نام پژوهشگر: فاطمه حاجی حسینی بافقی

بررسی ویژگی های نثر خراسانی در زبان داستان های دولت آبادی و علیزاده
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه یزد 1388
  فاطمه حاجی حسینی بافقی   یدالله جلالی پندری

از میان داستان نویسان معاصر ، محمود دولت آبادی و غزالۀ علیزاده به واسطۀ شکل زبان روایت در آثار خود از دیگر داستان نویسان متمایز شده اند . قسمت بزرگی از این شکل زبانی مدیون خاستگاه اقلیمی و همچنین پشتوانۀ فرهنگی و ادبی این دو نویسنده است . سرزمین مادری دو نویسندۀ مزبور یعنی خراسان صاحب گویشی است که پایه و بنای زبان متون کهن نثر فارسی یعنی زبان دری را تشکیل داده و به نظر می رسد که این دو نویسنده به ویژه محمود دولت آبادی به واسطۀ واقع گرایی آثارشان علاوه بر اینکه در محتوای داستان های خود نشانه هایی به جا گذاشته اند که معرّف سرزمین مادری آنها ست ، در زبان روایت داستان های خود عناصری از متون کهن نثر فارسی را به کار گرفته اند که علاوه بر شاخص کردن متن به آن جنبۀ باستانگرایانه داده است . بنابراین برای بررسی زبان روایت در آثار دولت آبادی و علیزاده لازم بود که ابتدا بررسی مختصری از ویژگی های متونی که با عنوان نثر خراسانی از آنها یاد شده به عمل بیاید که مشخص شد از پنج کتاب مورد بررسی سه کتاب از نثر مرسل تبعیت کرده و کتاب تاریخ بیهقی نیز از ویژگی های نثر بینابین برخوردار است اما کتاب انوار سهیلی نمونه ای از نثر فنی به شمار می رود که شباهت بسیار کمی بین ویژگی های نثر این کتاب با سایر کتاب های نثر خراسانی وجود دارد . همچنین در این پژوهش تلاش شده تا بهره گیری از ویژگی های اقلیمی و همچنین تأثیر پذیری زبان داستان های این دو نفر از متون کهن نثر فارسی و زمینه های باستان گرایانۀ آثار دو نویسندۀ مزبور شناخته شده و برای خواننده توضیح داده شود . که در زمینۀ تأثیرات اقلیمی دولت آبادی بیشتر از علیزاده از ویژگی های زبان محلی تأثیر گرفته است و در زمینۀ نثر فارسی هم تأثیر پذیری دولت آبادی بیشتر است و علیزاده در زبان روایت داستان هایش این بهره گیری را نشان داده است .