چکیده: تیره چتریان (apiaceae یا (umbelliferae شامل چهار زیر خا نواده و بیش از 300 جنس و 3000 گونه می باشد. این تیره از نظر اقتصادی، اکولوژیکی و داروئی اهمیت زیادی دارد. گیاهان این تیره اکثراً در نیمکره شمالی انتشار دارند ودر مناطق استوائی گرمسیری نادرند. در این بررسی ویژگی های رویان شناختی گونه های زیر مورد مطالعه قرار گرفت: 1-echinophora platyloba متعلق به طایفه echinophoreae از زیرتیره apioiedeae. 2- eryngium billardieri متعلق به طایفه saniculeae از زیرتیره saniculoideae. 3- chaerophyllum macropodum متعلق به طایفه scandiceae از زیرتیره apioideae. 4- pimpinella aurea متعلق به طایفه apieae از زیرتیره apioideae. 5- nodosa elaeosticta متعلق به طایفه apieae از زیرتیره apioideae. گل ها و غنچه ها در مراحل مختلف نمو برداشت شده، در فیکساتور faa70 تثبیت و در الکل 70% نگهداری شدند. نمونه ها پس از قالب گیری در پارافین با میکروتوم به ضخامت 10- 7 میکرون برش گیری گردیدند. رنگ آمیزی با روش هماتوکسیلین و ا ئوزین انجام گرفت و مراحل رشد و نمو بساک، دانه گرده، تخمک و کیسه ر ویانی در بین گونه ها مقایسه شده و مورد مطالعه قرار گرفتند. اندام های زایشی در نهاندانگان دارای اختصاصات ویژه ای هستند که در بین گروه های مختلف، تنوع قابل توجهی را نشان می دهند. صفات موجود در این اندام ها می توانند درتفکیک و تعیین جایگاه تاکسون های مختلف بسیار مورد استفاده قرارگیرند. براساس این پژوهش صفاتی که درمورد اندام زایشی ماده می توانند مورد بررسی قرارگیرند متنوع هستند و گوناگونی بیشتری را نسبت به اندام زایشی نر نشان می دهند. از صفات متمایز کننده اندام های زایشی ماده می توان به موارد زیر اشاره کرد: تعداد و وضعیت قرارگرفتن تخمک درمادگی، نسبت طول به عرض تخمک وکیسه رویانی، اندازه طول و عرض تخمک، طول و عرض کیسه رویانی، تعداد لایه های سلولی در پوسته تخمک، نوع رافه، وجود یا عدم وجود سد فونیکولی روی میکروپیل، وجود یا عدم وجود کریستال دردیواره مادگی و گلبرگ ها، شکل میکروپیل، وجود یا عدم وجود کرک بر روی مادگی و گلبرگ ها، نوع نمو کیسه رویانی، شکل کیسه رویانی، نوع آرایش تتراد مگاسپورها. صفات متمایز کننده اندام های زایشی نر درگونه های مورد بررسی عبارتند از: اندازه و شکل دانه های گرده بالغ، تعداد لایه های بساک، نوع لایه تاپی، تعداد هسته های موجود در دانه های گرده بالغ، ضخامت لایه مکانیکی بساک، طول دانه-گرده بالغ، نوع آرایش دانه های گرده، نوع آرایش تتراد میکروسپورها. نتایج نشان داد که 5 پرچم گل قبل از سایر اندام های گل ظاهر می شوند و بساک ها دارای 4 کیسه گرده است و لایه مغذی آن از نوع ترشحی است. تترادهای میکروسپور از نوع چهارضلعی (تتراهدرال) و یا چهارگوش (تتراگونال) می باشند. دانه های گرده در زمان انتشار دو یاخته ای و دارای سه شکاف رویشی هستند. تخمدان زیرین بوده وهر یک از دو برچه آنها محتوی دوتخمک بوده که یکی از آنها تحلیل می رود. تخمک از نوع آویخته واژگون، تک پوسته ای و با خورش کم است. اندوتلیوم از یک لایه سلولی تشکیل شده است. نمو کیسه رویانی بر اساس الگوی مونوسپوریک و تیپ پلی گونوم صورت می گیرد. نتایج آزمایش ضد باکتریایی نشان داد که عصاره های متانولی و آبی تهیه شده از همه تاکسون های مورد مطالعه خاصیت ضد باکتریایی دارند. همچنین نیمرخ نوارهای پروتئینی بذر هم مطالعه شد که از نظر تاکسونومیکی با ارزش و مهم بودند. واژه های کلیدی: چتریان، گامتوفیت، تکوین، الکتروفورز، فعالیت ضد باکتریایی، apiaceae، echinophora platyloba، eryngium billardieri، chaerophyllum macropodum، pimpinella aurea، elaeostica nodosa.

به منظور بررسی سطوح مختلف تزریق عصاره های آویشن و مرزه به عنوان مواد ارگانیک در داخل تخم مرغ و مقایسه اثرات آن با کلوئیدهای نانوسیلور به عنوان ماده ی غیر ارگانیک، آزمایشی با استفاده از 1200 عدد تخم مرغ قابل جوجه کشی طراحی گردید که شامل یک پیش آزمایش به منظور تعیین سطوح قابل تزریق عصاره ها و نانوسیلور و آزمایش اصلی بود. نتایج حاصل از پیش آزمایش نشان داد که سطوح مناسب تزریق آویشن و مرزه در 5 روزگی جنینی 75 و 100 میلی گرم و در 17 روزگی جنینی 100، 150 و 175 میلی گرم و برای نانو سیلور در 5 روزگی جنینی 30 و 45 میلی گرم و در 17 روزگی جنینی 30، 45 و 60 میلی گرم بود که در آزمایش اصلی از این سطوح برای تزریق استفاده شد. این آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی در تزریق 5 روزگی در 8 تیمار و در تزریق 17 روزگی جنینی در 11 تیمار و 3 تکرار مورد استفاده قرار گرفت. در تزریق 5 و 17 روزگی جنینی 2 تیمار شاهد مورد استفاده قرار گرفت که یکی بدون تزریق و در دیگری تزریق نیم سی سی سرم فیزیولوژی در 5 روزگی جنینی و یک سی‏سی سرم فیزیولوژی در روز 17 جنینی انجام شد. در این آزمایش علاوه بر مقایسه ی میانگین های 2 به 2، به روش دانکن، از مقایسات گروهی نیز استفاده شد. بعد از هچ، از جوجه های تفریخ شده در هر یک از این تیمارها در سنین 1، 14 و 21 روزگی نمونه برداری از خون، استخوان و ارگان های ایمنی (بورس فایبرسیوس و طحال) صورت گرفت. نتایج حاصل از این پژوهش در تزریق 5 روزگی نشان داد که صفات عملکردی تحت تاثیر تیمارها قرار نگرفت (05/0p>). فراسنجه های خونی نیز نشان داد که تنها آلکالین فسفاتاز تحت تاثیر تیمارها قرار گرفت و در تیمار نانوسیلور به طور معنی‏داری بیشتر از دیگر تیمارها بود . همچنین اندازه گیری فراسنجه-های استخوان نشان داد که در اولین روز بعد از هچ کلسیم و نانوسیلور استخوان، در 14 روزگی میزان خاکستر، کلسیم و مس، و در 21 روزگی تنها میزان مس در تیمار 45 میلی‏گرم نانو سیلور به‏طور معنی‏داری از دیگر تیمارها بالاتر بود. بعلاوه در فراسنجه‏های ایمنی در 14 روزگی واکنش پوست به دی‏نیتروکلروبنزن و وزن بورس معنی‏دار بود به طوری که واکنش پوست به دی‏نیتروکلروبنزن در تیمار 45 میلی‏گرم نانو سیلور و وزن بورس در تیمار 75 میلی‏گرم مرزه بیشترین مقدار بود . در بیست‏و‏یک روزگی نیز واکنش به فیتوهماگلوتنین، 12 ساعت بعد از تزریق، در تیمارهای نانوسیلور نسبت به شاهد به طور معنی‏داری بالاتر بود . سطوح ایمنوگلوبولین‏های ام و جی نیز در تیمارهای تزریق شده با 100 میلی‏گرم آویشن و 75 میلی‏گرم مرزه به‏طور معنی‏داری بالاتر از تیمار شاهد 1 بود. در تیمارهای تزریق شده در 17 روزگی جنینی نشان داد که در فاکتورهای خونی در سن 1 روزگی سطح کلسترول در تزریق 175 میلی‏گرم آویشن و 100 و 150 میلی‏گرم مرزه به طور معنی‏داری بالاتر از تیمارهای شاهد بود و همین روند در میزان گلوکز نیز مشاهده شد اما در سن 14 روزگی در تیمار 150 میلی‏گرم مرزه، مقدار کلسترول و گلوکز به‏طور معنی‏داری افزایش پیدا کرد . در سن 21 روزگی تنها گلوکز تحت تاثیر سطوح بالای آویشن و مرزه قرار گرفت. در فاکتورهای استخوان در سن 1 روزگی میزان نانوسیلور در تیمارهای تزریق شده با نانوسیلور بسته به میزان تزریق افزایش معنی‏داری در مقدار نانوسیلور استخوان نشان داد (05/0p<)، اما در سنین 14 و 21 روزگی اثر تیمارها بر پارامترهای استخوان دیده نشد. در فاکتورهای ایمنی مورد بررسی در این پژوهش تنها مقادیر ایمنوگلوبولین‏های آ و ام تحت تاثیر تیمارها قرار گرفته و در تیمارهای آویشن و مرزه سطح ایمنوگلوبولین ام بالاتر از تیمارهای دارای نانوسیلور بود و تیمارهای شاهد به‏طور‏معنی‏داری سطح ایمنوگبوبولین آ پائین‏تری داشتند . با انجام مقایسات گروهی در این پژوهش روشن شد که سطح آلکالین فسفاتاز در تیمارهای تزریق شده با نانو سیلور از آویشن و مرزه بالاتر بود. در پارامترهای استخوان تزریق نانوسیلور باعث افزایش معنی‏دار مواد معدنی استخوان نسبت به آویشن و مرزه شد و در مورد فاکتورهای ایمنی تزریق آویشن و مرزه پاسخ ایمنی در پرندگان را نسبت به نانوسیلور و شاهدها افزایش داد. به عنوان نتیجه‏گیری کلی می‏توان گفت که تزریق نانو سیلور بر روی پارامترهای استخوان و ایمنی سلولی اثرات بهتری نسبت به تزریق عصاره های آویشن و مرزه داشت. تزریق عصاره های آویشن و مرزه بر روی پارامترهای اندازه گیری شده سیستم ایمنی همورال دارای اثرات بهتری نسبت به تزریق نانو سیلور و در پارامترهای خونی دارای اثرات بیشتری بود.

محققین در جوامع مختلف همسو با دیگر افراد جامعه دغدغه تامین غذای مورد نیاز جامعه را دارند.لذا بخشی از تحقیقات خود را معطوف به این موضوع می نمایند.اطلاع از وضعیت پیدایش و عملکرد سیستم نورواندوکرین منتشر به عنوان بخشی از سستم عصبی لوله گوارش که مستقل از سیستم اعصاب مرکزی فعالیت می کند می تواند به منظور دستیابی به بهترین فورمولاسیون غذا برای بچه ماهی هایی که در آینده بخشی از خوراک جوامع بشری را تامین می کنند بسیار کمک کننده باشد. لذا در این تحقیق با استفاده از تکنیک رنگ آمیزی گریملیوس ردیابی پیدایش سلولهای سیستم مذکور در دیواره لوله گوارش ماهی قزل آلای رنگین کمان در مراحل مختلف چشم زدن، 5، 10، 25و 60 روز پس از تفریخ، در مراحل ابتدایی رشد بچه ماهی که با غذای دستی توسط پرورش دهندگان تغذیه می شود انجام پذیرفته است.جهت بررسی زمان پیدایش و آغاز فعالیت فیزیولوژیک سلولهای سیستم نورواندوکرین منتشر در بخشهای مختلف لوله گوارش ماهی اعم از مری،معده و روده ها از 5 مرحله رشد ماهی نمونه گیری شدو پس از ثبوت در محلول فرمالین بافره 10%عکسبرداری و تشریح شد و از موقعیت لوله گوارش و میزان ذخیره زرده عکسبرداری شد و از نواحی مختلف لوله گوارش نمونه های یک سانتیمتری گرفته شد که بعد از پاساژ بافتی ،از قالبهای پارافینی مقاطع 5 میکرونی به صورت سریال تهیه شد و به دو روش هماتوکسیلین و ائوزین و روش گریملیوس رنگ آمیزی شد. نتایج نشان داد که که در مرحله چشم زدن و 5 روز پس از تفریخ لوله گوارش لوله مستقیم و بدون پیچ خوردگی است اما به تدریج طی مراحل بعدی در 10، 25 و 60روزگی پیچ خوردگی و طول آن افزایش می یابد و نواحی آناتومیک معده و روده به راحتی از یکدیگر قابل تشخیص می شود.توده زرده ذخیره ای همچنان تا 60 روزگی هر چند اندک باقی می ماند و مورد استفاده بچه ماهی قرار می گیرد و این در حالی است که تغذیه اگزوژن نیز انجام می شود.سلولهای نورواندوکرین که در رنگ آمیزی گریملیوس سیاه رنگ تا قهوه ای تیره می شوند از مرحله 10 روزگی به بعد در اپیتلیوم لوله گوارش در ناحیه معده و روده مشاهده گردید اما در مری دیده نشد.همچنین در لایه آستر مخاط و حتی در طبقه عضلانی دیواره لوله گوارش در نواحی مختلف معده و به ویژه روده، سلولهای پراکنده از سیستم نوروآندوکرین منتشر مشاهده گردیداما نوع منتشر و غیر نورونی آن محدود به اپیتلیوم است. لذا به نظر می رسد سلول های سیستم نورواندوکرین منتشر در دیواره لوله گوارش بچه ماهی قزل آلای رنگین کمان در تنظیم فعالیت فیزیولوژیک این دستگاه و کنترل فعالیت های آن به صورت موضعی و بدون دخالت سیستم عصبی نقش به سزایی داراست.