نام پژوهشگر: حمید ارژنگ

اثر بخشی آموزش مهارت خودآگاهی بر کاهش رفتارهای پرخطر دانش آموزان پسر
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی 1390
  حمید ارژنگ   پرویز شریفی درآمدی

هدف از اجرای این پژوهش بررسی آموزش مهارت خودآگاهی بر کاهش رفتارهای پرخطر در بین دانش آموزان پسر دبیرستانی بود. رفتارهایی که می توانند تاثیرات زیانباری بر روی رشد کلی و سلامت نوجوانان داشته باشد یا که ممکن است از پیشرفت و موفقیت آینده نوجوانان جلوگیری کند، رفتارهای پرخطر اطلاق می گردد. پژوهش حاضر آموزشی و به صورت طرح پژوهش پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بوده است. جامعه پژوهش حاضر شامل کلیه دانش آموزان پسردبیرستانی ناحیه یک شهر کرمانشاه که حدود 5800 نفر می باشند بود که به صورت نمونه گیری خوشه ای تصادفی، یک دبیرستان 216 نفری انتخاب شد، همه آنها به پرسشنامه رفتارهای پرخطر پاسخ دادند، این پرسشنامه که توسط شجاعی باغینی(1387) ساخته شده و اطلاعاتی درباره فرد و شمار رفتارهای پرخطر که شامل فرار از منزل، مصرف سیگار، مواد، الکل و رابطه جنسی زودرس و دستگیری را در برمی گیرد. این پرسشنامه شامل11سوال است که در نهایت تعداد رفتارهای پرخطر فرد را نشان می دهد،30 نفر از کسانی که نمره آنها بالاتر از میانگین بودبه عنوان نمونه انتخاب وپس از همتا سازی بر اساس سن و وضعیت تحصیلی والدین، به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. گروه آزمایش طی 10 جلسه 90 دقیقه ای در معرض آموزش مهارت خودآگاهی قرار گرفتند. در این مدت گروه کنترل هیچ گونه آموزشی دریافت نکرد. داده های پژوهش با استفاده از نرم افزار spss، روش آماری تحلیل کوواریانس برای فرضیه اصلی و t مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج با سطح معناداری 95درصد، نشان داد که آموزش خودآگاهی باعث کاهش میزان رفتارهای پرخطر در گروه آزمایش گردیده است. فرضیه های فرعی این پژوهش از این قرارند: 1. آموزش مهارت خودآگاهی باعث کاهش میزان مصرف سیگار در میان دانش آموزان پسر دبیرستانی است. 2. آموزش مهارت خودآگاهی باعثکاهش میزانسوء مصرف مواد مخدردر میان دانش آموزان پسر دبیرستانی است. 3. آموزش مهارت خودآگاهی باعث کاهش میزان مصرف مشروبات الکلی در میان دانش آموزان پسر دبیرستانی است. 4. آموزش مهارت خودآگاهی باعث کاهش رفتارهای پرخطر ارتباط با جنس مخالف در میان دانش آموزان پسر دبیرستانی است. 5. آموزش مهارت خودآگاهی باعث کاهش رفتارهای پرخطر فرار از منزل در میان دانش آموزان پسر دبیرستانی است. نتایج t مستقل برای فرضیه های فرعی نشان داد:با 95 درصد اطمینان،آموزش خودآگاهی باعث کاهش میزان مصرف سیگار در میان گروه آزمایش گردیده است. اما تفاوت معنی داری بین اثر آموزش خودآگاهی بر کاهش میزان مصرف مواد مخدر در گروه آزمایش مشاهده نگردید. با 99درصد اطمینان، آموزش خود آگاهی باعث کاهش میزان مصرف الکل در گروه آزمایش شد.همچنین با 95 درصد اطمینان، آموزش خودآگاهی باعث کاهش رفتارهای پرخطر ارتباط با جنس مخالف در گروه آزمایش شد. در نهایت تفاوت معناداری بین اثربخشی آموزش خودآگاهی و کاهش فرار از منزل در میان گروه آزمایش به دست نیامد.