نام پژوهشگر: علیرضا نظام دوست

مقایسه اثربخشی آموزش نظریه ذهن در مهارت های اجتماعی و خودپنداره کودکان با نارساخوانی و بدون آن
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1393
  معصومه ساکت محجوب   مهناز خسرو جاوید

تحول نظریه ذهن در کودکان، به عنوان یکی از جنبه های شناخت اجتماعی، در سال های اخیر پژوهشگران متعددی را به خود متوجه کرده است. هدف پژوهش، تعیین تاثیر آموزش نظریه ذهن در مهارت های اجتماعی و خودپنداره کودکان نارساخوان شهر رشت بود. پژوهش حاضر از نوع مطالعات شبه آزمایشی پیش آزمون - پس آزمون با دو گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان نارساخوان پایه سوم تا پنجم ابتدایی (9 تا 11 سال) مراکز ناتوانی های یادگیری شهر رشت (100نفر) و تمامی دانش آموزان عادی پایه سوم تا پنجم ابتدایی مدارس دولتی شهر رشت در سال تحصیلی 93-1392 بود. نمونه پژوهش شامل 24 دانش آموز دختر و پسر نارساخوان و 24 دانش آموز دختر و پسر عادی است که از طریق غربالگری انتخاب و به طور تصادفی در گروه های آزمایشی (12نفر نارساخوان، 12نفر عادی) و کنترل (12نفر نارساخوان، 12نفر عادی) به صورت برابر قرار گرفتند. ابزارهای مورد استفاده مقیاس هوشی وکسلر کودکان، آزمون خواندن و نارساخوانی، آزمون نظریه ذهن، خودپنداره بک و آزمون مهارت های اجتماعی ماتسون بود. آموزش نظریه ذهن در 9 جلسه 20 دقیقه ای (به مدت یک ماه) به طور انفرادی در گروه آزمایشی انجام گرفت. داده ها با روش آماری تحلیل کواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که آموزش نظریه ذهن توانسته است، میزان مولفه ی اطمینان در مقیاس مهارت های اجتماعی کودکان نارساخوان را افزایش دهد و همچنین باعث افزایش نمرات دانش آموزان نارساخوان در خرده مولفه های مهارت اجتماعی و جذابیت فیزیکی در مقیاس خودپنداره و همچنین باعث افزایش مولفه ی مسایل اخلاقی در کودکان عادی شد. بنابراین می توان گفت آموزش نظریه ذهن، موجب بهبود مهارت های اجتماعی و خودپنداره می شود، در نتیجه تقویت نظریه ذهن می تواند به عنوان یکی از محورهای اصلی آموزش، مورد توجه متخصصان و مربیان قرار گیرد.