگر اختلاف ندارند، در اسانس ترخون هم در غلظت 12/12 میکرولیتر بر لیتر هوا بین زمان های 12 ساعت و 18 ساعت میانگین مرگ و میر با یکدیگر اختلاف ندارند. اسانس های استخراج شده از بعضی از گیاهان، دارای خاصیت نفوذ و تدخینی مناسب بوده و می توانند جایگزین بالقوه ای برای سموم شیمیایی باشند. اثرات زیرکشندگی حشره کش ها (مقدار lc20) روی پارامترهای تولیدمثلی و زیستی مورد بررسی قرار گرفت. از نظر زادآوری و میانگین طول عمر حشرات کامل بین تیمارهای اسانس ها و شاهد اختلاف معنی داری مشاهده شد ولی نسبت جنسی(نسبت نتاج نر به کل نتاج) در بین تیمارهای آزمایشی هیچ گونه اختلاف معنی داری را نشان ندادند. نتایج بازدارندگی تخمریزی اسانس های گیاهی نشان داد بیشترین بازدارندگی تخمریزی در تیمار نعناع (100%مرگ و میر) با غلظت (1/0 میکرولیتر در هر گرم بذر) و کمترین بازدارندگی در تیمار گلپرایرانی (37/9%مرگ و میر) با غلظت (02/0 میکرولیتر در هر گرم بذر) مشاهده شد. براساس نتایج حاصل از gc/ms تعداد 47 ترکیب شیمیایی در اسانس گیاه اکالیپتوس، 21 ترکیب شیمیایی در اسانس گلپر ایرانی، 28 ترکیب شیمیایی در اسانس ترخون و 46 ترکیب در اسانس نعناع فلفلی شناسایی شد. بسیاری از این مونوترپنوئید ها دارای خاصیت حشره کشی بوده و سمیت آنها روی برخی از آفات انباری به اثبات رسیده است. حشره کش های گیاهی از جمله اسانس ها جانشین مناسبی برای آفت-کش هایی می باشند که حشرات به آنها مقاوم شده اند . اسانس ها دارای طیف اثر وسیع هستند و علیه آفات مختلفی به کار می-روند و می توانند به عنوان عامل کنترل بیولوژیک در برنامه های مدیریت تلفیقی آفات (ipm) مورد استفاده قرار بگیرند.

پروانه سفیده ی بزرگ کلم (pieris brassicae l.) یکی از مهمترین آفات کلم محسوب می شود که می-تواند خسارت جبران ناپذیری را به آن وارد کند. لاروهای این آفت با تغذیه از برگ های این گیاه باعث کاهش بازارپسندی و کاهش راندمان آن می شوند. با توجه به خطر حشره کش ها از نقطه نظر باقی مانده ی سموم و آسیب های زیست محیطی امروزه به استفاده از عوامل کنترل بیولوژیکی تأکید می شود. در برنامه های مدیریت تلفیقی آفات که هدف دسترسی به یک کنترل موثر انتخابی با حداقل ایجاد اختلال در محیط زیست و تأمین سلامت انسان است، حشره کش های میکروبی از عوامل ایده آل کنترل آفات به شمار می روند که از مهم ترین آنهامی توان به آفت کش های بر پایه ی استرین های مختلف باکتریbacillus thuringiensis اشاره کرد. این باکتری از آفت کش های میکروبیموفق در امر مبارزه با برخی از آفات از جمله بالپولکداران محسوب می شود که در مبارزه با تعداد زیادی از حشرات آفت کاربرد زیادی پیدا کرده است ولی به دلیل گران قیمت بودن فرم تجاری آن جهت استفاده در سطوح وسیع محققین سعی دارند با استفاده از برخی ترکیبات با منشأ طبیعی تشدید کننده ی اثر از میزان مصرف b. thuringiensisبکاهند. در تحقیق حاضر با آزمایشات زیست سنجی اثر باکتری b. thuringiemsis var. kurstaki و مواد روغن چریش، پودر حنا، خاک دیاتومه و اسید تانیک به تنهایی و در اختلاط با باکتری بر روی لاروهای سن سه سفیده ی بزرگ کلم بررسی شد. مقادیر lc50باکتری (7 روز بعد از تیمار)، پودر حنا، روغن چریش، خاک دیاتومه و اسید تانیک روی لاروهای سن سوم(10روز بعد از تیمار) به ترتیب 52/444، 4019، 10671، 76/905 و12050 پی پی ام برآورد گردید. مقادیر lt50برای مواد فوق روی لاروهای سن سه 24/4، 9/4، 13/5، 98/3 و 98/4 روز محاسبه گردید. نتایج نشان داد که این مواد دارای اثر تشدیدکنندگی بسیار خوب بر روی باکتری b. thuringiensis می باشند.

چکیده زنبور پارازیتوئید (hym.,trichogrammatidae) trichogrammabrassicaeگونه غالب تریکوگرامای رهاسازی شده در مزارع شمال کشور و یکی از مهم ترین گونه های تریکوگراما در ایران می باشد. جهت بررسی رفتار پراکنش آن درمزرعه ذرت، برنج و گوجه فرنگی در منطقه دشت نازو گهرباران ساری و شهرستان نکا،اقدام به پرورش این زنبور در انسکتاریوم با استفاده از میزبان واسط تخم بید غلات گردید. در طی آزمایش ها تاثیر عوامل کلیمایی و مراحل مختلف رشدی گیاه و تاثیر طول عمر زنبور بر روی رفتار پراکنش زنبور تریکوگراما مورد بررسی قرار گرفت و همچنین تاثیر دماهای پایین (4، 0، 10-) روی تخم-های بید غلات واثر آن در نسبت پارازیته کردن زنبور در آزمایشگاه و مزرعه مورد مطالعه قرار گرفت. مدل انتشاربرای مطالعه رفتار پراکنش در مزرعه ذرت، برنج و گوجه فرنگی مورد استفاده قرار گرفت. تریکوگرامای پرورش یافته در شرایط انسکتاریومی و نشان دار شده با فلورسنت را در مرکز کرت ها ی مورد آزمایش رهاسازی شدند. شعاع و ارتفاع پرواز با نصب تله های حاوی تخم بید غلاتدر شعاع های(2 ،5، 9، 12، 18، 25) متر و ارتفاع های (20، 50، 100 سانتی متر)در ذرت، همان شعاع ها و ارتفاع های (30، 100، 130 سانتی متر) در برنج و (20 سانتی متر) در گوجه فرنگی بررسی شد. تله های نصب شده پس از گذشت سه روز جمع آوری و بررسی درصد پارازیتیسم آن در آزمایشگاه بعد از 6 روز صورت گرفت. نتیجه آزمایش ها بر حسب میزان پارازیت تخم بید غلات در شعاع ها و ارتفاع های یاد شده در محصولات فوق مورد تجزیه قرار گرفت. نتایج مقایسه آماری و آنالیز واریانس داده های بدست آمده با نرم افزار sas نشان داد که اثر ارتفاع های مختلف و شعاع های پرواز در آزمایش های مختلف و همچنین اثر متقابل دمای متوسط روزانه و ارتفاع در سطح 1 درصد در برحسب آزمایش ها معنی دار بوده است. مقایسه میانگین ها در مزرعه ذرت و برنج مشخص نمود که بالاترین نسبت پارازیتیسم دربرنج درارتفاع میانی و در ذرت در ارتفاع بالا اتفاق افتاد. مقایسه میانگین شعاع های مختلف پرواز نشان داد که اختلاف میزان پارازیتاسیون بین شعاع های اول تا سوم در ذرت و اول تا دوم در برنج و گوجه فرنگی در یک گروه بوده و در بقیه شعاع ها در گروه های معنی-دار دیگر قرار داشتند.در آزمایشاثر انجماد روی تخم بید غلات مشخص گردید که در تخم های تیمار شده تحت دمای 0 و 4 درجه سانتی گراداختلاف معنی داری در نسبت پارازیتیسم مشاهده نشده است و بالاترین نسبت پارازیتیسمزنبورهای در تخم های تیمار شده تحت دمای 0 درجه سانتی گراد مشاهده شد.در بررسی اثر طول عمر زنبور در رفتار پراکنش نتیجه بدست آمده به این صورت بوده که اثرات ارتفاع(با استثناء گوجه-فرنگی)، شعاع، تعداد روز بعد رهاسازی و تاریخ رهاسازی همه در سطح 1% معنی دار می باشد.بنابراین در کنترل آفات هدف لازم است که به مسافت و ارتفاع پرواز و همچنین به طول عمر این حشره دقت لازم مبذول گردد تا ضمن افزایش کارایی کنترل بیولوژیک استفاده از عوامل کنترل بیولوژیک بصورت هدفمند و مقرون به صرفه صورت گیرد.

خانواده (hym.: chalcidoidae) pteromalidae یکی از بزرگ ترین خانواده های زنبوران پارازیتوئید است. افراد این خانواده مهم ترین دشمنان طبیعی طیف وسیعی از حشرات زیان آور از جمله، سخت بالپوشان(coleoptera)، دوبالان (diptera)، بالپولکداران (lepidoptera)، بال غشائیان(hymenoptera) و جوربالان(homoptera) را در بر می گیرد. بنابراین این خانواده نقش بسیار مهمی در کنترل آفات مهم محصولات کشاورزی دارد.زنبوران متعلق به این خانواده در مزارع یونجه ی شهرستان مراغه در سال 1391-1390 جمع آوری و شناسایی شدند که از بین آنها 3 گونه، anogmus laricis (bou?ek, 1966)، arthrolytus glandium (bou?ek, 1967) ، diglochis sylvicola (walker, 1835)، 1جنس، notoglyptus masi, 1917و1 زیر خانواده، panstenoninae به عنوان گزارش جدید برای ایران می باشد

حشرات fulgoromorphaشامل تعداد زیادی از آفات مخرب کشاورزی در سراسر جهان است که با تخمریزی در بافت های گیاهی و تغذیه از آوندهای آبکشی در گیاهان میزبان خود ایجاد خسارت می¬کنند. همچنین برخی از حشرات این گروه در انتقال عوامل بیمارگر گیاهی نقش مهمی ایفا کرده و میزان خسارات وارده را افزایش می¬دهند. منطقه¬ی حاصلخیر شهرستان جیرفت در کشاورزی جنوب شرق ایران اهمیت زیادی دارد و براین اساس، فون زنجرک¬های گیاهی این منطقه نیز بسیار غنی بوده و نیاز به بررسی¬های فونستیک دارد. در این تحقیق، با بررسی فون زنجرک¬های گیاهی شهرستان جیرفت طی سال¬های 1390 تا1392 تعداد 1151 نمونه جمع¬آوری شد که از این تعداد 28 گونه متعلق به27 جنس و 9 خانواده به قرار زیر شناسایی شدند: family delphacidae: falcotoya minuscula*, javasella pellucida , matutinus potuni*, sogatella vibix toya propinqua, laodelphax striatellus, unkanodes latespinosa*, muirodelphax aubei*, rhombotoya maculipenis**, pseudaraeopus lethierry**, bostaera sp.*, terthron albovittatum**, tropidocephala prasina*, remanodelphax cedroni**. family derbidae: malenia isinica* family dictyopharidae: dictyophara (dictyophara) europea* family flatidae: phantia helleri, mesophantia tisina family kinnaridae: propleroma zarudnyi* family lophopidae: lophops sp.* family meenoplidae: anigrus sp.* family tropiduchidae: ommatissus lybicus family cixiidae: setapius lindbergi, pentastridius (pentastridius) leporinus*, myndus sp.*, hyalesthes sp.*, hyalesthes obsoletus*, duilius tamaricicola*. در این تحقیق 17 گونه که با علامت * مشخص شده اند برای اولین بار از استان کرمان و چهار گونه ی دیگر که با علامت ** مشخص شده اند برای اولین بار از ایران گزارش می شوند.

پسیل¬های بالاخانواده psylloidea یکی از گروه های بسیار مهم حشرات هستند که در طبیعت در تعامل تنگاتنگ با درختان مثمر و غیرمثمر، درختچه های زینتی، گیاهان علفی و مرتعی می باشند و در برخی موارد به صورت آفت ظاهر می شوند. در ایران اطلاعات بسیار محدودی در ارتباط با تنوع گونه ای این حشرات وجود دارد. پسیل¬ها متعلق به راسته ی hemiptera، زیرراسته ی sternorrhyncha و بالا خانواده¬ی psylloidea می باشند. جمع آوری نمونه های این بالاخانواده با استفاده از روش های مختلف ازجمله تور زدن و استفاده از تله مالیز و قیف اشنایدر طی سال های 1392-1391 در باغات و مزارع مختلف استان کردستان انجام گرفت. در این پژوهش در مجموع 19 گونه از 7 جنس جمع آوری گردید که در این بین 5 گونه متعلق به 2 جنس از خانواده¬ی triozidae و 14 گونه متعلق به 5 جنس از خانواده¬ی psyllidae و از زیر خانواده های aphalarinae، psyllinae، paurocephalinae، diaphorininae، arytainina جمع آوری و شناسایی شدند. در این گونه های جمع آوری شد. تعداد 17 گونه برای اولین بار از استان کردستان گزارش شدند و یک گونه برای اولین بار از ایران گزارش شد. در زیر اسامی گونه هایی که برای فون استان جدید هستند با یک ستاره مشخص شده است و گونه ای که برای فون کشور جدید است با دو ستاره مشخص شده است. لیست گونه های به شرح زیر است: family: psyllidae subfamily: aphalarinae colposcenia aliena* l?w, 1881 subfamily: arytaininae cyamophila astragalicola* (gegechkori, 1977) cyamophila glycyrrhizae* )becker, 1864) cyamophila oshanini* )loginova, 1964) subfamily: diaphorininae psyllopsis fraxini* )linnaeus,1758) psyllopsis machinosus* loginova, 1963 psyllopsis repens* loginova, 1963 psyllopsis securicola* loginova, 1963 subfamily: paurocephalinae camarotoscena fulgidipennis* loginova, 1975 camarotoscena trjapitzini** loginova, 1968 subfamily: psyllinae cacopsylla bidens* (sulc, 1907) cacopsylla pruni* (scopoli, 1763) cacopsylla pyricola* )f?rester, 1848) cacopsylla saliceti* (f?rester, 1848) family: triozidae bactericera albiventris*)f?rster, 1848) bactericera nigricornis* f?rster, 1848 bactericera tremblayi* wagner, 1961 bactericera trigonica* hodkinson, 1981 trioza neglecta* loginova, 1978

گردو juglans regia l یکی از محصولات مهم کشاورزی استان آذربایجان شرقی بوده و کرم خراط مهم ترین آفت آن می باشد. مقدار کاهش خسارت در تیمار شکار انبوه 54.84% برآورد گردید.

در طول سال های 1391 و 1392 و برای اولین بار، نمونه برداری از خاک منطقه ی خسروشهر در شمال غرب ایران با هدف مطالعه پراکنش و تنوع گونه ای مورد بررسی قرار گرفت. نمونه های خاکی جمع آوری شده با استفاده از روش تله گذاری با لارو پروانه ی galleria mellonella (galleria bait method) بررسی گردید. ناحیه ی its-rdna با استفاده از آغازگرهای its4 و its5 تکثیر و سپس توالی یابی گردید. جستجوی بلاست برای یافتن ترادف های هومولوگ انجام و سپس نام هومولوگ ترین جدایه برای نامگذاری جدایه مورد بررسی استفاده گردید. ترادف its-rdna جدایه های مورد مطالعه با استفاده از نرم افزاز chromas lite ویرایش و سپس با استفاده از نرم افزار clustal x 2.1 و به همراه ترادف های هومولوگ انتخاب شده از ncbi زیرهم چینی گردید. تجزیه و تحلیل های نسب شناختی بر اساس روش های maximum parsimony، maximum likelihood و neighbor-joiningبرای مشخص بودن جایگاه رده بندی جدایه ها بر اساس اطلاعات حاصل از ترادف its-rdna انجام گرفت.