بهره برداری بهینه و شناخت ذخایر هیدروکربنی و برنامه ریزی برای نحوه استخراج آن نیازمند یک اکتشاف نظام مند و به کارگیری روش های نوین است. در این راستا مهندسی اطلاعات مکانی (geoinformatics) یعنی استفاده همزمان از روش های سنجش از دور، فتوگرامتری هوایی و زمینی، سامانه اطلاعات مکانی (gis) و مکان یابی جهانی (gps) می تواند نقشی حساس در رسیدن به این اهداف داشته باشند. در اکتشاف ذخایر هیدروکربنی استفاده از روش های مختلفی مانند زمین شناسی، سنجش از دور و ژئوفیزیک و نهایتاً حفاری اجتناب ناپذیر است ولی کاربرد مناسب آنها به لحاظ تقدم و تأخر سبب صرفه جویی در هزینه تمام شده و زمان خواهد بود. تحلیل های این پژوهش به طور کلی براساس مدل های دگرسانی، سنگ شناسی، ساختاری و شاخص هیدروکربنی بیان شده است. نقش اصلی سنجش از دور در اکتشاف مواد هیدروکربنی عمدتاً شامل شناسایی گسل ها و شکستگی هایی است که نفتگیرهای ساختاری را تشکیل می دهند (مدل ساختاری با تحلیل اطلاعات هندسی و رادیومتریک) و همچنین دگرسانی های خاص در بسترهای غنی آهنی، کانی های رسی، کربنات ها (مدل دگرسانی با تحلیل اطلاعات رادیومتریک)، بررسی سنگ شناسی منطقه با توجه به این دگرسانی ها (مدل سنگ شناسی سطحی با تحلیل اطلاعات رادیومتریک)، شاخص هیدروکربنی (تحلیل با اطلاعات رادیومتریک) است. تحلیل کیفی عکس ها و مدل سه بعدی در روش فتوگرامتری هوایی و تفسیر کیفی عکس های بردکوتاه (زمینی) با هدف کاهش ابهام و افزایش اعتمادپذیری لایه های استخراج شده از تحلیل های سنجش از دور به کاربرده شده است. اطلاعات کیفی ژئوفیزیک هم به عنوان یک لایه اطلاعاتی و هم برای اعتبارسنجی در این پژوهش است. در تحقیق حاضر استان قم که به لحاظ غنی بودن از نظر وجود منابع هیدروکربنی با روش های دیگر به اثبات رسیده، مورد بررسی قرار گرفته است. با این هدف از پردازش های تصاویر چندطیفی سنجنده aster ماهواره terra شامل ترکیب رنگی، نسبت باندی، تحلیل مولفه اصلی و کروستا و تحلیل کمترین مربعات برای بررسی دگرسانی ها، شاخص هیدروکربنی و اعمال فیلترهای مختلف برای استخراج ساختارهای شکستگی استفاده شده است. سنگ شناسی در این پژوهش، با توجه به روش ضریب شاخص بهینه (oif) به طور سطحی تحلیل می شود، در عمق بودن سنگ های رسوبی با توجه به علائم و ساختارهای تکتونیکی (تاقدیس و گنبد نمکی) به عنوان یک لایه اطلاعاتی در نظر گرفته شده است. روش طبقه بندی طیفی sam و sid برای کانی ها و سنگ ها نیز برای تحلیل دگرسانی و سنگ شناسی به کار برده شده است. تلفیق لایه های اطلاعاتی (data fusion) در سامانه اطلاعات مکانی با روش منطق فازی به دلیل انعطاف پذیری بیشتر و ماهیت خطی و غیرخطی انجام شده است. نتایج حاصل با وجود موقعیت چاه های حفاری شده نفت و سایر داده های موجود در منطقه از قبیل داده های ژئوفیزیکی اعتبارسنجی شده و نقشه پتانسیل مطلوب هیدروکربنی تهیه گردیده است.

اکتشاف منابع و ذخایر زیرزمینی از جمله فعالیت های اقتصادی- راهبردی در کشور ما شمرده می شود. زیرا بخش مهمی از درآمد دولت و بخش خصوصی، ماده اولیه بسیاری از فعالیت های اقتصادی دیگر و همچنین حجم قابل توجهی از اشتغال افراد وابسته به دراختیار بودن منابع زیرزمینی می باشد. یک گروه از منابع زیرزمینی ارزشمند مواد فلزی هستند که ماده خام و اولیه بیشتر صنایع مورد استفاده در کشور می باشند. برای اکتشاف این مواد روش های مختلفی مانند زمین شناسی، ژئوفیزیک و ژئوشیمی وجود دارد که به طور مستقیم یا غیرمستقیم استفاده می شود. روش های فتوگرامتری و سنجش از دور شامل داده های هندسی و رادیومتریک از جمله روش های پی جویی و اکتشافی مواد فلزی است که در سال های اخیر روند رو به رشد سریعی داشته و محققین زیادی در این زمینه فعالیت کرده اند. مطالعه و پردازش داده های کمی و کیفی ماهواره ای و فتوگرامتری در تشخیص عوارضی نظیر نوع سنگ، سطوح تماس، ساختارهای خطی و حلقوی و مناطق دگرسانی می تواند به طور مستقیم یا غیرمستقیم در شناسایی و اکتشاف ذخایر فلزی نظیر مس، آهن، طلا و ... مفید باشند. از مزایای روش سنجش از دور شناسایی یک محدوده وسیع با دقت و سرعت بالا و هزینه کم می باشد. استفاده از تصاویر ماهواره ای به علت دید بسیار وسیع این اجازه را به مفسر می دهد که همبستگی بین عوارض مختلف زمین شناسی ناحیه را تعیین کند. در این پایان نامه از روش های مختلف پردازش داده های ماهواره ای چند طیفی استر برای شناسایی و تفکیک کانی-های دگرسانی مرتبط با کانی زایی، خطواره و گسل ها و تفکیک واحدهای سنگی مختلف در منطقه مورد نظر استفاده شده است. به این منظور از روش های مختلفی مانند ترکیب رنگی کاذب، نسبت باندی، روش کمترین مربعات، تحلیل مولفه های اصلی و روش ترسیم زاویه طیفی بر پایه کتابخانه طیفی usgs برای تفکیک گیاهان، نواحی حاوی اکسیدهای آهن و مناطق دگرسانی )ایلیت، کائولینیت، پروپیلیتی، سیلیس) استفاده شده است و تحلیل نتایج بر اساس اطلاعات رادیومتریک سنجش از دور انجام گرفته است. لایه های اطلاعاتی استخراج شده از روش های سنجش ازدور، فتوگرامتری، ژئوفیزیک و نقشه زمین شناسی بر پایه اطلاعات کمی و کیفی می باشد. در این پایان نامه سه مدل دگرسانی (تحلیل اطلاعات رادیومتریک)، ساختار (تحلیل اطلاعات هندسی) و سنگ شناسی بر اساس لایه های اطلاعاتی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. برای انجام عمل پیش پردازش و پردازش تصاویر ماهواره ای موجود از نرم افزار envi استفاده شده است و نتایج حاصل با سایر داده های موجود در منطقه اعتبار سنجی شده و در نهایت لایه های اطلاعاتی به دست آمده در محیط gis به روش منطق فازی با یکدیگر تلفیق شده است. در این تحقیق با استفاده از تحلیل طیفی و تفسیر بصری داده های ماهواره ای، فتوگرامتری و ژئوفیزیک مهمترین عوامل موثر در کانی زایی فلزی موجود در ورقه یکصد هزارم زمین شناسی آران بررسی و مناطق امیدبخش معدنی معرفی شده است. در این منطقه با توجه به بررسی های انجام شده، شواهد و ملاک های موجود محدوده های زیر به عنوان مناطق امیدبخش معدنی برای ادامه فعالیت های اکتشافی معرفی شده اند: 1- معدن غیرفعال قه واقع در 2300 متری شمال خاوری روستای قه 2- معدن غیرفعال شمال غربی مزرعه نیق واقع در 3800 متری شمال غربی مزرعه نیق 3- آثار معدنی جنوب و جنوب غربی کرمه واقع در 1500 متری جنوب غربی کرمه 4- آثار معدنی حوالی نشلج واقع در 2500 متری جنوب شرقی روستای کرمه

پژوهشگران و محققان محیط زیست، شیمی، مدیریت منابع آب و مانند آن، زمان بسیاری را صرف ‏مطالعه کیفیت آب و نحوه پاکسازی آن با توجه به نوع و الگوی توزیع آلودگی می کنند. علوم مختلف ‏در پیوند با یکدیگر، به شناسایی منابع آلوده کننده آب، تعیین مقدار آلودگی با استفاده از روش های ‏گوناگون از قبیل نمونه برداری زمینی و انجام آزمایش های استاندارد بر روی نمونه ها پرداخته اند.‏ با پیشرفت فناوری، کاربرد سایر علوم در این زمینه رو به افزایش است؛ به طوری که امروزه در ‏بسیاری از کشورها، روش های دورکاوی و استفاده از تصاویر ماهواره ای برای تهیه داده اولیه موردنظر ‏برای پایش کیفیت آب، روشی مرسوم محسوب می شود. سنجنده های چند طیفی با توان تفکیک ‏بالا، امکان انجام اندازه گیری های دورکاوی در مقیاس چند متر بر روی زمین را فراهم کرده اند. ‏سامانه اطلاعات مکانی، نقش بسیار مهمی در تحلیل داده های فوق و نمایش بهینه آن ها ایفا می کند. ‏سهولت استفاده از داده ماهواره ای در سامانه اطلاعات مکانی و قابلیت پردازش و تحلیل یکپارچه در ‏یک سامانه واحد، ازجمله مزیت های تلفیق این دو روش است.‏ در این راستا، پژوهش حاضر به مطالعه کاربرد داده های ماهواره ای استر در تولید داده دما و ‏هدایت الکتریکی در سد مخزنی دز و انجام تحلیل های مکانی مختلف به همراه نمایش بهینه داده ها ‏در سامانه اطلاعات مکانی پرداخته است. مدل سازی برای داده هدایت الکتریکی‎ ‎و دما به ترتیب با ‏‏93/.‏r2=‎‏ و ??‏r2=./‎‏ انجام شده است. تحلیل های مکانی مختلف نمایش دهنده چگونگی ارتباط ‏مکانی پارامترهای مذکور در سطح مخزن سد می باشند. ‏

زلزله یکی از مخرب ترین حوادث طبیعی است و وقوع آن در مناطق شهری باعث تخریب ساختمان ها و آسیب افراد ساکن در آن می شود. یکی از اولین اقدامات پس از وقوع زلزله، امدادرسانی است. تعیین موقعیت ساختمان های آسیب دیده می تواند سرعت امدادرسانی را ارتقاء دهد. از جمله منابع اصلی در تهیه نقشه تخریب ساختمان ها، علم سنجش از دور و سیستم های اطلاعات مکانی می باشد. هدف از این پایان نامه شناسایی و ارزیابی درجه تخریب ساختمان ها پس از وقوع زلزله با استفاده از داده های سنجش از دور و سیستم اطلاعات مکانی می باشد. بر این اساس در این پایان نامه روشی کارآمد، جهت شناسایی و ارزیابی ساختمان های تخریب شده پس از زلزله با بهره گیری از توصیفگرهای موضعی در تصاویر ماهواره ای بزرگ مقیاس ارائه شده است. شیوه کار بدین صورت می باشد که با استفاده از نقشه موجود موقعیت ساختمان ها بر روی تصاویر قبل و بعد از زلزله مشخص شده و در ادامه توصیفگرهای موضعی مربوطه جهت توصیف توزیع درجات خاکستری و بافت مربوط به هر ساختمان استخراج شده و هر توصیفگر با استفاده از معیار فاصله ی اقلیدسی مقایسه می گردد ودر انتها با روش استانه گذاری otsu نسبت به تعیین وضعیت ساختمان ها از لحاظ میزان تخریب در چهار درجه سالم تا تخریب ناچیز، تخریب متوسط، تخریب سنگین و ویران اقدام می گردد. پس از تعیین درجات تخریب با استفاده از تحلیلی هایی موسوم به آمار مکانی به بررسی الگوی پراکندگی ابنیه تخریب شده از جمله خوشه بندی تخریب ها، جهت و مرکزیت آن ها به عنوان تحلیل های خاص در حوزه اطلاعات مکانی می پردازیم. در این تحقیق جهت ارزیابی کمی و کیفی روش پیشنهادی نسبت به تعیین وضعیت ساختمان های تخریب شده زلزله بم با تصاویر ماهواره ای quickbird موجود اقدام گردید. در ارزیابی کمی روش ارائه شده تعداد 138 ساختمان در منطقه مورد مطالعه با تفسیر چشمی تعیین وضعیت شد و با نتایج به دست آمده از روش پیشنهادی مقایسه گردید. روش پیشنهادی با دقت کلی 98/78 % وضعیت ساختمان ها را با استفاده از تصاویر قبل و بعد از زلزله تعیین می کند. این میزان دقت بیانگر عملکرد مناسب روش پیشنهادی در شناسایی و ارزیابی میزان تخریب ساختمان ها پس از زلزله می باشد.

پایان نامه ای راجع به آشکارسازی تغییرات تالاب زریبار در طول دوره ای بیش از نیم قرن با استفاده از داده های چند زمانه می باشد

هزینه شناسایی معادن با استفاده از عملیات میدانی بسیار بالاست بنابراین استفاده از تصاویر ماهواره ای در شناسایی مناطقی که مستعد داشتن کانیهای غیر فلزی هستند مورد تحقیق قرار گرفته است

بررسی و تعیین میران آسیب پذیری حریم برج طغرل واقع در شهر ری با استفاده از منطق فازی و سامانه اطلاعات مکانی و تهیه نقشه های آسیب پذیری حریم درجه یک و دو این اثر تاریخی

سامانه اطلاعات مکانی، دریاچه ارومیه، آشکارسازی تغییرات، دورکاوی.

در این تحقیق پهنه بندی خطر سیلاب با استفاده از روش تحلیل چند معیاره مکانی و آشکارسازی تغییرات ناشی از آن مورد بررسی قرار گرفته است.