نام پژوهشگر: ساریسا اردلان

نقش قدرت های بزرگ غربی در تحولات اخیر خاورمیانه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  ساریسا اردلان   رضا سیمبر

جنبش های اعتراضی اخیر، تابع متغیرهای متعددی است نیروها یا کنشگران خارجی مجموعه ای از مهم ترین متغیرها هستند . دخالت کنش گران خارجی شامل دولتها، نهادهای بین المللی دولتی و کنش گران غیر دولتی است که بیشتر نقشی جهت دهنده و تسریع کننده داشته اندکه تمرکز اصلی این پژوهش به کنش گران خارجی دولتی و در رأس آن آمریکا است. گرچه مولفه های داخلی، شاخص تعیین کننده در سرنوشت جنبش های انقلابی دولت های بر آمده از آنها در دوره گذار سیاسی تلقی می شود، امّا با توجه به تحولات بنیادین در ساختار اقتصادی و سیاسی نظام جهانی، انقلاب درنظام اطلاعات و ارتباطات، فراگیری رژیم های حقوق بشر و گسترش گفتمان های الگوی دموکراتیک دولت در جوامع در حال گذار، تعریف موسع جامعه جهانی و قدرت های بزرگ از امنیت، توسعه و حقوق بین الملل بنا به موقعیت ژئوپولیتیکی کشورها نقش منافع عوامل خارجی هم در موفقیّت و به سر انجام رسیدن قیام های مردمی و انقلاب ها و هم در تأسیس وتکوین الگوی خاصی از دولت اهمیّت مضاعفی پیدا کرده است. پس از بررسی علت های داخلی وقوع این انقلاب ها، به سوال اصلی در این پژوهش پاسخ داده می شود. سوال اصلی این است که چگونه می توان مواضع آمریکا را در قبال انقلابهای عربی 2011 تبیین کرد و سپس با ارائه رویکرد ایده آلیسم واقع گرا سعی در تبیین سیاست خارجی این کشور در قبال انقلاب های مصر ولیبی دارد که نشان از تعارض منافع استراتژیک آمریکا در چارچوب رویکرد واقع گرایی، با ارزش های دموکراسی خواهانه در چارچوب رویکرد آرمان گرایانه در سیاست خارجی این کشور دارد. خاورمیانه وشمال آفریقا از فقدان دمکراسی رنج می برد. آمریکا تا قبل از تحولات اخیر همیشه این بحث را مطرح می کرد اما تعادل میان منافع استراتژیک و فقدان دمکراسی همیشه به نفع منافع استراتژیک عمل کرده است . کلید واژگان : خاورمیانه، انقلاب، آمریکا، سیاست خارجی، ناتو،مصر، لیبی