نام پژوهشگر: مهدی حجت

خانه لباس ایران (با رویکرد هویت فرهنگی)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اصفهان - دانشکده معماری و شهرسازی 1388
  منا قندی   مهدی حجت

با اندکی دقت نظر در وضعیت فعلی هنر و زبان و مآثر آنها می توان چالش ها و آسیب های جدی فرهنگی جامع? ما را مشاهده کرد. با درک و شناخت بنیادین این تحولات و ایجاد خود آگاهی فرهنگی در این زمینه راه های بازگشت و ترمیم آسیب های موجود در بستر فرهنگ یافته خواهد شد . تغییرات و صدمات در عرصه فرهنگ نیز از راه بازبینی تحولات در محصولات و مظاهر آن قابل کنکاش است. لباس و معماری در مقیاس های برخورد متفاوت بیانگر سطوح مختلف فرهنگ اند . یکی ظرف آراء فردی و دیگری ظرف زندگی جمعی ، با مقیاس های زمانی متفاوت ( چه از نظر زمان تولید و چه از حیث زمان اثر پذیری ) که با کارکرد های دوگانه هنری و زبانی شرایط بررسی های کمی و کیفی در حوزه فرهنگ را فراهم می آورند و جایگاه میانی شان در رابطه با " احساس " و " الزام" واکاوی سویه های گوناگون فرهنگی را امکان پذیر می سازد محصولاتی که با ارتباط جدی و واقعی ( در قالب وابستگی و اثر پذیری ) با کلیه سطوح فرهنگ و زیر ساختارهای آن بهترین بازنمودهای آن هستند، که با بررسی تطبیقی تحولات آن ها درباره زمانی مشخص می توان به ریشه یابی تحولات فرهنگی جامعه در ابعاد گوناگون پرداخت. امروزه نیز در کشور ما این مقوله دارای اهمیت بسزایی می باشد چراکه ایران تنها کشوری است که در قانون اساسی خود از لباس یاد می کند و دارای قوانین خاص در این رابطه است. از طرفی عدم وجود کالبدی معمارانه جهت انجام فعالیت های فرهنگی و هنری با تاکید بر هنرهای دستی قومیت های مختلف ایران از جمله لباس اینجانب را بر آن داشت که با توجه به ارتباط تنگاتنگ لباس با هویت و فرهنگ طراحی مجموعه ای بنام «خانه لباس ایران» را جهت پایان نامه خود انتخاب کنم. چراکه بر این باورم که وجود چنین مرکزی به ارتقای فرهنگی نسل جدید که دچار گونه ای بی هویتی است کمک خواهد کرد. چه نسبتی بین لباس و معماری ما وجود دارد؟ و معماری الزاماً چگونه ممکن است از ارزشهایی که ما در لباسمان استفاده می کنیم استفاده کند؟ نوع این تحقیق کاربردی است و انتظار می رود یافته های آن در ارتقا سطح فرهنگی جامعه ی ایرانی موثر واقع شود. چراکه با هدف حل مسئله و تعمیم نتایج به شرایط مشابه انجام می شود. از این رو جهت تلاشی برای بقای فرهنگ و هویت ایرانی، که یکی از مهمترین تبلور ات بیرونی آن لباس می باشد،اینجانب وجود فضایی خاص لباس های ایرانی که هم برآورنده ی نیاز های جامعه ی امروز باشد و هم متاثر از فرهنگ ایرانی را لازم دانسته و در این جهت به تلاش خواهم پرداخت.

تبیین سنّت حفاظت در مسجد جامعِ اصفهان (انشاء اصول مداخلات حفاظتی با تکیه بر شواهد سنّت مداخله در این مسجد)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اصفهان - دانشکده معماری و شهرسازی 1392
  محسن عباسی هرفته   احمد امین پور

چکیده مداخله و کم و کیف آن، از وجوه بنیادین حفاظت نوین به شمار می رود. به همان اندازه که این بحث در حفاظت امروز اهمیت دارد، چالش های جدی را نیز پیش روی خود می بیند به نحویکه مهمترین اصل مداخلات حفاظتی (حداقل مداخله)، به اصلی گنگ، مبهم و ناکارامد تعبیر می شود. این مسئله، بدنه نظریه پرداز حفاظت را به سمتِ یافتن راه حلی مناسب سوق داده است. رساله نیز بر مبنای همین امر، هدف خود را یافتن راه حلی در پاسخ به این چالش در ایران قرار داده که به واسطه شرایط خاص خود، با مشکل جهانی مداخله به صورتی مضاعف دست به گریبان است. با توجه به توصیه اکید مجامع تخصصی جهانی و متون بین المللی در زمینه رجوع به سنت های بومی برای پشت سر گذاشتن موانع پیش روی حفاظت، به خصوص در کشورهای صاحب سابقه در این زمینه، این رساله با افقِ فهمِ کیفیتِ مداخله در ادبیات معماری گذشته ایران طرح ریزی شده است. تجربه ماندگاری چند صد ساله بناهای تاریخی در کشور و توجه به آراء متخصصین حکایت از آن دارد که نظامی در حوزه مداخلات حفاظتی وجود داشته، که امروزه به عنوان تجربه ای موفق می-توان از آن بهره جست. در این راستا و به منظور بازخوانی هدفمند کم و کیف مداخلات صورت گرفته در یکی از باقابلیت-ترین ابنیه ایران، هدف گذاری تحقیق بر مبنای شناخت اصول، رویه ها، رویکردها، ویژگی ها و روش های نظام مداخلات حفاظتی در مسجد جامع اصفهان، صورت گرفت. این هدف گذاری بر مبنای پاسخ به این سوال اصلی طرح ریزی شده است که در گذشته چه اصول، رویه ها، رویکردها، ویژگی ها و روش هایی (نظامی) در زمینه مداخلات حفاظتی از مسجد جامع اصفهان وجود داشته است؟ برای پاسخ به این سوال از راهبردی استقرایی– استدلالی بهره گرفته شده است، بدین شیوه که ابتدا در مرحله نخست با کاربست روش نظریه مبنایی به جمع آوری داده ها (شواهد مداخله) که در طول حیات مسجد به وقوع پیوسته بود اقدام و پس از دسته بندی و کدگذاری مراتبی آن ها ، از طریق بحثی استدلالی نتایج تحقیق در قالب مباحث رساله ارائه گردید. در این مسیر، گونه بندی مداخلات از منظر پیامد تحقق آن ها، اولین اقدامی بود که معیار تشخیص مداخلات مخرب و حفاظتی و در مرحله بعد انواع سه گانه مداخلات حفاظتی، شامل مداخلات تثبیتی، تکمیلی و تحویلی بود. سپس دلایل، انگیزه ها و عوامل موثر در تحققِ مطلوب مداخلات تشریح و رویکرد غالب مداخلات حفاظتی، تداوم کارکرد معماری، معرفی شد. این مداخلات در قالب چهار شکل و شیوه اصلی، یعنی نگهداری، تعمیر و مرمت، بازسازی و نوسازی، با تعاریف خاصی که در سنت حفاظت از آن ها وجود داشته، صورت می گرفته اند. سنت مداخلات حفاظتی هفت صفت اصلی شامل ارتباط، اضطرار، استمرار، استدراج، احترام، استکمال و روزآمدی را داشته است که شناخت ترکیبی آن ها، تقرب بهتر به این سنت و چرایی اطلاق واژه سنت به منظومه مداخلات را به همراه دارد. براساس یافته های تحقیق این سنت از دو اصل اساسی تبعیت می کند، اصل ثبات ساختار و مجموعه اصول هفتگانه تغییرپذیری شامل اصول کیفیت، ظرفیت، مدیریت، ابزاریت، تولیت، فاعلیت و چرخه تغییر می باشد. برآیند اصول ثابت و متغیر، حیات بنا را تداوم بخشیده و بنایی هزار ساله را امروز در دسترس قرار داده است. این مهم به ماهیت مواجهه این سنت با مسجد برمی گردد؛ سنتی باز، فعال و افزایشی که با بنا به مثابه موجودی زنده برخورد می نماید و با انجام تغییرات لازم برای تداوم قابلیت های بنا از یک سو و فرصت سازی برای فعلیت بخشیدن به قابلیت های بالقوه بنا از سوی دیگر، تداوم حیات بنا را موجب می شود و این معنای متعالی حفاظت در جهان سنتی بوده است.

عملکرد و معماری بازاندیشی مفهوم عملکرد معماری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تهران 1388
  افرا غریب پور   مهدی حجت

چکیده ندارد.

معماری دوره پهلوی اول دگرگونی اندیشه ها، پیدایش و شکل گیری معماری دوره بیست ساله
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تهران 1379
  مصطفی کیانی   مهدی حجت

چکیده ندارد.

تاریخ شناسی معماری ایران/طرح رویکردی جدید با توجه به کاستی های تاریخ نگاری معماری ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تهران 1381
  نسرین گلیجانی مقدم   باقر آیت الله زاده شیرازی

تحقیق حاضر با عنوان تاریخ شناسی معماری ایران بر مبنای نارسائیهای موجود در مطالعات تاریخ نگاری معماری ایران با هدف بررسی این امر و دستیابی به رویکردی مناسب در جهت رسیدن به شرایط مطلوب شکل گرفته که درقالب سه بخش مطالعاتی انجام شده است. با توجه به مسئله عدم شناسایی و معرفی تاریخ معماری به عنوان یک نظام علمی در ایران، با بررسی وجوه مختلف این معرفت اجتماعی-انسانی براساس چهارچوبی تاریخی و با در نظرگرفتن فضا به عنوان عنصر معمارانه با تعریفی که بر مبنای فهم انسان از فضا شکل گرفته به تعریفی از تاریخ معماری دست یافته شد که یکی از وجوه اصلی آن پرداختن به وجوه کیفی و محتوایی معماری گذشته می باشد. پذیرش تاریخ نگاری معماری به عنوان یک نظام علمی از غرب بدون تلاش درجهت انطباق آن با فرهنگ جامعه با سیری در تجربیات تاریخ نگاری معماری درغرب و آشنایی با سیر تحول تاریخی، بستر فرهنگی شکل گیری و در نهایت بینش ها و روشهای حاکم بر تالیفات مورد بررسی قرار گرفت.