نام پژوهشگر: محمدامین رکنی

بررسی موضوعی و محتوایی آثار مکتوب سید مرتضی آوینی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان خوزستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  راضیه حیاتی   منوچهر جوکار

در این پایان نامه به بررسی موضوعی محتوایی 3 اثر سید مرتضی آوینی با نام های آینه ی جادو (3 جلد)، گنجینه ی آسمانی و فتح خون پرداخته شده است و ما به این دلیل که یکی از مراحل تحلیل محتوایی، تحلیل سبک شناسی اثر است و نوشته های آوینی در این زمینه بسیار جای کار دارد سعی کردیم همت خود را در این پژوهش به روی تحلیل سبک شناسی آثار این نویسنده بگذاریم و کتاب کلیات سبک شناسی دکتر شمیسا را الگوی کار خود قرار دادیم و با توجه به آموزش این کتاب 3 اثر بالا را از نظر زبانی، ادبی و فکری تجزیه و تحلیل کردیم. این پایان نامه شامل 4 فصل می شود که فصل اول درباره ی آوینی و آثار او و 3 فصل بعد هر کدام به یکی از کتب بالا اختصاص پیدا کرده است. بررسی های به عمل آمده ثابت می کند که نوشته های این نویسنده تا حد بالایی از ظرفیت ادبی چه از حیث به کارگیری صنایع ادبی مختلف و چه از حیث نوع چینش خاص کلمات در جمله برخوردار است که می توان گفت در بین نویسندگان معاصر دارای سبکی متفاوت و قابل الگوبرداری است، اما متأسفانه تا پیش از این پایان نامه ، تحلیلی بر روی آثار آوینی به این شکل کلاسیک و دانشگاهی انجام نشده بود و مقالات نوشته شده درباره ی آثار این نویسنده یا فقط درباره ی قلم او بود یا درباره ی آثار او، ما هم جای چنین کاری را که نوشته های آوینی را از چند جهت مورد بررسی قرار دهند خالی می دیدیم.

فرهنگ و ادبیات عامیانه مردم شوش
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان خوزستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  سعید صابری مقدم   محمد شکرایی

فرهنگ عامیانه هر قوم و شهری، گنجینه گران سنگی از آداب و سننی است که سینه به سینه و نسل به نسل به ما رسیده، که لازم است در باب آن تحقیقات وسیع و دقیقی انجام شود تا بتوان از این گنجینه بهره برد و آن را حفظ کرد. شوش با سابقه تمدنی کهن خود، فرهنگ و ادبیات عامیانه غنی و ارزشمندی را در خود جای داده است، لذا در این تحقیق بعد از پرداختن به مقدماتی در مورد ادبیات، فرهنگ عامیانه و اطلعاتی در مورد وضعیت جغرافیایی و تاریخی شوش، در پنج فصل به شعر و شاعری، ضر ب المثل ها، افسانه ها و قصه ها، آداب و رسوم و اعتقادات و خرافات پرداخته ایم و در فصل آخر به تأثیرات تمدن های کهن بر فرهنگ عامیانه مردم شوش و همچنین ، شباهتهای فرهنگی آن با فرهنگ عامیانه شهرها و اقوام همجوار پرداخته ایم.

فرهنگ عامیانه در شهرستان باغ ملک (ضرب المثل ها، واژه ها، شعر محلی، آداب و رسوم و ...)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان خوزستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  مظفر تامرادی   محمد شکرایی

ادبیات عامه یا فولکور بخش مهمی از فرهنگ مردم هر قوم گروه اجتماعی می باشد که میراث معنوی نسل های پیشین یک جامعه را تشکیل می دهد. این میراث گران سنگ فرهنگی - معنوی تجلی گاه تخیل نیرومند و احساس پاک مردم جامعه های خرد و بزرگ در دوره های مختلف زندگی بشر است، ادبیات عامه در جامعه های سنتی و میان مردمی که به آداب و سنت های گذشتگان علاقه ی فراوان دارند و به دیده ی احترام به آنها می نگرند. بخصوص روستاییان، غنی تر و عمیق تر است. اهمیت و گستردگی ادبیات عامه در این جامعه ها، بیشتر به دلیل نزدیک تر بودن زندگی مردم به طبیعت و طبیعی بودن شیوه ی زندگی آنها و در نتیجه وجود ذوق قوی و نیروی احساس و تخیل آنهاست. پس هر قومی که قدمت و پیشینه ی بیشتری داشته باشد. دارای ادبیات فولکلوری غنی تر می باشد که نسل های امروزی آن قوم باید در حفظ و ترویج آداب و سنن گذشتگان خود همت گمارند و آثار شفاهی و سینه به سینه ی آنها را ثبت و ضبط کنند. جمع آوری و نگهداری رسوم گذشتگان و ثبت جشن ها، ترانه ها، موسیقی، شعر و لالایی ها و ... باعث می شود تا گنجینه ای با ارزش هنر و ذوق آنها شناخته شود. بر همین اساس در این تحقیق، شعر و شاعری، چیستان و مثل ها، بازی های سنتی، آداب و رسوم، عقاید و خرافات، فرهنگ و هنر و قصه ها و افسانه های بجا مانده از گذشتگان مردم شهرستان باغملک مورد بررسی قرار می گیرد.

شکل شناسی داراب نامه ی بیغمی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان خوزستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1389
  صاحب امیری   محمدامین رکنی

در این سرزمین که سالهای سال مهد تمدن بشری بوده است. آثار گرانبهایی یافت می شود که در زمره ی ادبیات داستانی به شمار می رود که تنها برخی از این آثار از دیدگاه علم شکل شناسی مورد بررسی قرار گرفته اند. داراب نامه ی بیغمی یکی از داستان های بلند عامیانه است که متعلق به این مرز و بوم می باشد و از چنین نگاهی دور مانده است. در این پژوهش سعی شده است این داستان ارزشمند و گران سنگ را از دیدگاه علم شکل شناسی مورد بررسی قرار دهیم راهبرد این پژوهش بیشتر تجزیه و تحلیل محتوا و تا اندازه ای هم کتابخانه ای است. پس از تحقیق درباره ی این داستان حماسی- تخیلی که مولانا محمد بیغمی که آن را به شیوه ی سوم شخص نوشته است، اجزا و عناصر سازنده از قبیل گفتار، کردار، پندار، قهرمانان زمان به مکان زاویه ی دید منطق حاکم بر داستان و شگردهای داستان پردازی مشخص گردید تا زمینه برای شناخت هر چه بیشتر و بهتر این داستان زیبا و جذاب فراهم گردد و مخاطبین با خواندن آن به لذت بیشتری نایل شوند.

مقایسه ی تطبیقی دیدگاه های عرفانی ملامتیان و کیش مانی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان خوزستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1389
  امین نژادسبهانی   محمدامین رکنی

موضوع این پژوهش «مقایسه تطبیقی دیدگاه های عرفانی ملامتیان و کیش مانی» است. در این تحقیق سعی شده است با مراجعه به منابع مختلف به بررسی شیوه ی عرفانی مانویان و ملامتیان پرداخته شود. از آنجایی که تصوف از شیوه های مختلف عرفانی بهره جسته است. تأثیر ادیان مختلف در برخی از فرقه های آن قابل ملاحظه است از جمله در فرقه ی ملامتیه تشابهاتی میان آراء و عقاید این گروه از صوفیان و آیین مانی وجود دارد. این تألیف شامل شش فصل می باشد. فصل اول به شرح حال مانی و همچنین سیر گسترش مانویت می پردازد. در فصل دوم سعی شده است اصول اعتقادی مانویان ارئه شده و مورد بررسی قرار گیرند. فصل سوم حاوی مطالبی راجع به ریشه های آیین مانی است و در فصل چهارم تاریخچه تصوف و عقاید فرقه ی ملامتیه گنجانده شده است. پس از این فصل، در فصل پنجم به فرقه ی قلندریه پرداخته شده و در پایان، در فصل ششم، اشتراکات تصوف، ملامتیه و قلندریه با مانویت بررسی شده اند.

سره نویسی و سره نویسان (در قره چهاردهم)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان خوزستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  ولی الماسی   مهدی کدخدای طراحی

یکی از شیوه های نویسندگی که به تصفیه ی زبان از واژه های بیگانه و عناصر قرضی می پردازد سره نویسی است که مهمترین هدف آن جلوگیری از آسیب هایی است که این واژگان به ساختار آوایی و استواری زبان وارد می کنند. هر چند بیشترین نویسندگان این شیوه متعلق به قرن های سیزدهم و چهاردهم می باشند اما تاریخچه ی آن بسیار کهن تر از این می باشد. بنابراین نمی توان سره نویسی را شیوه ای نو پدید دانست زیرا در تاریخ ادبیات ایران همواره کسانی به آن پرداخته اند. تأسیس فرهنگستان و اختراع مجعولات را می توان از اساسی ترین مزیت ها و عیب های این شیوه دانست. برخی از نویسندگانی که در شیوه ی سره نویسی قلم زدند برای آن نام هایی از جمله "دری ویژه ی مطلق"، "فارسی بی غش"، "زبان پاک"، "نگارش پارسی پرداخت" و ... انتخاب کرده اند. عوامل متعددی باعث روی آوردن گروهی از نویسندگان، به شیوه ی سره نویسی گردید، عشق و علاقه و تعصب شدید به ایران، آشنا نبودن گروهی از نویسندگان با زبان عربی، گرایش های ناسیونالیستی نشأت گرفته از اروپا، انتشار کتاب دستاتیر و واژه های آن و البته آشنایی گروهی از پژوهشگران با فرهنگ و زبان های ایران باستان از جمله این عوامل می باشد. در این پژوهش شیوه ی و سبک نگارش گروهی از نویسندگان قرن چهاردهم که آثار خود را بر مبنای سره نویسی پرداخته اند مورد بررسی قرار می گیرد. و ضمن اشاره به زندگی آنها، تألیفات شان بر شمرده و تحلیل می شود تا معلوم گردد، این نویسندگان تا چه اندازه به این روش مطلب نوشته اند. همچنین سعی شد که به سئوال هایی از قبیل : 1- عوامل روی آوردن به سره نویسی چه بوده است؟ 2- آیا سره نویسان به جعل لغت دست یازیده اند؟ 3- روش واژه سازی سره نویسانی که بدین کار پرداخته اند چگونه بوده است؟ پاسخ داده شود.

دابه الارض و دجال در تفاسیر قرآن مجید و جلوه ی این دو در شعر فارسی تا پایان قرن نهم
پایان نامه دانشگاه تربیت معلم - تهران - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1389
  منصوره کهنی   مهدی کدخدای طراحی

آخر الزمان و ظهور منجی نقطه مشترکی بین ادیان آسمانی است که نشانه های فراوانی برای آن بر شمرده اند. خروج دابه الارض یکی از نشانه هاست. این واژه یک بار در قرآن مجید ذکر شده است. مفسران آن را موجودی عجیب پنداشته اند که وصف مومن را از کافر جدا می کند. یکی دیگر از نشانه های آخر الزمان خروج دجال فریبکار است که او را موجودی یک چشم وصف کرده اند که سوار بر خری عجیب زمین را درنوردیده، ادعای خدایی می کند و کارهای خارق العاده انجام می دهد. با بررسی کتب ابراهیمی می توان به نقش دجال در رویارویی با حکومت دادگستر مصلح جهانی پی برد. این پایان نامه ضمن بررسی این دو واژه در تفاسیر فارسی قرآن مجید به نمود آن دو در شعر فارسی تا پایان قرن نهم می پردازد. واژه دجال در شعر فارسی جلوه ای از فریب، دروغ و ریاکاری است و در تقابل با حضرت مسیح (ع) و حضرت مهدی (عج) قرار دارد.

تاریخ ادبیات شاعران معاصر عرب خوزستان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان خوزستان - دانشکده زبان و ادبیات فارسی 1390
  امیر ساعدی   محمدامین رکنی

موضوع این پایان نامه "تاریخ ادبیات شاعران معاصر عرب خوزستان" می باشد که به روش میدانی و کتابخانه ای به انجام رسید. از آنجایی که ادب عرب و فارسی قرن هاست که همسایه اند و این امر باعث شده است تا از یکدیگر تأثیر پذیرند، لذا تحقیق و مطالعه در این زمینه خالی از لطف نیست. در این تحقیق سعی شده است که تاریخ ادبیات عرب خوزستان ومیزان تأثیرپذیری آن از زبان و ادبیات فارسی بررسی شود. پس از تحقیق و مطالعه و جمع آوری مطالب، این تألیف به پنج فصل تقسیم شد : فصل اول شامل تاریخچه خوزستان و بحث مختصری در مورد آداب، رسوم و اعتقادات مردم عرب خوزستان می باشد. در فصل دوم سعی شده است اثرپذیری زبان و شعر عربی خوزستانی از زبان و ادبیات فارسی مورد مطالعه قرار گیرد. فصل سوم حاوی مطالبی راجع به انواع شعر عربی فصیح و عامیانه می شود و نیز در رابطه با "فن بند" و قالب "المهداوی" که از ابداعات شاعران خوزستانی است مطالبی عنوان شده است . در پایان در فصل های چهارم و پنجم زندگی نامه و شرح حال شاعران فصیح و عامیانه نقل شده است.

صفت و قید و انواع آنها در دیوان عمعق بخارایی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان خوزستان - دانشکده زبان و ادبیات فارسی 1391
  محمد مشعلی   مهدی کدخدایی طراحی

موضوع این پژوهش "صفت و قید و اقسام آنها در دیوان عمعق بخارایی" می باشد. این پژوهش به دو بخش کلی صفت و قید تقسیم می شود. سعی شده است با مراجعه به منابع مختلف تمام ابیات دیوان از نظر دستوری بررسی گردد و ضمن شناسایی صفت ها و قیدهای موجود طبق تقسیم بندی های دستوری مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. این تالیف شامل نه فصل می باشد : فصل اول به تعریف اصطلاحات صفت می پردازد. در فصل دوم انواع صفت از نظر جای آن در جمله مورد بررسی قرار گرفته است. فصل سوم حاوی مطالبی پیرامون صفت از نظر معنی است و در فصل چهارم ساختمان صفت گنجانده شده است. در فصل پنجم گروه های وصفی (صفت گردان و لغزان) بررسی شده است. در فصل ششم نقش های صفت مورد توجه و بررسی قرار گرفته است و در فصل هفتم قید مختص و قید مشترک بررسی شده اند. فصل هشتم به بررسی انواع قید می پردازد و در پایان فصل نهم انواع قید از نظر ساختمان بررسی شده است.

اثرپذیری اخوان ثالث از اوستا
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان خوزستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  زهرا رحمانی   محمدامین رکنی

در رساله ی "اثرپذیری اخوان ثالث از اوستا" سعی شده تا نمود اسطوره های ایرانی بویژه اسطوره های پیش از اسلام و زردتشتی در اشعار اخوان و همچنین تاثیر بسزایی که کتاب اوستا بر اشعار وی داشته، مورد بررسی قرار گیرد. رساله شامل سه فصل است، در فصل اول به دفترهای وی، روایت، اسطوره و ایران دوستی در شعرخوان و دو فصل پایانی آن به تجزیه وتحلیل اسطوره ای اشعار و ارتباط آن با اوستا پرداخته ایم. در رساله ی پیش رو، پس از بررسی کتب مرتبط با اسطوره و مطالعه ی کتاب اوستا و اشعار اخوان، ارتباط اسطوره ای اشعار اخوان ثالث شرح و بررسی شده است. نتیجه ای که از این تحقیق بر می آید، این است که شاعر در ساخت اسطوره های شعری خود به آیین زرتشتی و کتاب "اوستا" توجه ویژه ای داشته است.

اسطوره و نمودهای اسطوره ای در ضرب المثل ها
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان خوزستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  سمانه صابری اصل   محمدامین رکنی

موضوع این تحقیق اسطوره و نمودهای اسطوره ای در ضرب المثل ها ست. مثل عبارتی است که از اختصار لفظ، وضوح معنی ، حسن تشبیه و لطافت کنایه برخوردار است و از یک سو با فرهنگ عوام (فولکور) در ارتباط است و از سوی دیگر با ادبیات، و در اثر بخشی و زیباساختن کلام سهمی به سزا دارد. مثل ها مانند ابزاری کارا وسیله رسانده حرف دل و نیات عامه اند به طوری که با گفتن یک مثل سخت دل به مخاطب می رسیده است. بسیاری از مثل ها به دلیل رواج در گویش و گفتار از خاطره ها رفته اند، اما از آنجا که مثل ریشه و مأخذ دارد، آن هایی که از ریشه محکمی برخوردارند با وجود کوتاه شدن بر جا مانده اند. در بعضی از ضرب المثل های فارسی به صورت پراکنده اشاراتی به اسطوره های ایرانی شده است. این پایان نامه به این امثال پرداخته است. آگاهی از پیشینه ی امثال که به گونه نمادها، نمود پیدا می کند سبب می شود که ما از ریشه مثل ها و دلیل کاربرد آنها آگاه تر گردیم. این پایان نامه از یک مقدمه و هفت فصل تشکیل می شود که فصل ها به ترتیب عبارتند از : 1- کلیات تحقیق 2- اسطوره 3- مثل 4- پیوند اسطوره و ضرب المثل 5- موجودات ماوراء طبیعی و اسطوره ای در ضرب المثل ها 6- حیوانات و پرندگان اسطوره ای در ضر المثل ها 7- شخصیت های اسطوره ای در ضرب المثل ها . سرانجام در می یابیم اسطوره ها به ساخت ضرب المثل ها کمک کرده اند و بسیاری از عناصر اسطوره ای در ضرب المثل ها دیده می شوند.

تحلیل و بررسی عشق در شاهنامه ی فردوسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1386
  لیلی کمالوند   محمدامین رکنی

چکیده ندارد.

عناصر زرتشتی در شاهنامه فردوسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1384
  زهرا پیرحیاتی   محمدامین رکنی

چکیده ندارد.

بررسی ایهام در شعر صائب تبریزی (ابیات 3500 تا 7000)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشکده علوم انسانی 1385
  نسرین صلواتی زاده   حسین نوین

چکیده ندارد.

فرایند واژه سازی با وندها در کلیله و دمنه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1389
  علی محمد آرزوزاده   مهدی کدخدای طراحی

چکیده ندارد.

تصحیح کتاب الاسئله الیوسفیه، تألیف : قاضی نورالله شوشتری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1389
  شاهرخ شیروانی   مهدی کدخدای طراحی

چکیده ندارد.