نام پژوهشگر: محمد ذوقی

دانش چشم پزشکی در دوره سلجوقی (با تکیه بر استخراج واژگان چشم پزشکی کتاب نورالعیون)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم انسانی 1391
  محمد ذوقی   هوشنگ خسروبیگی

کتاب نورالعیون در ردیف مهم ترین کتب، در زمینه چشم پزشکی است که در دانش چشم پزشکی و به فارسی نگاشته شده است. بنا به گفته نویسنده، کتاب های قبل از این کتاب در زمینه چشم پزشکی به زبان سریانی و یونانی و تازی بوده و چون حاکم زمان پارسی گوی بوده، بنا به خواسته وی کتاب نورالعیون به زبان فارسی نگارش یافته است. نگارش کتاب به زبان فارسی و نیز جامعیت آن در دانش چشم پزشکی در زمان نگارش، از وجوه اهمیت این اثر است . به همین دلیل لازم دانسته شد برای ترسیم فضای کلی دانش چشم پزشکی در تمدن اسلامی که پاسخگوی بسیاری از سوالات مطرح شده در زمان خود بوده و نیز دست یافتن به دانسته های عمیق در حوزه چشم پزشکی، واژگان فنی و بنیادی این دانش از کتاب نورالعیون استخراج، بررسی، تعریف سطح روابط معنایی شده و در پایان هم تنظیم الفبایی شود. در این تحقیق بررسی محتوایی و واژگانی کتاب نورالعیون، تالیف ابو روح محمد بن منصور بن ابی عبداله جرجانی یمانی معروف به "زرّین دست" برای تهیه اصطلاح نامه چشم پزشکی در نظر گرفته شده است. این کتاب از منابع اصیل و غنی واژگان و کلمات فارسی می باشد. کتاب مذکور محور اصلی این پژوهش قرار گرفته است. براساس آن علاوه بر بررسی تشریح اعضای چشم، بسیاری از بیماری های چشم و داروهایی که برای درمان آن بیماری ها کاربرد داشته اند، بررسی گردیده و نحوه درمان و عمل جراحی که به وسیله ابزار و آلات چشم پزشکی در آن دوره استفاده می گردید شناسایی شده و مفاهیم هر یک توصیف شده است.

تحلیل اگزرژی-اقتصادی و بهینه سازی سیستم های سرمایشی و گرمایشی با مشارکت انرژی خورشیدی(مورد مطالعاتی: ساختمان جدید دانشکده مهندسی مکانیک)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان - دانشکده فنی 1391
  محمد ذوقی   محمد نقاش زادگان

در این تحقیق پس از شبیه سازی عملکرد گذرای سیستم سرمایشی جذبی خورشیدی و گرمایشی خورشیدی بوسیله نرم افزار trnsys اثر تغییر شیب و مساحت کلکتور، حجم تانک ذخیره و دمای تنظیمی هیتر کمکی بر روی عملکرد سیستم از لحاظ انرژی و اقتصادی مورد بررسی قرار گرفت. ملاحظه شد بهترین شیب کلکتور نسبت به سطح افق برای شهر تهران در فصل تابستان برابر 25 درجه و در فصل زمستان برابر 50 درجه می باشد که در این دو شیب کلکتور بیشترین بازده را دارا می باشد، همچنین بهترین دمای تنظیمی هیتر کمکی در فصل تابستان و زمستان برابر با کمترین مقدار مجاز آن ارزیابی شد و با افزایش دما از این مقادیر سهم خورشیدی و بازده کلکتور کاهش می یابد، این دما درتابستان 76 درجه و در زمستان 45 درجه سلسیوس می باشد. در انتها با تغییر همزمان مساحت کلکتور و حجم تانک ذخیره ملاحظه شد که بیشترین سهم خورشیدی متناظر با بالاترین مساحت کلکتور و حجم تانک ذخیره و بهترین ذخیره اقتصادی متناظر با کمترین مقدار مساحت کلکتور و حجم تانک ذخیره در محدوده در نظر گرفته شده می باشد و نتیجه گیری شد که بهبود سیستم از دو منظر انرژی و اقتصادی در تقابل کامل با یکدیگر هستند و بهینه سازی دو هدفه سیستم نسبت به توابع هدف سهم خورشیدی و ذخیره اقتصادی مناسب می باشد. در قسمت بعد برای سیستم سرمایشی جذبی خورشیدی ابتدا با استفاده از مقادیر عددی توابع هدف (سهم خورشیدی و ذخیره اقتصادی) بر حسب پارامترهای طراحی (مساحت کلکتور و حجم تانک ذخیره) رابطه بین ایندو بوسیله الگوریتم gmdh استخراج شد و سپس با استفاده از الگوریتم ژنتیک بهینه سازی دو هدفه انجام شد. برای مساحت کلکتور در بازه 300 تا 1100 متر مربع و حجم تانک ذخیره در بازه 10 تا 110 متر مکعب مقادیر بهینه 832/35 متر مربع مساحت کلکتور و 43/6 متر مکعب تانک ذخیره بوسیله نرمالایز داده های حاصل از بهینه سازی بدست آمد که در این نقطه سهم خوشیدی 0/856 و ذخیره اقتصادی در طول 20 سال استفاده از چرخه خورشیدی برابر194544 – یورو بدست آمدند. در نهایت تحلیل اگزرژی-اقتصادی سیستم سرمایش جذبی خورشیدی با استفاده از کلکتور خورشیدی، تانک ذخیره و چیلر جذبی انجام شد و فاکتور اگزرژی-اقتصادی برای اجزاء مختلف بدست آمد، کمترین مقدار این فاکتور مربوط به کلکتور خورشیدی بوده که این بدلیل مقدار زیاد تخریب و اتلاف اگزرژی در کلکتور می باشد. همچنین مقدار این فاکتور در اجزای مختلف چیلر جذبی به ترتیب متعلق به پمپ محلول، ژنراتور، مبدل حرارتی محلول و مجموعه شامل ابزربر، کندانسور و اواپراتور است. در انتها تاثیر تغییر مساحت کلکتور بر بازده اگزرژی کل سیستم و نرخ هزینه ابتدایی و تخریب و اتلاف اگزرژی بررسی شد که با افزایش مساحت کلکتور در بازه در نظر گرفته شده بازده اگزرژی کاهش و نرخ هزینه افزایش می یابد.