نام پژوهشگر: میلاد معین

مقایسه میزان صید به ازای واحد تلاش، ترکیب گونه ای و فراوانی طولی ( ماهی شیر ) در دو تور گوشگیر مونوفیلامنت و مولتی فیلامنت شیری، در آب های بوشهر
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان - دانشکده منابع طبیعی گرگان 1391
  میلاد معین   سید یوسف پیغمبری

این مطالعه با هدف بررسی تاثیر قطر نخ در بافته توری روی صید به ازای واحد تلاش صیادی، تعداد ماهی زیر اندازه بلوغ، فراوانی طولی و ترکیب گونه ای دردو تور گوشگیر مولتی فیلامنت و مونوفیلامنت درسال 1391 طی ماههای مهر و آبان در صیدگاه های استان بوشهر صورت گرفت. عملیات نمونه برداری توسط دو فروند شناور صیادی انجام شد. در این تحقیق ازتور مولتی فیلامنت با اندازه چشمه 140 میلی متر در حالت کشیده با قطر نخ 1/8 میلی متر و تور مونوفیلامنت با اندازه چشمه 135 میلی متر در حالت کشیده با قطر نخ 0/8 میلی متراستفاده شد. محیط خارجی چشمه تور مولتی فیلامنت، 280 میلی متر و مونوفیلامنت، 270 میلی متر و محیط داخلی چشمه تور مولتی فیلامنت، 265/6 میلی متر و مونوفیلامنت، 263/6 میلی متر بدست آمد که با تقریب 2 میلی متر با یکدیگر برابر است. پس از هر مرحله تورکشی و تخلیه صید روی عرشه کشتی، صید ضمنی از گونه هدف جدا شده سپس با استفاده از کلید های شناسایی معتبر، در حد جنس و گونه مورد شناسایی قرار گرفتند. برای تعیین ترکیب گونه ای 20 درصد از کل ماهیان جمع آوری شده به صورت تصادفی جدا شد و به تفکیک جنس و گونه مورد شمارش قرار گرفت و ترکیب گونه ای تعیین شد. کلیه تجزیه و تحلیل های آماری و نمونه برداری ها در دو تور روی ماهی شیر (scomberomorus commerson) انجام شد. صید به ازای واحد تلاش صیادی ماهی شیر در تورمولتی فیلامنت، 167/47و در تور مونوفیلامنت 157/22 گرم بر واحد تور در ساعت بدست آمد. ماهی شیر (ماهی هدف) به لحاظ تعداد در تور گوشگیر مولتی فیلامنت، 6/09 درصد و در تور گوشگیر مونوفیلامنت، 6/30 درصد بدست آمد. در هر دو تور گوشگیر مولتی فیلامنت و مونوفیلامنت، گربه ماهی بزرگ و ماهی زرده به لحاظ تعداد به ترتیب بیشترین میزان صید را به خود اختصاص دادند. نتایج نشان داد که قطر نخ تاثیر معنی داری روی ترکیب گونه ای حاصل از دو تور نداشت(05/0<p). در تور گوشگیر مولتی فیلامنت بیشترین فراوانی طول ماهی شیر در طبقه طولی 98/80-93/35سانتی متر( 32/8 درصد) با میانه طولی 96/08سانتی متر، و برای تور مونوفیلامنت درطبقه طولی 93/34-87/89 سانتی متر( 31/54 درصد) با میانه طولی 90/61 سانتی متر بدست آمد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که ضخامت نخ روی توزیع طولی ماهی شیر اثر معنی داری نداشت(05/0<p). در تور گوشگیر مولتی فیلامنت فراوانی ماهی شیر زیر اندازه بلوغ 5/1 درصد و در تور گوشگیر مونوفیلامنت، 11 درصد بدست آمد. در فراوانی ماهیان زیر سایز بلوغ بین دو تور تفاوت معنی داری وجود نداشت (05/0 <p). از آن جا که در استان بوشهر عمده تور ریزی تورهای گوشگیر مونو و مولتی فیلامنت در شب انجام می شود، میزان دیده شدن تور توسط ماهی در دو نوع تور تفاوتی نداشته و همچنین به دلیل تاریکی شب، ماهیان نیز قدرت و سرعت شنای کمتری داشته و احتمالاً بدون جهت مشخصی شنا کرده و در نتیجه در چنین حالتی، تفاوت معناداری در فراوانی طولی و ترکیب گونه ای صید و تعداد ماهی زیر اندازه بلوغ در دو تور مونوفیلامنت و مولتی فیلامنت مشاهده نمی شود. بنابراین تأثیر قطر نخ در بافته توری به تنهایی و بدون در نظر گرفتن قدرت و سرعت شنای ماهی، میزان دیده شدن تور، میزان تاریکی محیط تور ریزی، احتمالاتأثیری در انتخاب پذیری تور نمی گذارد. با توجه به موارد گفته شده و نتایج بدست آمده در این تحقیق، محیط داخلی چشمه تور مهم ترین عامل در انتخاب پذیری صید به لحاظ اندازه طولی، قطری و وزنی ماهیان بوده و قطر نخ در بافته توری چنین تأثیری را به تنهایی ندارد.