بورس اوراق بهادار به عنوان یک بازار منسجم و سازمان یافته، مهمترین متولی جذب و سامان دادن صحیح منابع مالی سرگردان است و با جمع آوری نقدینگی جامعه و فروش سهام شرکت ها، ضمن به حرکت در آوردن چرخ های اقتصاد جامعه از طریق تأمین سرمایه های موردنیاز پروژه ها، کاهش دخالت دولت در اقتصاد و نیز افزایش درآمدهای مالیاتی، منافع اقتصادی چشمگیری به ارمغان می آورد و در کنار آن، اثرات تورمی ناشی از وجود نقدینگی در جامعه را نیز از بین می برد. خوشبختانه در سال‏های اخیر در کشور توجه زیادی در سطوح خرد و کلان به بورس شده است که همین امر موجب روی آوردن حجم زیادی از سرمایه‏گذاران و توسعه کاربرد روش‏های علمی در خصوص مسائل مرتبط به تشکیل و مدیریت پرتفولیو شده است. در این تحقیق از یک رویکرد فرا ابتکاری جدید به نام الگوریتم کرم شب تاب برای تشکیل پرتفولیو بهره گرفته شده است. مدل مورد استفاده در این تحقیق مدل میانگین-واریانس مارکوییتز با محدودیت‏های عدد صحیح می‏باشد. الگوریتم مورد استفاده در این تحقیق با سایر الگوریتم‏های فراابتکاری نظیر الگوریتم ژنتیک، بهینه سازی دسته پرندگان و... با استفاده از داده‏های واقعی بازارهای بورس شش کشور از جمله ایران مقایسه شده و نتایج حاکی از عملکرد مناسب این روش برای حل مسأله بهینه سازی سبد سهام دارد.

با توجه به تمایل گسترده برای بهبود سرمایه گذاری، در سالهای اخیر تعداد رو به رشدی از سرمایه گذاران نهادی برای مدیریت پرتفوی به رویکرد هسته- پیرو روی آورده اند. سرمایه گذاری هسته-پیرو، یک پرتفوی را به دو بخش تفکیک می کند که یکی بخش منفعل یا هسته و دیگری بخش فعال یا پیرو نام دارد. قسمت هسته غالبا توسط یک مدیر اصلی اداره می شود و در تلاش برای بهبود کارایی کلی پرتفوی با ردیابی یک شاخص معین است. در عین حال، جزء پیرو نیازمند توانایی های ویژه مدیریتی برای تولید عملکرد بالاتر از شاخص و متنوع سازی می باشد. ردیابی شاخص یک رویکرد سرمایه گذاری می باشد که در آن هدف اولیه به دست آوردن بازدهی تا حد امکان نزدیک به شاخص می باشد بدون این که تمام اجزای شاخص خریداری شوند. هدف اصلی کمینه کردن خطای ردیابی بین بازدهی پرتفویی انتخاب شده و یک شاخص می باشد. در تحقیق حاضر، مدل کوادراتیک همراه با چهار مدل خطی دیگر برای کمینه کردن خطای ردیابی ارائه شده است. بلک و لیترمن رویکرد جدیدی را برای تخمین بازدهی دارایی پیشنهاد می دهند. آنها روش جدیدی را برای ایجاد دیدگاه سرمایه گذار برای پروسه های قیمت گذاری دارایی ارائه می دهند که برای تخمین اوزان قسمت پیرو مورد استفاده قرار می گیرد. در ادامه به بررسی عدم قطعیت در داده های ورودی آن با استفاده از یک چارچوب استوار قابل حل پرداخته شده است. این چارچوب استوار سطح محافظه کاری را با حفظ خطی بودن کنترل می نماید. مدل های بهینه سازی استوار پیشنهادی خطی می باشند که پیاده سازی سهل تری برای نرم افزار بهینه سازی معمول را برای یافتن جواب بهینه استوار فراهم می آورد. نتایج حاصل برای پیاده سازی رویکرد هسته- پیرو استوار به کار گرفته شده اند.