نام پژوهشگر: سیروس فخرایی

تبیین جامعه شناختی تعارضات همسران در خانواده های شهر شیراز
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز 1388
  سیروس فخرایی   محمد کریم منصوریان

دراین تحقیق تعارضات بین همسران در خانواده های شهر شیراز با رویکرد جامعه شناختی مورد مطالعه قرار گرفته است. هدف اصلی پژوهش بررسی تعارضات همسران از لحاظ شدت، محتوا و عوامل موثر بر آنها بوده است. چارچوب نظری پژوهش متکی بر نطریه کالینز بوده که معتقد است چهار تبیین جامعه شناحتی برای تعارضات و خشونت خانواده های امروز وجود دارد که شامل حق مالکیت جنسی، فشارهای اقتصادی، انتقال بین نسلی تعارضات و کنترل اجتماعی است. برای سنجش شدت تعارضات از مقیاس cts اشتروس استفاده شده است. برای سنجش محتوای تعارضات از نظریه گریچ استفاده شده است. شیوه تحقیق پیمایشی بوده و داده ها از طریق پرسشنامه گردآوری شده است. جامعه آماری شامل خانواده های ساکن در شهر شیراز در سال 1386 بوده و تعداد نمونه 657 خانوار براساس فرمول حجم نمونه لین انتخاب شده است. نتایج پژوهش نشان داد که از 22 فرضیه این تحقیق 19 مورد از آنها تایید و سه مورد دیگر تایید نشد. در این پژوهش متغیرهای مستقل توانسته اند 55/3 درصد واریانس شدت تعارضات و 62/3 درصد واریانس محتوای تعارضات را تبیین نمایند. آزمون تحلیل مسیر نشان داد که بیشترین اثر مستقیم متغیرهای مستقل بر شدت تعارضات به ترتیب مربوط به رابطه عاطفی با همسر، تعارض شغل با خانواده و حوادث استرس آور مثبت بوده است. همچنین تحلیل مسیر نشان داد که بیشترین اثر مستقیم متغیرهای مستقل بر محتوای تعارضات به ترتیب مربوط به رابطه ی عاطفی با همسر، طرفداری از فرزندان توسط زن هنگام عصبانی شدن شوهر بر فرزند، و تعارض شغل با خانواده بوده است. نتایج تحلیل عاملی در مورد شدت تعارضات نشان داد که گویه های تشکیل دهنده این متغیر در پنج عامل خلاصه شده اند که به ترتیب اهمیت عبارتند از: برخوردهای فیزیکی، تعارضات کلامی، تعارضات روانی، تعارضات جنسی و مصدومیت شدید. گویه های مربوط به محتوای تعارضات یعنی مسایلی که بر سر آنها تعارض بین زن و شوهر روی می دهد نیزدرچهار عامل خلاصه شده اند که به ترتیب اهمیت شامل اختلاف در برخورد، ایفای نقش و مسایل مالی، اختلاف بر سر مسایل فرزندان، اختلاف بر سر خویشاوندان، سلیقه ها و تقسیم امور خانه، و اختلاف بر سر مسایل اعتقادی و سیاسی می باشد.