نام پژوهشگر: عزت الله مولایی نیا

تاثیر قرآن کریم بر اشعر ابی الفتح البستی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه قم 1389
  رضا رحمتی   عزت الله مولایی نیا

یکی ازراههای موثری که ادیبان مسلمان وغیر مسلمان برای شیوایی وماندگاری سخن خود از آن بهره جسته اند ،استفاده از قرآن کریم وآیات آن در الفاظ ومضامین آثارادبی شان است ، واین امر باعث شده تا آثار ارزنده ای از خود به یادگار بگذارند . نوشته ای که ازنظر شما می گذرد با عنوان « تاثیر قرآن کریم بر أشعارابوالفتح بستی » شاعر قرن چهارم هجری است ودر سه فصل تنظیم شده است ،این شاعر مسلمان در اشعار خود به صورتهای لفظی ومعنوی متاثر از قرآن کریم بوده است و این امر باعث شده تا در روحیه دینی وی که در اشعار این شاعر تداعی پیدا کرده تاثیر مستقیمی داشته باشد . ما درفصل سوم این نوشته برآنیم تا میزان تأثیر قرأن کریم را با توجه به اشعار عربی باقیمانده از این شاعر را بررسی نموده وابیات وقطعات شعری که در آنها از آیات وقصص قرآن کریم به صورتهای لفظی ومعنوی اقتباس نموده را شناسایی کرده وبا توجه به اغراض شعری موجود در دیوان شاعر وبدون ترتیب هجایی دسته بندی نموده وحسن وقبح ونحوه ی بهره گیری در اغراض شعری را بیان کنیم ونشان دهیم شاعر در کدامین أغراض شعری بیشتر متاثر از این کتاب آسمانی بوده است. واژگان کلیدی : قرآن کریم ،أبوالفتح بستی ، شعر ، اقتباس.

بررسی تطبیقی اشعار علوی در شعر پنجاه شاعر معاصر فارسی و عربی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه قم 1389
  حسین طاها   مصطفی شیروی خوزانی

زندگی و شخصیت امام علی (ع)، همواره از جنبه های گوناگون، مورد بررسی قرار گرفته است. در این تحقیق سعی بر آن بوده که به ابعاد مختلف شخصیتی ایشان(ع)، از منظر شعر معاصر فارسی و عربی پرداخته شود. موضوعات ذکر شده در تمامی فصل های این پژوهش، در بر گیرنده ی یک ترتیب تاریخی منظّم به همراه مستندات قرآنی، حدیثی، و تاریخی موثّق هستند. موفّقیت شاعران فارسی زبان، در برخی از موارد مورد پژوهش همچون عنصر تعلیم و تربیت از عناصر تشکیل دهنده ی شخصّیت مولا×، ولادت، پیشی گرفتن در اسلام، پیوند برادری، لیله المبیت، شهادت، شجاعت و خلافت، نسبت به هم قطاران عرب زبان خود بسیار حائز اهمیت می باشد، اگر چه در ترسیم بیشتر موضوعات مـطرح شده، شاعران عـرب زبان، گـوی سبقت را از هـمتایان خود در ادب پارسی ربوده اند. شاعران عرب زبان راجع به موضوعات بررسی شده از یک سو پیشتاز تر هستند، از سوی دیگر در بیشتر مطالب مطرح شده عاطفی تر؛ و روی هم رفته موفّق تر عمل کرده اند.

تأثیرپذیری لغوی و معنایی صحیفه سجادیه از قرآن کریم
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه قم 1388
  فاطمه حاجی پور   عزت الله مولایی نیا

صحیفه سجادیه اثر ارزشمند امام سجاد(ع)از جمله کتب دعایی معتبر است که به میزان زیادی از قرآن تأثیر پذیرفته است؛ از این رو بررسی تطبیقی آیات به کار رفته در صحیفه سجادیه که هم در لفظ و هم در معنا از قرآن تأثیر پذیرفته از اهمیت بسزایی برخوردار است. بیان موضوعات مشترک بین صحیفه سجادیه و قرآن در چندین زیر فصل اصلی و همچنین اقتباس از آیات قرآن به اشکال مختلف، از سوی امام سجاد (ع)، نشان می دهد بسیاری از عبارات مشترکی که در صحیفه، متأثر از آیات قرآن بیان شده به نوعی شرح و تفسیر آیات قرآن است که برخی لایه های پنهان آن ها از زبان معصو م (ع) بر ما روشن می شود.

برگزاری حج در تاریخ اسلام (قرن اول ه)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1386
  عبدالحسین محمدی   عزت الله مولایی نیا

در این پایان نامه به پیشینه و اهمیت برگزاری حج، شناخت امرای حج و بررسی عملکرد آنان، شناخت امرای مکه و بررسی عملکرد آنان، تسهیلات و خدمات و برگزاری حج (قرن اول)، جایگاه مسجد الحرام و توسعه آن پرداخته شده است.

تاریخ حوزه علمیه نجف اشرف از آغاز تا صفویه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1386
  کاظم عباس خان   محمد جواد مروجی طبسی

رساله حاضر با موضوع «تاریخ حوزه نجف اشرف از آغاز تا صفویه» در سه فصل تهیه و تنظیم گردیده است که هر فصل دارای چند گفتار می باشد. البته پیش از آن طرح تفصیلی پژوهش و مباحث مقدماتی ارایه گردیده است: فصل اول: مربوط به تاریخ شهر نجف است که دارای پنج گفتار است که گفتار اول، به پیدایش نجف اشرف و پیشینه تاریخی شهر نجف اختصاص یافته و مطالبی همچون موقعیت نجف اشرف پیش از اسلام، در زمان اسلام و فتوحات اسلامی، دوران حکومت امام علی (ع)، دوران عباسیان، آل بویه، ایلخانان مغول، جلایریان، قراقویونلوها، صفویان و دولت عثمانی ارایه شده است که بهترین موقعیت برای شهر نجف و ساکنان آن- که عمدتاً شیعیان بوده- در دوره حکومت شیعی آل بویه و دوره صفویان به حساب می آید، زیرا آنها خود شیعه و دوستدار علم و فرهنگ بوده اند. دوره دوم خلافت عباسیان از جمله متوکل عباسی که جوّ خفقان و اختناق حکمرفا بود، بدترین دوره برای مردم این به حساب می آید. گفتار دوم: نام های نجف و وجه تسمیه آن را مورد بررسی قرار داده است. در گفتار سوم: موقعیت جغرافیایی و طبیعی شهر نجف بررسی شده و این شهر از نظر زمین شناسی، اشکال ناهمواری ها، آب و هوا، منابع آب جنس خاک و مذهب مردم مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفته است. در گفتار چهارم: نجف اشرف از نظر شهرسازی مورد بررسی قرار داده و از احاطه و حصارهای که در اطراف این شهر ایجاد شده، محله ها، بازار و مساجد این شهر بیان شده است.گفتار پنجم: به بیان وجود مرقد مطهر امام علی (ع) در شهر نجف اختصاص یافته و مطالبی همچون علل و اسباب مخفی بودن قبر امام علی (ع) در ابتدا، تعیین قبر آن حضرت در این شهر از عقل و نقل و روایات ایمه معصومین، اعتراف یکی از دانشمندان اهل سنت به این مسأله بیان شده و در آخر به حدیثی از پیامبر اکرم درباره تقدس شهر نجف، و چگونگی ونحوه آشکار شدن قبر امام علی (ع) و اشعار چند در مدح نجف اشرف بیان شده است. فصل دوم: به تاریخ حوزه نجف اشرف اختصاص یافته

روش شناسی کتاب «التحقیق فی کلمات القرآن»
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم - دانشکده علوم قرآنی قم 1392
  جابر فراستی نیک   عزت الله مولایی نیا

چکیده دانش مفردات، دانش معنی شناسی کلمات قرآنی است و نخستین گام برای تحصیل معارف و آموزه های قرآن کریم، شناسایی تک واژه ها و الفاظ آن است. شناخت منابع لغوی اولین گام برای دستیابی به معناشناسی واژگان قرآنی است. بخش عمده ای از مطالب موجود در این منابع، تنها به نقل فرهنگ و ادب عربی و بخش دیگر آن به اظهار نظر لغویان و به اصطلاح، اجتهاد آنان در معنای لغت اختصاص دارد. عده ای از لغت شناسان با دقّت در معنایِ لغویِ واژه در عصر نزول و ریشه یابی تاریخی آنها و با تکیه بر سیاقِ آیات، به اجتهاد در معنای لغت می پردازند. مطالعه منتظم و منطقی مجموعه ای از قواعد، اصول، مبانی، منابع و شیوه های معمول در این کتب، محقّق را در شناخت صحیح روش تالیف آنها کمک خواهد کرد. در کتاب «التحقیق فی کلمات القرآن» تمایز میان روش اجتهادی مرحوم مصطفوی و سایر لغویان از این جهت است که، مولّف در مواردی که برای یک لغت معانی گوناگونی از سوی صاحبان معاجم مطرح شده، به آراء و اقوال آنها بسنده نکرده و برآیندی از تمام معانیِ ذکر شده را به همراه خصوصیت و قیدی که خودش برای واژه در نظر گرفته، می آوَرد تا از این رهگذر، معانیِ مختلفی که از باب مجاز، استعاره، کنایه و تشبیه برای یک واژه بیان شده، به یک معنایِ حقیقی برگرداند و به این ترتیب نفی تجوّز در قرآن را به اثبات رساند؛ همچنین بررسی اصل و مبدء واژگان معرّب و دخیل و تطبیقِ آیات قرآن بر معنای حقیقی و اصل واحد، از خصوصیات دیگر روش مولّف در این کتاب است. کلید واژه ها: قرآن، مفردات، روش شناسی، فقه اللغه، منهج لغوی، مصادر لغوی.

دور الامام الصادق (ع) الفکری والسیاسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1385
  قاسم محمد محی   محمدرضا جباری

موضوع البحث ومساله التحقیق هو ان الامامه فی نظر الشیعه الامامیه امتداد للنبوه والامام الصادق علیه السلام واحد من هذه السلسله المبارکه التی تبلغ اثنی عشراماما معصوما بعد النبی | وهو الامام السادس من هذه السلسله, ومنه انطلق هذا السوال ما هو دور الامام الصادق الفکری والسیاسی؟ لانه فی الواقع بحث عن موقف الاسلام الاصیل کما جاء به الرسول |, والمقصود من الفکر هو ما یطرحه الامام علیه السلام من روی وافکار عقائدیه وفقهیه وفلسفِیه ومفاهیم اسلامیهوالسیاسه مایطرحه الامام علیه السلام من افکار سیاسیه وما نفهم من مواقف تجاه المسائل السیاسیه فالسیاسه اذن افکار ومواقف , وحتی نقف علی دور الامام علیه السلام الفکری والسیاسی بصوره واضحه لاستلهام العبر والاقتداء بهدیه ,وللاجابه علی هذا السوال وماتفرع علیه من الاسئله, کالسوال عن موقفه من الدوله الامویه والعباسیه؟ والسوال عن موقفه من العقائد والافکار المعاصره؟وماطبیعه مدرسته وماهی امتیازاتها وخصائصها ؟وهل له حرکه خاصه؟ وما هوموقفه من الحرکات والثورات المعاصره له ؟وغیرها من الاسئله ومن هذا المنطلق جاء هذا البحث بمقدمه وسته فصول, کان الفصل الاول عباره عن مقدمات تمهیدیه للدخول فی صلب الموضوع , وهی الولاده والنشأه حیث الاحضان التی تربی فیها الامام علیه السلام ورضع منها المعارف والمواقف والتی صاغت شخضیته واعطته تلک العظمه, وکذلک الظروف التی عاشتها تلک الحواضن, وهم جده زین العابدین وابیه الباقر علیهما السلام لما لها الاثر فی تنشأه الصادق علیه السلام فکریا وسیاسیا. و الامامه والخلافه بمدرستیها مدرسه أهل البیت ^ التی ینتمی الیها الامام الصادق علیه السلام ومدرسه الخلفاء التی ینتمی الیها الکثیر من المسلمین,والقول بامامه الصادق یعنی القول بعصمته وهذا له قیمه معنویه کبیره فی الوثوق بموقفه السیاسی والاعتماد علی فکره و عقائده وفقهه ورایه بصوره عامه والامامه فی الواقع مزیج من الفکر والسیاسهفمن جانب نظریه فکریه ومن جانب تستوجب موقفا سیاسیا تجاه الحکم والاحداث. ومن ثم یتناولنا دور الامام الصادق علیه السلام السیاسی فی ایام الدوله الامویه والعباسیه وما رافق ذلک من حرکات وثورات وصراعات سیاسیه فی هذه الفتره وکیف انشأ الصادق علیه السلام حرکه سریه متکامله تزاوج بین السیاسه والفکر فتتولد من هذا التزاوج انواع مختلفه من النشاطات اجتماعیه واقتصادیه اخلاقیه ودینیه , وبعد ذالک تناولنا دور الامام علیه السلام الفکری, العقائدی والفقهی مع ایضاح العقائد والمدارس الفقهیه السائده فی ذلک الوقت وموقف الصادق علیه السلام منها وموقفه من الافکار والعقائد المنحرفه کالغلو والزندقه والتجسیم والتصوف والجبر و الارجاء ,وتعرضنا کذلک الی موقف الامام الصادق علیه السلام من مستقبل الامامه ودوره للمحافظه علی الامام من بعده من الحکام وتحصین الشیعه من الاختلاف فی الامام من بعده وخاصه فی ولدیه اسماعیل وعبد الله اللذان ینتسب الیهما مذهب الاسماعیلیه والفطحیه .