نام پژوهشگر: علی نجات لرستانی

اندازه گیری و تحلیل میزان ارتعاش دست و بازوی اپراتور در تراکتورهای یونیورسال 650، مسی فرگوسن 285 و 299 در شرایط مختلف کاری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده کشاورزی 1391
  محسن فریدونی   حکمت ربانی

از آنجاییکه انسان سالم محور توسعه پایدار در هر جامعه است، و موضوع ایمنی و بهداشت کار از اهمیت ویژه ای برخوردار است، بنابراین انجام بررسی و تحقیق در خصوص ریسک های موجود حین کار به منظور شناسایی خطرات و ارائه راهکار جهت حذف آنها ضروری می باشد. در این تحقیق، هدف مقایسه اثر تغییر دور موتور، و تغییر نوع زمین بر ارتعاشات وارده بر راننده در هر یک از مجموعه های تراکتور و ادوات مورد بررسی می باشد. در این تحقیق تراکتورهای یونیورسال 650 ، مسی فرگوسن 285 و 299 به همراه گاوآهن سه خیش و دیسک کششی بکار گرفته شدند و ارتعاش موثر بر دست و بازوی راننده در دورهای موتور 1300، 1500 و 1700 دور در دقیقه، و در زمین های شخم خورده و شخم نخورده، با استفاده از یک دستگاه ارتعاش سنج اندازه گیری شد و پس از تحلیل آماری، مشخص گردید اختلاف ارتعاشات وارده دست و بازوی راننده در تراکتورهای مورد آزمایش و همچنین دورهای مختلف موتور معنی دار می باشد بطوریکه در شرایط یکسان، کمترین ارتعاشات وارد بر راننده به ترتیب توسط تراکتور مسی فرگوسن285 ، مسی فرگوسن299 و یونیورسال650 رخ می دهد و در کار با دیسک، ارتعاشات کمتری نسبت به گاوآهن به راننده وارد می شود و اثر دور موتور در ارتعاشات وارده نسبت به نوع زمین بیشتر بوده و با افزایش دور موتور، میزان ارتعاش وارد بر راننده نیز افزایش یافته است.

بررسی و تحلیل عوامل موثر بر میزان گازهای خروجی و دمای روغن در تراکتورهای مختلف به روش های آماری و هوش مصنوعی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده کشاورزی 1391
  رشید غلامی   علی نجات لرستانی

هدف از این تحقیق بررسی اثر نوع تراکتور و ادوات متصل به آن بر میزان گازهای خروجی و دمای روغن موتور در حین انجام عملیات مختلف بود. تراکتورهای مسی فرگوسن 285 ، رومانی 650 و گلدونی و همچنین ادوات، بذرپاش گریز از مرکز، گاوآهن برگرداندار، کولتیواتور، روتیواتور، سم پاش بوم دار پشت تراکتوری و گاوآهن چیزل مورد بررسی قرار گرفتند. میزان گازهای خروجی و دمای روغن با استفاده از دستگاه تست پنج گاز (fga 4100) با قابلیت اندازه گیری گازهای hc، co،co2، o2، no و دمای روغن موتور اندازه گیری و ثبت گردید. داده های تجربی به دست آمده با استفاده از نرم فزارهای آماری و هوش مصنوعی (شبکه عصبی و سیستم فازی-عصبی) مورد آنالیز و بررسی قرار گرفت. بعد از انجام آزمایشات و آنالیز داده ها نتایج نشان دهنده معنی دار بودن اثر نوع ادوات مورد استفاده بر میزان گازهایno ,o2 ,co2 ,co ,hcو اثر نوع تراکتور بر میزان گازهای no ,o2 ,co2 ,hcبود. نتایج حاصل از آنالیز داده ها با استفاده از نرم افزار های هوش مصنوعی نشان دهنده دقت بالا و اعتماد پذیری بالای این نرم افزارها در پیش بینی نتایج بود، به نحوی که نتایج حاصل از این نرم افزارها ضریب همبستگی بالا و خطای پائین را نشان داد.

بررسی و تحلیل آلایندگی صوتی تراکتورهای مختلف به روش های آماری و هوش مصنوعی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی 1391
  فرزاد جلیلیان تبار   علی نجات لرستانی

ورود تراکتورها و ماشین های کشاورزی به مزرعه مشکلات بسیاری را در ارتباط با ایمنی و سلامت شغلی حاصل از کار این دستگاه ها برای کاربران آنها و نیز کارگران مشغول به کار در مزرعه به وجود آورده است که از آن جمله می توان به سر و صدای حاصل از کار این ادوات اشاره نمود. مهم ترین آثار نامطلوب سروصدا بر روی انسان ، مواردی مانند افت شنوایی دایم و موقت، اثر روی سیستم بینایی، اثر بر سیستم تعادلی بدن (ایجاد حالت های گیجی، تهوع و اختلال در راه رفتن)، ایجاد ناراحتی های عصبی، ایجاد ناراحتی های روانی و کاهش بازده کار می باشد. از اینرو ضرورت بررسی میزان سروصدای ماشین های کشاورزی امری اجتناب ناپذیر به نظر می رسد. در این تحقیق، نویز حاصل از سه نوع تراکتور رایج در ایران (mf285، u650 و otm930) در دو موقعیت راننده و ناظر بررسی گردید. دلیل انتخاب این تراکتورها، رایج بودن در ایران و بدون کابین بودن آنها است. همچنین سطح صدای این تراکتورها در زمان کار با هشت نوع وسیله کشاورزی (گاو آهن برگرداندار، گاو آهن چیزل، خاک همزن، هرس بشقابی، نهرکن، کولتیواتور مزرعه، دانه پاش پران و سمپاش پشت تراکتوری بوم دار) اندازه گیری شد. در مورد تراکتور otm930 ادوات مطالعه شده شامل خاک همزن، گاو آهن برگرداندار و تریلر بود. آزمایشات در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی کرمانشاه و به صورت اسپلیت پلات با طرح پایه ی بلوک های کامل تصادفی با آزمایش فاکتوریل با تیمارهای نوع تراکتور در سه سطح، هشت سطح ادوات و با سه تکرار اجرا شد. برای انجام آزمون های لازم، محل آزمون بر اساس استانداردهای مربوطه مهیا گردید. با استفاده از داده های به دست آمده زمان مجاز کار با این تراکتورها و ادوات مختلف مشخص گردید. همچنین مدل های شبکه عصبی مصنوعی و anfis برای پیش بینی سطح صدای این تراکتورها ایجاد گردید. بر اساس داده های به دست آمده مشخص گردید که سطح صدای تراکتورهای مذکور در زمان کار با ادوات ذکر شده بیش از حد مجاز (db(a)85) است. بر اساس نتایج آزمون چند دامنه ای دانکن بیشترین سطوح صدا در هر دو نوع تراکتور mf285 و u650 و در موقعیت راننده مربوط به گاو آهن چیزل (db(a) 46/93) و خاک همزن (به ترتیب db(a) 15/92) بود. همچنین مشخص گردید که میزان ساعات مجاز کار با اغلب ادوات و هر دو نوع تراکتورmf285 و u650 (در موقعیت راننده) کمتر از 3 ساعت می باشد. در تراکتور otm930 بیشترین سطح صدا در موقعیت راننده مربوط به خاک همزن و برابر با db(a) 7/94 بود. مقادیر r2 و sse به دست آمده برای مدل شبکه عصبی و مدل anfis ارائه شده به ترتیب برابر با 89/0 و 04/188، 917/0و 11/76 بود. این مقادیر به دست آمده برای مدل های ارائه شده نشان دهنده توانایی خوب آنها برای پیش بینی سطح صدا می باشد.

تحلیل و ارزیابی ارگونومی تراکتورهای mf399 ، mf285 و u650 به کمک نرم افزار کتیا و ارائه شرایط بهینه کاری اپراتور
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده کشاورزی 1391
  علی بهزادی   حکمت ربانی

در بخش اول این تحقیق، پوسچر (وضع قرارگیری) رانندگان حین رانندگی با تراکتورها در دو حالت رانندگی رو به جلو و رو به عقب مورد ارزیابی قرار می گیرد. بدین منظور، وضعیت قرارگیری رانندگان در نرم افزار کتیا شبیه سازی شده و تست استاندارد rula بر روی آنها انجام گرفت. امتیاز هریک از اندام رانندگان در دو حالت رانندگی محاسبه و یک امتیاز نهایی که معرف میزان مخاطرات عضلانی- اسکلتی می باشد، برای آنها ارائه شد. در بخشی دیگر از این تحقیق، یکی دیگر از پارامترهای ارگونومی؛ ارتعاش وارد بر رانندگان و پارامترهای وابسته به آن نظیر شاخص a(8) و حداکثر زمان رانندگی محاسبه و ارزیابی شد. با استفاده از دستگاه ارتعاش سنج مدل sv100 ساخت ژاپن، ارتعاش وارد بر سه راننده با وزن های مختلف در شرایط مختلف رانندگی اندازه گیری شد. تیمارهای در نظر گرفته شده برای انجام این قسمت از تحقیق عبارت بودند از: نوع تراکتور، وزن راننده (58، 69 و kg81)، دور موتور (1200، 1800 و rpm 2200) و دنده حرکت تراکتور (حالت درجا، دنده 3 سبک و دنده عقب)؛ که تأثیر هر یک از این پارامترها بر ارتعاش وارد بر راننده مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از تجزیه واریانس مقادیر بدست آمده نشان داد که نوع تراکتور، راننده، دنده، دور موتور و تأثیر متقابل تراکتور × دنده اثر معنی داری در سطح 1% بر میزان مقادیر شتاب rms وارد بر راننده دارد. به موازات داده برداری در آزمایش اندازه گیری ارتعاش، میزان ضربان قلب این سه راننده نیز با استفاده از دستگاه نبض سنج مدل beurer pm45 ساخت کشور آلمان اندازه گیری شد. متغیرهای در نظر گرفته شده برای این آزمون عبارت بودند از: سن رانندگان، نوع تراکتور و دنده حرکت تراکتور. در این آزمون نیز تاثیر هریک از این متغیرها بر مقادیر ضربان قلب رانندگان مشخص شد.

بررسی اثر رطوبت بر خواص بیوفیزیکی و مکانیکی و تعیین خواص شیمیایی دانه آفتابگردان ارقام قابل کشت در استان کرمانشاه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده کشاورزی 1392
  ایوب بگوند   علی نجات لرستانی

چکیده در این تحقیق خواص شیمیایی رقم های قابل کشت آفتابگردان در استان کرمانشاه تعیین و صفات بیوفیزیکی و مکانیکی در محتوای رطوبتی 7 تا 30 درصد ( بر پایه خشک) مورد ارزیابی قرار گرفت. برای صفات بیوفیزیکی طول (l)، عرض(w)، ضخامت(t)، وزن هزار دانه(m_1000)، قطر هندسی(d_g)، قطر حسابی (d_a)، سطح رویه (s_1) و(s_2)، سطوح تصویر در ابعاد، طول (a_l)، عرض(a_w)، ضخامت(a_t)، زاویه استقرار استاتیکی(s_st)، ضریب اصطکاک روی سطوح چوب (?_w)، ششه (?_g)، ورق گالوانیزه(?_vr)، ضریب استقرار دینامیکی(s_dy)، جرم مخصوص توده(?_b) وضریب کرویت(?_1) و (?_2) تحت اثر فاکتور رطوبت ورقم؛ برای صفات تخلخل (?_1) و (?_2) و جرم مخصوص حقیقی(?_t2) فقط اثر فاکتور رقم اختلاف معنی داری (01/0p<) مشاهده شد و برای جرم مخصوص حقیقی (?_t1)، برای هیچ یک از فاکتورهای رقم و رطوبت اختلاف معنی دار مشاهده نشد. اثرات متقابل رطوبت و رقم برای تمام صفات به جز ابعاد عرض، ضخامت وضریب کرویت(?_1) معنی دار (05/0p<) رویت گردید. بررسی مقایسه میانگین اثرات سطوح مختلف رطوبت بر روی ارقام مورد بررسی نشان داد که برای صفت طول،رقم سنقری؛ در صفت وزن هزار دانه، سطوح تصویرطول (a_l)، عرض(a_w)، ضخامت(a_t)، زاویه استقرار استاتیکی(s_st)، ضریب اصطکاک روی سطوح چوب (?_w)، ششه (?_g)،ورق گالوانیزه(?_vr)، ضریب استقرار دینامیکی(s_dy)، سه رقم مورد بررسی(محلی سنقری، shf و فرخ)؛ صفات قطر هندسی(d_g)، قطر حسابی (d_a) و سطح رویه (s_1) و(s_2)، جرم مخصوص توده(?_b) و ضریب کرویت(?_2) رقم سنقری و shf در سطوح مختلف رطوبت اختلاف معنی داری وجود دارد و برای اکثریت صفات با افزایش رطوبت روند روبه افزایشی مشاهده شد. برای صفات بیومکانیکی شامل نیروی ماکزیمم (f_max)، تغییر شکل تا نقطه گسیختگی (dl_break) و نیروی گسیختگی(f_break) تحت اثر فاکتورهای رطوبت، رقم و بُعد بارگذاری و اثرات متقابل این فاکتورها اختلاف معنی دار(05/0p<) و برای صفت انرژی مصرفی تا نقطه گسیختگی (w_break) اثرات متقابل رطوبت و بُعد بارگذاری معنی دار(05/0p<) مشاهده شد. بررسی مقایسه میانگین اثرات سطوح مختلف رطوبت و بُعد بارگذاری بر روی سه رقم مورد بررسی آفتابگردان برای صفت نیروی ماکزیمم (f_max)، تغییر شکل تا نقطه گسیختگی (dl_break) و نیروی گسیختگی(f_break) معنی دار گزارش گردید. به شکلی که بیشترین مقدار نیرو و تغییر شکل در رطوبت 20% و بُعد بارگذاری (d_z) و بیشترین مقدار نیروی گسیختگی در رطوبت 7% و بُعد بارگذاری (d_y) و بیشترین مقدار انرژی در بُعد بارگذاری(d_z) مشاهده گردید. با تعیین خواص شیمیایی(پروتئین و چربی) برای قسمت های مختلف پوست، دانه کامل و مغز سه رقم بیشترین مقدار پروتئین در مغز رقم فرخ، پوست shf و دانه کامل رقم shf؛ بیشترین مقدارچربی در مغز shf، پوست رقم محلی سنقری و دانه کامل shf مشاهده گردید

بررسی اثر دما و رطوبت بر خواص فیزیکی، مکانیکی و تعیین خواص شیمیایی قارچ خوراکی دکمه ای
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی 1392
  فخرالدین کاکایی   علی نجات لرستانی

چکیده اهمیت تجاری قارچ دکمه‏ای سفید (agaricus bisporus) از یک سو و دشواری‏های نگهداری آن از سوی دیگر، موجب شده است که تحقیقات در این نوع قارچ از جذابیت بالایی برخوردار باشد. در این پژوهش، اثر دما و رطوبت بر خواص فیزیکی، مکانیکی و شیمیایی قارچ خوراکی دکمه‏ای مورد بررسی قرار گرفت. خصوصیات فیزیکی اندازه گیری شده در این آزمایش شامل طول، عرض، ارتفاع، وزن، حجم، سطح تصویر و چگالی می باشد. همچنین ضریب اصطکاک استاتیکی بر روی سه سطح چوب، شیشه و گالوانیزه اندازه¬گیری شد. خصوصیات مکانیکی اندازه گیری شده نیز، شامل آزمون فشار، آزمون نفوذ، نیروی¬برشی، نیروی شکست، مدول الاستیسیته و تغییر شکل می باشد. خصوصیات شیمیایی قارچ دکمه ای از جمله مقدار پروتئین و چربی نیز اندازه¬گیری شد. نتایج بدست آمده از این تحقیق نشان داد که با افزایش رطوبت و کاهش دما مقادیر صفات خواص فیزیکی افزایش و با کاهش رطوبت این مقادیر کاهش یافت. همچنین با کاهش مقدار رطوبت و افزایش دما مقادیر صفات فیزیکی نیز کاهش یافت. همچنین مقادیر ضریب اصطکاک استاتیکی نیز بر روی سطوح چوب، ورق¬گالوانیزه و شیشه به ترتیب 45%، 38% و 36% بدست آمد. همچنین با افزایش مقدار رطوبت و کاهش دما مقدار نیروی شکست، انرژی شکست و تغییر شکل کاهش ولی مدول الاستیسیته افزایش یافت و با کاهش رطوبت و افزایش دما مقادیر نیروی شکست، انرژی شکست و تغییر شکل افزایش ولی مدول الاستیسیته کاهش یافت. کلید واژه: قارچ دکمه ای، خواص فیزیکی، خواص مکانیکی، دما، رطوبت

بررسی تأثیر استفاده از سوخت بیودیزل برروی برخی آلایندگی های تراکتور 285-mf
پایان نامه دانشگاه رازی - کرمانشاه - دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی 1393
  صابر حقیقی   حکمت ربانی

این تحقیق به منظور بررسی اثر سوخت بیودیزل بر روی برخی آلایندگی های موتور تراکتور mf-285 انجام شد. به این منظور برای مقایسه و تاثیر استفاده از سوخت بیودیزل، از 6 نوع سوخت با درصدهای 0، 2، 4، 6، 8 و 10 درصد و نیز از سه دور موتور 800، 900 و 1000 دور در دقیقه و دو جاده آسفالت و زراعی استفاده شد. همچنین برای تاثیر استفاده از ادوات نیز از تریلر دو چرخ استفاده شد. آلاینده های مورد بررسی شامل مونوکسید کربن (co)، دی اکسیدکربن (co2)، هیدروکربن های نسوخته (uhc) و اکسیدهای نیتروژن (nox) بودند. این تحقیق در قالب بلوک کاملا تصادفی با آزمایش فاکتوریل انجام شد. تحلیل داده ها به کمک نرم افزار spss و در غالب بلوک کاملاً تصادفی با آزمایش فاکتوریل انجام گرفت. آنالیز داده ها نشان داد که تغییرات مونوکسید کربن و هیدروکربن های نسوخته دارای رابطه معناداری با سوخت، سرعت و جاده در سطح 5 درصد و با ادوات در سطح 1 درصد می باشد. بررسی نتایج نشان داد که تغییرات دی اکسید کربن نیز با سوخت وسرعت در سطح 5 درصد و با جاده و ادوات در سطح 1 درصد دارای رابطه معناداری می باشد. همچنین نتایج نشان داد که تغییرات اکسیدهای نیتروژن با سوخت، سرعت، جاده و ادوات در سطح 5 درصد دارای رابطه معناداری می باشد.

طراحی، ساخت و ارزیابی خشک کن هیبریدی برای گیاهان دارویی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده کشاورزی 1393
  حامد کرمی   علی نجات لرستانی

با توجه به اتمام سوخت های فسیلی در آینده نزدیک که امروزه منابع اصلی تامین انرژی هستند، باعث شده تا استفاده از انرژی های تجدید شونده مانند انرژی خورشیدی افزایش یابد. سبزیجات و به خصوص سبزیجات برگی با داشتن رطوبت بالا و بافت لطیف نسبت به فرآیند خشک کردن حساس بوده و خشک کردن آن ها با دمای بالا در خشک کن های صنعتی موجب از دست دادن رنگ و طعم آن ها شده و خشک کردن با روش های سنتی نیز باعث آلودگی و اتلاف محصول می شود. خشک کن هیبریدی طراحی شده در این مطالعه از نوع پخشی همرفت اجباری بوده و دارای ظرفیت 5 کیلوگرم سبزی تازه برای خشک کردن در 4 الی 5 ساعت تابستانی است. در محاسبات خشک کن از مقادیر انرژی تابشی و ارقام هواشناسی شهرکرمانشاه استفاده شد. رطوبت اولیه سبزیجات برگی 80% تا 85% می باشد که باید به رطوبت نهایی 12% برسد. برای جابجایی هوا در داخل خشک کن از یک فن کوچک که انرژی خود را از برق تولید شده توسط یک سلول خورشیدی می گیرد، استفاده شده است. برای گرم کردن هوا از جمع کننده صفحه تخت پره دار با مساحت مفید 2m 98/0 استفاده شد. محفظه خشک کن دارای دو سینی هر یک به ابعاد 2m 25/0× 9/0 است. از ویژگی های این خشک کن تولید برق مورد نیاز خود از طریق یک سلول خورشیدی و همچنین دارا بودن یک جعبه-کنترلر اتوماتیک با خصوصیات بسیار بالا از جمله تنظیم دور فن و کنترل هیتر می باشد. در ارزیابی خشک کن که در خرداد و تیرماه سال 1393 انجام شد، از دو گیاه آویشن و باد رنج بویه استفاده شده ونتایج با خشک شدن به روش سنتی و آون مقایسه شد. مشاهده شد روند خشک شدن در این خشک کن حدود 6 برابر سریع تر از خشک کردن به روش سنتی و آون می باشد. میانگین افزایش دمای هوا داخل محفظه در چهار آزمایشی که در طول روز برگزار شد برابر ?c 5/17 است. همچنین میانگین بازده روزانه جمع کننده برابر 36% بود و برای آزمایش های که از انرژی حرارتی هیتر استفاده شد حدود 28% بود. براساس نتایج مقدار عصاره گیاهی به دست آمده از نمونه های خشک حدود 40-50% نسبت به دو روش دیگر افزایش بازده داشت و خشک کن توانست 24 نوع از ترکیبات فرار گیاه آویشن را حفظ کند.

تعیین ارقام سیب زمینی با استفاده از روش پردازش تصویر و شبکه عصبی مصنوعی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده کشاورزی 1393
  علی حسینی اطهر   جعفر امیری پریان

تشخیص ارقام محصولات کشاورزی، به منظور خودکار سازی فرآیندهای پس از برداشت در اغلب کارخانجات انجام می¬شود که این کار با استفاده از بازرسی دستی و بصری بسیار وقت گیر و دارای خطا می¬باشد. در نتیجه تکنولوژی ماشین بینایی به عنوان روشی جدید و غیر مخرب می¬تواند برای استخراج ویژگی¬های مورفولوژی، رنگ و بافت به کار برده شود. هدف از انجام این پژوهش شناسایی ارقام سیب زمینی با استفاده از این ویژگی¬ها به کمک پردازش تصویر و شبکه¬های عصبی مصنوعی می¬باشد. برای تشخیص ارقام سیب زمینی ده رقم سیب زمینی به نام¬های آگریا، مارفونا، جلی، آرندا، راموس، بامبا، سانتا، گرانولا، اسپریت و میلوا تهیه شدند. در نهایت 16 ویژگی مورفولوژی، 24 ویژگی رنگی و120 ویژگی بافتی از این تصاویر استخراج شد. شناسایی ارقام با استفاده از شبکه عصبی پس انتشار انجام گرفت. نتایج بدست آمده از این پژوهش نشان داد که میانگین دقت طبقه بندی برای ویژگی¬های مورفولوژی 88/09% ، برای ویژگی¬های رنگی27/61% و برای ویژگی¬های بافتی(سطح خاکستری سبز) 24/28% برای شبکه یک لایه بدست آمد. همچنین میانگین دقت طبقه¬بندی برای ویژگی¬های مورفولوژی، رنگی و بافتی (سطح خاکستری سبز) برای شبکه دو لایه به ترتیب عبارت بودند از: 86/19%، 39/04%، 28/57%. نتایج نشان داد که پارامتر موثر برای طبقه بندی ارقام سیب زمینی ویژگی¬های مورفولوژی می باشد.

آنالیز انرژی و اکسرژی خشک شدن موز با استفاده از خشک کن هیبریدی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده کشاورزی 1394
  میثم زارعی   علی نجات لرستانی

خشک کردن یکی از بهترین روش های حفظ محصولات کشاورزی به شمار می رود. مصرف انرژی در صنعت خشک کردن موجب شده است که خشک کردن، یک عمل با مصرف انرژی زیاد باشد. در این پژوهش، مدل سازی سینتیک خشک شدن موز به وسیله ی خشک کن هیبریدی و آنالیز انرژی و اکسرژی خشک شدن این میوه انجام گرفت. آزمایشات در سه سرعت هوای 1، 5/1 و 2 متر بر ثانیه و سه دمای هوای 60، 70 و 80 درجه ی سلسیوس با ضخامت 5 میلی متر انجام گرفت. طرح آزمایشی انتخاب شده، آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی بود. 8 مدل خشک شدن جهت رسیدن به بهترین مدل مورد آنالیز قرار گرفت. بر اساس شاخص های آماری، در تمامی شرایط آزمایشات، مدل آغباشلو و همکاران به عنوان بهترین مدل برگزیده شد. محدوده ی تغییرات انرژی فعال سازی بین 61/50 و 79/53 کیلوژول بر مول و ضریب پخش رطوبتی بین m2/s 9-10×52/6 و m2/s 9-10×20/9 بود. نتایج حاصل از تحلیل انرژی و اکسرژی نشان داد که بیشترین میزان مصرف انرژی و میزان اتلاف اکسرژی برای دمای 80 درجه ی سلسیوس و سرعت 2 متر بر ثانیه به ترتیب برابر 91/0 و 41/0 کیلو ژول بر ثانیه بوده، هم چنین کم ترین مقدار میزان مصرف انرژی و میزان اتلاف اکسرژی برای دمای 60 درجه ی سلسیوس و سرعت 1 متر بر ثانیه به ترتیب برابر 10/0 و 02/0 کیلو ژول بر ثانیه به دست آمد. بیشترین مقدار راندمان اکسرژی طی فرآیند خشک شدن در دمای 60 درجه ی سانتی گراد و سرعت هوای 1 متر بر ثانیه برابر 91% بوده و کم ترین مقدار آن در دمای 80 درجه ی سلسیوس و سرعت هوای 2 متر بر ثانیه برابر 3/0% بود.