نام پژوهشگر: محمد رضا کهندانی

«بررسی و تحلیل مفهوم «درد و رنج» در نگاه شاعران زن معاصر با تأکید بر اشعار «فروغ فرخزاد» و «سیمین بهبهانی»
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1388
  محمد رضا کهندانی   مصطفی گرجی

«درد و رنج»به عنوان یک از وجوه تراژیک زندگی از جمله مسائلی است که هر انسانی درطول حیات خود، خواسته یا ناخواسته با آن مواجه بوده و خواهد بود. این مسأله در شعر معاصر و بویژه شعر شاعران زن به گونه ای برجسته و خاص منعکس شده است که بررسی و تحلیل این مسأله به کاوش و تأمل بسیاری نیاز دارد. در این پژوهش با توجه به شعر شاعران زن معاصر یعنی فروغ فرخزاد و سیمین بهبهانی به عنوان مدخل ورود به بحث و در بخش ماهیت شناسی، سعی شده است تصویر جامعی از این مسئله عرضه شود. در ادامه بررسی فلسفه وجودی درد و رنج و زیر مجموعه های آن به انواع درد و رنج (گریز پذیر و گریز ناپذیر)، علل درد و رنج و راه های رهایی از آن پرداخته شده است. در بخش "غایت شناسی و هدف درد و رنج" نیز سعی بر این بوده تا دیدگاه این دو شاعر در مورد درد و رنج بررسی شود.و در ادامه " وظیفه شناسی درد و رنج" در شعر آن دو نشان داده شده است.آنچه در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته در چهار فصل تقسیم بندی شده است. در فصل اول موضوع پایان نامه و مسئله تحقیق و اهمیت و زوایای مختلف آن بررسی شده است و در ادامه شناختی کلی از «درد و رنج» در چهار بخش (الف؛ ماهیت شناسی ب؛ وجود شناسی ج؛ غایت شناسی د؛ اخلاق شناسی) عرضه شده است. در فصل دوم، بررسی و تحلیل مفهوم «درد و رنج» همراه با چهار شاخصه فوق در مجموعه اشعار «فروغ فرخزاد» صورت گرفته است.در فصل سوم، بررسی و تحلیل مفهوم «درد و رنج» در چهار محور یاد شده در مجموعه اشعار «سیمین بهبهانی» صورت گرفته است. در فصل چهارم نیز نتیجه ی تحلیل ها و بررسی های صورت گرفته درمجموعه های شعری این دو شاعر زن معاصر ذکر گردیده است که نشان دهنده وجوه افتراق و اشتراک این دو شاعر در شناخت درد و رنج و چگونگی برخورد با آن است. بطوری که نگاه فروغ فرخزاد در ابتدا در حوزه معرفت شناختی عاشقانه، بدون تفکر و افراطی است. در حالی که سیمین بیشتر، رویکرد خرد ورزانه دارد.از نکات مشترک هم می توان به بحث انواع دردها اشاره کرد که هر دو شاعر در مورد دردهای گریزناپذیر به مولفه های مشترکی چون (مرگ اندیشی، سرنوشت و تقدیر، فنا و نیستی، عدم، گذر زمان) نظر دارند