قوم گرایی پدیده ای است که قبل از پیدایش دولتهای مدرن به هیچوجه قابل مشاهده نیست . از اینرو نقش دولت مدرن به عنوان عاملی موثر بر بروز و ظهور این پدیده مورد توجه بسیاری از محققان مسائل قومی قرار گرفته است . با توجه به وضعیت چندقومیتی موجود در ایران و همچنین تحرکات و مناقشات ناشی از آن تاثیر شکل گیری دولت مدرن در ایران، موضوع اصلی این پژوهش است . این نوع دولت به صورت نظری درانقلاب مشروطیت بوجود آمد، اما شکل گیری عملی آن با آغاز سلطنت پهلوی مقارن هست. سیاست همانند سازی قومی تنها سیاستی بود که برای رفع خطر ناهمگونی قومی که یکپارچگی ایران را تهدید می کرد برگزیده شد. در این راستا هویت ملی بیشتر براساس ویژگی های یکی از قومیت های موجود تعریف شد و همچنین نارضایتی دیگر گروههای قومی را فراهم ساخت. همچنین دراین پژوهش عوامل فرامرزی(خارجی) ونابرابری اقتصادی میان گروههای قومی به عنوان فرضیه های جایگزین رقیب مورد بررسی قرار گرفتند. هر دوی این عوامل از جهت تاثیر بر مناقشات قومی مورد تایید قرار گرفتند اما نمی توانند به عنوان یگانه عامل و یا مهمترین عامل ریشه های چنین پدیده ای را توضیح دهند. این عوامل بیشتر نقش ثانویه دارند. عوامل فرامرزی در تسریع، تشدید ، موفقیت یا شکست جنبش های فعال قومی نقش بسیار مهمی ایفا می کنند. محرومیت های اقتصادی نیز یکی از عوامل رشد اختلالات قومی است و هنگامی که اختلافهای هویتی و اقتصادی -اجتماعی برهم منطبق می شوند درگیری های قومی تشدید میگردند.