نام پژوهشگر: علی‌محمد پشت‌دار

بررسی سبک شناختی 15 غزل سعدی و 15 غزل همام تبریزی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده ادبیات 1388
  نعمت اله نصرتی   عیسی نجفی

این تحقیق در چهارچوب علم سبک شناسی با تاکید بر داده های آماری به صورت « ریز » انجام شده است . تحقیق بر روی 15 غزل از سعدی و 15 غزل از همام تبریزی در سه سطح زبانی ، ادبی و فکری صورت گرفته است . به خاطر توسع کار مجبور به گزینش قسمت هایی خاص از مقولات زبانی و ادبی شده ایم . در قسمت زبانی تمرکز تحقیق بر صرف زبان از لحاظ دستوری محدود شده است ، مقولات اسم ساده یا مرکب ، فارسی یا عربی یا سایر زبان ها ، ذات یا معنی و ... فعل از نظر ساختمان ، زمان و وجه ، بحث حروف ، صفت ، قید ، ضمیر و ... از نظر ساختمان ، معنی ، جنس و ... به صورت دقیق و آماری لحاظ شده است . در قسمت ادبی انواع تشبیه از لحاظ ساختمان ( وجود یا حذف ارکان تشبیه ) ، در قسمت استعاره ، ساختمان استعاره و در قسمت کنایه ، انواع کنایات رایج از لحاظ ساخت کلمات آن یعنی اسم ، صفت و فعل ، همچنین نوع کنایات ( رمز ، تلویح و ایماء ) لحاظ شده است و نتایج هر قسمت به صورت جداگانه در پایان کار آمده است . در سطح فکری هم به طور کلی به اندیشه های هر دو شاعر پرداخته شده است .

بررسی سبک شناختی 15 غزل سعدی و 15 غزل فخرالدین عراقی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده ادبیات 1388
  شکوفه قدیمی   عیسی نجفی

این تحقیق بررسی سبک شناسانه 30 غزل از سعدی و فخرالدین عراقی می باشد که در سه سطح زبانی ، ادبی و فکری صورت گرفته است . داده ها به صورت آماری تهیه شده اند که نتایج حاصله در قسمت نتیجه گیری ثبت شده است . این روش به صورت دقیق در مقوله های ادبی بر محور چهار آرایه اصلی علم بیان ( تشبیه ، استعاره ، مجاز و کنایه ) متمرکز بوده است . در قسمت تشبیه بیشتر حول محور ساختمان آن ، در قسمت استعاره ، انواع استعاره و در قسمت کنایه ، مقوله صرفی کلمات کنایه اسم ، صفت و فعل ، همچنین نوع کنایات ( رمز ، تلویح و ایما ) لحاظ گردیده است . در سطح زبانی بر روی دو بحث لغوی و نحوی تمرکز داشته است که در بحث لغوی ، درصد لغات فارسی و عربی ، لغات بیگانه ، اسامی بسیط یا مرکب ، اسم معنی یا ذات و ... و در بحث نحوی کاربرد افعال از نظر ساده یا مرکب بودن ، از نظر زمان ، وجه ، بحث حروف ، قید ، صفت و ... که هر کدام از لحاظ جنس ، معنی و ... به صورت دقیق همراه با سنجش آماری ارائه گردیده است . سطح فکری هم شامل اندیشه های هر دو شاعر می باشد که به صورت کلی بیان گردیده است .

فرآیند قهرمان سازی در رمان های برگزیده جنگ تحمیلی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم انسانی 1388
  یوسف رضا حامدی کیا   مصطفی گرجی

جنگ تحمیلی، پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران از بزرگ ترین رویدادهای تاریخی کشور ما در طول دو دهه ی گذشته به شمار می رود که تمام قالب ها و انواع ادبی را تحت تأثیر خود قرار داد و تأثیری بنیادی بر ادبیّات گذاشت. تا آن جا که نوعی ژانر به نام ادبیّات دفاع مقدّس – ادبیّات پایداری و مقاومت- به وجود آمد و قالب هایی چون: شعر، داستان، خاطره نویسی، نمایش نامه، تحت تأثیر مضامین آن قرار گرفتند. با توجّه به این تأثیر، باید دید در ادبیّات داستانی جنگ به ویژه رمان و شخصیّت های آن، چه تحوّلاتی از نظر اجتماعی و از جنبه ی ادبی ایجاد شده است. با توجّه به این که داستان نویسان یکی از موضوعات خود را دفاع مقدّس و جنگ قرار دادند و از آن جا که شخصیّت پردازی در این ژانر بسیار مهم است، رمان نویسان این عنصر را در رمان های خود به کار گرفتند و سعی نمودند از شیوه های مختلفی جهت شخصیّت پردازی استفاده کنند. در این تحقیق سعی شده است تا شش رمان از رمان های دفاع مقدّس مورد نقد بررسی قرار گیرند و سعی شده است عنصر شخصیّت و شخصیّت پردازی از جنبه های اجتماعی و ابعاد مختلف وجود آن ها نشان داده شود. زیرا شخصیّت های داستانی نمایانگر اشخاص واقعی اجتماع خود می باشند. نقد و بررسی این عنصر نشان می دهد که نویسندگان نکات مثبت و منفی پیرامون خود را در این رمان ها به کار برده اند و از دو روش مستقیم و غیر مستقیم در قالب ویژگی های گفتاری، رفتاری، توصیفی، قیافه ظاهر و نام استفاده کرده اند. به طور کلّی می توان گفت شخصیّت های داستانی رمان های دفاع مقدّس، واقعی، ملموس، عینی، زنده و پویا هستند.

بررسی تطبیقی ضرب المثل های کرمانی با امثال و حکم فارسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم انسانی 1388
  مرضیه رضازاده   فاطمه کوپا

در این پایان‏نامه با موضوع بررسی تطبیقی ضرب‏المثل‏های کرمانی با امثال و حکم فارسی ابتدا به کلیات پرداختم، در این بخش تصویر کلی از پژوهش به مخاطب ارائه کرده، اهداف را مشخص نموده و روش انجام تحقیق را که کتابخانه‏ای و مصاحبه‏ای بود بیان کردم. سپس برای آشنایی ریشه‏ای با موضوع به شرح و بررسی برخی از عناصر مرتبط با پژوهش از جمله فرهنگ عامه، مثل، زبان، گویش و ... پرداختم.هدف اصلی این پژوهش مشابه یابی برای ضرب‏المثل‏های کرمانی بود تا از این راه به شناخت هرچه بیشتر مفهوم، عناصر سازنده و ساختار زبانی مثل‏ها دست یافته و بتوان آن را در اختیار مخاطب قرار داد، برای این منظور 630 ضرب‏المثل اصیل کرمانی را انتخاب کرده وجهت بررسی تطبیقی مثل ها در ذیل هر کدام ترجمه، توضیح، تطبیق ، درپاره‏ای از موارد ریشه‏یابی ونظیر آن را نوشته و در پایان کار هم نتیجه‏گیری از کل پژوهش را ارائه کردم.

تحلیل عناصر روایی باب دوم بوستان سعدی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم انسانی 1392
  مریم جهانشاهی نوکنده   علی محمد پشت دار

بررسی ساختمان حکایتهای بوستان سعدی و اینکه از چه شکل یا فرمی برخوردارند، از کارهایی است که اگرچه اهمیّت زیادی دارد، هنوز به طور کامل در این زمینه تحقیقی جامع و علمی انجام نشده است. باید توجّه داشت که نگاه به آثار ادبی ـ چه کلاسیک و چه نو- از منظرهای مختلف اهمیّت داشته و نقد و بررسی این آثار به شیوه های جدید از وظایف هر منتقد ادبی است؛ آثار ادبی کلاسیک ما نیز قابلیّت این را دارند که با شیوه های جدید، بررسی و نقد شوند. از این رو بررسی ساختار یا شیوه ی پرداخت حکایت های باب اوّل و دوم بوستان سعدی و نحوه ی ترکیب اجزای شکل دهنده هر حکایت با توجّه به عناصر پیرنگ، هدف این پایان نامه است. با مطالعه ی عناصر روایی در باب اوّل و دوم بوستان می توان دریافت که چه فرم و شیوه ای برای بیان چه نوع اندیشه ای مفید و مناسب است و نویسنده ی توانمند، کسی است که بتواند برای القای معانی و اندیشه های مورد نظر خود، فرم متناسب با آن را بیابد. تمام مجموعه ی بوستان سعدی را نمی توان داستان یا حکایت به معنای واقعی دانست. از میان مباحث مطرح شده درباب اوّل، بیست حکایت و در باب دوم، بیست وپنج حکایت با موضوعات مختلف و پیرنگ های متفاوت آمده است که در این پایان نامه تشریح شده اند. در این تحقیق، پس از بیان توضیحاتی برای آشنایی بیشتر خواننده با ساختار و پیرنگ، حکایات باب اوّل و دوم بوستان ابتدا شرح داده شده، سپس از لحاظ کاربرد عناصر روایی هم چون مقدمه، گره-افکنی، کشمکش، بحران، اوج و گره گشایی بررسی و مقایسه شده است.

بحث در استعاره و بررسی آن در قصاید برگزیده ی خاقانی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشکده علوم انسانی 1385
  مهدی بهزاد   فاطمه کوپا

چکیده ندارد.

جلوه های آزادگی و ادب اعتراض در دیوان حافظ
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشگاه پیام نور مرکز تهران - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1386
  فرهاد رفیع پور ماسوله   علی محمد پشت دار

چکیده ندارد.

نشانه شناسی (شناخت نمادها) در اشعار فروغ فرخزاد
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشگاه پیام نور مرکز تهران - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1385
  مریم عیوقی   علی محمد پشت دار

چکیده ندارد.

بحث در استعاره و بررسی آن در پانصد غزل کلیات شمس
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشکده علوم انسانی 1386
  محمدحسین شادیان   علی محمد پشت دار

چکیده ندارد.

بررسی عناصر فرهنگی، اجتماعی در دفتر دوم مثنوی معنوی مولوی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشکده علوم انسانی 1386
  احدالله طهماسبی گل گلاب   علی محمد پشت دار

چکیده ندارد.

آرمان شهر در آثار ناصرخسرو
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1386
  الهه لسانی   علی محمد پشت دار

چکیده ندارد.

تصحیح و تحقیق نسخه خطی انیس العاقلین ملا میر قاری گیلانی (1005)ه.ق
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده ادبیات 1388
  طیبه آذری نیا   علی محمد پشت دار

نسخه خطی انیس العاقلین تالیف ملامیرقاری گیلانی فقیه، نویسنده و شاعر ایرانی قرن یازدهم هجری، تحریر محمد رفیع این محمد آشتیانی و از جمله آثار خطی عهد صفوی است که به سال 1005 ه.ق است ، با محتوای اخلاقی و روایات زیبا و حکایات دلگشا به نثر و نظم به رشته تحریر در آمده است.این اثر در قطع 20/5 در 14/5 سانتی متر مشتمل بر 230 صفحه و هر صفحه 16سطر به خط نستعلیق متوسط نوشته شده است خط و کاغذ آن معمول قرن سیزدهم است.نسخه ای از این کتاب به شماره 2224 در کتاب خانه مجلس و نسخه ای از آن به شماره 1313 در قطع20 *30 و با خط شکسته نستعلیق در کتاب خانه و موزه ملی ملک نگهداری می شود که در تصحیح نسخه استفاده شده است. شیوه نثر و سبک انشای کتاب به شیوه جمله بندی و کلمات اختصاص دارد و نمونه ای است از نثر بینابین عهد صفوی و جزو متون روایی تلقی می شود در مجموع این اثر از اثار منثور اخلاقی عصر صفویه است که تاکنون ناشناخته مانده است. نسخه مذکور به صورت قیاسی تصحیح شده نسخه فوق الذکر به صورت قیاسی باز خوانی و باز نویسی تصحیح شده است مثل مطابقت صفت و موصوف به شیوه زبان عربی، سجعهای متوالی، حف فعل مشترک از جمله های بعد به قرینه جمله قبل مترادفات پیاپی و مواردی از این دست.اسن نسخه از آثار پرمایه فارسی و از مواریث زبان و ادب فارسی است که امیدوار است با احیای این چنین آثار نفیس علاوه بر آشنایی با نگارش زبان فارسی و نثر ادوار گذشته راه گشای دانش پژوهان و همه کسانی باشد که سخنان پیشینیان را چراغ راه آینده میدانند.

بررسی و تحلیل آرایه های لفظی و معنوی قصاید و غزلیات دیوان صابر همدانی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1388
  داریوش کاظمی میان گسکری   علی محمد پشت دار

یکی از روش ها و رویکردهای بررسی و تحلیل فنون ادبی به ویژه شعر؛ سنجش فنون بلاغی و مجموعه رتوریک حاکم بر اثر ادبی و پی بردن به میزان فصاحت و شیوایی آن است.از سوی دیگر از آن جایی که صابر همدانی در عرصه غزل و قصیده یکی از شاعران معاصر در سده اخیر است. در پژوهش حاضر قصاید و غزلیات شاعر یعنی صابر همدانی با توجه به مجموعه صور خیال ورتوریک حاکم بر آن مورد بررسی و نقد قرار گرفته است.اگرچه اشعار ایشان از حیث کمیت زیاد نیست؛آنچه در دیوان او مشهور است می تواند بخوبی او را شاعری لطیف گو، مضمون آفرین، خوش بیان، فصیح اللفظ و بلیغ المعنی معرفی کند. هر چند او از طبقه شعراء اهل ذوق محسوب می شود که اهمیت گفتار آنان در مضامین و معانی اشعار آنان است؛ از حق نباید گذشت که الفاظ و ترکیبات شعری او هم در غزل لطیف و زیباست.چیزی که گفتار این مرد را بر بیشتر گفتارها امتیاز می دهداین است که وی ذوقیات خود را منظوم ساخته که سرشار از حالات عارفانه بوده است. با این توجه می تواند گفت که صابر در زبان فارسی از شاعران است که درغزلیات به تناوب از تشبیه و استعاره استفاده نموده است.

نسبت تشبیه و استعاره در مرزبان نامه و کلیله و دمنه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - پژوهشکده ادبیات 1388
  ابراهیم احسانی فرد   غزال مهاجری زاده

از آنجا که این دو اثر (کلیله و دمنه و مرزبان نامه) از نمونه های نثر فنی و مصنوع ادب فارسی به شمار می آید در این میان گرایش نویسنده به استفاده از صور خیال به ویژه تشبیه و استعاره در خور تأمل است. و در این آثار سعی شده است که کلام نویسنده به کلام شاعر نزدیک شود و بهانه ای برای استفاده از صور خیال باشد که این امر بخصوص در مرزبان نامه ملموس تر است. و نویسنده همواره سعی در آن داشته تا از صور خیال بیشتری استفاده کرده تا بتواند بر زیبایی سخن خود بیفزاید و کلامش در خواننده تأثیر بیشتری بگذارد. با بررسی کامل این دو اثر نتایج زیر قابل بیان می باشد: 1-با توجه به اینکه عنصر غالب در نثر(مرزبان نامه و کلیله ودمنه ) تشبیه است در دو نمونه مورد بررسی(کلیله و دمنه و مرزبان نامه) این شیوه مصداق داشت و تعداد تشبیه به مراتب بیشتر از استعاره بود تشبیه در مقایسه با استعاره واقعی تر است و متون ادبی و نثرادبی هم در مقایسه با نظم از درجه ی احساس پایین تری برخوردارند. 2-نویسنده مرزبان نامه سعی در آن داشته که کلام خود را نسبت به کلیله و دمنه خیال انگیزتر کند و همواره از تشبیهات و استعارات بیشتری استفاده کرده است. که این امر زمینه را برای ظهور کتاب هایی چون نفثه المصدور، شهاب الدین زیدری نسوی و تاریخ وصاف، شهاب الدین عبدالله شیرازی در دوره های بعدی فراهم کرد . 3-نویسندگان این دو اثر(به ویژه مرزبان نامه) همواره سعی کرده اند که امور و صفات انسانی را به امور حسی و طبیعی نزدیک کرده و همواره در این دو اثر تعداد مشبه و مستعارله هایی که صفات انسانی هستند به مراتب بیشتر بوده است.این امر با توجه به درصد گیری و نسبت و بسامدهایی که در نمودار ها استخراج شده ثابت شده است.و به این ترتیب می توانیم بگوییم که – درمقام قیاس- تصاویری کاربردی در این دو اثربا آثار مشابه در میان مکاتب غربی به مکتب ناتورالیزم نزدیکتر می باشد.