نام پژوهشگر: رسول چهرقانی

انواع ادبی(تعلیمی) در ادبیات کودکان بعد از انقلاب اسلامی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی - دانشکده علوم انسانی و تربیت بدنی 1390
  فریبا قربانی مجی   علی اکبر افراسیاب پور

چکیده روان شناسان رشد زندگی یا عمر انسان را به مرحله هائی تقسیم کردند به دوره ای که از سه سالگی شروع می شود و به دوازده سالگی (پایان دوره ابتدایی) ختم می شود دوره کودکی گفتند . کودکان در این دوره نیاز به ادبیات خاص خود دارند که به آن ادبیات کودکان گفتند. در ادبیات کهن و کلاسیک از آغاز تا عصر مشروطه نشانه هایی از توجه به کودک به چشم می خورد . در دوره مشروطه توجه جدی تری به ادبیات کودکان شد اما ادبیات نوین کودک در ایران از حدود سال 1300 و با همت باغچه بان شروع شد که از آن روزگار تا امروز ادبیات کودکان مراحل مختلفی را پشت سر گذاشته است که یکی از این مراحل یا دوره ها ادبیات کودکان عصر انقلاب اسلامی است. ادبیات کودکان این عصر را می توان از دیدگاههای گوناگون مطالعه کرد که یکی از آن دیدگاهها انواع ادبی است. این رساله که مطالعه ادبیات کودکان بعداز انقلاب اسلامی را از حیث انواع ادبی به گردن گرفته است شامل فصول زیر است : فصل اول پیش گفتار وبیان مسئله و همین طورضرورت واهمیت تحقیق به همراه تعدادی سوال وفرضیه فصل دوم ادبیات وپیشین? تحقیق می باشد . فصل سوم روش تحقیق وابزارگردآوری اطلاعات فصل چهارم داده ها ومتن تحقیق است که ما ادبیات کودکان را به دو دست? اصلی ادبیات منثورو ادبیات منظوم تقسیم کردیم . وانواع ادبیات کودکان شامل : شعر،قصه ،داستان ،افسانه ، لالایی ، متل ،ترانه ، و........ به همراه نمونه هایی بیان شده است .

انواع ادبی(تعلیمی) در ادبیات کودکان بعد از انقلاب اسلامی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی 1390
  فریبا قربانی   علی اکبر افراسیاب پور

چکیده روان شناسان رشد زندگی یا عمر انسان را به مرحله هائی تقسیم کردند به دوره ای که از سه سالگی شروع می شود و به دوازده سالگی (پایان دوره ابتدایی) ختم می شود دور? کودکی گفتند. کودکان در این دوره نیاز به ادبیات خاص خود دارند که به آن ادبیات کودکان گفتند. در ادبیات کهن و کلاسیک از آغاز تا عصر مشروطه نشانه هایی از توجه به کودک به چشم می خورد. در دور? مشروطه توجه جدی تری به ادبیات کودکان شد اما ادبیات نوین کودک در ایران از حدود سال 1300 و با همت باغچه بان شروع شد که از آن روزگار تا امروز ادبیات کودکان مراحل مختلفی را پشت سر گذاشته است که یکی از این مراحل یا دوره ها ادبیات کودکان عصر انقلاب اسلامی است. ادبیات کودکان این عصر را می توان از دیدگاههای گوناگون مطالعه کرد که یکی از آن دیدگاهها انواع ادبی است. این رساله که مطالعه ادبیات کودکان بعداز انقلاب اسلامی را از حیث انواع ادبی به گردن گرفته است شامل فصول زیر است : فصل اول پیش گفتار وبیان مسئله و همین طورضرورت واهمیت تحقیق به همراه تعدادی سوال وفرضیه فصل دوم ادبیات وپیشینه تحقیق می باشد . فصل سوم روش تحقیق وابزارگردآوری اطلاعات فصل چهارم داده ها ومتن تحقیق است که ما ادبیات کودکان را به دو دسته اصلی ادبیات منثورو ادبیات منظوم تقسیم کردیم . وانواع ادبیات کودکان شامل : شعر،قصه ،داستان ،افسانه ، لالایی ، متل ،ترانه ، و........ به همراه نمونه هایی بیان شده است .

صور خیال در غزلیات شهریار
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  اکبر اصلانی   رسول چهرقانی

در این پایان نامه به شرح حال مختصری ازشاعر و ویژگی های شعر او و همچنین به جایگاه وی در تاریخ شعر فارسی پرداخته ایم و سپس صنایع بیانی و صنایع بدیعی را در غزلیات شهریار مورد بررسی قرار داده ایم . هدف ما شناخت کاربرد شهریار از صور خیال است . استفاده فراوان از اضافه های تشبیهی در بیان و صنایع معنوی در بدیع از نتایجی است که بدست آمده است .

مقایسه ی سیمای زن در اشعار سیمین بهبهانی و پروین اعتصامی
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  فاطمه ابراهیمی   احمد خیالی

لتسکنو ا الیها...(روم - 12) زن به عنوان نیمه ی بشریت خوا ناخواه کانون توجه ومرجع بسیاری از امور انسانی است . از بررسی و تحلیل خطوط ذهنی خالق اثرنوع نگاه او به سیمای زن را می توان مشخص کرد. شناخت و کشف این مهم در اشعار دو شاعر نامدار ادب معاصر فارسی، پروین اعتصامی و سیمین بهبهانی، و دست یابی به اختلاف و اشتراک اشعار آنان از این جهت و تبیین علل اصلی این اختلاف و اشتراک و در نتیجه بررسی سنجشی و مقایسه ای چهره ی زن در شعر معاصر آن هم بین دو شاعر زن در یک دوره نزدیک به هم، سوالهای مطرح شده و هدف اصلی این پایان نامه حاضر را تشکیل می دهد. این پایان نامه در طول هفت فصل بیان شده که عبارت است از: کلیات ، متودولوژی تحقیق ، مطالعات نظری و پیشینه تحقیق، سیمای زن در اندیشه های پروین اعتصامی و سیمین بهبهانی ، مقایسه ی تحلیلی اشعار پروین اعتصامی و سیمین بهبهانی و نتیجه گیری. جهت مقایسه و بررسی سیمای زن از نگاه این دو شاعرعلاوه بر مطالعه ی اشعار و کتاب های آن دو ومجموعه مقالات وکتب مربوط ، بررسی محیط خانوادگی و اجتماعی و عصر دو شاعر، مطالعه تاثیر عوامل متعدد بر نحوه شعر آنان صورت گرفته است . و در پایان مقایسه نگاه این دو شاعر به زن ، این نتیجه به دست آمد که این دو شاعر در دو مسیر متفاوت ولی به ندرت مغایر، با دو جهان بینی مختلف در زمینه عقاید، افکار، بیان مسائل، زاویه دید و ... در اشعارشان به زن پرداخته اندو موارد اشتراکی نیز وجود دارد که یا در زبان چون بعضی نصایح اخلاقی و اشارات اجتماعی مانند گریز از دروغ و ریا و تمایل به راستی و قناعت یا بیان فقر و اختلاف طبقاتی و... را از زبان زن بیان می کنند. از جمله دلایل اصلی اختلاف آنها نیز می توان به محیط خانواده، اجتماع، نحوه تربیت وطول عمر وتجربه ی متفاوت حاصل از آن اشاره کرد.

دانشنامه تحلیلی فعل در زبان فارسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی - دانشکده علوم انسانی 1391
  فاطمه رفیعی سلوط   اسماعیل تاج بخش

دستور زبان فارسی از قرن ها پیش مورد توجه عالمان زبان و ادب و حتی فلسفه قرار گرفته و مباحث این علم چه به طور مستقل و چه در ضمن مباحث علوم دیگر مورد مطالعه واقع شده است. در دهه های اخیر، دیدگاه های نو متأثر از زبان های دیگر و نظریات زبان شناسی، موجب پدید آمدن آثار فراوان و گوناگونی در این زمینه بوده است. با وجود این، هنوز اتفاق نظری عمومی در مبانی، تعاریف و مباحث آموزشی آن ها به وجود نیامده است. هدف این پژوهش بررسی تطبیقی و گزارش آراء و دیدگاه های دستورنویسان معاصر فارسی درباره فعل است، و می کوشد وجوه اشتراک و اختلاف دیدگاه های گوناگون را درباره فعل، به عنوان عنصر مرکزی جمله، توصیف و تبیین کند. برای همین منظور، آراء مهم ترین دستورنویسان معاصر که در مدارس و دانشگاه ها به عنوان متون آموزشی مورد استفاده یا مأخذ بوده اند، با توجه به تقدّم تاریخی مورد مطالعه قرار می گیرند و تلاش می شود تا ارتباط معنایی و تاریخی بین آراء و اندیشه های دستوری در یک فرایند زمانی نشان داده شود. مطالعه ویژگی های مختلف فعل نشان می دهد که کتاب های دستور زبان در دو مقوله ی صرفی و نحوی به بررسی فعل می پردازند، به طوری که در دستورهای سنتی بیشتر به مقوله ی صرفی، شامل شخص، شمار و زمان فعل توجه می شود و در کتب دستور زبان مبتنی بر نظریه های زبان شناسی غالباً به هر دو مقوله به ویژه مقوله ی نحوی، شامل نقش فعل و تأثیر آن در تعیین اجزای جمله توجه می شود. این پژوهش نشان دهنده ی فرایند رشد تدریجی مباحث فعل در کتاب های دستور زبان معاصر است. این فرایند سیر تطور مبحث فعل را با بررسی تغییر در رویکرد کتاب ها از مقوله ی صرفی به مقوله ی نحوی، توسعه ی تعریف فعل، گسترش ویژگی های صرفی و نحوی، افزایش زمان های فعل، توسعه دایره فعل مجهول، تحقیق در ساختارهای جدید فعل نشان می دهد.

خودشیفتگی(نارسیسیسم)در قصاید خاقانی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  آزاده فقیهی سرشکی   رسول چهرقانی

این پایان نامه به بررسی خودشیفتگی در قصاید حکیم خاقانی،شاعر قرن ششم،پرداخته است. خودشیفتگی خود را ستودن و درباره ی خوبی ها و توانایی های خود سخن گفتن است و فرد خودستا کسی است که کردار و رفتار خود را بستاید و از فضیلت و برتری خود صحبت کند. خودشیفتگی یکی از بارزترین موضوعات شعر فارسی است که از زمان پیدایش شعر دری در ادبیّات ظهور کرده و تاکنون نیز ادامه یافته است. منظور از خودستایی در شعر، فخر و نازش شعرا به مراتب فضل و کمال و سخندانی و سایر امتیازات فردی می باشد. از آنجایی که خاقانی از خودستاترین شعرای فارسی زبان می باشد، این نوشتار خودشیفتگی را در قصاید این شاعر بررسی کرده است. نگارنده در این پایان نامه ضمن بررسی ریشه های نارسیسیسم یا خودشیفتگی با مراجعه به منابع و فرهنگ ها و بهره گیری از نظریه های روان شناسان و محقّقان،از دیدگاه های مختلف روان شناسی، اسلام و قرآن و ادبیّات فارسی به بیان ابعاد گوناگون این پدیده پرداخته است. در ادامه با در نظر گرفتن محیطی که شاعر در آن زیسته و آثار هنری را در آن خلق کرده است،به بررسی فضای سیاسی- اجتماعی حاکم بر عصر او پرداخته و سپس زندگی،شعر،فکر و شخصیّت شاعر را مورد نقد و تحلیل قرار داده است. آن گاه با در نظر گرفتن این عوامل به جستجوی علل خودشیفتگی در قصاید این شاعر پرداخته و آن ها را بررسی نموده و برجسته ترین جلوه های خودشیفتگی را در دیوان خاقانی،استخراج کرده و با ذکر شواهد شعری،شیوه های مختلف خودشیفتگی را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است.

تفسیر قرآن در مثنوی معنوی در قیاس با تفسیر المیزان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی - دانشکده علوم انسانی 1391
  حسن عشرتی   علی اکبر افراسیاب پور

پایان نامه ی حاضردر هفت فصل تنظیم شده است.درفصل اول به بیان کلیات ، هدف و روش کار پرداخته ایم.در فصل دوم اشاره ای داشتیم به بیان مفهوم تفسیر،تاریخچه ی آن و روش های مختلف تفسیر قرآن.در فصل سوم و چهارم نگاهی گذرا به زندگی مولانا و علامه داشتیم و در فصل پنجم با توجه به اینکه مایه ی اصلی این کار دو کتاب گرانسنگ مثنوی معنوی وتفسیرالمیزان است به بیان ویژگی های بارزاین دو کتاب اعم از روش ها ی تفسیر قرآن در این دو کتاب و ارتباط و تاثیر پذیری از کتب دیگر پرداخته ایم. فصل ششم به بیان تفسیر بیت یا ابیاتی از مثنوی که اشاره به آیه ای از قرآن دارد پرداخته شده ودر ادامه تفسیری که علامه در باب آن آیه داشته نیز بیان می شود وسپس به بررسی تشابه و تفاوتهای این دو بزرگوار پرداخته ایم. فصل هفتم نیز اختصاص دارد به جمع بندی مطلب و نتیجه گیری

تاثیر اجتماع بر آثار و اندیشه های نظامی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  سمیه کوکبی پرتان   علی اکبر افراسیاب پور

ادبیات تنها به جنبه های زیبایی شناختی و بلاغی آثار اختصاص ندارد بلکه در اعماا خادد باه مساال مختلف اجتماعی می پردازد. آثار ادبی همداره تابع رویدادهای سیاسی و اجتماعی هستند . بناابرای محای ادبی از محی اجتماعی متأثر است به طدری که افکار و اندیشه های یک شاعر یا ندیسنده تابع جریان هاای اجتماعی است که در اثر خدیش آن را بازتاب می دهد. در ای پژوهش با نظری بر خمسه ی نظامی گنجدی، ساخت و کارکرد اجتماعی ادبیات و رابطاه ی میاان جامعه و ادبیات و تأثیر پذیری شاعر از محی اجتماعی پیرامدن خدد مدرد بررسی قرار می گیرد.

تحلیل و تطبیق افسانه های آذربایجان و خراسان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی - پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی 1394
  شهناز بلوریان   رسول چهرقانی

افسانه ها قدیمی ترین زاده ی طبع شعر و تفکر آدمی در مراحل گوناگون است. وقتی به گذشته های نه چندان دور، نگاهی می اندازیم، اهمیت روایت های شفاهی و آن چه دهان به دهان نقل شده، بیشتر مشخص می شود. جلوه های گوناگون زندگی بشر، از فرهنگ رایج در جوامع و آداب و رسوم گرفته تا عادات قومی و قبیله ای، از طریق افسانه ها به نسل بعدی انتقال یافته است. افسانه های ایرانی بویژه افسانه های مربوط به اقلیم های آذربایجان و خراسان سرشار ازاتفاقات جادویی شگفت انگیز هستند، که با دخالت موجوداتی نظیر دیو و پری زاد و... رخ می دهد. درون مایه ی این افسانه ها، بیشتر در راه آموزش اخلاق و عشق در زندگی است. پژوهنده امید دارد که این تحقیق، نتایجی ثمربخش و سودمند در جهت انس گرفتن همه مردم به میراث غنی و سبز این سرزمین - یعنی افسانه ها داشته باشد.