نام پژوهشگر: فردوس حاجیان

تاثیر تئاتر موزیکال بر ایجاد نشاط در دانش آموزان ابتدایی
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری 1389
  امین حاج بابایی   حمیدرضا افشار

هدف پژوهش: این پژوهش به بررسی تاثیر تئاتر موزیکال بر ایجاد نشاط در دانش آموزان ابتدایی می پردازد. روش پژوهش: در این پژوهش از روش مطالعه علی- مقایسه ای استفاده شده است، زیرا متغیر مستقل (تئاتر موزیکال) دستکاری نمی شود و فقط رابطه آن با متغیر وابسته (شادی و نشاط دانش آموزان ابتدایی) از طریق مقایسه دانش آموزان تحت تاثیر تئاتر موزیکال و دانش آموزانی که تحت تاثیر تئاتر موزیکال نبودند مورد بررسی قرارگرفته است. در این پژوهش از روش نمونه گیری تصادفی استفاده گردید بدین منظور از بین دانش آموزان مقطع سوم و چهارم، 44 نفر از طریق نمونه گیری تصادفی انتخاب (گروه اصلی) و معادل آن 44 نفر از دانش آموزان همین مدرسه که تحت تاثیر این برنامه قرار نداشتند (گروه گواه) به همان روش انتخاب شدند. در این پژوهش از پرسشنامه شادمانی آکسفورد که یکی از ابزارهای مهم برای سنجش شادی توسط آرجیل و لو (1989) تهیه شده استفاده گردیده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها نیز آزمون آماری تی استودنت و خی دو به کار گرفته شده است. یافته ها: دانش آموزان دو گروه از نظر سواد، سن و شغل والدین و همچنین تعداد فرزند در خانواده با هم تفاوتی نداشتند. اکثر والدین دو گروه دارای تحصیلات دانشگاهی و مشاغل اداری بودند.آزمون های آماری نشان دادند که روش های مبتنی بر بکارگیری ویژگی های تئاتر موزیکال بر شادی دانش آموزان تاثیر دارد بطوریکه دانش آموزانی که تحت تاثیر این برنامه قرار داشتند نسبت به گروه گواه از این نظر تفاوت معنی داری داشتند.

رابطه ی مکانیزم های دفاع روانی و ساختار رفتاری شخصیت در آثار هارولد پینتر با نگاهی به نمایشنامه های سرایدار، بازگشت به خانه و خیانت
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری 1390
  جمال الدین تیموری هلستان   فردوس حاجیان

روانشناسان برای شخصیت انسان دسته بندی های گوناگونی در نظر گرفته اند. از جمله آنها فروید بیان می دارد که شخصیت انسان از سه سطح تشکیل شده است که شامل نهاد، من و فرامنمی شود. در این راستا، او و دیگر روانشناسان «من» را مهمترین هسته شخصیت فرد می دانند که می تواند در برابر هیجانات، اضطرابها، شکست ها، تحقیرها و ... مورد تهدیدات جدی قرار بگیرد. هنگامیکه «من» مورد تهدید قرار گیرد، مکانیزم های دفاع روانی به شکل ناخودآگاه دست به کار شده و با محافظت از «من» در برابر این مشکلات عاطفی، سعی می کنند تا با ایجاد سازگاری و تسکین اضطراب، آرامش را به فرد بازگردانند. از سویی دیگر، لازم به ذکر است که استفاده مکرر و بیش از حد از این مکانیزم ها نیز می تواند اختلالات روانی زیادی نظیر افسردگی ایجاد کند. از مهمترین مکانیزم های دفاعی که فروید بیان می کند می توان به بازگشت، برابرسازی، اقرار و جلب ترحم، توجیه و گریز اشاره نمود. بکارگیری هر یک از مکانیزم های دفاعی مذکور، نمودی بیرونی نیز در رفتار شخصیت دارد و باعث شکل گیری و جهت دهی نوع خاصی از الگو و ساختار رفتاری در شخصیت می شود که به نوبه خود منجر به شکل گیری کنش و واکنش از سوی شخصیت یا شخصیت های مقابل می شود. این نمود بیرونی در رفتار که به شکلی کنشگر بروز می کند، قابل مشاهده و بررسی است. هارولد پینتر نمایشنامه نویسی است که در بررسی شخصیت های آثارش به کرات می توان کاربرد یک یا برخی از این مکانیزم های دفاعی را مشاهده کرد، که هر یک از آنها باعث بروز نوع خاصی از ساختار رفتاری در شخصیت مورد نظر می شود. از جمله آثار وی که در آنها این مکانیزم ها به شکل تاثیرگذارتری به چشم می آید، می توان بازگشت به خانه، سرایدار و خیانت را نام برد. در این پژوهش رابطه مکانیزم های دفاع روانی یاد شده با ساختار رفتاری شخصیت در جریان درامبررسیگشته و مشخص شده که استفاده از این مکانیزم ها تغییرات مهمی به جهت گیری رفتاری شخصیت ها در مسیر پیشبرد کنش نمایشی خواهد بخشید. در حقیقت، از یافته های پژوهش، این نتیجه بدست آمد که شخصیت های آثار پینتر، در مواجهه با موانع و تهدیدات، به جای تدبیر منطقی و شناخت درون و توانمندیهای واقعی خود برای رسیدن به اهداف و برنامه هایشان، به شکل ناخودآگاه، از مکانیزم های دفاع روانی برای آرامش موقتی خویش بهره می جویند و در نهایت به جای پیشبرد منطقی اهداف، در دوری از خودفریبی ها و پیروزی های غیر واقعی و آزار دهنده تر اسیر می شوند. این ساختار دوّار و معیوب دروغین، به طور دائمی ساخت رفتاری و زمانی شخصیت را در مسیر زندگیش در نمایشنامه تشکیل می دهد و همین مساله نیز منشاء شکل گیری کنش های نمایشی در آثار پینتر واقع می گردد.

تحلیل شخصیت در نمایشنامه های تنسی ویلیامز بر اساس رویکرد روانشناسانه زیگموند فروید(با تاکید بر سه اثر باغ وحش شیشه ای ، گربه روی شیروانی داغ، اتوبوسی به نام هوس)
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری 1389
  مهدی حسین پور   فردوس حاجیان

تنسی ویلیامز، نویسنده ای است که اغلب آثارش، بازتاب تجربیات شخصی اوست. وی از همان کودکی با شرایطی مواجه بوده که زندگی را به صورت دردناکی برایش ترسیم نموده و خود قادر به تغییر این نابسامانی ها نبوده؛ در نتیجه پناهگاهی جز نوشتن نداشته است. نوشتن برای ویلیامز نوعی پالایش بوده است که منطبق با دیدگاه فروید در زمینه مکانیسم دفاعی پالایش می باشد. در پژوهش حاضر، به تاثیر زندگینامه ویلیامز بر آثارش پرداخته شده است. برخی آثار او به صورت عینی بازتاب دهنده زندگی شخصی اوست و داستان یا نمایشنامه اتوبیوگرافیک است و در آثار دیگرش، ردپایی از زندگی شخصی اش به گونه های مختلف دیده می شود. دراین پژوهش اشخاص نمایشنامه های ویلیامز بر اساس رویکرد روانشناسانه فروید با تاکید بر سه نمایشنامه باغ وحش شیشه ای، گربه ی روی شیروانی داغ و اتوبوسی به نام هوس مورد بررسی قرار گرفته اند. نتیجه حاصل از این پژوهش، بیانگر این مسئله است که بسیاری از نظریات گوناگون فروید در مورد اشخاص آثار ویلیامز قابل انطباق است که از جمله ی آن: ساختار شخصیت، غریزه مرگ و زندگی، بررسی مکانیسم های دفاعی و کارآیی یا عدم کارآیی این مکانیسم ها علیه اضطراب، بررسی ماهیت انسان، دو جنس خواهی و همجنس خواهی و همچنین بحث خودکشی می باشد.

نظریات بیماری روشنفکری پارانویای زیگموندفرویدو ژک لکان در بررسی شخصیتهای بوف کور و هملت
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده معماری و هنر 1390
  مریم کبیری نسب   فردوس حاجیان

چکیده پایان نامه: بیماری پارانوئید به عنوان یک ناهنجاری روانی قابل شناسایی و ریشه یابی می باشد.چنانچه از دیر باز بسیاری از انسانها که به جنون گرفتار می شدند امروزه در تبعات مختلف روانی تعریف و آسیب شناسی می گردند .در ادبیات داستانی ایران ،بوف کور بر اساس معیار های بیماری پارانویید ،از منظر فروید، به شخصیت بیمارگونه وی پی می بریم . بر همین اساس با شناخت شخصیت بوف کور هم با بیماری و هم با تشابه ساختار روانی این شخص با هملت به عنوان یک شخصیت دراماتیک –تراژیک جهانی به عنوان شخصیت بیمار دیگرآشنا می شویم.هملت از منظر دیدگاه لکانی می تواند یک پارانوییدی محسوب گردد.اما با بررسی خاستگاه این روان نژندی در دستگاه نفسانی آدمی می توان به عوارض و علائم و خصوصیات بیماران پارانویید پی ببریم.توالی رشدنظریات فروید ولکان در حوزه این بیماری،نگاهی تخصصی تر و موشکافانه تری نسبت به چگونگی شکل گیری بیماری می دهد.دیدگاه فروید نسبت به ساختارروانی آدمی(نهاد،خودوفراخود)،و گستره تعاریف وی در واپس زنی ،میل جنسی کودک و مکانیسم های دفاعی که در ارجاع به ضمیر آگاه ما بروز می یابند،راه را برای مفاهیم مشترک فروید و لکان مانند تصعیدونارسی سیسم تعریف کودک از خود و... هموار ساخت.اما در ساختار نفسانی لکان کودک در سه ساحت حیث خیالی،نمادین و واقع به پروسه هایی دست می یابد که در بروز علائم بیماری نوروتیک بلاخص پارانویید قابل انطباق تر می باشد. در تعریف پارانویید فرویدی و لکانی بوف کور ابژه ای از بیمار پارانویید می شود که با فاکتور های بیماری کاملاً هم خوانی دارد اما در شناسایی بیماری نوروتیک هملت پی می بریم که هملت سوژه ای ازبیمار پارانویید می باشد و از روند فاز آینه،شناخت دیگری، غیر ،آرزومندی، کمال مطلوب به تمایزات نظریات دو روانپزشک و تفاوت های شخصیت های پارانوییدی بوف کور وهملت می شویم.

قصه کودک،تئاترکودک،بانگاهی به (شازده کوچولووماه پیشونی)
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری 1391
  منیژه اکبری   فردوس حاجیان

چکیده پایان نامه : بطورکلی،این پژوهش درپی ترسیم مثلثی است ،که روس آن شامل " کودک" ،" قصه" و" تئاتر" است.وضمن بررسی ویژگی های بارزواصولی هرسه مورد بالا، پژوهش درجهت ساخت پازلی پیش می رود که درآن هم قصه های مناسب کودک و هم تئاتر مناسب کودک طراحی شود .و با توجه به این موارد،چهارچوبهای مناسب بااین اهداف تعیین گردد،تابتوان تمامی موضوعات راباتوجه به تحقیق کتابخانه ای،وبهره گیری از تجربیات اساتید مجرب این رشته ها، ضمن گذرانیدن از آیتمهای پازل مورد نظر ،درجهت کودک و برای کودک تعریف کرد.و درصدد آموزش و پروش کودکان با استفاده از قصه کودک و دربستر تئاتر کودک برآمد.چرا که کودکان امروز همان جوانان و آینده سازان فردا می باشند و می توان با برنامه ریزی دقیق و اصولی بر روی این قشر از جامعه ،درصدد ساخت جامعه ای سالم و هدفمند در آینده گام برداشت .ضمن در نظر گرفتن این مطلب که هر سه موضوع مورد بحث با توجه به انعطاف پذیری و تأثیرگذاری بسیار بالایی که دارند،می توانند، تمامی مرزهای تاریخی، جغرافیایی، اقتصادی، جنسیتی و... را پاک کنند و به زبانی بین المللی تبدیل شوند،تا بدانجا که بتوان با دردست داشتن وتکیه بر این ابزار قدرتمند،به یاری حق، به " صلح جهانی" دست یافت.

بررسی کاربرد تئاتر پداگوژیک(تعلیمی-تربیتی) در پرورش هوش هیجانی(eq)ویژه کودکان پیش دبستانی و دبستانی
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری 1391
  ندا شاهانی   رحمت الله امینی

اجتماعی زیستن بشر که آغاز گردید، تلاش برای ابداع و شناسایی آموزه های زندگی اجتماعی را ضروری نمود. ضرورتی که تا به امروز ادامه یافت و همچنان پیگیری می شود. پذیرش آموزه ها توسط همه ی آحاد جامعه ضرورت بعدی بود و کودکی مناسب ترین زمان تأثیرگذاری تشخیص داده شد. به ویژه از قرن بیستم علوم گوناگون، خصوصا برای کودکان به خدمت گرفته شد و روانشناسی مسئولیت اصلی تأثیرات مناسب برای تقویت و اصلاح رفتارها را به عهده گرفت. از سوی دیگر با توجه به این که هنر جاذبه های سریع التأثیرش را به اثبات رساند، چنین نتیجه گرفته شد که برقراری ارتباط بین دو پایگاه بسیار مهم روانشناسی و هنر (و در صدرش هنر نمایش که با ذات بشر سروکار دارد) مناسب ترین امکان برای اصلاح و تقویت کودکان می باشد. پایان نامه ی پیش رو ضمن برشمردن خصوصیات انواع هوش هشتگانه که توسط گاردنر شناسایی و معرفی شد، یکی از این انواع، یعنی هوش هیجانی را که ویزگی هایش ارتباط تنگاتنگی با تئاتر دارد، برگزید و مورد کنکاش قرار داد. بخش دوم مطالب این پایان نامه، به تئاتر و نمایش اختصاص دارد که ویژگی های تأثیرگذار آن برای تربیت کودکان مورد بررسی قرار گرفت. در کنار این دو پدیده ی نوظهور و موفق دهه های اخیر، یعنی تئاتر پداگوژیک (تعلم- تربیتی) بررسی گردید. و سرانجام تاثیرات مستقل و مشترک هر یک از این سه مهم معرفی شد. سپس مجموعه ی یافته ها در ارتباط با روحیات کودک – نیازهای او و جامعه ای که در آن می زیید - آموزش و پرورش به عنوان مهم ترین پایگاه – و مسئولیت مربیان و والدین مورد توجه قرار گرفت. انتهای پایان نامه به نمونه ای از یک کارگاه نمایشی اختصاص یافته است که بازی های نمایشی مرتبط با روی آوردهای هوش هیجانی در آن طراحی گردیده. به این ترتیب رابطه ی مستقیم تئاتر پداگوژیکی با علم تعلیم و تربیت مورد بررسی قرار گرفته است تا ضرورت و اثرات آن بر هوش هیجانی ارزیابی شود. امید آن است که این مجموعه بتواند به تربیت شهروند موفق آینده ی ایران عزیز یاری رساند.

عوامل موثر بربیگانگی اجتماعی جوانان شهر تهران
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم اجتماعی 1392
  محسن ساری   منصور وثوقی

در این پژوهش به مطالعه و بررسی عوامل موثر بر بیگانگی اجتماعی جوانان و تبیین و تشریح جدائی ذهنی و عینی افراد جامعه از نظام اجتماعی ایران پرداخته شده است؛ بیگانگی از نظر لغوی به معنای جدایی یک چیز از چیز دیگر و دیگری شدن است. در پژوهش مذکور عوامل موثر بر بیگانگی اجتماعی در دو سطح کلان و خرد تحت تاثیر دو گروه عوامل درون سیستمی و برون سیستمی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. ظهور مسائل و بحران در نظام فرهنگی، مسائل نظامهای تعامل، مسائل و بحرانهای ساختی از جمله عوامل سیستمی کلان بیگانگی اجتماعی در نظر گرفته شده است. موقعیت و وضعیت کنشگر، علت خرد تبیین کننده بیگانگی اجتماعی افراد می باشد. پژوهش حاضر با عنوان «عوامل موثر بر بیگانگی اجتماعی جوانان شهر تهران،1392» بر روی جوانان 15 تا 29 ساله مناطق 22 گانه شهر تهران انجام گرفت. هدف اصلی این پژوهش شناسایی عوامل موثر بر بیگانه شدن نحوه کنش جوانان در تهران بود. برای دستیابی به این هدف، اقدام به ساخت چارچوب نظری نمودیم و بر اساس آن، فرضیه های پژوهش در جهت دستیابی به هدف پژوهش تنظیم شدند. جامعه آماری پژوهش حاضر را جوانان 15 تا 29 ساله تهرانی در سال 1392 تشکیل داد که براساس برآورد های حاصل از اطلاعات موجود در مرکز آمار ایران که حاصل از سرشماری سال 1390 می باشد، این تعداد برابر 4657716 نفر بود. از این میان با استفاده از فرمول کوکران 375 نفر به عنوان نمونه مورد بررسی و از طریق نمونه گیری چندمرحله ای از مناطق جغرافیایی شمال، جنوب، شرق، غرب و مرکز تهران انتخاب شدند. سپس با استفاده از ابزار پرسشنامه، اطلاعات میدانی جمع آوری و در آزمون فرضیه های پژوهش مورد استفاده قرار گرفت. روش جمع آوری اطلاعات پیمایشی بوده و از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی با ساخت مدل سنجش، روابط بین متغیرهای پژوهش مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل از این پژوهش به شرح زیر می باشد : عدم اعتماد اجتماعی یک عامل موثر بر بیگانگی اجتماعی جوانان می باشد،که از تأثیر نسبتاً بالایی برخوردار است. همچنین یافته های تحقیق نشان می دهد ضعف نظام اقتصادی یک عامل موثر بر بیگانگی اجتماعی جوانان می باشد، که از تأثیر بالایی برخوردار است. یافته ها نشان می دهد که ضعف ساختار در موقعیت اجتماعی یک عامل موثر بر بیگانگی اجتماعی جوانان می باشد، که از تأثیر نسبتاً بالایی برخوردار است.نتایج این تحقیق نشان می دهد که تضعیف تعهد جمعی یک عامل موثر بر بیگانگی اجتماعی جوانان می باشد، که از تأثیر متوسطی برخوردار است.همچنین گرایش به استفاده از رسانه های بیگانه یک عامل موثر بر بیگانگی اجتماعی جوانان می باشد، که از تأثیر نسبتا بالایی برخوردار است.ضعف در دینداری یک عامل موثر بر بیگانگی اجتماعی جوانان می باشد، که از تأثیر متوسطی برخوردار است.بر طبق یافته های این پژوهش عدم پای بندی کنشگر به ارزش های هنجاری یک عامل موثر بر بیگانگی اجتماعی جوانان می باشد، که از تأثیر پائینی برخوردار است.فردگرایی خودخواهانه یک عامل موثر بر بیگانگی اجتماعی جوانان می باشد، که از تأثیر متوسطی برخوردار است.یافته های این پژوهش نشان می دهد عدم رضایت اجتماعی یک عامل موثر بر بیگانگی اجتماعی جوانان می باشد،که از تأثیر متوسطی برخوردار است.از نتایج دیگر تحقیق مشخص شدن بی هنجاری به عنوان رایج ترین گونه بیگانگی در میان جوانان است.یافته های این پژوهش همچنین بر وضعیت یکسان پدیده بیگانگی اجتماعی در بین دختران و پسران جوان تاکید دارد. واژگان کلیدی : بیگانگی، جوانان، تحلیل سلسله مراتبی.

تحلیل و واکاوی شخصیت در نمایشنامه های آنتون چخوف بر اساس رویکرد روان کاوی ژاک لکان با تاکید بر نمایشنامه های دایی وانیا، سه خواهر و باغ آلبالو
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده معماری و هنر 1392
  محمد صالح پور   محمدحسین ناصربخت

در این پژوهش مسئله این است که آیا در نمایش نامه های چخوف نظریه های لکان قابل تعمیم است ؟ به باور من در اکثر آثار و نمایش نامه های چخوف به دلیل آن که ویژگی ها و شاخصه های روانشناسانه دارند که شامـل جنبه های حسی و تجربه های عینـی می شود از منظـر روانکاوی لکان و دیدگاه روانشناسی او قابـل تعمق بوده و با برداشتی متفکـرانه از این نظریات ، می توان شخصیـت های نمایش نامه های چخوف را ارزیابی و ریشه یابی کرد . در نهایت هدف اصلی در مسیر این پژوهش شناخت ویژگی های سه نمایش نامه ی چخوف از منظر لکان است و به ویژگی های بارز تحلیل شخصیت این سه نمایش نامه از منظر لکان پرداخته خواهد شد . 1 – 2 : اهداف تحقیق 1 – واکاوی ؛ بررسی و تحلیل شخصیت نمایش نامه های آنتون چخوف براساس رویکرد روانکاوی ژک لکان . 2 – کنکاش و شناخت نظریه های بنیادین ژک لکان و آشنایی با نگره ها و دیدگاههای او در حوزه ی روانکاوی شخصیت . 3 – بررسی و تاثیر زندگی چخوف در آثارش از منظر روانکاوی لکان . 4 – شناخت ویژگی های شخصیت های سه نمایش نامه ی چخوف : باغ آلبالو ، مرغ دریایی و سه خواهر . 1 – 3 : اهمیت موضوع تحقیق و انگیزه ی انتخاب آن در این پژوهش علاوه بر علاقه ی شخصی نسبت به آثار چخوف آن که ضروری به نظر می رسد این است که با روند تکاملی روانشناسی و ردشدن بسیاری از نظریات فروید و نگرش جدید لکان به آثار او می توان اهمیت این نظریات را در حیطه ی درام و نمایش بررسی نموده و مصداق آن را در آثار بسیاری از نمایش نامه نویسان از جمله چخوف ، ملاحظه کرد. 1 – 4 : سوالات و فرضیه های تحقیق 1 - آیا ردپایی از نظریات لکان در آثار چخوف را می توان یافت ؟ 2 - تا چه حد شخصیت های چخوف با رویکرد نقد روانکاوانه قابل بررسی هستند ؟ 3 - تا چه حد شخصیت های آثار چخوف با دیدگاه لکان قابل بررسی هستند ؟ 4 - ویژگی های شخصیت های چخوف با کدام یک از نظریات لکان مطابقت دارند ؟ 5 - تا چه حد زندگی شخصی چخوف بر آثارش تاثیر داشته است ؟ فرضیه های بنیادین - بین ویژگی های شخصی آثار چخوف و نظریات روانشناسی لکان رابطه ای معنادار وجود دارد . - بین شخصیت فردی و ویژگی های شخصیت های نمایش نامه های چخوف رابطه ای معنادار وجود دارد . 1 – 5 : تعاریف عملیاتی متغیرها و واژه های کلیدی 1- شخصیت : مجموعه ای از ویژگی های بادوام و منحصر به فرد است که امکان دارد در پاسخ به موقعیت های مختلف تغییر کند . ( دوان و الن شولتز ، 1389 : 10 ) 2 – روانکاوی : فروید این اصطلاح را در سال 1896 با ترکیب دو کلمه ی " تحلیل " و " روان " ابداع کرد . پس به طور تحت اللفظی تجزیه و تحلیل نفسانیات انسانی است . ( واژگان، پل اسون 1389 : 74 ) 3 – نهاد : بخشی از عمق شخصیت می باشد که فرد نسبت به آن ناهوشیار است. (فیست و فیست 1392 : 40 ) 4 – خود : حوزه ای از ذهن است که با واقعیت تماس دارد . ( همان : 42 ) 5 - ناخودآگاه : لکان ناخودآگاه را زنجیره ای از دال ها می داند که پیوسته در حال چرخش هستند که به اعتقاد او هیچ گونه مدلولی ندارند و ما هیچ گاه به مفهوم واقعی دست پیدا نخواهیم کرد .(لکان : 56) 6 – آرزومندی : آرزومندی یا تمنای تحرک نفسانی می باشد که در پی برقراری مجدد اولین تجربه ی ارضای رانش در طفولیت است . ( پل اسون 1389 : 25 ) 7 – مکانیسم های دفاعی : برای حفظ خود از اضطراب بیش از حد مکانیسم های دفاعی ایجاد می شوند.( اسنودن ، 1389 : 150 ) 8 – ژوئی سانس : ماورای اصل لذت که همیشه با گرفتاری همراه است یعنی لذت همراه با درد ( لکان 1389 : 87 ) 9 – پارانویا : آن را هذیان اصولی مزمن می خواندند چرا که به موجب آن هذیان به صورت جزئی اصولی و لاینفک از دستگاه نفسانی در می آید . (موللی ، 1391 : 133 ) 10 – مرحله ی آینه ای : تشکل امر خیالی منوط به دسترسی آدمی است به تصویر و نقش حاصل از کالبد خود ، شناسایی این تصویر طی فرآیندی صورت می گیرد که لکان آن را مرحله ی آینه ای می خواند یعنی گذار از امر خیالی به نظم یا مرحله ی نمادین (همان ، 1391 : 149 ) 1 – 6 : روش تحقیق میدانی – کتابخانه ای 1 – 7 : جامعه و حجم نمونه سه نمایش نامه ی چخوف به نام های باغ آلبالو – مرغ دریایی و سه خواهر را انتخاب کرده و به دیگر آثار نویسنده به عنوان جامعه تعمیم داده می شود . 1 – 8 : محدودیت ها و مشکلات تحقیق با توجه به این که یکی از فرضیه های این پژوهش ، ریشه یابی نظریات لکان در آثار و شخصیت های چخوف بود نیاز به کتابی در این رابطه به زبان فارسی وجود داشت اما متاسفانه در این ارتباط کتابی وجود ندارد . 1 – 9 : ابزار جمع آوری اطلاعات فیش - پرسش نامه 1 – 10 : روش تجزیه و تحلیل داده ها کیفی مبتنی بر تاویل – تفسیر – توصیفی 1 – 11 : پیشینه پژوهش با توجه به جدید بودن نظریات و فرضیه های لکان و محدود و کمیاب بودن منابع و کتاب های در ارتباط با موضوع فوق متاسفانه پیشینه تحقیق مدون و جامعی که بتوان بدان اشاره کرد وجود نداشت و نگارنده با بضاعت اندک خویش و منابع محدود و اندک تمام تلاش خویش را برای ارائه مطالب بکار گرفت .

بکت در پایان
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری 1391
  پوریا نکیسا   فردوس حاجیان

بکت یکی از بزرگ ترین نویسندگان قرن بیستم بود. گرچه نشانه های فلسفی ی فراوانی در کار او وجود دارد، با این وجود پافشاری می کند که او یک فیلسوف نیست. اینجا من رابطه ی پیچیده ی او با معرفت شناسی، عقل گرایی و تجربه گرایی را شرح می دهم. همچون دکارت، بکت می کوشد به قطعیت دست یابد. ولی از به دست آوردنش، عاجز است. همچون بارکلی، اشیا را به واسطه ی استفاده از حواسش ادراک می نماید. و همچون هیوم، خود او، چیزی نیست به جز مجموعه یی از تجربیات و ادراکات. او جهان و ادراکاتش را توصیف می کند اما نمی تواند آن را تحلیل نماید. این انفصال از جهان واقعی، بنیان ادبیات بکت است. شکست قوه ی فاهمه، خود را در زبان شاعرانه و تغزلی وی نشان می دهد. ما انعکاس جهانی ویران را در آینه ی ذهنی ویران می بینیم. این شکست در حد فلسفه نمی ماند و زندگی و هنر بکت را می سازد.

تجلی قدرت در ادبیات نمایشی معاصر با بررسی نمایشنامه کلفتها اثر ژان ژنه
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری 1388
  سمیه شوقی   رحمت امینی

از آنجایی که مفهوم قدرت در حوزه های گوناگونی به خصوص در حوزه های علوم انسانی، سیاست، فلسفه و ... قابل بررسی و کنکاش است، در این پژوهش سعی شده است آن بخشی از قدرت تحلیل و مورد استفاده قرار گیرد که به طور مستقیم در حوزه ادبیات، ادبیات نمایشی تأثیر گذار بوده و یا به هر نحوی ردپایی از آن به چشم می خورد. قدرت به خودی خود مفهومی ریشه دار و عمیق در ذات انسان داشته و در وجود همه انسانها به شکل های گوناگون نهفته است. به منظور فهم هر چه بهتر موضوع و کالبد شناسی واژه قدرت و هم چنین متمرکز نمودن این واژه در حوزه ادبیات نمایشی مدرن، این پژوهش را به بخش های گوناگونی تقسیم نمودیم تا هر یک از حوزه ها به طور جداگانه مورد بررسی قرار گیرد. موضوع تجی قدرت در ادبیات نمایشی معاصر با نگاهی به نمایشنامه کلفتها اثر ژآن ژنه، موضوعی گسترده و حجیم بود که می بایست به صورت جزء به جزء مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد تا در نهایت نتیجه دلخواه حاصل شود. به همین منظور در این پژوهش به تحلیل مفاهیم در حوزه های: مفهوم قدرت مدرنیته ادبیات و ادبیات نمایشی مدرن مفهوم تئاتر ابزورد جایگاه ژان ژنه در ادبیات نمایشی پرداخته شده است.

"اقتباس حماسی و ادبیات نمایشی کودک و نوجوان" (با تکیه بر جنبه های فانتاستیک شاهنامه)
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری 1392
  زهره شادروان   قطب الدین صادقی

اقتباس و انواع آن طیف گسترده ای از تولیدات آثار هنری در سراسر جهان را به خود اختصاص میدهد . در کشور ماعلی رغم غنای متون کهن ملی، این شیوه نوشتاری یا به درستی معرفی نشده یا به طور مطلوبی مورد استفاده قرار نمیگیرد.فانتزی از جذابترین ژانرهای پر مخاطب هنری و گونه های ادبی است که بویژه در آثاری که مخاطب کم سن و سال تردارند بسیار محبوب و مورد استفاده است .آشنا شدن با فانتزی و فانتزی نویسی ،تاریخچه ، انواع ،گونه ها وجزئیات مهم مربوط به فانتزی و آثار فانتاستیک میتواند کمک قابل توجهی برای فعالین حوزه ی ادبیات کودک و نوجوان باشد. اما جنبه های فانتاستیک شاهنامه-به عنوان غنی ترین اثر اسطوره ای حماسی ملی- شامل موقعیتهای نمایشی خاص، شخصیتهای کنشگر پرجاذبه،قهرمانان،ابر قهرمانان، موجودات عجیب ، فضاهای وهم انگیز و ویژه ،که نیاز روحی مخاطب خردسال و نوجوان را تامین میکند به قدر کافی شناخته نشده و به عنوان دستمایه ای قوی مورد استفاده نمایشنامه نویسان و فیلنامه نویسان کودک و نوجوان کشور قرار نمیگیرد،.بنابر این نخستین گام درترغیب نویسنده ی ادبیات دراماتیک برای استفاده از شاهنامه ،معرفی دقیق جاذبه های فانتاستیک این اثر ادبی است .نباید از نظر دور داشت که شاهنامه یک اثر ادبی ،حماسی و خردورزانه است ودر محتوی وفرم به قصد مخاطب کودک و نوجوان نوشته نشده بلکه فردوسی این اثر را با عناصر خرد و تفکر و حماسه و با استفاده از قالب رسانه ای مکتوب پایه ریزی کرده ، لذا ورود به دنیای قهرمانی ها و حماسه پردازی های شاهنامه مستلزم دانش و بینشی خاص است . شیوه های ورود فانتزی و فانتزی سازی از شاهنامه همین حلقه ی مفقوده ی بین متون غنی و فانتاستیکی چون شاهنامه و نویسندگان کودک و نوجوان است که متاسفانه پژوهش کافی در این زمینه صورت نگرفته و منابع لازم برای این مهم محدود میباشد .نمایشنامه نویسی مخصوصا برای کودکان ونوجوانان با اقتباس از شاهنامه نیز راهبردها و تکنیکهای ویژه ای را طلب میکند .قطعا نوشتن نمایشنامه برای گروههای سنی پایین دشوار تر از نوشتن برای بزرگسالان است مخصوصا وقتی دستمایه کار متون حماسی و چند لایه ای چون شاهنامه باشد، لذا یافتن قالبها ی تازه و جستن ساختار های نومتناسب باقریحه و ذوق کودکان عصر مدرن،همواره نیاز نویسندگان و اقتباس گران شاهنامه در حوزه کودکان و نوجوانان خواهد بود.

اجرای تئاتر در مکان های غیر مرسوم (نامتعارف)
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری 1391
  محمدسیروان تخت فیروز   فردوس حاجیان

در این پژوهش بر آن بوده ایم تا با بررسی یک نمونه مطالعاتی شرایط و امکانات موجود تئاترمان راسنجیده و با قیاس مطالعاتی این شرایط با نمونه ای مشابه و نیز پرداختن به طرح برخی سئوالات و ارائه پاسخ صحیح و منسجم به این سوالات در یک بخش تصویری روشن و مستدل برای تبیین فرضیه مان ارائه نماییم. فرضیه مطرح شده‎مان چنین بوده که در اجرای تئاتر در مکان های نامتعارف می تواند راهکاری مناسب جهت دست یافتن به مخاطب بیشتر برای تئاتر و جذب و همراهی ایشان در شرایط کنونی باشد. در اثبات این مدعا به بررسی چند گروه موفق تئاتر در دنیا و روش های اجرایی و نگاه و رویکردشان به تئاتر پرداختیم. گروه هایی که آن چنان تاثیرگذار در این راستا عمل کرده اند که هم اکنون شاهد جریان های فکری و اجرایی حاصل از تفکرات و شیوه‎ اجرای آن‎ها د رجهان هستیم. امیدوار بودیم که با چنین رویکرد و نگاهی و نیز داشتن پیشینه ی غنی نمایشی کشورمان، که در این تحقیق به آن اشاراتی داشته ایم بتوانیم در جهت رسیدن به هدفی که شعار آن " تئاتر برای همه " می باشد پیشنهاد کاربردی را مطرح نماییم.

آیین چولی قیزک (باران خواهی) ، پیتر شومان
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری 1391
  عباس تقی آبادی   فردوس حاجیان

آیین چولی قیزک یکی از آیین های به دست فراموشی سپرده شده ایرانی است که در مناطق گرمسیر و کم آب و کویری با عنوان های شوله قیزک، بوکه بارانه و ... مشهور است و به نحوه طلب کردن باران در زمان کاشت محصول می پردازد. از این رو به آن آیین باران خواهی می گوییم. آیین مذکور یکی از راه های مبارزه انسان با طبیعت و در جهت ادامه بقاء و حفظ ارزش های انسانی همچون یگانه پرستی، امیدواری، همدلی، ایثار و سُرور است. تلاش برای زندگی در دل طبیعت با بهره گیری از قدرت های فراوان نهفته شده در وجود انسان و طبیعت و با عنایت به قدرت بخشندگی است.