نام پژوهشگر: گلی سفیدزاده طوری

بررسی رویکرد تطبیقی مبانی نظریه طرح خاورمیانه بزرگ وطرح خاورمیانه اسلامی
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1390
  گلی سفیدزاده طوری   کاظم جلالی

چکیده پایان نامه (شامل خلاصه، اهداف، روش های اجرا و نتایج به دست آمده): در دوران جورج بوش و پس از حوادث یازده سپتامبر طرح پر طمطراقی به نام" طرح خاورمیانه بزرگ " در اتاق فکر آمریکا توسط نومحافظه کاران ترسیم شد، در این طرح سعی شد تا با مبنا قراردادن اهدافی نظیر مبارزه با تروریسم و،توسعه دموکراسی هژمونی آمریکا را درمنطقه افزایش دهند. اجرای این طرح با کشور افغانستان به عنوان کانون تروریسم و عراق به عنوان مرکز تشیع جهان کلید خورد. نکته مهم مساله نفوذ اسلام در جهان به عنوان مهمترین رخدادی بود که همواره با منافع آمریکا در تعارض بود ، برغم این همه شعارهای طلایی که غرب سرداد، رفته رفته نه تنها تغیری در ساختار منطقه ای خاور میانه از نظر آمریکایی ها حاصل نشد بلکه همین اهداف منجر به بدبینی روشنفکران، تحمیل دموکراسی عدم حل و فصل مناقشه اعراب و اسرائیل، نارضایتی مردم از دولت های دیکتاتوری انجامید و عملا فضا ی منطقه خاورمیانه آبستن یک سری تحولات شد..در همین راستا حضرت آیت الله خامنه ای مقام معظم رهبری در سال 88 در همایش غزه در جمع شخصیت ها و سفرای کشورهای اسلامی برای اولین بار واژه "خاور میانه اسلامی" را مطرح کردند ودیری نپایید که در طی یکسال اخیر جرقه های انقلابی درغالب موج های مردمی در منطقه بویژه در تونس آغاز شد، در این پژوهش سعی شد تا با بررسی مبانی نظری دو طرح خاورمیانه بزرگ و خاورمیانه اسلامی به علل سیر نزولی طرح خاورمیانه بزرگ و علل شکل گیری خاور میانه اسلامی پرداخته شود. در این پژوهش از منابع کتابخانه ای وهمچنین با توجه به نو بودن موضوع در بعد خاورمیانه اسلامی و نبود منابع از مصاحبه با شخصیت های سیاسی و امنیتی در قالب رویکرد توصیفی تحلیلی استفاده شده است، همچنین این تحقیق شامل پنج فصل است.. نتیجه:باتوجه به اهمیت خاورمیانه و نقش اسلام از گذشته های دور در جهان و احیا مجدد آن در منطقه برغم وجود یکسری چالش های نظیرفقدان احزاب قوی، وجود قومیت ها ومذاهب، جریانهای افراطی وهمچنین با توجه به فرصت های موجود در منطقه پس از چندین دهه رکود، نظیر نقش موثرتر جریان مقاومت، بدبینی نخبگان و روشنفکران نسبت به سیاست های دولتمردان آمریکا، بحران های داخلی غرب، کاهش قدرت آمریکا نسبت به گذشته وپررنگ شدن مردم سالاری یا حاکمیت مردمی برای ایجاد یک گفتمان دموکراسی مردمی، انتظار می رود خاورمیانه اسلامی شکل بگیرد و با توجه به چشم انداز آینده و نقش مردم در اداره حکومت خاورمیانه اسلامی تکوین یابد.