نام پژوهشگر: تژا میر فخرایی

بازنمایی ارزش ها و هنجارهای اجتماعی در فیلم های پرفروش دهه هشتاد سینمای ایران
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی 1390
  احسان رحیم زاده حناچی   تژا میر فخرایی

این تحقیق با هدف بررسی گرایش های مختلف در بازنمایی ارزش های اخلاقی در فیلم های پرفروش دهه هشتاد سینمای ایران انجام گرفته است. تحقیق از دو روش تحلیل محتوای کیفی و کمی بهره گرفته است و 5 ارزش اجتماعی صداقت، ادب و احترام، یاریگری و تعاون و ارتباط با خدا و حجب و حیا در فیلم های جامعه نمونه کدگذاری شده است. جامعه آماری تمام فیلم های پرفروش دهه 80 سینمای ایران است. حجم نمونه 20 فیلم پرفروش این دهه است که به روش هدفمند انتخاب شده اند. جامعه آماری به این دلیل انتخاب شده که قرار است گرایش های اخلاقی در فیلم های عامه پسند سنجیده شود تا مشخص شود فیلم هایی که مردم به آن ها در ده سال اخیر اقبال داشته اند از نظر جهت گیری اخلاقی در چه وضعیتی بوده اند. در مجموع با بررسی تمامی صحنه های فیلم 2028 کنش کدگذاری شده است که از این میان 951 کنش اخلاقی بوده اند و 1077 کنش غیر اخلاقی. پژوهش حاضر در چارچوب برخی از مهم ترین نظریه های ارتباطی از جمله نظریه بازنمایی (استوارت هال) و نظریه صنعت فرهنگ (آدورنو) شکل گرفته است. این پژوهش چنین تنیجه می گیرد که بیشترین ارزش اخلاقی بازنمایی شده در فیلم ها ارزش تعاون و محبت و یاریگری است و در زمینه سایر ارزش ها همچون ادب و احترام، صداقت، ارتباط با خدا و حجب و حیا گرایش های کمتری در بین فیلم ها دیده می شود. در 30 درصد آثار مورد بررسی شخصیت های منفی و باگرایش های اخلاقی پایین یا رستگار و عاقبت بخیر می شوند و یا سرنوشتشان در پایان مشخص نیست که این نکته موجب جهت گیری منفی فیلم به سمت ارزش های اخلاقی می شود. در 45 درصد فیلم های مورد بررسی حداقل در یک حوزه ارزشی (صداقت، تعاون، ادب و احترام، ارتباط با خدا و حجب و حیا) جهت گیری غیر اخلاقی در فیلم دیده می شود. همچنین 50 درصد فیلم های مورد بررسی برآیند جهت گیری اخلاقی شان مثبت است و در 50 درصد دیگر برآیند جهت گیری صفر یا منفی می باشد. به نظر می رسد در برخی فیلم ها کارگردآن ها از از کنش های غیر اخلاقی صرفا جهت جذابیت بخشی به قهرمان داستان استفاده کرده اند و شخصیت هایی خلق کرده اند که نقشی در پیشبرد داستان ندارند. در بین فیلم های مورد بررسی فیلم من ترانه 15 سال دارم در هر 5 حوزه مورد بررسی برترین فیلم اخلاقی محسوب می شود و عملکرد موفقی در همه موضوعات تحقیق داشته است. دو فیلم چارچنکولی و پوپک و مش ماشاءالله نیز در سه حوزه جهت گیری اخلاقی منفی داشته اند و در پایین ترین رده جدول گرایش های اخلاقی قرار می گیرند.

تحلیل گفتمان ساختارهای فرهنگی ضرب المثل های فارسی با تکیه بر امثال و حکم دهخدا
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی 1387
  مریم عشقدوست خاتمی   تژا میر فخرایی

فرهنگ شفاهی هر جامع های بیان گر جزئیات فراوانی است از رخدادهایی که در مسیر زمان در آن جامعه به وقوع پیوسته است. گردآوری فرهنگ معنوی ایران که از اوایل قرن حاضر در این کشور به شکلی چش مگیر آغاز شد، پژوه شهای بنیادینی را پدید آورد است که در کنار « امثال و حکم » که بسیاری از تحقیقات بعدی به نحوی وا مدار آن هاست. یکی از ارزشمند ترین کارها در این حوزه جزو بزرگ ترین گردآوری هایی است که توسط علامه علی اکبر دهخدا صورت گرفته است.اگر فرهنگ را گنجینه ای « لغت نامه » انباشته از آفرینندگی بشر در تمام حوزه های زبان، آداب، رسوم، دین، احکام شایسته و ناشایست بدانیم که در طول روزگاران پدید آمده است و زبان را جزئی از آن که از مه مترین عوامل انتقال فرهنگ است، باید برای ارتباط کلامی که از گسترد هترین رفتارهای انسانی است اهمیتی خاص قائل شویم. با بیان این مقدمه و کشف نقش ارتباط کلامی در فرهنگ؛ برای تحقیق و جستجو در حوزه به عنوان واحد تحقیق انتخاب شد تا به کمک آن بتوان اطلاعات پیدا و پنهان « ضرب المثل » فرهنگ از منظر ارتباط کلامی ضرب المثل ها را به جهت شناختن آداب و رسوم و خلقیات و اخلاقیات و در مجموع بعضی زوایای فرهنگی زندگی مردم استخراج که روشی نوین برای پژوهش متون ارتباطی است و برای شناخت معنی به کار « تحلیل گفتمان » نمود. در این پژوهش از روش رفته در پیام کاربرد دارد، استفاده شد. با توجه به بین رشت های بودن کار در دو رشته جامعه شناسی و ارتباطات نظریه هایی از این دو رشته جهت تدوین چهارچوب نظری انتخاب گردید. در مرحله بعد 100 ضرب المثل پرکاربرد و مصطلح در زبان روزمره انتخاب شد. شاخص هایی نیز جهت سنجش و دست هبندی ضرب المثل ها تعریف شد. شاخص هایی نظیر موضوع (امر / نهی / پند) دو وجهی بودن (خوب / بد)، تصویر ، شعر، طنز، شبانی / کشاورزی و... .در پایان جداول تنظیم شده از ضرب المثل ها تحلیل شده و نتایج آن هاگزارش گردید.

بررسی تأثیر سواد رسانه ای والدین در انتخاب بازی های رایانه ای برای کودکان 6 تا 11 سال شهرستان شوشتر
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم انسانی 1391
  طاهره عیدی زاده   محمد رضا رسولی

چکیده سواد رسانه ای از دیدگاه کارشناسان آمیزه ای از تکنیک های استفاده موثر از رسانه ها و کسب دانش و بینش برای تشخیص اهداف و برنامه های رسانه ها از یکدیگر است. به زبان ساده، سواد رسانه ای مثل یک رژیم غذایی است که هوشمندانه مراقب است که چه موادی مناسب سهتند و جه موادی مضر. از آنجایی که امروزه بخش بزرگی از اوقات فراغت کودکان صرف انجام بازی های رایانه ای می شود و همچنین بازی هایی که در بازار وجود دارند، همه برای کودکان مناسب و مفید نیستند، لازم است که والدین از سواد رسانه ای لازم برای انتخاب بازی های متناسب با سن و روحیات کودکان خود بهره مند باشند و سواد تشخیص بازی های نامناسب از بازیهای مفید و مثبت را داشته باشند تا کودکان بررسی نشده و غیر اصولی در تعامل با بازیها قرار نگیرند. این پژوهش قصد دارد تا سواد رسانه ای والدین کودکان ابتدایی در شهرستان شوشتر را مورد بررسی قرار دهد، روش این پژوهش پیمایشی و ابزار آن پرسشنامه محقق ساخته است. کلملات کلیدی: سواد رسانه ای، بازی های رایانه ای بیان مسئله یکی از اقشاری که گاهی به صورت کاملا کنترل نشده و یا به عبارتی بدون محفاظت در معرض این تغییرات قرار دارند کودکان هستند. و والدین به عنوان سپر دفاعی مسئولیت فیلترینگ و کنترل و بررسی محصولات الکترونیکی که در اختیار کودکان قرار می گیرد را به عهده دارند. گاهی به نظر می رسد والدین در جامعه ما دقت لازم را برای تهیه بازی ها و فیلم های مناسب برای کودکان به خرج نمی دهند، بعضی از بازی های موجود در بازار سرشار از صحنه های خشونت بار است و گاهی حتی بازی های توسط تولید کنندگان مغرض غربی در بازار داخلی منتشر شده است که با فرهنگ بومی ما در تضاد مطلق قرار دارند. سوال اصلی این تحقیق این است که در شرایط موجود آیا والدین از سواد رسانه ای لازم برای تهیه بازی های رایانه ای مناسب برای کودکان خود بهره مند هستند؟ و آیا آنها کنترل و بررسی لازم را در هنگام تهیه بازی ها انجام می دهند تا بازی های غیر سالم و زیان آور به راحتی در اختیار کودکان قرار نگیرد یا خیر؟ اهمیت و ضرورت انجام تحقیق با توجه به اینکه کودکان آینده سازان جامعه محسوب می شوند و بخش بزرگی از باورها، اعتقادات و دانسته های بزرگسالی آنها در سنین کودکی در ذهن آنها شکل می گیرد. در ضمن علاوه بر محیط و خانواده قسمت عمده ای از این یادگیری ها از طریق رسانه ها و گاهی بازی های رایانه ای به آنها منقل می شود، لازم است که در مورد قرار گرفتن آنها در معرض مواد و تولیدات رسانه ای توجه ویژه ای مبذول شود. اما به نظر می رسد خانواده ها توجه و دقت لازم را در این زمینه انجام نمی دهند و گاهی فیلم ها و بازی های غیر اخلاقی و سطحی و کاملا غیر متناسب با سن کودکان را در اختیار آنها قرار می دهند. والدین باید از سواد رسانه ای خاصی برای گزینش و انتخاب بازی های مناسب برای کودکانشان بهره مند باشند.این تحقیق بر آن است که سواد رسانه ای والدین شهرستان شوشتر را در انتخاب بازی های رایانه ای برای کودکانشان مورد بررسی قرار دهد.

تحلیل محتوای اخبار شبکهآینس آذربایجان در مورد مسائل ایران درحوزه جنگ نرم رسانه ای
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی 1391
  رباب کریمی دستگیری   محمد رضا رسولی

تحقیق حاضر با عنوان تحلیل محتوای اخبار شبکه آینس در مورد مسائل ایران ازنگاه جنگ نرم رسانه ای به بررسی اخبار شبکه آینس در طول یک ماه از(21تیر تا 21 مرداد) سال 1391 می پردازد. هدف اصلی تحقیق بررسی محتوای اخبار شبکه آینس از نگاه جنگ نرم رسانه ای ودستیابی به نگرش ها، باورها و طرز تلقی شبکه آینس پیرامون پدیده ها و اتفاقات ورخدادهای سیاسی، اقتصادی، نظامی، دینی و فرهنگی ایران می باشد. در این پژوهش از روش های تحلیل محتوا و اسنادی استفاده شده است. نمونه مورد نظر برای تحلیل اخبار، اخبار ساعت 21 شبکه مذکور دریک ماه معین شده می باشد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار اس پی اس اس استفاده شده است.یافته های تحقیق نشان می دهد که شبکه آینس 49 مطلب در مورد جمهوری اسلامی ایران در طول دوره مورد بررسی، پخش کرده است. بر مبنای نتایج و آمار به دست آمده مشخص شد که در شبکه آینس هر دو ارزش برخورد و شهرت با 8/38 درصد سهم یکسانی از ارزشهای خبری را به خود اختصاص داده اند.و از موضوعات خبری مهم که شبکه آینس به آنها توجه ویژه داشته ،عناوین سیاسی و نظامی بوده است که هرکدام در 15 خبر و با 6/30 درصد منتشر شده اند. همچنین نتایج نشان داده است که شبکه آینس نسبت به رویدادهای ایران به فضاسازی خبری روی آورده است این شبکه در 12 خبر اقدامات ایران را مخالف موازین بین المللی شمرده است .و با عناوینی مثل ابراز ناامیدی از مذاکرات و بی نتیجه بودن آنها و دولت درگیر اختلافات سیاسی واقتصادی و نظامی خارجی است و عدم همکاری مناسب بادولتهای خارجی و دولت ناکارامد است به نکات منفی در ایران اشاره کرده است. در ارتباط با جانبدارانه عمل کردن شبکه مذکور در مورد رویدادهای ایران است، با توجه به یافته های آماری، 46.9 درصد از اخبار شبکه آینس در مورد ایران جهت گیری منفی داشته است و همچنین 42.9 درصد از اخبار نیز جانبداری منفی بوده است. در مورد موضوعات به روز با توجه به یافته ها این شبکه بازداشت دو شاعر آذربایجانی در ایران را با پخش 15 خبر با 30.6 در صد در اولویت قرار داده است. کلید واژه ها: جنگ نرم، جنگ رسانه ای، شبکه آینس، محتوای اخبار، مولفه های جنگ نرم، افکار عمومی، برجسته سازی

تحلیل جامعه شناختی تئاتر و جایگاه آن در میان رسانه های جمعی ایران
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم اجتماعی 1390
  منا رجبیه فرد   تژا میر فخرایی

در این پژوهش قصد بر آن بود تا دیدی تحلیلی نسبت به تئاتر از جنبه ارتباطی و اجتماعی داشته باشیم. هم چنین در این راستا این مسئله را در نظر گرفتیم که جایگاه تئاتر در میان رسانه های جمعی ایران به چه صورت است. از این رو با بررسی جامعه شناختی تئاتر، اثرات اجتماعی تئاتر و تعامل آن با جامعه، نوع ارتباط و فرایند ارتباطی آن را به صورتی دو سویه تحلیل کردیم. هم چنین به نوع کارکرد تئاتر صحنه ای و اجرای نمایش در تلویزیون و رادیو پرداخته شده است که ببینیم آیا اجرای نمایش در این رسانه ها کمکی برای کشاندن بیشتر مخاطب به دیدن تئاتر می کنند و تاثیری در این زمینه دارند. از این رو در این پژوهش با چند سوال عمده روبرو بودیم : آیا تئاتر ماهیتاً رسانه ای ارتباطی و اجتماعی است؟، تئاتر صحنه ای نسبت به روابط فردی و رسانه ای چه ویژگی هایی را در بر دارد؟، کارکرد سبک های به وجود آمده با توجه به رسانه های جدید و اقتباس آنان از متن ها نمایشنامه های صحنه ای، چه ویژگی هایی را در رابطه با مخاطب دارند؟ و در آخر اینکه جایگاه تئاتر در میان رسانه های ایران چگونه است و آیا از جایگاه خوبی برخوردار می باشد؟ . در این جا با توجه به سوال های مطرح که از دل آنان سوال بیشتری برای انجام مصاحبه به صورت بازتر صورت گرفت، تلاش شد تا به صورتی اکتشافی به تحلیل و بررسی این زمینه پرداخته شود. از این رو روش تحقیق مورد استفاده برای تبیین مطالب و اهداف پژوهش، روش کتابخانه ای است و برای عینیت بخشیدن به مطالب گردآوری شده از تکنیک مصاحبه عمیق (کیفی) بهره گرفته شد. جامعه مورد بررسی پژوهش رااستادان و هنرمندان تئاتر و هم چنین استادان و کارشناسان علوم ارتباطات در بر می گیرند. در کل با بررسی ها، گفت و گوها و تحلیل هایی که صورت گرفت به این نتیجه رسیدیم که تئاتر پدیده ای است با ماهیت ارتباطی و اجتماعی که بهره مند از عناصر ارتباط و کارکردهای ارتباطی است. هم چنین از نظر جامعه شناختی جایگاهی بسیار مهم را داراست. عنصر انسان، بخشی جداناپذیر از تئاتر است و همین امر تاثیرهای عمیق و ویژگی خاص تئاتر را برای ما خاطر نشان می سازد. تئاتر قابل مقایسه با دیگر رسانه ها نیست. تئاتر اولین رسانه زنده و گروهی است که فراتر از یک رسانه عمل می کند و قبل از آن یک هنر است با قابلیت های متعدد و متفاوت. از این جهت تئاتر در زمره ارتباطی قرار می گیرد که از طریق آن ذهنی بر ذهن دیگر تاثیر می گذارد و به همین خاطر عمق و ماندگاری پیام دریافتی از آن بیشتر است. تئاتر قطعاً تاثیر بسزایی در زندگی اجتماعی انسان ها داراست اما متاسفانه این جایگاه در جامعه ما بسیار ناچیز است. با نگاهی که به کارکردهای تئاتر تلویزیونی و نمایش رادیویی در ایران داشتیم، با این موضوع مواجه شدیم که با ضعف ها و کمبودهایی در این زمینه برای تهیه متن و اجرای تلویزیونی و رادیویی روبرو هستیم. از اینرو این رسانه ها نتوانستند گوشه ای از نقش خود را برای جلب و جذب مخاطب در سطحی شایسته به عهده گیرند. هم چنین در نتیجه این پژوهش این دیدگاه بوجود آمد که اجرای تئاتر در سایر رسانه ها نمی تواند همان تئاتر باشد و همان تاثیرها را بدنبال داشته باشد و هیچگاه هم اینگونه نخواهد بود. ممکن است اجرای نمایش در رادیو و یا حتی در تلویزیون تداعی کننده تئاتر برای مخاطب باشد اما دیگر تئاتر به معنای واقعی آن نیست. بلکه فقط این رسانه ها می توانند نقش کوچکی را بعنوان ابزار تبلیغی و تشویقی برای تئاتر ایفا کنند. در ایران اگر رسانه های نوین آزادی بیشتری در انتخاب آثار و با تنوع بیشتری، هم از لحاظ کیفی و هم از لحاظ کمی داشته باشند شاید اجرای نمایش در این دست رسانه ها بتوانند مخاطب را بیشتر نسبت به تئاتر آگاه و علاقمند سازند و در این صورت شاید بتوان این فرهنگ را در میان مخاطبان جا انداخت. امااینطور که به نظر می آید تا این دیدگاه بسیار فاصله هست و عمیقاً باید در جامعه برای مخاطب تئاتر فرهنگ سازی هایی صورت گیرد.