نام پژوهشگر: عذرا سادات اعتصامی

اثربخشی یک دوره تمرین درمانی در آب بر زنان مبتلا به استئوآرتریت زانو
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان 1389
  عذرا سادات اعتصامی   وحید ذوالاکتاف

زمینه: استئوآرتریت زانو چندین عارضه به همراه دارد. ورزش به مثابه تیغی دو لبه است که می تواند هم اثر مطلوب و هم اثر نامطلوب بر مبتلایان به این بیماری داشته باشد. با توجه به خصوصیات فیزیکی آب، به نظر می رسد که تمرین درمانی در آب احتمال اثربخشی مثبت ورزش بر عوارض استئوآرتریت زانو را افزایش دهد. بر این اساس، هدف از این تحقیق بررسی اثربخشی یک دوره تمرین درمانی در آب روی زنان مبتلا به استئوآرتریت زانو می باشد. روش: به این منظور 30 بیمار مبتلا به استئوآرتریت زانو با دامنه سنی 40-74 سال پس از امضای فرم رضایت آگاهانه به طور داوطلبانه در تحقیق شرکت کردند. بیماران توسط روش تصادفی ساده در دو گروه تجربی (گروه های آغاز با تمرین و آغاز با استراحت) قرار گرفتند. روش تحقیق از نوع معادل سازی متقابل بود تا تاثیر بی تمرینی و قطع تمرین نیز بررسی گردد. عملکرد شرکت کنندگان در سه مرحله پیش، میان، و پس آزمون اندازه گیری شد. درهشت هفته اول، گروه اول دوره بی تمرینی و گروه دوم دوره تمرین خود را داشتند. درهشت هفته دوم وضعیت تمرینی گروه ها معکوس شد. بنابراین برنامه تمرینی هردو گروه معادل، ولی دوره بندی تمرین آنها معکوس بود. برنامه تمرینی مشتمل بر 3 جلسه یک ساعتی تمرین در هفته بود. آزمون های به کار رفته عبارت بودند از: پرسشنامه koos، آزمون قدرت ایزوکنیتیک و ایزومتریک در حرکات فلکشن و اکستنشن مفصل، آزمون دامنه حرکتی مفصل زانو، آزمون بازسازی زاویه ای فعال زانو (عملکرد حس عمقی)، و آزمون عملکردی برخیز و برو. تحلیل آماری از طریق آنوای اندازه های مکرر و توسط نرم افزار spss نسخه 16 انجام شد. نتایج: نتایج کلی در هردو گروه مشابه و موید یکدیگر بود. در گروه آغاز با استراحت، هشت هفته بی تمرینی با عدم تغییر تمامی متغیرهای وابسته همراه بود (000/0=p). در هر دو گروه، هشت هفته تمرین درمانی در آب پیشرفت متغیرهای وابسته را به همراه داشت (000/0=p). در گروه آغاز با تمرین، هشت هفته قطع تمرین پسرفت همه متغیرها را به همراه داشت (000/0=p). بحث و نتیجه گیری: نتایج تحقیق حاضر دلالت بر آن داشت که حتی بدون هیچ گونه راهکار درمانی دیگر، تمرین درمانی درآب موجب تقویت عوامل عملکردی و روانی?اجتماعی زنان مبتلا به استئوآرتریت زانو شده و کاهش عوارض ناشی از بیماری می شود. در نقطه مقابل، قطع تمرین نیز موجب تضعیف عوامل مورد اندازه گیری شد. در کل، با توجه به فواید چند جانبه جسمانی، روانی، و اجتماعی حاصل از روش آب درمانی بکار رفته در مطالعه، می توان آن را به عنوان روشی ارزشمند برای کمک به این بیماران در نظر گرفت.