نام پژوهشگر: حمیدرضا بابایی

تاثیر کریدور شرق- غرب ریلی ایران بر مبادلات و تعاملات میان اتحادیه اروپا وسازمان شانگهای
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1390
  حمیدرضا بابایی   علی دارابی

چکیده پایان نامه(شامل خلاصه، اهداف، روش های اجرا و نتایج به دست آمده): ایران در حال حاضر از فرصتهای مناسبی برای بسط همکاری با کشورهای اروپایی و آسیایی برخوردار است ، برای مثال عضویت ایران در پیمان شانگهای، به عنوان یک نهاد نوپا و مهم آسیایی می تواند دورنمای مناسبی برای سیاست نگاه به شرق ایران ارائه نماید. در این زمینه این امکان وجود خواهد داشت که ایران بتواند با تثبیت موقعیت خود در این پیمان قدرتمند منطقه ای در آینده عامل پیوند دهنده ای میان پیمان شانگهای با سازمان اکو و اتحادیه اروپا شود و به سهم خود به تقویت و پویایی در این پیمان نقش کلیدی ایفا نماید . به طور کلی راهبرد سیاست خارجی ایران می بایست مبتنی بر قوی ترین مزیت ها و عوامل راهبردی کشور تعریف و تنظیم گردد. ایران از مزیت های برجسته ژئواستراتژیک برخوردار است. ایران به لحاظ جغرافیایی از موقعیت ژئوپولیتیک ممتازی برخوردار است. ایران متصل کننده کانونهای عمده در مناطق مهم در شمال – جنوب و شرق – غرب ایران است . از این رو توجه به مبادلات تجاری و راههای ترانزیتی می تواند از جمله مزیتها و اولویت های اساسی محسوب گردد. در این زمینه طرح کریدور شمال – جنوب حائز اهمیت ویژه ای است . لذا رونق بخشیدن به این طرح از طریق دعوت از سایر کشورها برای پیوستن به این محور و مهمتر از همه ایجاد تسهیلات ، به ویژه در تدوین قوانین کارآمد و موثر و زمینه های تجارت شمال و جنوب اهمیت راهبردی دارد . همچنین بررسی و برنامه ریزی برای ایجاد محور شرق – غرب از طریق متصل کردن بخش شرقی ایران یعنی کشورهای افغانستان ، پاکستان ، هند و چین از طریق خطوط راه آهن و توسعه راههای ارتباطی به غرب ایران و بررسی زمینه های لازم البته بعد از برقراری آرامش در عراق ، در خصوص گشودن راههای ترانزیتی و مراسلاتی از طریق عراق و سوریه به دریای مدیترانه می تواند از جایگاه ویژه ای برخوردار شود . در این پژوهش تلاش شده است که به تأثیر کریدور شرق به غرب ریلی ایران بپردازد. که در اینجا می توان به اهداف و جایگاه این کریدور بر منافع ج.ا.ا اشاره کرد که علاوه بر پرستیژ بین الملل ایران در نظام بین الملل با توجه به موقعیت ژئو استراتژیک و ژئواکونومیک کشور بالا می برد موجب خواهد شد درآمد ارزی از بخش ترانزیت برای کشور به ارمغان بیاورد و همچنین افزایش سهم راه آهن از صادرات و کمک به توسعه صادرات و ترانزیت برای کشور داشته باشد و این کریدور ریلی بستری برای توسعه همگرایی سیاسی و اقتصادی با کشورهای آسیایی میانه و به تبع آن زمینه ساز عضویت ایران در سازمان شانگهای شود و همچنین با توجه به فرضیه تحقیق: که به تأثیر این کریدور بر روابط اروپا و سازمان شانگهای اشاره دارد بتواند موجب افزایش حجم مبادلات تجاری و اقتصادی میان دو سازمان مذکور شود چرا که حمل و نقل ریلی امتیازاتی چون کاهش هزینه های سرعت و زمان، کاهش سوخت و انرژی و کاهش آلودگی نسبت به دیگر سیستمهای حمل و نقل می باشد در پژوهش حاضر با بهره گیری تلفیقی از روش توصیفی - تحلیلی با این امر پرداخته است . واژه های کلیدی: ایران، اتحادیه اروپا، سازمان شانگهای، کریدور شرق و غرب، جاده ابریشم