نام پژوهشگر: انسی کرامتی

تبیین برنامه درسی پنهان در نظام آموزش عالی ایران: خاستگاه، مفروضه ها، تجربه ها و پیامدها
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی 1392
  انسی کرامتی   بهروز مهرام

برنامه درسی پنهان مشتمل بر آموزش ارزش ها و نگرش های نانوشته ای است که در برنامه درسی صریح (رسمی) مورد اشاره قرار نگرفته اند. جهت بررسی این برنامه درسی می توان از دو رویکرد انتقادی و غیرانتقادی استفاده نمود. در پژوهش حاضر نخست از رویکرد انتقادی و سپس از رویکرد غیرانتقادی استفاده شده است تا ارزش ها و نگرش های پنهان و نانوشته موثر در طراحی و اجرای برنامه های درسی آموزش عالی کشور شناسایی شود. برای دستیابی به این هدف از روش "نظریه زمینه ای" استفاده شد. نخست به روش نمونه گیری گلوله برفی، تجربه های بیست و هفت تن از صاحبنظران مختلف آموزش عالی در سه گروه شامل: "متخصصان انجمن مطالعات برنامه درسی"، "پژوهشگران موسسه پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی" و نیز "اعضای هیات علمی و کارشناسان برنامه ریزی درسی در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری" مورد کاوش قرار گرفت. در گردآوری داده ها از مصاحبه ساختارنایافته و در تحلیل آنها ازروش نظامدار استراووس و کوربن (2005، ترجمه محمدی، 1387) استفاده شده است. یافته ها نشان داد که پدیده محوری در نظریه زمینه ای برنامه درسی پنهان آموزش عالی، پدیده ای با عنوان" بازی دانایی" است که عوامل مختلفی منجر به شکل گیری آن شده اند. سپس بر اساس رویکرد غیرانتقادی با سی و یک تن از دانشجویان کارشناسی سال آخر دانشگاه فردوسی مشهد به شیوه ساخت یافته مصاحبه هایی انجام شد. این دانشجویان به شیوه هدفمند انتخاب شدند. تحلیل مصاحبه های انجام شده با دانشجویان موید نتایج حاصل از یافته ها می باشد.