نام پژوهشگر: مصطفی رستمی

گونه شناسی تجلید در حوزه ی تمدن ایران اسلامی (از قرن ششم ه ق تا پایان قاجاریه)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - دانشکده هنر 1388
  مصطفی رستمی   حبیب الله آیت اللهی

در فرهنگ و تمدن ایران اسلامی، تجلید به عنوان یکی از شاخه های مهم هنر کتاب آرایی و کتاب سازی، از موضوع های ثمربخش تاریخ تمدن عالم اسلام محسوب می شود که توانسته است با نفوذ معنوی خود حتی در تاریخ تمدن جهان تأثیر به سزایی بگــذارد. بی تردید آگاهی از چگونگی این تأثیر و نقش قابلیت های فکری و هنری ایرانیان بر هنر تجلید گستره ی وسیعی از جغرافیای جهان، از هنگام آغازین تحولات تا تعالی آن، بخش در خور توجهی از علل و عوامل شکوه و جلال معنوی و فرهنگی یکی از تمدن های بزرگ بشری را تبیین می کند. رشد و توسعه ی نگرش حاکمان، عالمان و هنرمندان ایران دوران اسلامی در سایه ی نقش و تأثیر فرهنگ ایرانی- اسلامی، سبب تحول گونه های متعدد و متنوع تجلید (از حیث مواد و مصالح مورد استفاده، فن ساخت و طرح و نقش) در حوزه ی تمدن ایران اسلامی گردیده است.در این رساله ضمن بررسی اجمالی جایگاه هنر تجلید در حوزه ی تمدن ایران اسلامی و نیز فن شناسی و تحولات ساختاری مواد و مصالح و نقش و طرح های مورد استفاده در آن، با بهره گیری از روش مشاهده و بررسی میدانی جلدهای شاخص دوره های مختلف و نیز آثار مکتوب قدیم و جدید، فنون و گونه های مختلف جلدسازی در تمدن ایران اسلامی به تفکیک دوره های تاریخی، شناسایی، طبقه بندی و تحلیل گردید.

بهینه سازی تولید چاه های نفت و گاز جنوب ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید باهنر کرمان - دانشکده فنی و مهندسی 1389
  مصطفی رستمی   حسن هاشمی پور رفسنجانی

در سال های اخیر تولید از چاه های نفت و گاز جنوب ایران کاهش یافته است. لذا بهینه سازی تولید در این چاه ها ضروری می باشد. با انتخاب بهینه قطر لوله مغزی می توان بر روی سرعت و مقدار تولید تأثیر گذاشت. اندازه کاهنده و فشار سرچاهی مولفه های قابل تغییر دیگر می باشند. در صورتی که تغییر مولفه های موجود درون چاه باعث افزایش تولید نشود، می توان از روش های فرازآوری گاز استفاده کرد. در این تحقیق، ابتدا باتغییر مولفه های موجود در میادین گازی (وسایل درون چاهی و سرچاهی) بهینه سازی انجام شد. در میادین نفتی علاوه بر تأثیر مولفه های فوق، اعمال فرازآوری گاز پیوسته از درون لوله مغزی نیز بررسی شد. در ادامه تأثیر این فرآیند در افزایش تولید مورد بررسی قرار گرفت. سپس تأثیر بهینه سازی (تغییرات قطر لوله مغزی) پس از تزریق گاز در چاه های نفتی با لحاظ نمودن تأثیر سرعت بحرانی (سرعت فرسایش) بر افزایش دبی تولید بررسی گردید. نتایج حاصل حاکی از آن است که در چاه های گازی تغییرات قطر لوله مغزی و اندازه کاهنده بیشترین تأثیر را در افزایش تولید دارند. در این میادین مدل پس فشار نتایج مناسب تری را ارائه می دهد. در چاه های نفتی نیز با تغییر قطر لوله مغزی یک بهینه سازی اولیه انجام شد و اعمال فرازآوری گاز بیشترین تأثیر را در افزایش تولید داشت.

طراحی کانون زندگی اجتماعی شهروندان(با رویکرد امنیت زنان)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اصفهان - دانشکده معماری و شهرسازی 1390
  سارا علی دوست   مصطفی رستمی

وجود امنیت در محیط های شهری یکی از الزامات اساسی کیفیت زندگی محسوب می شود که در این پژوهش تلاش شده موضوع امنیت محیط های شهری با رویکرد جنسیتی مورد مطالعه قرار گیرد. روند کار شامل استخراج مبانی و تجارب مرتبط صورت گرفته و نیز استفاده از روش های میدانی است. روش میدانی در این پژوهش شامل پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده می باشد و از آنجا که بخش اعظم یافته های این پژوهش از نوع کمی نبوده و جنبه آماری ندارند، روش اصلی تجزیه و تحلیل داده ها در این پژوهش روش کیفی بوده و مبنا و معیار در تجزیه و تحلیل های کیفی مشخصاً عقل، منطق، تفکر و استدلال است. هم چنین محدوده ی مطالعاتی با توجه به حساسیت مسأله امنیت زنان، محدوده ی اطراف میدان شوش تهران انتخاب گردیده است. در این پژوهش، سنجش عوامل موثر بر افزایش امنیت عینی و ذهنی زنان به هنگام حضور در فضاهای شهری، از اهداف اساسی می باشد که در این زمینه نتایج مطالعه نشان داده که میان احساس امنیت درک شده از فضا و عواملی چون میزان آشنا بودن فضا و چگونگی تصویر ذهنی از فضا و میزان تعامل اجتماعی شهروندان در فضا ارتباط زیادی وجود دارد. هم چنین افزایش امنیت عینی در فضاهای شهری نیازمند افزایش نظارت عمومی، بهبود نورپردازی و نیز خوانا و قابل فهم نمودن فضاها می باشد.

مطالعه، بررسی و ساماندهی اسناد تصویری بناهای از میان رفته اصفهان صفوی با تاکید بر عمارت جهان نما، نمکدان و آیینه خانه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اصفهان - دانشکده معماری و شهرسازی 1390
  مهسا مقیمی اسفندآبادی   احمد منتظر

با از میان رفتن بسیاری از بناهای ارزشمند اصفهان، دست یابی به اطلاعات معتبر و قابل استناد در مورد آن ها، تنها با جستجوی شواهد در بین منابعی چون سفرنامه‏های سیاحان خارجی، کتاب های جغرافیای تاریخی، تاریخ نگاری ها، گزارشات و ترسیم های منابع باستان شناسی و تطابق آن ها با اسناد تصویری به جا مانده امکان پذیر خواهد بود. با توجه به آن که در منابع تصویری، تفاوت هایی به لحاظ سبک، تکنیک، جزئیات و نوع چاپ به چشم می خورد، در مواردی مدارک موجود برای یک اثر مشخص با هم در تناقضند. همچنین در اسناد ترسیمیتناقض های تاریخی همچون اختلاف زمانی-مکانی بین دیده شدن بنا و ترسیم ناشی از آمیختن نیروی تخیل با روایات و کروکی های اولیه سیاحان نیز به چشم می خورد. در بررسی و ساماندهیاسناد تصویریبناهای از میان رفته می توان با مقایسه و تطبیق، اطلاعاتنادرستو غیرواقعی را شناساییو حذف، و با در کنار هم قرار دادن شواهد مشترک، به تصویری مستند از بناهای مذکور دست یافت. اما برای تهیه ی این تصویر مستند، با توجه به تعداد و نوع اسناد تصویری باقی مانده، باید روشی را انتخاب کرد که محصول نهایی دارای کمترین تناقض با اسناد تصویری اولیه باشد. از این رو از اهداف اصلی این پژوهش شناسایی منابع دست اول و تمایز آن ها با منابع دست دوم، شناسایی ترسیم کننده ها و یا عکاسان، آثار کپی شده، سیر تحول ترسیم ها، شناسایی تمایزات و اشتراکات اسناد می باشد. در ادامهجهت نیل به نتایجی عملی، ابتدا از بین روش های موجود، مناسب ترین را انتخاب کرده و پس از آن تا آنجا که بدون ایجاد شبهه میسر باشد به ترسیم مدارک معماری سه بنای از میان رفته جهان نما، نمکدان و تالار آیینه خانهپرداخته می شود. همچنیندر طول این پژوهش به پاسخ هایی برای پرسش های نظیرِ آیا نقاط مشترک بین تصاویر مارا در رسیدن به طرح اصلی هدایت می کند؟ آیا شناخت سیر تحول بنا پس از طبقه بندی زمانی تصاویر امکان پذیر است؟ آیا نقاط تمایز تصویری ناشی از خطای تصویرنگاری است یا تحول بنا را در برهه ی زمانی خاصی نشان می دهد؟ دست خواهیم یافت.این پژوهش از منظر نوع و هدف تحقیق در بخش اول کاربردی بوده و اطلاعات اولیه را برای بخش دوم فراهم می‏آورد.اما بخش دوم توسعه ای است. از منظر فرآیند یا روش اجرای تحقیق، بخش اول تاریخی و در بخش دوم تحقیقی توصیفی استو از نظر تدوین گزارش،تلفیقی از دو روش موضوعی و توالی زمانی می باشد. بنابراین می‏توان اذعان داشت که بخش اول ویژگی های یک پژوهش کیفی و بخش دوم ویژگی های یک پژوهش کمی را دارا می‏باشند.

تبیین الگوی شکلی دروازه های حصار شهر تهران در دوره ی قاجار
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اصفهان - دانشکده معماری و شهرسازی 1390
  هاله حاج یاسینی   محمود ارژمند

تهران در دوره ی قاجار دارای دروازه های متعددی بوده که امروزه جز تعدادی تصویر، اثری از آن ها به جای نمانده است. با این حال این امکان وجود دارد که با استفاده از منابع موجود، بتوان ویژگی های مختلف آن ها را مورد مطالعه قرار داد. پژوهش حاضر به منظور آشنایی با خصوصیات این دروازه ها از نظر شهری و معماری و تبیین الگوهای به کار رفته در آن ها انجام پذیرفته است. بدین منظور منابع تاریخی، اسناد تصویری و نقشه های شهری تهران در دوره ی قاجار با رویکرد تحقیق تاریخی_تفسیری مطالعه و دوره های مختلف ساخت حصارهای تهران و دروازه های واقع در آن ها به تفکیک بررسی شده است. خصوصیات مشترک یا تفاوت های موجود بین دروازه های مورد مطالعه در هر حصار، در مقیاس شهری با توجه به نوع ارتباطات و موقعیت قرارگیری آن ها و در حوزه ی معماری با بررسی اجزای کالبدی و چگونگی ترکیب این اجزا مشخص شده است. اطلاعات به دست آمده، در بخش شهری بر اساس کارکرد دروازه ها و در ارتباط با ویژگی های معماری آن ها، بر اساس مشترکات فرمی دسته بندی شده و مورد مقایسه قرار گرفته اند. علاوه بر تبیین الگوهای معماری به کار رفته در دروازه ها و روشن شدن تفاوت های کلی میان الگوهای ساخت دروازه های دو حصار شهر تهران، نتایج حاصل بیان گر تأثیر برخی کارکردهای شهری بر نوع الگوی شکلی به کار رفته در هر یک از دروازه ها می باشد.

نقد مرمت و احیا کوشک باغ صدری یزد و پیشنهاد طرح مرمت و احیا آن
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اصفهان - دانشکده پردیس اصفهان 1390
  نیلوفر بهمنش   حسین پورنادری

باغ صدری تفت، یکی از باغ هایی است که در دوره زندیه توسط محمد تقی خان بافقی، حاکم و والی یزد، به عنوان دیوانخانه و محلی برای پذیرفتن و پذیرای از سفرا و مهمان ها در شهرستان تفت ساخته شد. در شهرستان تفت که یک منطقه ای با آب و هوای معتدل در استان یزد می باشد، علاوه بر باغ صدری، چندین باغ دیگر ساخته شدند که امروزه تقریبا ّاز آنها اثری باقی نمانده است. باغ صدری تفت، در طول تاریخ زندگی خود دچار تغییرات وتحولات بسیار شده و آنچه اکنون از آن مشاهده می شود، نظم هندسی موجود در باغ، نظام کاشت درختان باغ، گردش آب موجود، حوض 94 فواره،کوشک وعمارت سر در یا همان عمارت زمستان نشین باغ که تا به امروز باقی مانده اند است که تصویری از باغ های ایرانی را به ذهن یادآوری می کند. این در صورتی است که عدم دقت در نگهداری این گونه باغ ها می تواند موجب نتایج نا مطلوب مانند ایجاد درک نادرست از فضاسازی در هنر باغسازی دوره زندیه شود و مرور این تصور غلط، چهره حقیقی واصیل آنها رامخدوش سازد. از طرفی با بی توجهی به این باغ و باغ های دیگر مشابه آن، مدارک موجود به عنوان اسناد پیشینه تاریخی شهر به مرور از میان رفته واین خسارتی است که جبران آن ناممکن است. با بازشناسی خط و خطوط اصیل باقی مانده و بازگرداندن باغ به چهره واقعی آن علاوه بر کمک به حفظ شناسنامه تاریخی شهرستان تفت، تلاشی در جهت باز خوانی گوشه ای از فرهنگ وهنر این مرز بوم صورت گرفته است که می تواند بازگو کننده ویژگی های هنر زمان خود باشد. بنابراین شناخت صحیح وکامل باغ صدری تفت، از طریق مطالعه دقیق اسناد مدارک تاریخی از قبیل سفر نامه ها کتابها و عکس های تاریخی و مدارکی از این قبیل و همچنین مطالعه و بررسی وضع موجود از طریق مطالعه طرح ها و بر نامه های شهری تهیه شده و انجام کارهای میدانی مانند شناخت بقایای اصیل کوشک باغ، الحاقات، تغییرها و تخریب ها، تهیه عکس و به روز نمودن نقشه های موجود، در برنامه های کارهای این پایان نامه قرار گرفت. پس از بررسی و تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده، سیمای کوشک باغ در دوره های مختلف و تفاوت آنها نسبت به هم شناسایی شد و به این ترتیب، الحاقات ناسازگار وتغییرات صورت گرفته در کوشک باغ و صورت اصیل و صحیح آن رخ نمود. به عنوان مثال، دوره های مختلف ساخت کوشک باغ و آخرین تغییرات آن که بیشتر مربوط به دوره پهلوی وتا حدی معاصر بود و تغییرات صورت گرفته در کف سازی باغ و گردش آب و تغییراتی از این دست، شنا سایی شد. بعد از شناسایی آسیب های وارد شده به کوشک و علل آنها، بر اساس قوانین مرمتی موجود برای مرمت باغ ها و بناهای تاریخی، طرح مرمت کوشک باغ تهیه شد، به این ترتیب که پس از صورت دادن اقدامات حفاظتی و انجام کارهای لازم برای تکمیل مطالعات، برداشتن الحاقات و بازسازی برخی تخریب ها پیشنهاد شد. در مرحله بعد، پس از مشاهده طرح های بالا دست و در نظر گرفتن پیشنهادهای موجود برای کاربری جدید، طرحی برای تغییرات مربوط به سازگار کردن کوشک با آن و همچنین راه کارهایی برای حفظ و نگه داری باغ های تاریخی پیشنهاد گردید.

بررسی ویژگی های مکانیکی بتن حاوی پوزولان بش آقاج در محیط های فاضلاب شهری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سیستان و بلوچستان - دانشکده مهندسی 1390
  مصطفی رستمی   محمدرضا سهرابی

بتن بیشترین ماده ساختمانی است که در ساخت لوله های فاضلاب مورد استفاده قرار می گیرد. سازه های بتنی مورد استفاده در فاضلاب بصورت معمول برای 50 سال طراحی می گردند، اما بعضی اوقات فقط با گذشت چندین سال در اثر حمله اسید سولفوریک دچار خوردگی شده و شکل اولیه، کیفیت و قابلیت خدمت دهی خود را از دست می دهند. از اوایل قرن بیستم محققان متوجه این مساله شده بودند که سولفید هیدروژن و اسید سولفوریک در مجاری فاضلاب یک محیط خورنده ایجاد می کنند، ولی فرآیند تبدیل سولفید هیدروژن به اسید سولفوریک ناشناخته بود، زیرا تصور می کردند که تبدیل فوق یک فرآیند شیمیایی است، در حالی که بعداً مشخص گردید عمل فوق با یک فرآیند بیولوژیکی نیز همراه می باشد. در سال 1945 کشف شد که در فرآیند خوردگی بیولوژیکی اسید سولفوریک، باکتری ها مشارکت دارند. این باکتری ها شامل دو دسته هستند: دسته اول باکتری های احیا کننده سولفات و دسته دوم باکتری های اکسیدکننده گوگرد. وقتی مجموعه شرایط برای حضور و رشد باکتری های احیا کننده سولفات فراهم باشد، این باکتری ها سولفات را احیا کرده و گاز h2s تولید می نمایند. این گاز در اثر تلاطم وارد اتمسفر فوقانی لوله های فاضلاب می شود و در حضور رطوبت و اکسیژن باکتری های اکسید کننده با گاز سولفید هیدروژن آزاد شده واکنش نشان داده و در نتیجه اسید سولفوریک تولید می گردد. اسید سولفوریک که یک اسید بسیار متهاجم است با محصولات هیدراتاسیون ماتریس سیمان واکنش داده و تولید گچ و اترینگایت می کند که دارای استحکام سازه ای کمی می باشند، اما آن ها دارای حجم بزرگتری نسبت به مواد سازنده خود هستند که باعث فشار داخلی و ترک خوردن بتن شده و سرانجام منجر به از بین رفتن تراکم دیوار لوله های بتنی می گردند. برای کنترل و کاهش خوردگی لوله های بتنی فاضلاب، راه های مختلفی وجود دارد که یکی از آن ها تمرکز بر روی طرح اختلاط بتن می باشد، یعنی با استفاده از بتن های مقاوم در برابر اسید، عمر مفید لوله های بتنی افزایش داده شود. یکی از ساده ترین راه ها برای افزایش مقاومت بتن در برابر اسید، استفاده از پوزولان می باشد. یکی از روش های متداول برای شبیه سازی بتن در معرض اسید سولفوریک، قرار دادن نمونه بتن در محلول اسید سولفوریک قو ی تر نسبت به محیط واقعی اسیدی می باشد. در این مطالعه آزمایشگاهی جهت تعیین دوام نمونه های بتنی در محیط شبیه سازی شده فاضلاب دو معیار درصد کاهش مقاومت فشاری و درصد کاهش وزن مورد آزمایش قرار گرفته شده است. نمونه های مکعبی برای تعیین دو معیار بالا در چهار سن 28، 60، 90 و 120 روزه بکار رفته اند. پوزولان طبیعی بش آقاج در سه درصد، 10%، 15% و 20% وزنی سیمان، میکروسیلیس در دو درصد 10% و 20% وزنی سیمان و نانوسیلیس در دو درصد، 1% و 2% وزنی سیمان استفاده شده اند. در مجموع با نمونه شاهد 20 طرح اختلاط بتن با پوزولان طبیعی، میکروسیلیس و نانوسیلیس بصورت ترکیبی و مجزا ساخته شده است. لازم به ذکر است که تمامی نمونه ها به مدت 28 روز عمل آوری شده اند و سپس به مدت 60، 90 و 120 روز در محیط تسریع شده فاضلاب (محلول اسید سولفوریک با ph یک) قرار گرفته اند. مقاومت فشاری 28 روزه نمونه ها بعنوان معیار مقاومت نهایی در نظر گرفته شده و درصد کاهش مقاومت فشاری سنین دیگر با این مقاومت فشاری مقایسه شده است. در نهایت و بعد از انجام آزمایشات مشخص شد که پوزولان طبیعی بش آقاج، میکروسیلیس و نانو سیلیس هم بصورت مجزا و هم ترکیبی اثرات مطلوبی روی دوام بتن در برابر محیط اسیدی دارند البته در مواردی ترکیب دو افزودنی ارتقای نسبتاً کمی نسبت به استفاده مجزای آنها داشته است. کلمات کلیدی: فاضلاب، خوردگی، بتن، اسید سولفوریک، میکروسیلیس ، نانوسیلیس، پوزولان بش آقاج

بررسی نقوش اساطیری و نمادهای آیینی در سقانفارهای مازندران مطالعه موردی : باتمرکز بر شهرستان بابل
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده هنر و معماری 1390
  فاطمه باباجان تبار نشلی   اناهیتا مقبلی

چکیده: مازندران سرزمینی است که از جمله خاستگاه های اولیه شیعیان علوی می باشد و نیز بناهای ارزشمند ایرانی ـ اسلامی را در خود به یادگار دارد و از این منظر شُهره گشته است. سَقانِفارها گونه ای از معماری بومی و مذهبی منطقه شمالی دریای خزر(مازندران ـ بابل) می باشند که پس از مسجد ، در کنار تکیه از اهمیت و اعتبار فرهنگی تاریخی بر خودار می باشند.این بناهای مذهبی در دوره قاجار تصویرگری شده اند. این کنکاش با توجه به ماهیت آن؛ به بررسی شناختِ اصالت، ساختار سَقانِفارها و تزیینات وابسته به بنا و نیز شناخت و طبقه بندیِ مضامین و نقوش، مفاهیمِ باطنی و نیز نمادهای آیینی ـ مطالعه موردی آن به منطقه بابل سقانفار های کیجا تکیه، شیاده، کبودکلا، چمازکلا، کبریا کلا محدود می گردد - که ریشه در اعتقادات و باورهای فرهنگی کهن ،آیین و اسطوره ای دارد، می پردازد.نتایج به دست آمده از آن حکایت دارد که این نقوش از دو منبع مهم دینی واسطوره ای نشات می گیرند و از تصویرگری برای انتقال آموزه های دینی و مضامین اسطوره ای(آفرینش انسان)استفاده شده است.

طراحی بیمارستان اعصاب و روان با رویکرد تاثیر متقابل محیط و بیمار
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اصفهان - دانشکده معماری و شهرسازی 1390
  سپیده عباد   مصطفی رستمی

چکیده طراحی هر فضایی مهم است، ولی طراحی مراکز درمانی از اهمیت دو چندان برخوردار است. زیرا در این مراکز بسیاری تجهیزات خاص پزشکی در معالجه و مراقبت بیماران و همچنین ملاحظات بهداشتی فراوانی به کار گرفته می شود. همینطور بسیاری ملاحظات روان شناختی فضا به جهت حالات روحی بیماران و همراهان آنان، کار طراحی این مراکز را پیچیده تر می کند. این مطلب وقتی اهمیت بیشتری می یابد که فضا، فضای خاص بیماران روانی باشد. در طراحی بیمارستان روانی، داشتن اطلاعات جامعی از مراحل بهبودی بیمار روانی و چگونگی مراقبت از او، همچنین نقش خانواده در روند بهبودی بیمار ضروری است. معماری بعنوان رشته ای که کیفیت فضایی و محیط را برای ما تعریف می کند، قادر است تا با برخورد صحیح با موضوع ودر نظر گرفتن شرایط استفاده کنندگان، به ایده ای برسد و آن را در قالب طرحی مناسب اجرا کند. این ایده اهدافی را دنبال می کند، همچون بوجود آوردن رابطه و فضاهای صحیح و مناسب به گونه ای که سرپرستی و نظارت بر بیماران به بهترین وجه انجام شود و ایجاد فضایی نشاط آور که موجب شاد شدن بیماران می شود و آنها را در رسیدن به آرامش درونی یاری می کند. همچنین به وجود آمدن احساس امنیت و اطمینان در بیماران، که در تسریع بهبود وضعیت جسمانی و روحی آنها می تواند نقش تعیین کننده ای داشته باشد. سوالاتی که در این رساله تا حد توان پاسخ داده شد ،سوالاتی چون چگونه می توان در بیمارستان اتاق ها را به فضایی تبدیل کرد ،که در آن بیماران ارتباط بهتری با دنیای خارج و همچنین پرستاران و یا همراهان داشته باشند؟، چگونه طرح می تواند ، در مراقبت و نظارت بهتر بر بیماران ، موثر واقع شود؟، چگونه می توان با استفاده از راهکار های طراحی معماری، به افزایش احساس آسایش بیمار در بیمارستان ، کمک کرد؟ و سوالاتی از این قبیل است. این پروژه تحقیقی کاربردی است، که با جمع آوری اطلاعات مربوط به وضعیت فعلی بیمار در بیمارستان و یافتن راهکار در جهت بهبود آن (توصیفی)، اقدام به طراحی یک بیمارستان اعصاب و روان نموده که در آن بیماران در حین درمان در فضایی زندگی می کنند که موجب افزایش احساس آرامش و امنیت آنها می شود. برای گردآوری اطلاعات مورد نیاز از منابع کتابخانه ای، مشاهده وضعیت فعلی چند نمونه بیمارستان اعصاب و روان و نیز مصاحبه با پزشکان و بیماران و همراهان بیمار استفاده شد.

طراحی مرکز خرید در کرمان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اصفهان - دانشکده معماری و شهرسازی 1390
  بهزاد یغمایی   مهران قرایتی

شهر کرمان از لحاظ تولید محصولات کشاورزی و صنعتی جزو مناطق مهم کشور است. با توجه به توسعه روزافزون مبادلات تجاری در سطح منطقه، فراهم آوردن بستری جهت ارائه بهتر کالا و خدمات می تواند باعث افزایش انگیزه خریداران برای حضور در مراکز تجاری گردد. در این پژوهش به بررسی و شناخت مشخصه های تاثیرگذار در جذب خریداران و همچنین چگونگی تامین رفاه و آسایش مردم پرداخته می شود.در انتها نیز طرح متناسب با یافته های تحقیق ارائه می گردد. محور اصلی این پروژه بررسی میزان تاثیر گذاری فضاهای عمومی به عنوان یک ویژگی مهم بر جذب خریداران می باشد. حضور مردم بصورت جمعی در فضای تجاری و رفتارهای اجتماعی آنها در فضاهای جمعی آن، می تواند زمینه ساز شکل گیری فضاهایی جهت ایجاد ارتباطات و تعاملات اجتماعی گردد. سوال اینجاست که اصولا چه فضاهایی می تواند باعث ایجاد برخورد های اجتماعی و تبادلات فرهنگی گردد و این فضاها باید دارای چه ویژگی هایی باشند که زمینه ساز ایجاد تعاملات اجتماعی، تبادلات فرهنگی و در نتیجه بالا رفتن کیفیت فضایی آن گردد؟ برای پاسخ به این سوالات، این پژوهش ابتدا به مطالعه تئوری های ساختاری شکل دهنده مجتمع های تجاری و مراکز خرید می پردازد. در ادامه با بررسی تاثیرات حضور مراکز خرید در فضاهای شهری به عنوان فضایی اجتماعی، به نظرات محققین در رابطه با بهبود شاخصه اجتماعی فضاهای جمعی و در نتیجه پویایی و فعال بودن مراکز خرید مرتبط با آن اشاره می گردد. با مطالعه نظریات ارائه شده در طراحی فضاهای جمعی مجتمع های تجاری، اینگونه به نظر می رسد که برای بهبود تعاملات اجتماعی میان اقشار متنوع خریداران؛ طراحی فضاهایی با کاربری های متنوع ولی در ارتباط با یکدیگر تاثیر گذار خواهد بود. در ادامه اصول کلی طراحی در مراکز تجاری بررسی شده و به برخی از نمونه های اجرا شده داخلی و خارجی اشاره گردیده است. از سویی دیگر عوامل موثر بر برنامه ریزی طرح مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و جزئیات فضاها و ویژگی های آنها ارائه گردیده است. در بخش پایانی با بیان ایده های طراحی و تحلیل عوامل موثر بر سایت طرح، نتایج پژوهش در رابطه با کیفیت فضاهای جمعی مراکز خرید، در قالب طرح معماری به تصویر کشیده شده است.

طراحی خانه مسکونی در اصفهان، با جستجوی کیفیت گمشده ی خانه ی ایرانی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اصفهان - دانشکده معماری و شهرسازی 1390
  مرضیه کفایت   مصطفی رستمی

بشر همواره خانه اش را به تناسب ساختمان وجود خویش می سازد، چون ساختمان این خانه تغییر کند شهر و خانه هم طور دیگری ساخته می شود. اکنون دنیای امروزی ما چه تغییراتی داشته است که اغلب خانه های امروزی ساخته ی بشر، پاسخگوی تمامی نیازهای انسان اعم از، نیازهای مادی و معنوی نمی باشد؟ به راستی نیازهای ما در خانه فقط خوردن و خوابیدن و... است؟ خانه ی امروز تپش زندگیش، صدای آب وسبزی درخت و قرمزی ماهی حوض نیست.خانه ی امروز روح و زندگی و شادابی اش کمرنگ شده است. بنابراین برای جان دادن به مسکن امروز باید روح جاری در آن را شناخت و برای شناخت روح، باید ارزش های رایج بین مردم و نیازهای آنها، وعواملی که باعث غنی شدن مسکن می شود را پیدا کرد و سپس به آن کالبد داد. مسئله ی مطرح شده در این پژوهش پیدانمودن کیفیتی است که در خانه ی ایرانی امروز ما رنگ باخته است. بدین منظور چالش ابتدایی، شناخت معنا و مفهوم کیفیت در خانه بود و سپس عنوان کیفیت گمشده ی خانه ی ایرانی مورد بررسی قرار گرفت. در تحلیل این موضوع، نبودن فضایی انسجام دهنده و یکپارچه کننده در خانه، به عنوان کیفیت گمشده ی خانه ی ایرانی حدس زده شد که این فضا، قلب خانه نام گرفت و نبود آن در خانه های امروزی مشکل مسکن امروزی ما مطرح گشت. برای اثبات این نظریه و پیدا کردن چگونگی شکل گیری قلب در خانه های امروزی، خانه های شهر اصفهان، در دو گروه معاصر و قدیمی بازدید شدند. از بررسی پلانها، مدارک تصویری و مصاحبه با اعضای خانواده ی هر نمونه، فضای اصلی زندگی(سالن، نشیمن) به عنوان قلب تپنده ی خانه شناخته شد. فضای اصلی خانه های بازدید شده با توجه به شاخصه هایی مانند: هندسه، تناسبات، دید، جهت گیری و سازمان یابی فضایی، از لحاظ معماری مورد تحلیل قرارگرفت. وپس از ارزیابی کیفی تک تک نمونه ها به نتایجی جهت بالا بردن کیفیت فضای اصلی زندگی رسیدیم. سپس فضای اصلی خانه های بازدید شده، با فضای اصلی خانه ی قدیمی مقایسه شد و پس از بررسی نتایج ارزیابی کیفی نمونه های معاصر و نتایج حاصل از مقایسه ی بین نمونه های معاصر و قدیمی، نظریه ی قبلی مبنی بر اینکه فضای اصلی زندگی به عنوان قلب خانه است، مردود شناخته شد. و روح و حیات موجود در فضا را، همان قلب خانه و یا کیفیت گمشده ی خانه ی ایرانی دانستیم. پژوهش حاضر ، پژوهشی کیفی می باشد که نتایج بدست آمده حاکی از آن است که، برای بالا بردن کیفیت طراحی خانه های امروزی ،به روح و حیات جاری در فضاهای خانه توجه عمیقی شود . با بررسی و شناخت شیوه زندگی خانواده ایرانی میتوان ، راهکارهایی برای احیا و کالبدی کردن روح وحیات در خانه بدست آورد که در قسمت طراحی این پژوهش با توجه به همین نگرش بیانیه هایی برای طراحی خانه ی ایرانی امروز، در شهر اصفهان تدوین گشت.

طراحی هنرستان دخترانه با رویکرد به ارتقاء کیفیت حیاط (فضای باز بیرون)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اصفهان - دانشکده معماری و شهرسازی 1390
  سمیه ترکی هرچگانی   مصطفی رستمی

حیاط مدارس به منزله فضای باز با عملکردهای متنوع جسمانی، آموزشی و اجتماعی، از جایگاه ویژه ای در علم روانشناسی به عنوان عرصه تعاملات و روابط قوی احساسی و ادراکی دانش آموزان و بستر تخلیه انرژی و استراحت آنها برخوردار می باشد. این در حالی است که مطالعات وضع موجود نشان دهنده فقدان شرایط کیفی مطلوب حیاط مدارس ایران، جهت تحقق اهداف نامبرده می باشد. در شرایط فعلی ایران، هیچ گونه برنامه مستقلی برای حیاط مدارس در ارتباط با منظر سازی آن تدارک دیده نشده است. مبنای طراحی مدارس ایران، تنها طراحی ساختمان آن است به طوریکه حیاط ادامه طراحی مدارس نبوده و تنها بخشی از زمین است که پیرامون ساختمان قرار دارد. به همین سبب حیاط مدارس مکانی جدای از ساختمان مدرسه محسوب شده و هیچ ارتباطی میان حیاط و ساختمان وجود ندارد. در صورتیکه پژوهش های بسیاری ارتباط موثر و معنی دار میان شادابی دانش آموزان را با منظرسازی و طراحی حیاط مدارس متذکر شده اند. توجه به نیازهای دانش آموزان در طراحی حیاط مدارس به منظور شادابی دانش آموزان طی اوقات تفریح و ساعات غیر رسمی آموزشی، هدف اصلی پژوهش حاضر را بر اساس مبانی مطرح در نظریات روانشناسی و شادابی شکل داده است. ساختار کلی پژوهش در دو بخش تئوری (مبانی نظری پژوهش) و عملی (طراحی معماری) شکل گرفته است به طوریکه دستاوردهای حاصل از بخش تئوری به منزله معیارهای طراحی معماری در بخش عملی بکار برده شده است. مسیر شکل گیری روش پژوهش از طریق یک مسیر خود جوش و پویا بدون تکیه بر روشی آماده و از پیش تعیین شده بر اساس ارتباط با محیط هنرستان و دانش آموزان شکل گرفت. مسیری که از کشف مساله آغاز و در خلال شک به مساله و کوشش در جهت رد یا تائید آن گام برداشت. پس از تائید مساله از طریق منابع مکتوب و مشاهدات میدانی به شناخت مساله نزدیک گردید. با توجه به نتایج کسب شده در مرحله شناخت به حل مساله و تدوین راهکارهای طراحی حیاط هنرستان پرداخته و در نهایت با تدوین توصیه های طراحی معماری به طراحی یک هنرستان دخترانه با ظرفیت 240 دانش آموز با هدف دستیابی به حیاط مطلوب و پاسخگوی نیازهای دانش آموزان در ساعات تفریح و غیر رسمی آموزشی می پردازد. مبانی نظری این پژوهش بر اساس مبانی مطرح در نظریات روانشناسی و شادی و عوامل موثر بر آن می باشد که با بررسی مدرسه شاداب و عوامل موثر بر شادابی دانش آموزان در مدارس ادامه یافته و فضای کالبدی مدارس از جمله حیاط مدارس را به عنوان عامل موثر بر شادابی دانش آموزان معرفی می نماید. این بخش با مطالعه وضعیت حیاط مدارس ایران و بررسی ایرادها و ایده آل های طراحی حیاط از طریق نظرسنجی و پرسشگری از دانش آموزان مدارس کامل می گردد. در بخش عملی این پژوهش، میزان کارائی نتایج بدست آمده از بخش تئوری پژوهش، در طراحی یک هنرستان دخترانه با هدف دستیابی به حیاط مطلوب و پاسخگو به عملکردهای مختلف حیاط در طول سال تحصیلی به کار گرفته شده است. ضمن آنکه بتواند نسبت به نیازهای دانش آموزان در اوقات تفریح و ساعات غیر رسمی آموزشی نیز پاسخگو باشد.

بررسی تاثیر اعتقادات ملی و دینی بر نگاره های حماسی مکتب قهوه خانه( مطالعه موردی:آثار منتخب قاجار تا پهلوی)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده هنر و معماری 1391
  علی اصغر اعتصام   آناهیتا مقبلی

نقاشی موسوم به قهوهخانه، برخلاف جریانهای نقاشی آکادمیک و نگارگری جدید، خارج از حوزه ی هنر رسمی رشد کرده است. اینگونه نقاشی که آمال و علایق ملی، اعتقادات مذهبی و روح فرهنگ خاص لایه های میانی جامعه ی شهری را باز می تابانید، تحت تأثیر مجالس عزاداری امام حسین(ع) و مجالس پهلوانی، حماسی، نقّالی و هم چنین شرایط اجتماعی و جنبش آزادی خواهی بعد از مشروطه پا به عرصه گذاشته است. در این پژوهش تلاش می گردد مکتب نقاشی قهوه خانه ای را - با توجه به اینکه به جذب ارزشها و اعتقادات ایرانی پرداخته و آنها را به تصویر درآورده است - معرفی نماید. زیرا این اعتقاد وجود دارد که نقاشی قهوه خانه ای مختص زمانه ی خود است و باید با معیارهای برخاسته از درون خود مورد سنجش و نقد و بررسی قرار گیرد. از این روی در این مجال سعی شده است تأثیرات عناصر اخذ و حفظ شده از گذشته را بر مبانی تصویری و ساختار بیانی آثار قهوه خانه ای به خصوص در دوره ی قاجاریه مورد بررسی قرار گیرد. در نتیجه شرایط خاص اجتماعی دوران قاجاریه و نیاز به هویت ملی - مذهبی با پیدایش این هنر تصویری و به نقش درآوردن وقایع مقدس مذهبی و قصه های ملی و حماسی، ضمن بیداری و آگاهی مردم، پاسخ گوی اعتقادات راستین مذهب شیعه و به طور کلی حماسه ملی و فرهنگی و مذهبی بوده است.

اثر افزودن اسید آسکوربیک و اسید استیک در آب آشامیدنی جوجه های گوشتی بر عملکرد آنها در شرایط تنش گرمایی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گنبد کاووس - دانشکده کشاورزی گنبد 1392
  مصطفی رستمی   فرید مسلمی پور

آزمایشی به وسیله 180 قطعه جوجه گوشتی کاب با 6 تیمار و 3 تکرار 10 جوجه از هر دو جنس در قالب آزمایش فاکتوریل 2×3، به منظور بررسی اثر سطوح مختلف اسید استیک و اسید آسکوربیک بر عملکرد جوجه های گوشتی تحت تنش گرمایی صورت پذیرفت. تیمار ها بصورت مخلوط در آب آشامیدنی شامل سه سطح اسید استیک (صفر و 5/0 میلی لیتر و 1 میلی لیتر در لیتر) و در دو سطح اسید آسکوربیک (صفر و 200 میلی گرم در هر لیتر) از سن 21 تا 42 روزگی اعمال شدند .جوجه ها در کل دوره به طور یکسان با جیره های توصیه nrc(1994) تغذیه شدند. نتایج نشان داد که مصرف خوراک و وزن بدن، اضافه وزن بدن در سنین مختلف تحت تاثیر افزودن اسید استیک و اسید آسکوربیک قرار نگرفت (05/0p>). همچنین، نتایج مربوط به ضریب تبدیل غذایی در سن 28 روزگی نشان داد که اثرات متقابل اثر افزودن اسید استیک و آسکوربیک اسید اختلاف معنی داری در بین گروه های تیماری مشاهده شد (05/0p<). که در این بین تیمار حاوی 5/0 میلی لیتراسید استیک و 200 میلی گرم در لیتر آسکوربیک دارای بهترین ضریب تبدیل غذایی بود. نتایج مربوط ضریب تبدیل غذایی در سن 42 روزگی نشان داد که افزودن اسید استیک اثر معنی داری بر ضریب تبدیل غذایی در این سن داشت. (05/0p<). ولی این معنی داری در مورد تیمار حاوی 1 میلی لیتردر لیتر اسید استیک صفر میلی گرم در لیتر اسید آسکوربیک بود باعث افزایش ضریب تبدیل غذایی گردید. استفاده از اسید آسکوربیک و اسید استیک بر وزن بورس، روده ها و طحال در برخی از گروه ها اثر معنی داری داشت (05/0p<). افزودن اسید استیک باعث افزایش معنی داری در پروتئین تام خون و افزودن اسید آسکوربیک باعث کاهش معنی داری اوره در مقایسه با گروه شاهد گردید (05/0p<). افزودن اسید استیک و اسید آسکوربیک هیچ‏گونه تأثیر معنی داری بر فاکتور خونی گلوکز نداشت (05/0p<). به طور کلی به نظر می رسد که افزودن اسید استیک و اسید آسکوربیک صرفا در سنین پایین می‏تواند موثر باشد.

بررسی مسیر بهینه در حین جابجایی اجسام
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی امیرکبیر(پلی تکنیک تهران) - دانشکده مهندسی 1387
  مفید کردی   مصطفی رستمی

در این پایان نامه با معرفی مدل دینامیکی کامل دو بعدی برای یک ربات پنج و چهار درجه آزادی، تولید مسیر بهینه بین دو نقطه معلوم ابتدایی و انتهایی، برداشتن جسم توسط این ربات مورد بررسی قرار گرفته شده اند.در یافتن مسیر بهینه محدودیتهای تکنولوژیکی (محدودیتهای سرعتها و یا زوایا یا گشتاور) در نظر گرفته شده اند. در اینجا برای حل مساله بیهینه سازی از اصول ماکزیمم پونتریاگین استفاده گردیده است.

پیوند نگاره های دستبافته های هزارجریب مازندران با فرهنگ و باورهای بومی منطقه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده هنر و معماری 1392
  پیمانه عابدی نژاد   مصطفی رستمی

چکیده دستبافته ها جلوه ای از باور و فرهنگ بومی و گذشته ی یک سرزمین است که بی تردید فصلی با اهمیت از تاریخ هنر آن سرزمین را تشکیل می دهد و بیانگر چگونگی زندگی مردمان یک منطقه و بخش مهمی از فرهنگ و هویت آنان است. نقش و نگاره های بافته ها زائیده ی ذهن خلاق بافنده ی آن و جلوه ای از هویت فرهنگی و باور یک قوم را مشخص‏ می نماید و وسیله ایست برای انتقال پیام و موضوعی خاص. با بررسی نقش ها و آثار خلق‏شده توسط آن ها ، می‏توان ارتباط هنر و فرهنگ اقوام مختلف را شناسایی نمود. نقش ها و نگاره های دستبافته های منطقه ی هزارجریب، منعکس‏کننده‏ی شرایط اقلیمی، آب‏وهوا و فرهنگ و باورهای بافندگان آنان است و نقش های به کار رفته ویژگی های منحصر به فرد خود را از حیث زیباشناختی ومردم شناختی در طول روزگار یافته است. در این پروژه فرهنگ و باورهای عامیانه و آداب و رسوم مردم هزارجریب در روند شکل گیری نقش و نگاره های دستبافته های منطقه و استفاده از آن ها در سنت ها و مراسم های مختلف مد نظر بوده و مورد بررسی قرار گرفته است. برای دست یابی به اهداف مذکور به بررسی دستبافته های روستاهای مختلف منطقه هزارجریب پرداخته گردید و نتیجه ی بررسی ها حاکی از آن است که پیوندی عمیق بین بافته های منطقه و فرهنگ و آداب و رسوم آن وجود داشته است. باورها، آداب و رسوم، جشن ها و شادی ها، عزاداری ها و ... از جمله عواملی است که باعث به وجود آمدن و ماندگار شدن این بافته ها با این نقش و نگارها، تا به امروز گردیده است.

طراحی مسجد محله در نجف آباد
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اصفهان - دانشکده معماری و شهرسازی 1393
  محمدصادق کاظمی   مصطفی رستمی

مسجد یکی از مهم ترین و تاثیرگزارترین کاربری های تاریخ معماری ایران است. این اهمیت و تأثیرگذاری را شاید بتوان مدیون نقش شاخص گونه آن در بافت اجتماعی پیرامونش دانست. این نقش برجسته در رویکردی تعاملی شروع به تأثیرگذاری نموده و به نوعی مخاطب خود را آموزش می دهد. در طول تاریخ شکل گیری شهرهای اسلامی، مساجد همواره به عنوان فضاهای عمومی مهم و مردمی دارای عملکرد متعدد اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و کالبدی بوده و در زندگی مردم نقش محوری داشته اند. گسستگی در تداوم معماری، انتقال نیافتن تجارب گرانقدر معماران گذشته، آموزش ضعیف و ناتوانی در درک مفاهیم سنت و مدرنیته، دامان معماری مساجد را نیز گرفته و با وجود داشتن بستر غنی فرهنگ معماری ایران، خلاقیت و تعالی را از معماری مساجد سلب کرده است. گوناگونی بی نظم و تنوع بی منطق راهکارهای معاصر برای مسجد همانطور که از آشفتگی معماری مسجد سخن می گوید از پریشان حالی وضعیت معماری معاصر نیز پرده بر می دارد. امروزه از آنجا که حجم مهمی از بناهای عمومی را مساجد تشکیل می دهند، بازنگری در عملکردها، سامان دهی ساخت و ساز و نظارت بر طرح و ساخت این بناها به شدت مورد نیاز است. تطبیق کالبد مسجد با نیازهای زندگی امروز، در عین حفظ عبادت مسجد؛ طراحی مسجدی فعال و ایجاد مکانی مناسب برای مشارکت؛ تعامل افراد نمازگزار، طرحی منطبق با بافت اجتماعی وکالبدی محدوده مورد نظر که متناسب با شرایط ساخت و ساز و تکنولوژی موجود که درصرفه جویی منابع انرژی موثر باشد،از اهداف این پژوهش است که پرسش های، مسجد محله چه خصوصیاتی دارد؟ چگونه می توان به مسجدی فعال و منطبق با شرایط زندگی امروز دست یافت؟ چگونه می توان اصالت معماری عبادی مسلمانان را در معماری مسجد حفظ کرد؟ ارتباط صحیح مسجد و مردم در چیست؟ و چگونه آن را تقویت کنیم؟ آیا فیزیک وکالبد مسجد بر کیفیت محیط پیرامون خود تاثیر گذار است؟ را شامل می شود. در این پژوهش به شناخت ابعاد گوناگون مسجد و کارکردهای آن،سپس شناخت شهر و چالش های مساجد قدیم و معاصر شهر نجف آباد اصفهان، از جمله مغایرت کالبد مسجد با جهت قبله وعدم تناسب مساجد با محیط،که شناخت و درک نادرستی از فضا را به نمایش می گذارد و باعث تناقض در طراحی ها می شود بررسی گردیده است. با توجه به موقعیت سایت مورد نظر، ایجاد فضای جلوخان برای مسجد محله که علاوه بر شاخص نمودن مسجد، باعث تاثیرگذاری کالبد مسجد بر کیفیت محیطی بافت پیرامونش و تعامل بیشتر نمازگزاران و همچنین جداسازی عملکردهای جانبی (عملکردهای متناسب با مسجد)با عملکرد اصلی مسجد و از طرفی همخوانی کالبد اصلی مسجد با جهت قبله، در کلیتی به هم پیوسته واستفاده از مصالح و رنگ متناسب با مسجد ، نتایج کلی این پژوهش می باشد.