نام پژوهشگر: محمودرضا معین

استخراج ترکیبات زیست فعال از کلم قرمز به کمک امواج اولتراسونیک و تولید نانوذرات لیپیدی جامد به منظور کاربرد در صنایع غذایی و دارویی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده کشاورزی 1390
  راحله روانفر   علیمحمد تمدن

حدود نود درصد ترکیبات فنولیک موجود در کلم قرمز، آنتوسیانین ها هستند و این ترکیبات دارای خصوصیات آنتی اکسیدانی می باشند. آنتوسیانین ها با افزایش حرارت، تغییرات ph، تغییر غلظت اکسیژن، در شرایط هضم پانکراسی در ابتدای روده ی کوچک، افزایش مدت زمان ماندگاری و ... تخریب می شوند و دسترسی زیستی پایینی دارند. بنابراین با توجه به خصوصیات منحصر بفردی که در پیشگیری از سرطان ها، دیابت، بیماری های قلبی، آلزایمر و ... ایفا می کنند، حفاظت و پایداری این ترکیبات بسیار حائز اهمیت است. از طرف دیگر اگر زمانی این ترکیبات بخواهند به عنوان رنگ طبیعی به مصرف برسند، حفظ و پایداری آن ها در فرایند مواد غذایی مورد اهمیت خواهد بود. بنابراین تولید نانوذرات از این ترکیبات فعال، علاوه بر افزایش پایداری آن ها به شرایط فرایند، می تواند در بهبود هضم و ورود این ترکیبات به صورت کنترل شده به سرم خون نیز مفید باشد. در این مطالعه، تاثیر پارامترهای فرایندی بر استخراج آنتوسیانین از کلم قرمز به کمک امواج اولتراسونیک مورد بررسی قرار گرفت و با استفاده از مدل تاگوشی پارامترهای فرایند بهینه شد. نتایج حاصل از آنالیز مدل نشان داد که توان خروجی 100 وات، دمای 15 درجه ی سانتی گراد و زمان 30 دقیقه، بهترین بازدهی استخراج آنتوسیانین را فراهم می کند. با استفاده از روش پرکولاسیون ترکیبات زیست فعال از کلم قرمز استخراج شد و با انجام مراحل جزء به جزء کردن توسط ستون کروماتوگرافی تبادل یونی با فاز ثابت رزینی، فعال ترین جزء عصاره (جزء اتانول- آبی)، انتخاب گردید و برای ساخت نانوذرات لیپیدی جامد مورد استفاده قرار گرفت. نانوذرات لیپیدی جامد با روش رقیق سازی میکروامولسیون آب در روغن حاوی آنتوسیانین ها در فاز آبی تهیه شدند. فرمولاسیون ها از لحاظ سایز ذرات و بازدهی بارگیری مورد بررسی قرار گرفتند. پارامترهای فرمولاسیون (مانند درصد لیپید، حجم فاز آبی داخلی، زمان هموژنیزاسیون، درصد مخلوط سورفاکتانت، درصد پایدار کننده) توسط مدول پلاکت برمن و باکس بنکن بهینه سازی شدند. بیشترین میزان بازدهی بارگیری (89 درصد) زمانی حاصل شد که سایز ذرات حدود 6 میکرون بود و کمترین سایز ذره (417 نانومتر) زمانی به دست آمد که بازدهی بارگیری حدود 8/35 درصد بود. مطالعات حاصل از میکروسکوپ الکترونی روبشی مورفولوژی ذرات را به صورت کروی آشکار نمود. در مرحله ی آخر، کینتیک پایداری و آزادسازی ترکیبات زیست فعال انکپسوله شده در نانوذرات لیپیدی جامد مورد مطالعه قرار گرفت. در بحث پایداری نانوذرات تولید شده، در شرایط ph برابر 4/7، در هر سه دمای 25، 37 و 50 درجه ی سانتی گراد، نمونه ی انکپسوله شده توانست پایداری بهتری را در مقایسه با نمونه ی آزاد (کنترل) ترکیبات زیست فعال نشان دهد. بنابراین انکپسوله نمودن ترکیبات زیست فعال توانست موجب بهبود پایداری آن ها در شرایط مشابه سازی شده ی هضم پانکراسی شود.

شناسایی اجزای شیمیایی اسانس طارونه در ارقام کالتی وار های مختلف خرما (phoenix dactylifera l)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان فارس - دانشکده علوم پایه 1392
  زهرا جهرمی   محمد رضا باعزت

در این تحقیق آنالیز و شناسایی اجزای شیمیایی اسانس طارونه های10 رقم از کولتیوارهای مختلف خرما شامل کبکاب، شاهانی، تورز، مگتی، قصب، گیونی، سیاه، حنائی ،پیاروم و شکری که از ایستگاه تحقیقات کشاورزی جهرم جمع آوری شده اند، به انجام رسیده است. در این مطالعه نمونه های اسانس به روش تقطیر با آب با به کارگیری سیستم کلونجر تهیه و پس از طی مراحل آبگیری به دستگاه کروماتوگراف گازی-طیف سنجی جرمی تزریق و بر اساس روش استاندارد تعریف شده، اجزای شیمیایی تشکیل دهنده آنها با بررسی کروماتوگرام های گازی و جرمی بدست آمده، شناسایی و تعیین مقدار شدند. شناسایی محتوای شیمیایی هر یک از نمونه های اسانس با بررسی کروماتوگرام های گازی آنها، محاسبه شاخص بازداری کواتس و اطلاعات ارائه شده توسط کتابخانه wiley7 دستگاه، nist و pherobas و نیز بررسی دقیق طیف های جرمی هریک از پیک های موجود در گاز کروماتوگرام نمونه های اسانس صورت گرفت. به منظور انطباق ساختار مولکولی اجزائ شیمیایی نمونه ها، مطالعه روند شکست مولکولی در طیف جرمی هر یک از آنها و مقایسه نتایج حاصل با طیف های استاندارد انجام پذیرفت. بررسی میزان بازده کمی اسانس در هر یک از ارقام طارونه نشان داد که بازده اسانس نمونه تورز با 36/0 درصد وگونه سیاه وپیاروم با 03/0 درصد به ترتیب از بالاترین وپایین ترین میزان اسانس در میان نمونه های مورد مطالعه برخوردار بودند. بررسی های انجام شده در این طارونه ها همچنین حاکی ازآن است که ترکیب 3و4- دی متوکسی تولوئن به عنوان ترکیب اصلی در تمام گونه ها تعیین گردید. ترکیب فوق در طارونه گیونی از بالاترین میزان (17/82%) و درگونه تورز از پایین ترین میزان (57/41%) نسبت به سایر طارونه ها شناخته شد.

بررسی اثر عصاره الکلی گیاه زعفران(crocus sativus l. )برروی سیستم قلب و عروق و تداخل اثر آن با سیستم کولینرژیک، آدرنرژیک و نیتریک اکساید در موش صحرایی نر
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده علوم 1392
  مهسا ملک نیا   امین اله بهاءالدینی

زعفران گیاهی تجاری است که از دیرباز به منظور درمان بسیاری از اختلالات از جمله درمان فشار خون مورد استفاده قرار گرفته است. به منظور بررسی مکانیسم اثر احتمالی این گیاه تحقیق حاضر بصورت زیر انجام شده است: 20 سر موش صحرایی نر بالغ از نژاد ویستار با میانگین وزنی 200 گرم به مدت یک هفته در شرایط نرمال 12 ساعت تاریکی و 12 ساعت روشنایی در حیوان خانه نگهداری شده اند تا از سلامتی آن ها اطمینان حاصل شود. سپس رت ها بصورت تصادفی به چهار گروه تقسیم و هر رت از طریق تزریق داخل صفاقی سدیم پنتوباربیتال بیهوش شده است. ضربان قلب و الکتروکاردیوگرام از طریق الکترودهای اشتقاق استاندارد اندامی که از طریق دستگاه bio amplifier به پاورلب متصل بودند ثبت و بررسی گردید. گروه یک شامل پنج رت بود که الکتروکاردیوگرام و ضربان قلب آن ها در شرایط بیهوشی، قبل و بعد از تزریق درون صفاقی عصاره الکلی زعفران با دوز 200 mg/kg و حلال عصاره (حالت شاهد) ثبت گردید. گروه دو نیز شامل پنج رت بود که الکتروکاردیگرام و ضربان قلب در شرایط مشابه، بعد از تزریق درون صفاقی استیل کولین و عصاره زعفران توأم با استیل کولین ثبت گردید. گروه سه همچنین شامل پنج رت بود که پارامترهای مذکور در شرایط مشابه، بعد از تزریق درون صفاقی اپی نفرین و عصاره زعفران توأم با اپی نفرین ثبت گردید و در آخر گروه چهار نیز شامل پنج رت بود که در آن پارامترهای ذکر شده در شرایط مشابه، بعد از تزریق l-name و عصاره زعفران توأم با l-name ثبت گردید. آنالیز داده ها به کمک نرم افزار spss و با استفاده از paired samples test با در نظر گرفتن سطح معنی دارp?0. 5 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان می دهد که تزریق درون صفاقی عصاره زعفران ضربان قلب را در مقایسه با حالت شاهد در گروه یک افزایش می دهد. همچنین افزایش چشمگیر در ضربان قلب و کاهش چشمگیر در rr interval، p duration و pr interval در برخی دقایق در حضور توأم عصاره و استیل کولین، عصاره و اپی نفرین و در آخر عصاره و l-name در مقایسه با حالت کنترل(پایه) و حالت شاهد مشاهده گردید. می توان اینگونه نتیجه گیری کرد که احتمالا عصاره الکلی زعفران اثر کرونوتروپیسم و اینوتروپیسم مثبت بر قلب، اثر آنتی کولینرژیک و تا حدودی اثری همسو با سیستم آدرنرژیک دارا می باشد. واژگان کلیدی : عصاره الکلی، زعفران، الکتروکاردیوگرام، ضربان قلب

تاثیر عصاره الکلی گیاه زنجبیل (zingiber officinale)بر فعالیت مکانیکی بافت دوازدهه ایزوله در موش صحرایی نر
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده علوم 1392
  مریم علی پور رضاآباد   امین الله بهاء الدینی

گیاه زنجبیل با نام علمی zingiber officinale می باشد. این گیاه دائمی با ریزوم زیر زمینی است که بومی آسیای جنوب شرقی، هندوستان و چین می باشد.از ریشه گیاه زنجبیل می توان برای درمان نفخ، تهوع، افزایش ترشح روده ای و معده ای، یبوست و اسهال استفاده کرد. در تحقیق حاضر جهت بررسی بعضی از مکانیسم های آن، اثرات عصاره الکلی ریزوم گیاه زنجبیل بر دوازدهه ایزوله موش صحرایی نر، و تاثیر این عصاره بر سیستم کولینرژیک، آدرنرژیک و نیتریک اکساید به روش زیر مورد مطالعه قرار گردید: 7 سر موش صحرایی نر بالغ نژاد ویستار به مدت یک هفته در شرایط نرمال و سیکل روشنایی-تاریکی 12 ساعته نگهداری شدند. موش ها پس از بیهوشی به وسیله اتر، ناحیه دوازدهه آن ها جدا شده و به قطعات 1 سانتی متری تقسیم شدند، قطعات به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند و فعالیت مکانیکی این قطعات جدا شده که در حمام بافتی حاوی محلول تیرود،متصل به ترانسدیوسر نیرو پاورلب قرار گرفته بود، در پاسخ به تجویز عصاره وحلال آن و با تجویز توام عصاره و داروهایی نظیر استیل کولین، فنیل افرین، پروپرانولول، ایزوپروترنول و l-name ثبت گردید. داده ها توسط توسط نرم افزار spss و به روش آماریindependent sample t-test و با در نظر گرفتن سطح معنی داریp?0.05 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج نشان داد که میزان فعالیت انقباضی دوازدهه در پاسخ به دوز موثر475/0 میلی گرم بر میلی لیتر بیشترین اثر شل شدگی را داشته، هم چنین یک کاهش معنی دار در فعالیت مکانیکی بافت در گروه آزمایش با تجوبز توام عصاره و استیل کولین (5-10 مولار) و فنیل افرین(5-10 مولار) در مقایسه با گروه کنترل مشاهده گردید. هم چنین تفاوت معنی داری در فعالیت مکانیکی بافت در حضور عصاره و پروپرانولول(4-10 مولار)، ایزوپروترنول (4-10 مولار) و l-name(4-10 مولار) مشاهده نگردید.با توجه به نتایج بدست آمده می توان نتیجه گرفت که عصاره الکلی زنجبیل بر حرکات روده اثر تعدیل کنندگی دارد، هم چنین این عصاره تا حدودی مرتبط با مهار سیستم کولینرژیک، مستقل از سیستم آدرنرژیک و سیستم نیترژیک می باشد.

تشخیص و تعیین مقدار برخی از ترکیبات شیمیایی عصاره آویشن دنایی و آویشن برگ باریک (thymus daenensis and thymus lancifolius) به روش کروماتوگرافی لایه نازک با عملکرد بالا و بررسی اسانس آنها به روش کروماتوگرافی گازی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه یاسوج - دانشکده علوم پایه 1392
  سمیرا جابری   عزیزاله جعفری

آویشن (thymus) یکی از قدیمی¬ترین گیاهان دارویی و ادویه¬ای است. آویشن گیاهی از خانواده نعناعیان (lamiaceae) است. نام علمی آن از واژه یونانی thuo به معنی عطر گرفته شده است. آویشن دارای اثرات ضد قارچی و ضد باکتریایی قوی است و این خاصیت به دلیل وجود تیمول و کارواکرول در اسانس این گیاه است .مشخص شده است که اسانس آویشن دارای اثرات ضد اسپاسم، ضد سرفه، خلط آور، ضد نفخ، ضد روماتیسم، ضد سیاتیک و ضدعفونی¬کننده قوی است. آویشن دنایی گیاهی بومی ایران می¬باشد که زیستگاه آن فارس، چهارمحال و بختیاری و کهگیلویه و بویر احمد می¬باشد. از دیرباز در مناطق غربی ایران از سر شاخه¬های گل¬دار آویشن دنایی به صورت گسترده جهت مصارف غذایی و دارویی استفاده می¬شده است. در این پژوهش دو نمونه از آویشن دنایی و یک نمونه از آویشن لانسیفولیا از مناطق فارس و کهگیلویه و بویر احمد جمع¬آوری و عصاره و اسانس آن مورد مطالعه قرار گرفت. عصاره گیاهان ذکر شده به روش کروماتوگرافی لایه نازک با عملکرد بالا (hptlc) مورد بررسی قرار گرفت و نتیجه به دست آمده حضور رزمارینیک اسید، کافئیک اسید را در هر سه نمونه و حضور کلروژنیک اسید را در نمونه یک و دو اعلام نمود و مقادیر رزمارینیک اسید و کافئیک اسید هر سه نمونه اندازه¬گیری شد. مقادیر رزمارینیک اسید اندازه¬گیری شده برای آویشن i برابر با 0/10±10/49 برای آویشن ii برابر با 0/18±7/86 و برای آویشن iii برابر با 0/02±0/46میلی¬گرم در هر گرم گیاه خشک گزارش شد. مقادیر کافئیک اسید اندازه¬گیری شده برای آویشن i برابر با 0/015±0/78برای آویشن ii برابر با 0/006±0/12 و برای آویشن iii برابر با 0/006±0/27 میلی¬گرم در هر گرم گیاه خشک گزارش شد. اسانس نمونه¬های ii و iii به روش تقطیر با آب و با کروماتوگرافی گازی و جرم سنجی (gc, gc-ms) مورد بررسی قرار گرفتند. با مطالعه حاصل از اسانس دو نمونه از گیاهان ترکیبات عمده در آویشن دنایی ii تیمول(39/91%) و کارواکرول(29/93%) و در نمونه آویشن iii، برگ باریک، کارواکرول(25/55%)، تیمول(20/79%) و لینالول(16/18%) گزارش شد. مقدار عمده لینالول در آویشن iii بررسی بیشتری از نمونه¬های این گونه را می¬طلبد

آنالیز شیمیایی اسانس گیاهان مریم گلی لوله ای، مریم گلی ارغوانی، مرزه بختیاری و گل محمدی در استان فارس به روش کروماتوگرافی گازی، طیف سنج جرمی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشکده علوم پایه 1388
  فروغ کرمی   محمودرضا معین

چکیده ندارد.