نام پژوهشگر: سید محمد مرتضوی

تقریرهای مختلف سیستم استنتاج طبیعی بر اساس دیدگاه یاکوفسکی و گنتزن در منطق محمولات درجه اول
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده علوم انسانی 1388
  سید محمد مرتضوی   لطف الله نبوی

سیستم استنتاج طبیعی روشی است که با استفاده از تعدادی قاعده و فرض، و بدون استفاده از هیچ اصل موضوعی، استدلال ها و قضایای منطق را ثابت می کند. و از آنجا که این روش به زبان طبیعی و طبیعت ذهن انسان نزدیک است آن را روش استنتاج طبیعی می نامند. این سیستم که تقریرهای مختلف و متعددی دارد به خاطر مشکلاتی که سیستم های اصل موضوعی(که در اوخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم توسط فرگه و راسل وایتهد ابداع شده بود) در امر آموزش و یادگیری داشتند، توسط یاکوفسکی و گنتزن طراحی شد. یاکوفسکی و گنتزن در سال 1934 به طور همزمان و مستقل از یکدیگر مقالاتی را منتشر کردند که در آن به تبیین این روش پرداخته بودند. یاکوفسکی دو روش، یکی گرافیکی و دیگری دفترداری را ابداع کرد، و گنتزن نیز یک روش را ارایه داد که استدلال ها و قضایای منطق را در یک ساختار درختی اثبات می کرد. این روش بعدها مخصوصاً در دهه های پنجاه و شصت میلادی توسط منطقدانانی نظیر کواین، کپی، فیچ، مونتاگیو، سوپیس، میتس، لمون و دیگران که از این روش برای متن های آموزشی استفاده کرده بودند توسعه و تکمیل گردید و هر کدام تقریری از این سیستم ارایه دادند. در این تحقیق علاوه بر ارایه تقریرهای مزبور به مقایسه و بررسی آنها پرداخته می شود، و همچنین تقریرها از نظر نماد گذاری ها و تعداد قواعد استنتاجی و همچنین مزایا و معایب هر کدام بررسی می شود. در اینجا همچنین ضمن بیان اشتراکات و تفاوت های تقریرها با یکدیگر از لحاظ معنایی نیز قواعد معرفی و حذف سور در آنها بررسی می شود. از طرفی نتیجه می گیرد، روش گرافیکی یاکوفسکی که توسط کپی تکمیل و ادامه پیدا کرد، در بین منطقدانان مورد اقبال بیشتری واقع شده است.

ارزیابی شیوه 15d در دانگهای اصلاحی جنگل بلوط لوه گرگان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان - دانشکده جنگلداری و مهندسی چوب و کاغذ 1390
  سید عبدالخالق یادگارنژاد   حشمت الله حیدری

این مطالعه با هدف ارزیابی شیوه d15 و پایش تغییرات بوجود آمده در اثر اجرای این شیوه در دانگ اصلاحی سری یک طرح جنگلداری لوه انجام شده است. نمونه‏برداری به روش تصادفی-سیستماتیک با پلاتهای دایره‏ای شکل 10 آری با شبکه آماری 150×200 متر جهت آماربرداری توده جنگلی و پلاتهای 1 آری متحدالمرکز جهت آماربرداری زادآوری در سطح دانگ اجرا شد. بر اساس داده‏های موجود در سابقه طرح و داده‏های حاصل از آماربرداری کنونی، رویه زمینی و حجم، ترکیب جنگل و پراکنش در طبقات قطری در سالهای 1361 و 1389 با آزمونهای تی و کای‏اسکور مورد مقایسه قرار گرفت و وضعیت کنونی نیز مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که در اثر اجرای این شیوه، پراکنش تعداد درختان در طبقات قطری گونه‏ها در سالهای 1361 و 1389 با وضعیت پیش بینی شده در روش دانه زاد همسال اختلاف معنی داری دارد. تغییرات سطح مقطع گونه‏های شیردار، کرب، ملج و ممرز دارای اختلاف معنی دار بوده ولی تغییرات سایر گونه‏ها معنی دار نبود. حجم گونه‏های بلندمازو، شیردار، ملج، ممرز و حجم کل اختلاف معنی‏دار داشتند. منحنی ارتفاع توده‏ها نشان داد که پس از اجرای شیوه مورد نظر، ارتفاع توده روند افزایشی داشته است. تعداد در هکتار نیز افزایش چشمگیری را نشان داد. بررسی نتایج زادآوری نشان داد که تعداد در هکتار زادآوری در طبقه ارتفاعی کوتاهتر از 3/1 متر برابر 1051 اصله و بیشترین تعداد آن مربوط به پلت و کمترین تعداد را گونه‏های نمدار، بلوط و زبان گنجشک داشتند. در طبقه ارتفاعی بلندتر از 3/1 متر تعداد در هکتار برابر 94 اصله و بیشترین تعداد مربوط به گونه ممرز و کمترین تعداد را گونه‏های خرمندی، نمدار و پلت داشتند. بررسی وضعیت زادآوری نشان داد که بیشترین میزان تجدید حیات در جهت شرقی، شیب 0 تا 20 درصد و تاج پوشش 60 درصد مستقر شده است. درجه آمیختگی زادآوری در طبقه خیلی خوب و کمیت آن در طبقه ضعیف دسته‏بندی شد. نتایج ما نشان می‏دهند که در اثر اجرای روش d15 ترکیب گونه‏ای توده تغییر یافته، ترکیب گونه‏ای ایجاد شده به ضرر گونه‏های مرغوب و بویژه بلوط بوده، ساختار توده تغییر زیادی را داشته، زادآوری مستقر شده در اثر اجرای این شیوه در حد نسبتامطلوبی بوده، گونه بلندمازو ترکیب مناسبی از تجدید حیات را در اثر شیوه مورد عمل داشته ولی این برشها نتوانسته‏اند توده را به سمت ساختار همسال هدایت کنند؛ و زادآوری مستقر شده به نحو مطلوبی مدیریت نشده است اما از زمان اجرای روش تا حال وضعیت جنگل به سمت شرایط مطلوب بوده است، بنابراین باید مبنای مدیریت ما بر مبنای ناهمسالی توده باشد. برای مدیریت آینده این توده‏ها عملیات پرورشی به مدت 20 تا 30 سال و انتخاب مثبت از بالا پیشنهاد می‏شود تا توده به ساختار و وضعیت مطلوب برسد و پس از این مرحله برای توده‏ها برنامه‏ریزی مناسب صورت بگیرد.

برخی ویژگی های ماتریسهای نواری با کاربرد در اسپلاین ها
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ایلام - دانشکده علوم پایه 1391
  سید محمد مرتضوی   رضا جلیلیان

ماتریس های نواری کاربردهای زیادی در رشته های مختلف علوم دارند به عنوان مثال از گسسته سازی معادلات دیفرانسیل معمولی و جزیی بوجود می آیند. در بررسی آنالیز همگرایی روش های عددی که از گسسته سازی معادلات دیفرانسیل معمولی و جزیی بوجود می آیند به معکوس ماتریس های نواری مانند سه قطری ، چهار قطری، پنج قطری، شش قطری ، هفت قطری، نه قطری و غیره نیاز داریم در این پایان نامه قصد داریم معکوس و کران بالایی برای نرم معکوس این ماتریسها بدست آوریم و همچنین معکوس ، دترمینان و کران بالایی برای ماتریسهای سه قطری با درایه های متغیر را بدست می آوریم. در واقع در رشته های مختلف علوم دستگاه ax=b بوجود می آید که a ماتریسی نواری است که در این حالت ما به معکوس و نرم ماتریس a نیاز داریم. این پایان نامه در 5 فصل بیان شده است: درفصل اول به بیان تعاریف و مقدمات لازم برای بقیه فصل ها پرداخته شده است. در فصل دوم اسپلاین ها را معرفی شده است و کاربرد ماتریس های نواری در آنها را بیان شده است. در فصل سوم به معرفی ماتریسهای سه قطری پرداخته ایم و دترمینان آن ، و معکوس پذیری ، تحویل ناپذیری و یکنوایی آنها بررسی شده است. در فصل چهارم به معرفی ماتریسهای پنج قطری می پردازیم و معکوس پذیری آنها را بررسی کرده ایم. در فصل پنجم به معرفی ماتریس های هفت قطری، نه قطری و بالاتر می پردازیم و معکوس آنها را ارائه می دهیم و در نهایت به ارائه روشی برای محاسبه معکوس برخی ماتریس های نواری می پردازیم.

بررسی مفهوم «موافقت» و «مخالفت» حدیث با قرآن در احادیث عرض
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی شهید مطهری 1391
  مجتبی نوروزی   حسن نقی زاده

عرضه حدیث بر قرآن به عنوان مهم ترین معیار نقد متن حدیث از جایگاه ویژه ای برخوردار است. روایات بسیاری که پشتوانه و سند این معیارند، نزد اصولیان به «اخبار عرض» و «ترجیح» شهرت یافته و به عنوان نخستین و مهم ترین معیار در عرصه نقد متن حدیث و در بازشناسی احادیث معتبر از احادیث مجعول، همواره مورد توجه عالمان و اندیشمندان اسلامی قرار گرفته اند. طبق مفاد و مضمون این روایات، حدیثی که به معصومین: منتسب شده و صدور آن از معصوم مورد شک و تردید می باشد، باید بر قرآن عرضه گردد و در صورت «موافقت» با قرآن یا به طور دقیق تر «عدم مخالفت» پذیرفته شود. اما حدیثی که مخالف کتاب الهی باشد، فاقد ارزش و اعتبار بوده و کنار گذاشته می شود. اما گذشته از پذیرش یا رد اخبار مورد نظر، در مورد مفهوم «موافقت» و «مخالفت» حدیث با قرآن وحدت نظر وجود ندارد. این رساله که در چهار فصل تنظیم شده است، ضمن یادکرد اخبار عرض و اعتبارسنجی آن از دیدگاه عالمان فریقین، به بررسی مفاد و مدلول این اخبار پرداخته، و دیدگاه های مختلف در معنای «موافقت» و «مخالفت» حدیث با قرآن را مطرح و مورد نقد و بررسی قرار می دهد. در پایان نیز به سیره عملی عالمان شیعه در عرضه احادیث بر قرآن از طریق ارائه نمونه هایی در این زمینه می پردازد و سرانجام به این نتیجه دست یافته است که مقصود از «موافقت» و «مخالفت» در اخبار عرض، سازگاری و ناسازگاری با مجموع قرآن و روح حاکم بر آن است و سنجش حرفی و تک مضمونی قرآن و حدیث منظور نمی باشد. کلیدواژه ها: نقد حدیث، نقد متن حدیث، اخبار عرض و ترجیح، عرضه حدیث بر قرآن، «مخالفت» حدیث با قرآن، «موافقت» حدیث با قرآن.

تحلیل ساختاری روایت در قرآن
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1391
  محمد سهیلی   سید محمد مرتضوی

دریافت پیام قرآن و شناخت عمیق تر آن، دغدغه ی مستمردانشمندان و قرآن شناسان از زمان نزول قرآن بوده است. این امر درخصوص روایت های قرآنی که بخش قابل توجهی از این کتاب آسمانی را تشکیل می دهند، از اهمیت خاصی برخوردار است و در اعصار گذشته، همواره مورد عنایت قرآن پژوهان قرار داشته است. موضوع این رساله، بکارگیری نظریه روایت و به ویژه تحلیل ساختاری برای شناخت عمیق تر روایت های قرآنی، با رهیافتی میان رشته ای است. براین اساس، نخست، با رویکردی موضوع شناسانه، زیرساختی نظری برای طرح مباحث نظریه ی روایت در قرآن کریم فراهم شده و در ادامه و به موازات آن، با رویکردی مسئله محور، رویکرد قرآن کریم به نظریه روایت و بررسی اصالت این کتاب آسمانی از رهگذر این نظریه مورد توجه واقع شده است. هم چنین مبتنی بر رویکرد قرآن به نظریه ی روایت، برخی ویژگی های آن مانند گسترش معارف قرآنی و ظرفیت آن برای معانی گسترده و نیز کارکردهای مختلف روایت در قرآن مورد تبیین قرار گرفته است.

فرایند تربیت اخلاقی انسان در قرآن با نگاه به ترتیب نزول سور و آیات
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1392
  ایوب اکرمی   سید محمد مرتضوی

پژوهش حاضر نگاهی روش شناسانه به موضوع تربیت اخلاقی در قرآن انداخته و با طرح این پرسش که آیا تربیت اخلاقی انسان در قرآن، با فرایند معیَن و به صورت نظام مند ارائه شده یا نه، به پی ریزی بحث پرداخته است. پرسش اصلی این پژوهش آن است که مراحل و فرایند مزبور چگونه و از چه راهی قابل تبیین و تحصیل است؟ برپایه مفروضات این پژوهش، ظرفیت پیش رو برای دستیابی به پاسخ سئوال مزبور، مواجهه ترتیب نزولی با قرآن است. ورود به این نقطه از بحث، مسئله تحقیق را با چند پرسش دیگر روبرو می سازد :1- آیا ترتیب نزول قرآن به گونه اطمینان بخش قابل اثبات است؟ 2- آیا فهم ترتیب نزولی قرآن حجت بوده و روائی دارد؟ 3- بر فرض روائی، آیا در فرایند تربیتی قرآن، مراحل متمایزی از یکدیگر مانند دوره مکی و مدنی، مراحل ابتدائی و مرحله نهائی قابل تفکیک هستند؟ نویسنده چند فرضیه را برای پاسخ به این پرسش ها متصور می بیند؟ 1- قرآن کریم در حیطه رسالت اصیل خود، یعنی تربیت اخلاقی انسان فقط به ارائه مکتب تربیتی بسنده نکرده، بلکه به ارائه نظام واره و فرایند پرداخته است. بیان بودن وواقع گرائی تربیتی قرآن، نزول تدریجی قرآن، جامعیت محتوائی و روشی قرآن و حکمت ترتیب نزولی قرآن، مبانی هستند که این انگاره را تایید می کنند. 2- بنا به دلایل و شواهد موجود (بویژه روایات ترتیب نزول)، ترتیب کنونی قرآن، اجتهادی و ترتیب نزول قرآن توقیفی است. با این فرض، حکمت و معنای انتظام یافته ای بر ترتیب مصحفی مترتب نیست بلکه ترتیب نزول، دارای حکمت و معنائی منتظم می باشد. در نتیجه فهم ترتیب نزولی قرآن علی الدوام حجت بوده و روائی خواهد داشت. 3- رویکرد ترتیب نزولی، تناسب و سازگاری بنیادی با تفسیر موضوعی قرآن دارد. چه اینکه بررسی موضوع تربیت اخلاقی به روش ترتیب نزولی، فرایند یاد شده را با معیار درست تر و شیوه منظم تری دنبال می کند. نویسنده در گام اصلی، برخی نظریه ها و پژوهش های تربیتی را از منظر فرایندی مورد غوررسی قرار داده و با دیدگاهی تحلیلی، مراحل تربیت اخلاقی در آنها را با عرضه بر قرآن به داوری گذاشته است و به نوعی امکان تطبیق بر مراحل تربیت قرآنی درباره آنها را نشان داده است. در ادامه، سوره های مکی قرآن به لحاظ شکل و شیوه بیان و هم محتوا و رویکرد به چهار مرحله تقسیم گشته و متناسب با هر مرحله، اصول و روش های تربیتی قرآن و زیرمرحله های هر یک به دست داده شده است. بویژه چگونگی ربط بین اصول و روشهای تربیتی با گونه های مفاهیم اخلاقی قرآن، دنبال شده و در پایان، سوره های مدنی، البته به گونه اجمالی و نظر داشت سه مرحله تربیتی به شیوه یاد شده به بحث گذاشته شده است. براساس این پژوهش، تربیت اخلاقی در فرایند قرآنی، از اصلاح زمینه گرایشی- شناختی (به صورت ترکیبی) آغاز و با طی مراحل جزئی تر درباره انسان (به مثابه مربی و متربی)، مبداء و معاد ادامه می یابد. در مرحله بعد، مفاهیم انسان شناسانه، اوصاف و ویژگی های انسان، جهان، حیات و نظایر اینها (توحید صفاتی) با گام هائی منظم و معین ناظر به مبانی، اصول، روشها و اهداف تربیتی، توسعه یافته و کامل تر می شود و در مرحله آخر با ارتقاء عملی، تکلیف محوری و پذیرش ولایت (عملی و اجتماعی) خداوند که مرحله توحید افعالی و توحید در عبودیت است به بار می نشیند.

ارزیابی کارایی الگوریتم رقابت استعماری در کاهش مصرف انرژی شبکه های حسگر بی سیم
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر 1392
  سید محمد مرتضوی   مینا ملک زاده

چالش اساسی شبکه های حسگر، محدودیت انرژی موجود در گره ها می باشد که بقای شبکه را تحت تاثیر خود قرار داده است. از این رو روش های مختلفی جهت بهینه کردن مصرف انرژی و در نتیجه افزایش طول عمر شبکه حسگر ارائه گردیده است. با توجه به اهمیت مساله کارآمد کردن مصرف انرژی در شبکه های حسگر بی سیم، استفاده از الگوریتم های محاسبات تکاملی بعنوان روشی برای اثبات بهینه سازی مصرف انرژی مطرح می گردد. در این پایان نامه می خواهیم از الگوریتم رقابت استعماری که یک الگوریتم جدید در زمینه محاسبات تکاملی است در جهت بهبود مصرف انرژی در شبکه های حسگر بی سیم استفاده نماییم.

جابجائی نیروها در تحولات اجتماعی از منظر نهج البلاغه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات 1393
  حسین جمالی   سید محمد مرتضوی

حکومت امام علی? به عنوان نمونه ای از حکومت اسلامی واقعی بود که تحت رهبری انسان کامل هدایت می شد در عین حال در این حکومت عده ای از اصحاب رسول خدا? و یاران امام که از کارگزاران آن حضرت بودند از امام علی? جدا شده و تبدیل به مخالفان سرسخت آن حضرت شدند و تمام توان خود را برای سرنگونی حکومت او بکار گرفتند و به اصطلاح ریزش کردند. و از طرف دیگر عده ای که رسول خدا? را ندیده بودند و از وابستگان به مخالفان آن حضرت بودند همانند محمد بن ابی بکر به امام پیوسته و تمام تلاش خود را برای دفاع از حکومت آن حضرت به کار گرفتند و در این راه به شهادت رسیدند. سوال اساسی این پژوهش این است که علل جابجایی این نیروها یا به تعبیر دیگر علل این ریزش ها و رویش ها چیست؟ و امام علی? در برخورد با این نیروها چگونه رفتار کرده است؟ این پژوهش که به روش استنادی، تحلیلی انجام گرفته است با بررسی منابع تاریخی و حدیثی به خصوص نهج البلاغه به این نتیجه رسیده است که این ریزش ها به دو شیوه انجام گرفته است. الف: ریزش گروهی از قبیل سران جنگ جمل و نهروان و همراهان آنان، ب: ریزش فردی از قبیل استانداران امام همانند: زیاد بن ابیه، جریر بن عبدالله و . . . هر دو گروه در ریزش و جدایی خود انگیزه های سیاسی، اقتصادی، قبیله ای، فرهنگی و عقیدتی داشته اند که در رهبران آنان انگیزه هایی از قبیل: جاه طلبی، کینه ورزی، حسادت، عادت به رانت خواری، عدم تحمل عدالت امام علی? و . . . وجود داشته و در پیروان آنها بیشتر انگیزه هایی از قبیل: تعصبات قبیله ای، جهالت و نادانی، عدم بصیرت سیاسی، و ضعف دشمن شناسی، عدم قدرت تحلیل شرایط سیاسی و . . . وجود داشته است. با این حال امام علی? در برخورد با این نیروها همیشه خیر و صلاح آنان و امت و نظام اسلامی را مد نظر داشته و تمام تلاش خود را به کار گرفته تا آنان را هدایت کند و در راه رسیدن به این مقصود روشهایی از قبیل: مدارا، مکاتبه، مناظره، ارسال سفیر و ملاقاتهای خصوصی استفاده کرده است. ولی وقتی این روشها جواب نداد و دشمن بر مطالبات بناحق خود اصرار می ورزید و امنیت جامعه و جان و مال مردم و . . . را مورد تعرض قرار داد اقدام به نبرد فیزیکی کرد و تا سرکوب کردن فتنه و عقب نشینی فتنه گران از پای ننشست و در نهایت خود نیز قربانی این نیروها گردید و به شهادت رسید. که صلوات و سلام خدا و ملائکه و انبیاء و صالحان بروح پرفتوح آن امام همام باد. گرچه آن امام بزگوار در این راه به شهادت رسید ولی نمونه ای عملی و عینی از برخورد نظام اسلامی با مخالفان خود را به نمایش گذاشت و برای آیندگان این راه در تاریخ به ارث گذاشت