به منظور بررسی پاسخ ویژگی های کمی و کیفی گیاه دارویی اسفرزه (plantago ovata frosk.) به همزیستی میکوریزایی و منابع مختلف نیتروژن در شرایط تنش خشکی، دو آزمایش نیمه طبیعی و مزرعه ای در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد در سال 1390 اجرا گردید. تیمارهای آزمایش نیمه طبیعی شامل دو سطح تنش (بدون تنش و توأم با تنش) به عنوان فاکتور اول، دو سطح میکوریزا (تلقیح با glomus intraradices و عدم تلقیح) به عنوان فاکتور دوم و سه نوع کوددهی (کاربرد جداگانه ازتوباکتر azotobacter chroococcum، کاربرد 40 کیلوگرم نیتروژن در هکتار از منبع اوره و کاربرد تلفیقی ازتوباکتر+20 کیلوگرم در هکتار نیتروژن) به عنوان فاکتور سوم بودند. تیمارهای آزمایش مزرعه ای نیز شامل میکوریزا (glomus intraradices) + 40 کیلوگرم در هکتار نیتروژن از منبع اوره، میکوریزا + ازتوباکتر + 20 کیلوگرم در هکتار نیتروژن از منبع اوره، میکوریزا + ازتوباکتر، 40 کیلوگرم در هکتار نیتروژن از منبع اوره، ازتوباکتر + 20 کیلوگرم در هکتار نیتروژن، ازتوباکتر و شاهد (بدون مصرف کودهای شیمیایی و بیولوژیک) بودند. صفات اندازه گیری شده در آزمایش نیمه طبیعی شامل بیوماس ریشه، کلونیزاسیون ریشه، وابستگی میکوریزایی، طول ریشه و طول ریشه کلونیزه شده، تعداد پنجه در بوته، ارتفاع بوته، تعداد سنبله در بوته، طول سنبله، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، بیوماس اندام های هوایی، فاکتور تورم، موسیلاژ بذر، عملکرد موسیلاژ، پرولین اندام هوایی و کارایی مصرف آب بودند. صفات اندازه گیری شده در آزمایش مزرعه ای نیز کلونیزاسیون ریشه، وابستگی میکوریزایی، تعداد پنجه در بوته، ارتفاع بوته، تعداد سنبله در بوته، طول سنبله، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، بیوماس اندام های هوایی، فاکتور تورم، موسیلاژ بذر و عملکرد موسیلاژ بودند. نتایج آزمایش نیمه طبیعی نشان داد که تنش خشکی سبب کاهش معنی دار تمام صفات کمی به جز وزن هزار دانه گردید، اما صفات کیفی آن را افزایش داد. از سوی دیگر برقراری رابطه همزیستی بین اسفرزه و قارچ اثرات منفی تنش خشکی را بر بسیاری از صفات تعدیل نمود. بیشترین عملکرد دانه و موسیلاژ در شرایط بدون تنش، وجود میکوریزا و کاربرد 40 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بدست آمد. بالاترین درصد موسیلاژ نیز در تیمار تنش خشکی توأم با تلقیح ازتوباکتر مشاهده شد. نتایج آزمایش مزرعه ای نیز نشان داد که کاربرد میکوریزا + اوره سبب افزایش معنی دار عملکرد و اجزای عملکرد اسفرزه نسبت به سایر تیمارها گردید. بیشترین عملکرد دانه و موسیلاژ با بکارگیری میکوریزا + 40 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بدست آمد. با این وجود کوددهی تأثیری بر ویژگی های کیفی اسفرزه نداشت. به طور کلی نتیجه-گیری می شود که استفاده از مایه تلقیح میکوریزا توأم با اوره در زراعت اسفرزه نه تنها تولید این محصول را افزایش داد بلکه اثر تنش خشکی را بر تولید گیاه کاهش داد، و پتانسیل استفاده از میکوریزا را جهت تولید اسفرزه در شرایط نیمه خشک تأیید می نماید.

به منظور بررسی اثر فصل کاشت و محلول پاشی اوره، سولفات روی، سولفات منگنز، مخلوط سولفات روی و سولفات منگنز (به صورت 50:50) بر عملکرد نخود، آزمایشی در دو فصل کشت پائیزه (15 آبان) و بهاره (20 فروردین) در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد در سال زراعی 1389-1388 اجرا شد. نتایج نشان داد که اثر فصل کاشت بر روی ارتفاع بوته، تعداد دانه در بوته، وزن صد دانه، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک معنی دار شد. اثر محلول پاشی بر تعداد کل غلاف در بوته، تعداد دانه در بوته، وزن صد دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، غلظت روی دانه، میزان درصد پروتئین دانه معنی دار گردید. اثر متقابل محلول پاشی × فصل کاشت فقط بر ارتفاع بوته و تعداد کل غلاف در بوته معنی دار بود. مقدار وزن صد دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک در کشت بهاره بیشتر از کشت پائیزه بود که دلیل آن را مناسب بودن شرایط رطوبتی طی دوره رشد گیاه می توان بیان کرد. واکنش سرعت جوانه زنی و تعداد گیاهچه نرمال بذور حاصل از آزمایش به محلول پاشی معنی دار بود. درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، تعداد گیاهچه نرمال، وزن خشک ریشه چه، وزن خشک ساقه چه، طول ریشه چه و طول ساقه چه بذور حاصله نیز تحت تأثیر شوری کاهش یافت. همچنین اثر متقابل محلول پاشی و شوری بر روی سرعت جوانه زنی و وزن خشک ساقه چه نیز معنی دار بود.

چکیده به منظور بررسی اثر فصل کاشت و محلول پاشی اوره، سولفات روی، سولفات منگنز، مخلوط سولفات روی و سولفات منگنز (به صورت 50:50) بر عملکرد نخود، آزمایشی در دو فصل کشت پائیزه (15 آبان) و بهاره (20 فروردین) در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد در سال زراعی 1389-1388 اجرا شد. نتایج نشان داد که اثر فصل کاشت بر روی ارتفاع بوته، تعداد دانه در بوته، وزن صد دانه، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک معنی دار شد. اثر محلول پاشی بر تعداد کل غلاف در بوته، تعداد دانه در بوته، وزن صد دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، غلظت روی دانه، میزان درصد پروتئین دانه معنی دار گردید. اثر متقابل محلول پاشی × فصل کاشت فقط بر ارتفاع بوته و تعداد کل غلاف در بوته معنی دار بود.

به منظور مطالعه رشد ، عملکرد و اجزا عملکرد سه رقم نخود زراعی در تراکم های مختلف و تحت دو سطح رطوبتی در خرم آباد ، دو آزمایش (دیم و دیم با آبیاری) در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان ، واقع در بدرآباد خرم آباد، بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 80-1379 به اجرا درآمد. فاکتور اول تراکم بوته به چهارسطح و فاکتور دوم براساس رقم گیاهی بود.