در این بررسی یک روش برای اندازه گیری سه ترکیب 4- هیدروکسی بنزوات (پارابن ها) در ماتریکس های مختلف ارائه می شود. ابتدا آنالیت ها (متیل-، اتیل- و پروپیل پارابن ها) با استفاده از یک روش میکرواستخراج جدید موسوم به میکرواستخراج مایع- مایع پخشی (dllme) که یک روش ساده و سریع است تغلیظ می شوند. در این روش، یک مخلوط مناسب شامل یک حلال استخراج کننده (20 میکرولیتر اوکتانول) و یک حلال پخش کننده (0/5 میلی لیتر استون) توسط سرنگ به سرعت به درون نمونه ی آبی تزریق می شود. در کار حاضر بر خلاف روشهای معمول dllmeکه در آنها از حلال های سنگینتر از آب و به ویژه از حلال های کلردار به عنوان حلال استخراج کننده استفاده می شود از اوکتانول که سبکتر از آب است استفاده گردیده است. بعد از تزریق مخلوط حاوی حلال های استخراج کننده و پخش کننده، محلول ابری تشکیل می گردد که بعد از سانتریفوژ کردن، قطره کوچکی از حلال استخراج کننده در سطح محلول جمع می شود. برای برداشتن حلال آلی، از اثر مویینگی بهره گرفته می شود. برای این منظور، یک لوله ی مویین در درون قطره ی حلال آلی فرو برده شده و حلال آلی در اثر مویینگی در درون آن بالا می رود. سپس با استفاده از میکروسرنگ، 0/4میکرولیتر از حلال جمع شده در درون لوله ی مویین برداشته شده و به دستگاه کروماتوگرافی گازی (gc) تزریق می گردد. آشکارسازی آنالیت ها توسط دتکتور یونیزاسیون شعله ای (fid) انجام می گیرد. برخی پارامترهای مهم از قبیل نوع حلال های استخراج کننده و پخش کننده، زمان استخراج و غیره مورد ارزیابی قرار گرفته اند. تحت شرایط بهینه، فاکتورهای تغلیظ بین 276-100 و راندمان های استخراج بین 72-25% بدست آمدند. محدوده های خطی برای متیل پارابن بین30 - 0/05 و برای اتیل- و پروپیل پارابن ها بین 30 - 0/02 میکروگرم بر میلی لیتر هستند. حد تشخیص برای متیل پارابن 0/015 و برای اتیل- و پروپیل پارابن ها 0/005 میکروگرم بر میلی لیتر محاسبه گردید. انحراف های استاندارد نسبی (rsd %) برای متیل-، اتیل- و پروپیل پارابن ها به ترتیب 1/83 ، 1/96و 2/94 برای شش اندازه گیری مکرر برای غلظت 2 میکروگرم برمیلی لیترحاصل گردید.

آنالیز قارچ کشهای تری آزولی با توجه به آثار باقیمانده آنها در محصولات کشاورزی و منابع آبی از اهمیت بالایی برخوردار است. در کار پژوهشی حاضر تلاش بر این بود تا با دو روش حساس کمی لومینسانس(cl)و کروماتوگرافی گازی (gc) این مواد را در نمونه های حقیقی مورد اندازه گیری قرار دهیم. روش کمی لومینسانس با توجه به سهولت و سرعت انجام آن مورد توجه می باشد. هر شش آنالیت مورد نظر با سیستم کمی لومینسانس ctmab-h2o2 مورد ارزیابی قرار گرفت و تنها یکی از آنها (هگزاکونازول) نتیجه دلخواهی بدست داد. اثر فاکتورهای مهم یعنی ph و غلظت سورفکتانت و پراکسید هیدروژن مورد بررسی قرار گرفته و شرایط کار بهینه گردیدند. چنین سیستمی جهت آنالیز نمونه های آلوده شده آبمیوه و ادرار بکار رفت. همچنین از روش با حساسیت بالای spe-dllme-gc-fid بهره گرفته شد. در این مورد کارتریجهای فاز جامد rp-8 بمنظور پیش تغلیظ و استخراج ابتدائی آنالیتها از محلولها بکار برده شد. سپس فاز حاصل از استخراج فوق با روش dllme مجدداً تغلیظ شد و فاز نهایی بدست آمده به دستگاه gc-fid تزریق گردید. اثر برخی پارامترهای مهم نظیر حجم محلول استاندارد، سرعت عبور محلول از کارتریج و حجم حلال شوینده مورد بررسی قرار گرفتند و شرایط بهینه بدست آمد. این روش پیشنهادی بمنظور آنالیز نمونه های آّب انگور بکار رفت. نتایج بدست آمده از هر لحاظ رضایت بخش بود.

پژوهش حاضر شامل دو بخش می باشد. در بخش اول یک تکنیک جدید آماده سازی نمونه، میکرواستخراج بر پایهی تک قطرهی متحرک در لولهی باریک، برای استخراج آفت کش های تری آزولی کوپل شده با روش کروماتوگرافی گازی با آشکارساز یونیزاسیون شعله ای(gc-fid) طراحی شده است. تعدادی از پارامترهای موثر در کارایی استخراج مورد بررسی قرار گرفته اند. ابزار استخراج شامل یک لولهی شیشه ای باریک بطول cm 120 و قطر داخلی mm 5 با یک انتهای مسدود می باشد که نمونهی آبی حاوی آنالیت های مورد نظر داخل آن پر می شود. سپس یک قطرهی منفرد از n- هگزانول: n- هگزان (50: 50، حجمی/حجمی) بکمک حباب هوا برای استخراج آنالیت ها مورد استفاده قرار می گیرد. پس از 21 بار طی مسیر لوله توسط قطره، بخشی از حلال جمع آوری شده روی سطح فاز آبی با روش gc-fid یا gc-ms آنالیز می گردد. روش حاضر دارای محدودهی خطی وسیع، ضرایب همبستگی بزرگتر از 994/0، مقادیر حد تشخیص و حد اندازه گیری پایین، بترتیب 112-2 و 375-8 میکروگرم بر لیتر و دقت اندازه گیری مطلوب (?5/4(rsd? می باشد. تلفیق روش بهینه شده با gc-fid، رویکردی آسان، اقتصادی و نسبتا ً سریع برای آنالیز تعدادی از آفت کش ها در نمونه های آبی و آب میوه می باشد. در بخش دوم رویکرد جدیدی از روش میکرواستخراج مایع-مایع پخشی برای پیش تغلیظ آفت کش های تری آزولی در نمونه های آبی پیش از اندازه گیری کمی با روش gc-fid توسعه یافته است. اثر فاکتورهای مختلف موثردر کارایی روش مورد بررسی قرار گرفته است. روش پیشنهادی در یک لولهی شیشه ای باریک بطول cm 120 و قطر داخلی mm 5 و حاوی محلول آبی آنالیت ها انجام می شود. یک انتهای لوله توسط سپتوم مسدود می شود. مخلوطی از 20 میکرولیتر حلال استخراج کننده (مخلوط n- هگزانول: n- هگزان (75: 25، حجمی/حجمی) و 4/1 میلی لیتر حلال پخش کننده (استونیتریل) از طریق سپتوم بتدریج وارد محلول نمونه می شود. با تشکیل یک محلول ابری در مدت کم تر از 1 دقیقه تقریبا ً تمام قطرات ریز حلال استخراج کننده به بالای لوله می رسند و روی سطح محلول آبی یک قطره ی آلی منفرد تشکیل می دهند. در نهایت 1 میکرولیتر از فاز آلی جمع آوری شده به دستگاه gc-fid یا gc-ms تزریق می شود. ارقام شایستگی روش پیشنهادی از قبیل خطی بودن )995/0<r2)، فاکتور های تغلیظ (380-263)، حد تشخیص(5-3/0 میکروگرم بر لیتر)، حد اندازه گیری (7/16-9/0 میکروگرم بر لیتر) و مقادیر انحراف استاندارد نسبی (%5-2/3) برای اندازه گیری آنالیت ها رضایتبخش می باشند. در مقایسه با روش dllme معمول، روش مذکور مقادیر فاکتور تغلیظ بالاتری نشان داده و نیاز به مرحلهی سانتریفوژ ندارد.

مهمترین عیب روشهای spme متداول، انتخابگری پایین آنها می باشد که در حین آنالیز نمونه های حقیقی با مشکل مواجه می شوند. جهت بهبود این ویژگی بخش اعظم تحقیقات بر روی آماده سازی فیبر های متنوع تمرکز یافته است. پلیمرهای قالب مولکولی (mip) مواد سنتزی و با انتخابگری اختصاصی بالا برای مولکولهای آنالیت می باشند و سایتهای شناختی اختصاصی موجود در ماتریکس به روش سنتز در حضور آنالیت به عنوان مولکول قالب زنی (تمپلت) تشکیل می گردد. در بخش اول این مطالعه، یک فیبر spme مونولیتی بر اساس mip ساخته شد که جهت استخراج، پیش تغلیظ و تعیین متامفتامین مورد استفاده قرار گرفت و با gc نیز قابل کوپل بود. متاکریلیک اسید، اتیلن گلیکول، دی متاکریلات و متامفتامین به ترتیب به عنوان منومر عاملی، اتصال دهنده عرضی و تمپلت استفاده گردید. فیبر ساخته شده دارای ویژگی هایی همچون استحکام بالا، قیمت پائین، پایداری و انتخابگری بالا می باشد که از ویژگیهای اساسی در spme به شمار می روند. انتخابگری فیبر ساخته شده نسبت به تمپلت در محلول حاوی متامفتامین، ترکیبات همولوگ و غیر همولوگ مورد بررسی قرار گرفت. شرایط بهینه، محدوده نمودار معیار گیری و ضریب همبستگی به ترتیب ng ml-13500-50 و 997/0 بدست آمدند. کارایی استخراج بالا برای متامفتامین منجر به حد تشخیص ng ml-1 14 شد. یک روش استخراج درون نیدل از طریق پلیمریزاسیون حرارتی لایه mip با تمپلت آترازین بر روی سطح درونی اکسید و سیلیله شده یک نیدل استیلی تو خالی توسعه داده شد. پوشش ساخته شده (لایهmip ) مستحکم بوده و به طور مستقیم با سیستمهای gc کوپل گردید. نیدل استخراجی انتخابگری و ظرفیت استخراجی بالایی برای تری آزینها از خود نشان داد. استخراج آترازین، سیمیازین، سیانازین، آمترین، پرومترین و تربوترین با استفاده از نیدل استخراجی ساخته شده و آنالیز آنها توسط gc منجر به حد تشخیص های به ترتیب ng ml-1 6/2، 21، 24، 32، 38 و 42 گردید. کاربرد نیدل ساخته شده جهت آنالیز نمونه های حقیقی در مورد نمونه های اسپایک و اسپایک نشده آب انگور، آب آشامیدنی و آبهای سطحی مورد ارزیابی قرار گرفت. در بخش سوم، مطالعه بیشتر نیدل استخراجی و ویژگیهای آن با تغییر دادن تمپلت به متامفتامین انجام گرفت، تا توانایی روش پیشنهادی مورد ارزیابی قرار گیرد. در روش پیشنهادی، لایه mip با تمپلت متامفتامین (mamp-mip) بر روی سطح اکسید وسیلیله شده درونی یک نیدل تو خالی قرار گرفت و از آن به عنوان یک نیدل استخراجی استفاده گردید. نیدل استخراجی ساخته شده انتخابگری و ظرفیت استخراج بالایی داشت. نمودارهای معیارگیری دارای محدوده های خطی بالایی بوده و حد تشخیص و حد شناسایی متامفتامین به ترتیب ng ml-1 12 و 40 بدست آمدند. بازیابی های نسبی متامفتامین در نمونه های اسپایک شده ادرار انسان توسط غلظتهای متفاوت در محدوده 93-81% بدست آمدند. هدف از بخش چهارم، توسعه تکنیک جدید جهت استخراج وپیش تغلیظ متامفتامین و اکستازی از نمونه های ادرار با استفاده از استخراج فاز جامد بر پایه mip و مشتق سازی و میکرو استخراج مایع-مایع پخشی (dllme) همزمان می باشد. ریزدانه های mip با استفاده از پلیمریزاسیون رسوبی با تمپلت متامفتامین بهینه شدند و به عنوان جاذب در spe استفاده شدند. محصول شویشی مرحله spe با بوتیل کلروفرمات (معرف مشتق ساز) مخلوط شد و این معرف همچنین به عنوان حلال استخراج کننده نیز استفاده گردید. سپس مخلوط حاصل سریعاً به درون آب مقطر تزریق شد. بعد از سانتریفوژ، یک میکرولیتر از فاز آلی به درون gc-fid و یا gc-ms تزریق شد. پارامترهای موثر در هر دو مرحله spe و dllme مورد بررسی قرار گرفتند. نمودارهای معیار گیری در محدوده هایng ml-1 1500-10 و 1500-50 برای متامفتامین و اکستازی خطی بودند. حد تشخیصها نیز به ترتیب ng ml-1 2 و 18 برای متامفتامین و اکستازی بدست آمدند.

چکیده: در کار پژوهشی حاضر، یک روش جدید میکرو استخراج بر پایه ی تک قطره ی متحرک در لوله ی مارپیچ باریک، برای استخراج وپیش تغلیظ استرهای فتالات از نمونه های آبی قبل از آنالیز با کروماتوگرافی گازی ـ دتکتور یونیزاسیون شعله ای ارائه شده است. در این روش یک میکرو قطره از حلال استخراج کننده همراه شده با یک حباب هوا به طور مکرر از داخل یک لوله ی مارپیچ باریک حاوی نمونه ی آبی که دو انتهای آن بسته است عبور می کند. تعدادی از پارامترهای موثر در کارایی استخراج نظیر نوع و حجم حلال استخراج کننده، دفعات استخراج،ph و اثر نمک مطالعه و بهینه سازی شده اند. تحت شرایط بهینه ی استخراج، شایستگی روش پیشنهاد شده ارزیابی شده است. فاکتور غنی سازی ترکیبات مورد مطالعه در محدوده ی 304-131 بدست آمده است. محدوده ی خطی نمودار معیارگیری ما بین 20000-15 و حد تشخیص روش در محدوده ی 14-4/4 میکروگرم بر لیتر بدست آمده است. درصد انحراف استاندارد نسبی ما بین 1/6-1/1 (ppm 5/0 و 25/0c= و 6 (n=بدست آمده است. در نهایت تعدادی از نمونه های آبی با موفقیت با روش پیشنهاد شده آنالیز و استرهای فتالات مورد مطالعه در حد میکروگرم بر لیتر در آنها تعیین شدند. راندمان های بدست آمده برای نمونه های اسپایک شده ما بین 108- 60 ? بدست آمده است.

پلی اتیلن ترفتالات (pet) از جمله پلاستیک هایی می باشد که به صورت گسترده در بسته بندی مواد غذایی بخصوص نوشیدنی ها و روغن های خوراکی کاربرد دارد. در این پژوهش مهاجرت استرهای فتالات و آدیپات شامل دی متیل فتالات (dmp)، دی اتیل فتالات (dep)، دی هگزیل فتالات (dehp)، دی ایزو بوتیل فتالات (dibp)، دی نورمو بوتیل فتالات (dnbp) و دی اتیل هگزیل آدیپات (deha) از pet به آبلیمو بررسی می شود. طبق قوانین اتحادیه اروپا می توان اسید استیک (w/v) 3% را به عنوان سیمولانت آبلیمو انتخاب کرد. سیمولانت تهیه شده در دماهای 5، 25 و ?40 به مدت 3 ماه نگهداری شد و در بازه های زمانی 10، 30، 60 و 90 روز با دستگاه کروماتوگرافی gc مورد آنالیز قرار گرفتند. با افزایش دما و زمان نگهداری، مقدار مهاجرت این مواد افزایش می یابد. ضریب نفوذ مهاجرت این مواد، به داخل pet با استفاده از قانون فیک محاسبه شد. ضریب نفوذ بدست آمده برای dehp در دماهای 5، 25 و ?40 عبارت بود از 084/0، 109/0 و 159/0. ضریب نفوذ بدست آمده برای deha در دماهای 5، 25 و ?40 عبارت بود از 109/0، 088/0 و092/0. ضریب نفوذ بدست آمده برای dnbp در دماهای 5، 25 و ?40 عبارت بود از 084/0، 105/0 و 138/0. ضریب نفوذ بدست آمده برای dibp در دماهای 25 و ?40 عبارت بود از 177/0 و 125/0 و در دمای?5 بعد از گذشت 90 روز مهاجرتی نشان نداد. dep بعد از گذشت 90 روز تشخیص داده نشده و dmp بعد از گذشت 90 روز مقادیر بسیار جزئی نشان داد که در دماهای 5، 25 و c°40 به ترتیب عبارت بود از: 2، 5 و µg/l 7. وابستگی دما و ضریب نفوذ با استفاده از قانون آرنیوس محاسبه شد که مقدار انرژی فعالسازی محاسبه شده برای dibp، dnbp، deha و dehp به ترتیب عبارتند از: 82/2، 14/8، 9/29 و j mol-141/1.

این پژوهش شامل دو روش بر اساس میکرواستخراج مایع-مایع کمک شده با هوا برای اندازه گیری سه ترکیب 4- هیدروکسی بنزوات یا پاراهیدروکسی بنزوییک استرها (پارابن ها) در نمونه های آبی مختلف و آنالیز آن ها توسط gc-fid است. از آنجایی که پیک-های مربوط به پارابن ها در کروماتوگرام ها متقارن نبوده و شکل مناسبی ندارند و در کل پارابن ها رفتار کروماتوگرافیکی مناسبی ندارند، به منظور بهبود خصوصیات کروماتوگرافیکی آن-ها، اغلب در کارهای پژوهشی به منظور کاهش جذب آن ها در سیستم کروماتوگرافی، بهبود حساسیت و جدایی و تقارن پیک ها اقدام به مشتق سازی و سپس اندازه گیری آن ها می کنند. با این کار پارابن ها به مواد کم قطبی تر و فرارتر تبدیل می شوند. علاوه براین مشتق سازی قبل از مرحله استخراج می تواند قابلیت استخراج آنالیت ها را افزایش دهد. دراین پژوهش آنالیت ها (متیل-، اتیل- و پروپیل پارابن) با استفاده از یک روش میکرواستخراج جدید موسوم به میکرواستخراج مایع-مایع کمک شده با هوا (aallme) که یک روش ساده و سریعی است، استخراج، پیش تغلیظ و همزمان مشتق سازی می شوند. در روش aallme مخلوط مناسبی از حلال استخراج کننده و عامل مشتق ساز، بدون نیاز به حلال پخش کننده ( که در روشdllme معمول است) توسط سرنگ به درون نمونه آبی که درون یک لوله آزمایش ته-مخروطی قرار دارد، تزریق می شود. مخلوط حاصل توسط سرنگ شیشه ای کشیده و دوباره درون لوله آزمایش تزریق می شود. این عمل مکش و تزریق چندین بار تکرار می شود تا محلول کدری تشکیل شود. این محلول کدر نشان دهنده پخش قطرات بسیار ریز حلال آلی درون محلول آبی نمونه است. سپس این محلول ابری را سانتریفوژ کرده و فاز آلی در ته لوله جمع می شود. در نهایت 1 میکرولیتر از فاز آلی ته نشین شده به دستگاه کروماتوگرافی گازی مجهز به دتکتور یونیزاسیون شعله ای (gc-fid) برای آشکارسازی و اندازه گیری آنالیت ها تزریق می شود. در بخش اول بوتیل کلروفرمات بعنوان عامل مشتق ساز و حلال استخراج کننده و در بخش دوم استیک انیدرید بعنوان عامل مشتق ساز و 1و1-2و2-تتراکلرواتان بعنوان حلال استخراج کننده بکار رفته است. برخی پارامتر های مهم در واکنش مشتق سازی و کارایی استخراج از قبیل نوع حلال استخراج کننده، حجم عامل مشتق ساز، زمان استخراج و غیره مورد ارزیابی قرار گرفته اند. نتایج حاصل نشان دادند که ارقام شایستگی روش های پیشنهادی رضایت بخش می-باشند. تحت شرایط بهینه فاکتور تغلیظ بین 343-268 و 353-310، فاکتور بهبود بین 3244-1367 و5298-2484، محدوده خطی بین5000-2 و10000-1، حد تشخیص بین 62/0-41/0 و 5/8-18/0، انحراف استاندارد نسبی 9/4> و 0/13> برای شش اندازه گیری مکرّر برای غلظت های 1/0 و 25/0 میلی گرم بر لیتر به ترتیب در روش 1 (مشتق سازی با بوتیل کلروفرمات) و روش 2 (مشتق-سازی با انیدرید استیک) حاصل گردیدند.

آمین ها به طور گسترده در تولید پلیمرها، مواد دارویی، رنگهای صنعتی، آفت‏کش‏ها و... به کار می‏روند و انواعی دیگر از آمین‏ها معروف به آمین‏های بیوژنیک، طی متابولیسم‏های جانوری، گیاهی و میکروبی بوجود می‏آیند. آنالیز آمین‏ها در نمونه‏های مختلف زیست محیطی و غذایی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، چرا که این ترکیبات بواسطه اثرات سمی، برای سلامتی انسان بسیار خطرناک می‏باشند. به عنوان مثال آنیلین و مشتقاتش بسیار سمی و سرطان زا هستند و مصرف بالای این ترکیبات در فرآیندهای صنعتی منجر به راه یافتن این ترکیبات به محیط آبی از طریق پساب های آلوده می‏شود. نظر به اثرات مخرب این ترکیبات روی سلامتی انسان اندازه‏گیری این ترکیبات در نمونه‏های مختلف شامل نمونه‏های بیولوژیکی و زیست محیطی اهمیت بسیار زیادی دارد. در این مطالعه مشتق‏سازی و میکرواستخراج همزمان جهت آنالیز برخی ترکیبات آمینی موجود در نمونه‏های زیست محیطی و بیولوژیکی توسط کروماتوگرافی گازی با آشکارساز یونیزاسیون شعله¬ایgc-fid)) مورد استفاده قرار گرفته است. در بخش اول این کار پژوهشی تعدادی از آمین‏های آروماتیک با روش میکرواستخراج مایع-مایع پخشی (dllme) استخراج و با gc-fid آنالیز شده‏اند. مخلوط حاوی µl 25 حلال بوتیل‏کلروفرمات (به عنوان حلال استخراج کننده/معرف مشتق ساز) و 75/0 میلی لیتر استونیتریل (به عنوان حلال پخش کننده) به فاز آبی حاوی آمین‏های آروماتیک به سرعت تزریق می‏شود. پس از سانتریفوژ محلول ابری حاصل، µl 5/0 از فاز تجمع‏یافته در ته لوله توسط gc آنالیز می‏شود. برای رسیدن به کارایی بالای مشتق‏سازی/میکرواستخراج، اثر فاکتورهای مختلف مانند حجم معرف مشتق‏ساز/حلال استخراج‏کننده، نوع و حجم حلال پخش‏کننده، اثر نمک زنی و اثرph محلول نمونه مورد ارزیابی قرار گرفته‏اند. تحت شرایط بهینه، فاکتورهای تغلیظ بین 298-197 بدست آمدند. محدوده¬ی خطی روش برای تمام آنالیتها به جز 4-کلروآنیلین بین 10000 -10 میکروگرم بر لیتر و برای 4- کلروآنیلین بین 10000 –20 میکروگرم بر لیتر بدست آمد. حدود تشخیص برای آنیلین، o- تولوئیدین و o-آنیزیدین برابر با 2 میکروگرم بر لیتر، و برای 2-کلروآنیلین و 4- کلروآنیلین به ترتیب برابر با 1 و 3 میکروگرم بر لیتر بدست آمدند. در بخش دوم این کار پژوهشی شیوهی جدیدی از میکرواستخراج مایع-مایع موسوم به میکرواستخراج مایع– مایع کمک شده با هوا برای استخراج و پیش‏تغلیظ برخی از آمین‏های آلیفاتیک نوع اول در نمونه‏های آبی استفاده شده است. µl 30 از بوتیل‏کلروفرمات (به عنوان حلال استخراج کننده/معرف مشتق ساز) به فاز آبی حاوی آنالیت‏ها تزریق می‏شود. به دنبال آن مخلوط حاصل هفت مرتبه بدرون یک سرنگ 10 میلی‏لیتری شیشه‏ای کشیده شده و سپس به داخل لوله آزمایش تزریق می‏گردد و طی این عمل محلول ابری تشکیل می‏شود. پس از سانتریفوژ محلول ابری حاصل، 1 میکرولیتر از فاز آلی حاوی آنالیت‏های مشتق‏سازی و تغلیظ شده با gc مورد آنالیز قرار می‏گیرند. تأثیر فاکتورهای مختلف روی کارایی فرایند مشتق‏سازی/میکرواستخراج مانند حجم معرف مشتق‏ساز/حلال استخراج کننده، دفعات استخراج، اثر نمک زنی، زمان وسرعت سانتریفوژ و اثرph محلول نمونه آزمایشی ارزیابی شده‏اند. تحت شرایط بهینه، فاکتورهای تغلیظ بین 360-248 بدست آمدند. حدود تشخیص برای متیل‏آمین، 6/2؛ اتیل‏آمین، 6/0؛ پروپیل‏آمین، 1/1؛ -nبوتیل‏آمین، 7/1؛ -secبوتیل‏آمین، 4/0 و -nپنتیل‏آمین، 3/0 میکروگرم بر لیتر بدست آمدند. مقادیر بازیابی نسبی برای آنالیت¬های مورد ¬نظر در محدوده¬ی %104-75 برای نمونه‏های حقیقی بدست آمدند. در بخش سوم این کار پژوهشی داروی آمانتادین با مشتق‏سازی همزمان با میکرواستخراج مایع– مایع پخشی از نمونه‏های ادرار و پلاسمای خون انسان پیش‏تغلیظ و سپس به روش gc-fid اندازه‏گیری شده ‏است. مخلوط 5/0 میلی لیتر متانول (به عنوان حلال پخش کننده) حاوی µl 15 بوتیل‏کلروفرمات (معرف مشتق ساز) و µl 10 حلال 2،1-دی‏برومواتان (حلال استخراج کننده) به 5 میلی لیتر از نمونه‏ی ‏پلاسما یا ادرار رقیق شده به سرعت تزریق می‏شود. پس از 5 دقیقه، محلول ابری حاصل سانتریفوژ شده و در نهایت µl 1 از فاز ته نشین شده با gc آنالیز می‏شود. اثر عوامل مختلف روی کارآیی فرایند مشتق‏سازی و میکرواستخراج مانند نوع و حجم حلال استخراجکننده، حجم معرف مشتق‏ساز، نوع و حجم حلال پخشکننده، زمان مشتق‏سازی، ph و سرعت و زمان سانتریفوژ مورد ارزیابی قرار گرفته اند. روش dllme یک روش استخراج مینیاتوری شده می‏باشد و تلفیق آن با روش مشتق‏سازی موجب بهبود چشمگیر حساسیت روش می‏شود. تحت شرایط بهینه، فاکتورهای تغلیظ در آب دیونیزه، ادرار و پلاسما به ترتیب برابر با 442، 420 و 408 بدست آمدند. از سوی دیگر حدود تشخیص بدست آمده برای آب دیونیزه، ادرار و پلاسما به ترتیب برابر با 6/0، 7/2 و 2/7 میکروگرم بر لیتر هستند که مقادیر بسیار مطلوبی به شمار می‏روند. در بخش چهارم این کار پژوهشی سه داروی ضد افسردگی شامل فلووکسامین، نورتریپتیلین و ماپروتیلین به روش مشتق‏سازی همزمان با میکرواستخراج مایع– مایع پخشی به کمک دما در نمونه‏های ادرار پیش‏تغلیظ و سپس به روش gc-fid اندازه‏گیری شده‏اند. در این روش 50 میلی لیتر از ادرار رقیق شده و یا محلول استاندارد، در یک لوله آزمایش ته مخروطی با حجم 60 میلی‏لیتر افزوده شده و به مدت 10 دقیقه در حمام آب با دمای ?c 70 قرار داده شد. سپس 5/1 میلی لیتر دی‏متیل فرم‏آمید (به عنوان حلال پخش کننده) حاوی µl 150 استیک انیدرید (معرف مشتق ساز) و µl 80 حلال 2،2،1،1-تتراکلرواتان (حلال استخراج کننده) توسط یک سرنگ 2 میلی لیتری به محلول نمونه به سرعت تزریق می‏شود. پس از خنک شدن محلول تا دمای اتاق، محلول ابری حاصل بمدت 3 دقیقه و با سرعت 4000 دور در دقیقه سانتریفوژ می‏شود. قطرات پخش شده حلال استخراج کننده در ته لوله مخروطی شکل جمع شده و در نهایت µl 1 از فاز تجمع یافته در ته لوله با سرنگ gc برداشته شد و جهت آنالیز به سیستم gc تزریق ‏گردید. تحت شرایط بهینه مقادیر فاکتور تغلیظ در محدوده‏ی 1100-820 و راندمان‏های استخراج در محدوده‏ی %44-33 بدست آمدند. حدود تشخیص نیز در نمونه‏های ادرار برای فلووکسامین، 2؛ نورتریپتیلین، 3 و ماپروتیلین، 4 میکروگرم بر لیتر بدست آمدند گه کاملاً مقادیر پایینی هستند.

مطالعه حاضر شامل دو بخش می¬باشد که در هر دوی آن¬ها، مشتق¬سازی و میکرواستخراج همزمان مایع- مایع کمک شده به وسیله¬ی هوا (aallme) برای آماده¬سازی برخی ترکیبات فنلی قبل از آنالیز آن¬ها توسط گاز کروماتوگرافی- دتکتور یونیزاسیون شعله¬ای یا اسپکترومتری جرمی توسعه یافته است. در بخش اول، آنالیت¬ها از -nهگزان یا نمونه¬های رقیق¬شده¬ی روغن¬های خوراکی، سوختی و روغن موتور با -nهگزان به داخل محلول آبی قلیائی استخراج برگشتی شدند و سپس بر روی فاز آبی بدست آمده از مرحله¬ی استخراج برگشتی (5 ± 245 میکرولیتر) بوتیل¬کلروفرمات به عنوان مشتق¬ساز و کربن تتراکلرید به عنوان حلال استخراج¬کننده اضافه شدند (در حد میکرولیتر). بعد از انجام aallme. آنالیت¬های مشتق¬سازی شده به داخل کربن تتراکلراید استخراج گردیدند. پارامترهای مختلف موثر روی کارایی استخراج مورد بررسی و بهینه¬سازی قرار گرفتند. تحت شرایط بهینه منحنی¬های کالیبراسیون در محدوده¬ی 10000- 3 میکروگرم بر لیتر خطی بودند. فاکتورهای تغلیظ و راندمان¬های استخراج به ترتیب در محدوده¬ی 571 تا 991 و 60 تا 109% بودند. فاکتورهای بهبود در محدوده¬ی 497 تا 1471 بدست آمدند. حدتشخیص¬ها در محدوده¬ی 8/0 تا 0/2 میکروگرم بر لیتر بدست آمدند. انحراف استانداردهای نسبی برای استخراج هر یک از آنالیت¬های موردنظر با غلظت 200 میکروگرم بر لیتر در محدوده¬ی %4 – 2 برای یک روز (6 = n) و %6 – 3 (5 = n) برای بین روزها بودند. در بخش دوم، 100 میکرولیتر مخلوط بوتیل¬کلروفرمات و 1،1،1- تری¬کلرواتان (2:3، حجمی- حجمی) به 50 میلی¬لیتری نمونه¬ی آبی حاوی ترکیبات فنلی اضافه گردیدند. فنل¬های مشتق¬سازی شده از نمونه¬های مختلف آب و فاضلاب با استفاده از روش aallme به داخل 1،1،1- تری¬کلرواتان استخراج شدند. بعد از سانتریفیوژ، یک میکرولیتر از فاز زیری به دستگاه کروماتوگرافی گازی تزریق گردید. تحت شرایط بهینه¬ی استخراج، روش موردنظر محدوده¬ی خطی وسیعی بین2000 – 1 میکروگرم بر لیتر نشان داد. پارامترهای تجزیه¬ای دیگر در محدوده¬های زیر بدست آمدند: فاکتورهای تغلیظ 2761 – 2020، فاکتورهای بهبود 3807 – 2225، راندمان¬های استخراج، %88 – 65 و حدتشخیص¬های 4/0 – 1/0 میکروگرم بر لیتر. انحراف استانداردهای نسبی برای استخراج هر یک از آنالیت¬های موردنظر (6 = n) با غلظت 100 و 200 میکروگرم بر لیتر به ترتیب در محدوده¬ی %4 – 2 و %4 – 1 بودند.

مطالعه حاضر شامل دو بخش می باشد که در هر دوی آن ها، یک روش میکرواستخراج مایع– مایع کمک شده با دما (et–dllme) برای استخراجآفت کش های ارگانوفسفره و استرهای فتالاتاز نمونه های آبی قبل از آنالیز آن ها توسط کروماتوگرافی گازی –دتکتور یونیزاسیون شعله ای یا اسپکترومتری جرمی توسعه داده شده است.در بخش اول، به محلول آفت کش هانمک naclاضافه کرده و سپس حلال استخراج کننده (1,2–dbe) همراه با حلال پخش کننده (dmso) به محلول فوق که تا c? 80 گرم شده است تزریق می گردد. سپس اجازه داده می شود محلول فوق تا دمای اتاق سرد گردد و سپس سانتریفوژ می گردد. 1 میکرولیتر از فاز ته نشین شده به دستگاه کروماتوگرافی گازی تزریق می شود. تحت شرایط بهینه ی استخراج، روش موردنظر محدوده ی خطی وسیعی بین 1000–3نانوگرم برمیلی لیتر نشان داد. پارامترهای تجزیه ای دیگر در محدوده های زیر بدست آمدند: فاکتورهای تغلیظ 2075–1600، راندمان-های استخراج، %83– 64 و حدتشخیص ها 72/2–85/0 نانوگرم برمیلی لیتر. انحراف استانداردهای نسبی برای استخراج آنالیت های موردنظردر یک روز (6 =n)?6–3و بین روزها (4=n) ? 7–6بودند. در بخش دوم، روش مذکور بر روی محلول حاوی استرهای فتالات اجرا شد. تحت شرایط بهینه ی استخراج، روش موردنظر محدوده ی خطی وسیعی بین 1000–1نانوگرم برمیلی لیتر نشان داد. پارامترهای تجزیه ای دیگر در محدوده های زیر بدست آمدند: فاکتورهای تغلیظ 2460–1440، راندمان-های استخراج، %98–57 و حدتشخیص ها 1–25/0 نانوگرم برمیلی لیتر. انحراف استانداردهای نسبی برای استخراج هر یک از آنالیت های موردنظر (6 =n)?5 –4 و بین روزها (4=n )? 8 – 4بودند.

در بخش اول یک روش الکتروفورز مویین ناحیه ای (cze) ساده و حساس برای آنالیز سه داروی بتابلوکر در نمونه ی ادرار توسعه و صحه گذاری شد. در این مطالعه، به منظور پاکسازی نمونه ی بیولوژیک و بهبود حساسیت، از تلفیق روش استخراج مایع-مایع با استفاده از پدیده ی کاهش حلالیت با افزایش نمک (salle) با روش تمرکز نمونه با تقویت میدان (fass) استفاده شد.در بخش دوم یک روش cze جدید برای آنالیز چهار داروی آنتی آریتمی در نمونه های پلاسما توسعه و صحه گذاری شد. در این مطالعه به منظور پاکسازی نمونه ی بیولوژیک و بهبود حساسیت ،از تلفیق روش میکرواستخراج مایع-مایع پخشی (dllme) و روش fass استفاده شد.در بخش سوم یک روش سریع و حساس برای اندازه گیری همزمان پنج داروی آنتی آریتمی در نمونه های پلاسما با استفاده از کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا با آشکارساز فرابنفش (hplc-uv) توسعه و صحه گذاری شد. که شامل dllme داروهای مورد نظر از 660 میکرولیتر نمونه پلاسما و جداسازی تحت شرایط ایزوکراتیک و و آشکارسازی در طول موج 200 نانومتر می باشد. در بخش چهارم، یک روش جدید کروماتوگرافی الکتروسینتیکی مایسلی (mekc) برای آنالیز کارودیلول و پروپرانولول از نمونه ی ادرار توسعه و صحه گذاری شد. در این مطالعه، به منظور پاکسازی نمونه بیولوژیک و بهبود حساسیت در mekc، از تلفیق روش استخراج مایع- مایع با نیروی ورتکس (valle) با روش تزریق نمونه با تقویت میدان- جاروب کردن (fasi-sweeping) استفاده شد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

در این مطالعه، از دستگاه جذب اتمی برای اندازه گیری جذب فضای فوقانی محلول ها، در آنالیز آنالیت های btex (بنزن، تولوئن، اتیل بنزن و ایزومرهای زایلن) استفاده شده است . ابتدا عوامل موثر بر فضای فوقانی این آنالیت ها از جمله حجم محلول، زمان بهم زدن، سرعت بهم زدن، سرعت عبور گاز حامل، دما، تعداد دفعات عاری سازی، افزایش نمک و غلظت نمک بررسی شدند و با توجه به نتیجه این بررسی ها، بهترین شرایط اجرایی اعمال شد. با توجه به اینکه افزایش نمک در غلظت های مختلف ، جذب های مختلفی را می دهد، یکبار بدون افزایش نمک و یکبار با افزایش نمک به غلظت مشخص می توان با تشکیل دو معادله دومجهولی، غلظت آنالیت ها را در مخلوطهای دوتایی تعیین نمود. با دقت بسیار بالایی نتایج غلظت محاسبه ای و غلظت واقعی با هم هماهنگی داشته و خطاها در تعیین غلظت در اکثر موارد کمتر از 3 درصد بوده است . رسم منحنی کالیبراسیون برای این آنالیت ها، ضریب همبستگی در حد 0/999 را نشان می دهد و rsd در حدود 3 درصد نشان از تکرارپذیری خیلی خوب روش دارد. روش پیشنهادی، از نظر ضریب همبستگی، محدوده خطی، حد تشخیص (lod) و انحراف استاندارد نسبی (rsd) با روش اسپکتروفتومتری محلول ها قابل مقایسه بوده ولی از نظر مزاحمت ها خیلی بهتر است . به عنوان کاربردی برای روش بیان شده، غلظت های هگزون و دی کلرومتان در نمونه هایی از آمپی سیلین اندازه گیری شد. هر دو حلال فوق در طول موج 196nm نشر شده از لامپ کاتدی حفره ای سلنیم جذب نشان می دهند. در ابتدا بهترین شرایط اجرایی انتخاب گردید و مشاهده شد که افزایش پرمنگنات موجب حذف جذب هگزون (بخاطر اکسیداسیون) می شود. بنابراین با حل کردن دارو در سود 1m و آنالیز فضای فوقانی آن، یکبار بدون افزایش پرمنگنات و یکبار با افزایش پرمنگنات ، می توان غلظت هگزون و دی کلرومتان را محاسبه نمود. در حالت افزایش پرمنگنات ، جذب قرائت شده مربوط به دی کرومتان و در غیاب یون پرمنگنات ، جذب قرائت شده مربوط به هر دو، هگزون و دی کلرومتان می باشد. در پایان نتایج حاصل از روش پیشنهادی با نتایج حاصل از روش استاندارد (کروماتوگرافی گازی) مقایسه گردید و توافق خوبی بین این دو دسته نتایج مشاهده شد.

-4 فنیل اسپیرو (فوران - 2 (-3 h)-1 فتالان) 3-3 دیون به نامهای اختصاری فلورام یا فلئورسامین در فاصله سالهای 1990-1970 به وفور بعنوان آشکارساز فلئوریمتریک در کروماتوگرافی مسطح برای آشکارسازی اسیدهای آمینه و پپتیدها مورد استفاده قرار گرفته است . فلورام با عامل -nh2 (آمین نوع اول) ترکیب شده و ساختمان پیرولینی باخاصیت فلئوسانسی تولید می کند . ازاین ترکیب برای اندازه گیری آمینهای نوع اول به روش اسپکتروفلئوریمتری نیز استفاده شده است . روش مزبور از حساسیت خوب برخوردار است ولی تکرارپذیری آن بسیار نامطلوب می باشد. زیرا از یک طرف وجود یونهائی نظیر کلرور، سولفات تیوسیانات و ... از طرف دیگر هیدرولیز سریع فلورام درآب موجب خاموشی شدید می شود. دراین مطالعه، برای غلبه برپدیده خاموشی، محصول واکنش بلافاصه در حلال آلی استخراج و آن وقت اسپکتروفلئوریمتری شده است شدت نشر در حلال آلی 5-4 بار بیش از شدت نشر درآب بدست آمده است و روش از تکرارپذیری زیاد برخوردار می باشد. دراین مطالعه حلال آلی مناسب برای انجام استخراج تعیین شده و مناسبترین سیستم استخراج از جمله تاثیر پدیده نمک زنی و ph مورد ارزیابی قرارگرفته است . منحنیهای معیارگیری برای گلیسین، فنیل آلانین و تریپتوفان در شرایط پتیمم رسم شده و محدوده خطی بودن آنها تعیین گردیده است .

تا بحال کاربرد و اهمیت سبوس گندم و برنج بعنوان مواد غذایی و عامل ضد سرطان بخوبی شناخته شده است . در این مطالعه کاربرد دیگر آنها ارائه می گردد .فلزات سنگین از مهمترین آلاینده های زیست محیطی می باشند که دراکثر پسابهای کارخانجات صنعتی یافت می شوند. به همین خاطر تلاشهایی صورت می گیرد تا قبل از اینکه پساب وارد چرخه حیات شود تصفیه گردد. یکی از این اقدامات استفاده از مبادله کننده های یون است که دو نوع می باشند: سنتزی طبیعی. تاکنون مبادله کننده های یون سنتزی بیشترین کاربرد را داشته اند ولی با توجه به مشکلات اقتصادی و زیست محیطی به تدریج اهمیت مبادله کننده های یون طبیعی بارزتر می شود.

در این مطالعه غلظت اسید اسکوربیک موجود در برخی از داروها ، میوه ها و آب میوه ها بوسیله روشهای ساده صحیح و ارزان تعیین شده است.درفصل سوم یک روش اسپکتروفتومتری دوطول موجی برای اندازه گیری اسید سیتریک ارائه شده است.این روش بر اساس تخریب کمپلکس مس ‏‎(ii)‎‏ بوسیله یون سیترات و تشکیل کمپلکس سیتراتی مس ‏‎(ii)‎‏ می باشد.در فصل چهارم یک روش ساده اسپکتروفتومتری بر اساس واکنش بین اسید اسکوربیک و کمپلکس آمونیاکی مس ‏‎(ii)‎‏ برای اندازه گیری اسید اسکوربیک در فرآورده های دارویی ارائه شده است.در طی این واکنش اسید اسکوربیک اکسید شده و کمپلکس آمونیاکی مس ‏‎(ii)‎‏به کمپلکس آمونیاکی مس ‏‎(i)‎‏ احیا گردیده است.این روش آنالیز ویتامین ث موجود در فرآورده های دارویی مختلف همانند شربت و قرص و مولتی ویتامین ، قرص جوشان ، قرص و پودر ویتامین ث به کار گرفته شده است.نتایج حاصله با مقادیر به دست آمده از روش یدیمتری توافق خوبی نشان داده است. در فصل پنجم یک روش ساده توربیدیمتری برای اندازه گیری اسید اسکوربیک در فرآورده های داروی و میوه ها به کار گرفته شد.در این روش ‏‎hgcl‎‏در محیط بافر سیتراتی با ‏‎ph‎‏ تقریبی 4 اسید اسکوربیک را اکسید کرده و رسوب ‏‎hg2cl2‎‏ تشکیل شده با اندازه گیری کدورت محلول و آشکار سازی شده است . اسید اسکوربیک در نمونه ها مختلف بوسیله روش پیشنهادی اندازه گیری شده و نتایج مربوط به روش یدیمتری و روش استاندارد 2 و 6- دی کلرو فنل ایندوفنل مقایسه شده اند و تواق خوبی مشاهده شده است.

حلالیتها ی تعادلی ترکیبات دارویی بیزاکودیل ، متیمازول، متیل پارابن، و یدوکینول در سیال فوق بحرانی دی اکسید کربنباندازه گیری شد.جهت این کار از یک روش استاتیک ساده ومعتبر استفاده شد. همبستگیبداده های تجربی بطور موفقیت آمیزی با استفاده از یک مدل نیمه تجربی تائید شد.این عملیات همچنین برای داروهای استروئیدیبمدروکسی پروژسترون استات و سیپروترون استات تکرار شد.نتایج نشان داد که مدروکسی پروژسترون استات می تواند در بهترین شرایط حداکثر تا 67 درصد از مخلوط جدا گردد.قسمت بعدی کار مطالعه امکان استخراج این داروها با دی اکسید کربن فوق بحرانی بود . همچنین پارامترهای مختلف نظیر دما ، فشار ، درصد اصلاحگر متانول و زمان استخراج استاتیک و دینامیک بربازده استخراج این داروها از ماتریس شیشه و قرص داروها بررسی شد.نتایج نشان داد که اختلاف ناچیز در ساختمان ترکیبات ممکن است منجر به تفاوت زیاد در میزان بازیابی ها شود.برای مدروکسی پروژسترون بهترین شرایط استخراج از ماتریش شیشه 10 دقیقه زمان استاتیک ، 30 دقیقه زمان دینامیک، 300 بار ،348 کلوین و 5 درصد اصلاحگر بدست آمد.در حالیکه این شرایط برای سیپروترون استات 10 دقیقهرزمان استاتیک، 30 دقیقه زمان دینامیک ،100 بار، 308 کلوین و 10 درصد اصلاحگر بود.تحت این شرایط استخراج داروها با راندمان بیش از 90 درصد صورت گرفت. میزان استخراج از قرص داروها بسیار پایین تراز ماتریش شیشه بود.

در این مطالعه کارایی سبوس برنج به عنوان جاذب در حذف یونهای فلزات سنگین از قبیل کادمیم، سرب، روی، نیکل، مس و آهن ‏‎(iii)‎‏ از محیط آبی بطور گسترده مورد مطالعه قرار گرفته است. همچنین شرایط مختلف تجربی از قبیل ‏‎ph‎‏، دما، حجم محلول آزمایشی، وزن سبوس، قطر ذرات سبوس، زمان مبادله، سرعت بهم زدن و غیره بررسی شده و شرایط بهینه انتخاب گردیده اند. کارایی سبوس برنج بدون انجام تیمار و همچنین بعد ازتیمارهای مختلف از قبیل تیمار با محلولهای سود، اسید، نمک و حرارت در این مطالعه بحث شده است و نشان داده شده که بعد از تماس سبوس با محلول اشباع کلرید سدیم کارایی آن بخصوص در جمع اوری کاتیونهای نیکل و روی بهبود می یابد. در ‏‎ph=5‎‏ درصد جذب تمام کاتیونهای مورد مطالعه بیش از 93% بوده و حتی در مورد سرب و کادمیم 100% است. تکرارپذیری روش فوق العاده عالی بوده و انحراف استاندارد نسبی برای 8 اندازه گیری مکرر برای تمام کاتیونها به غیر از آهن 1%> است. سرعت مبادله بسیار عالی بوده و حتی نسبت به مبادله کننده های یونی کلاسیک برتری دارد و در مورد برخی عناصر به محض اختلاط محلول و سبوس تعادل فرا می رسد. ضرایب توزیع بزرگ استافده از سبوس درحالت ناپیوسته را امکان پذیر می سازد.مزایای عمده این روش کارایی بالا، سرعت مبادله خیلی بالا، هزینه پایین (استفاده از سبوس تقریبا بلااستفاده در مقایسه با رزین های گرانقیمت)، اجرا در حالت پیوسته و ناپیوسته و عدم ورود آولدگی به محیط زیست می باشد. تنها عیب سبوس برنج ظرفیت مبادله کم آن برای برخی عناصر است البته ظرفیت آن برای سرب قابل مقایسه با ظرفیت رزین های کلاسیک می باشد، ولی با وجود این، سبوس توانایی حذف فلزات سنگین در حد ‏‎ppm‎‏ و بالاتر را دارد. از طرف دیگر بخاطر ارزان قیمت بودن سبوس و هزینه بالای احیای مبادله کننده ها، نیازی به احیا وجود ندارد.