نام پژوهشگر: عهدیه روزبیانی

بررسی سبک شناسانه ی اقتفاهای حزین لاهیجی ازحافظ شیرازی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه لرستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  عهدیه روزبیانی   صفیه مرادخانی

چکیده از مباحث کهن نقد شعر و سبک شناسی، مبحث تأثیر و تأثر شاعران از یکدیگر و بر یکدیگر است. این اثر پذیری ها را استقبال، اقتفاء، اقتدا و ... خوانده اند که نه تنها معاصران را در بر می گیرد بلکه در متأخران بحث انگیزتر است. در تاریخ شعر فارسی چه در حوزه ی تأثیرپذیری و چه در میدان تأثیرگذاری، کمتر شاعری را با خواجه شمس الدین محمد حافظ شیرازی می توان سنجید. تأثیر او بر شاعران دوره های بعد تا آنجاست که می توان گفت از نامبرداران پس از وی، کمتر شاعری توانسته است از میدان جاذبه های لفظ و معنی و مضمون او بر کنار بماند. یکی از عرصه های مطالعه و بررسی تأثیر حافظ، دوره ی رواج سبک معروف به هندی است. در این رساله تأثیر خواجه بر شیخ حزین لاهیجی که یکی از شاعران به نام قرن دوازدهم و منسوب به سبک هندی است، در محورهای اقتفا و استقبال، مورد بررسی قرار گرفته است، و 28 غزل او که با غزل های خواجه شیراز هم از نظر وزن و ردیف و قافیه و هم از نظر محتوی و لفظ یکسان است، مقایسه گردیده است. حاصل این پژوهش نشان داد که سبک حزین لاهیجی در غزل های اقتفا شده، بسیار از سبک هندی که به آن منسوب است، فاصله گرفته و چنان در نفوذ شیوه ی شاعری حافظ قرار گرفته است که مفاهیم عرفانی و شور و شوق سبک عراقی را در جامه ی آرایش های سخنوری، هنرمندانه و با سادگیِ سبک خراسانی تداعی می کند. کلید واژه ها: حافظ، حزین، سبک شناسی، اقتفا، مضمون.