نام پژوهشگر: مختار علی نیای اصل

تهیه و بررسی رادیوداروی ایندیوم-111 با مشتق پورفیرین هیدروکسیل بعنوان عوامل تصویر برداری جدید
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه زنجان - دانشکده علوم پایه 1391
  شفایق صادقی ملک مهیاری   مختار علی نیای اصل

رادیو دارو به منظور تشخیص و درمان بیماری ها از قبیل انواع سرطان ها و تومور ها در پزشکی هسته ای مورد استفاده قرار می گیرد. رادیو دارو های [111in]-tdmpp ، [111in]-tdhpp ، [111in]-thpp و [111in]-tpp، با استفاده از [111in]incl3 و به ترتیب با استفاده از پورفیرین های (5 ،10،15،20-تتراکیس (3و4- دی متوکسی فنیل)-پورفیرین)(tdmpp)، (5،10،15،20-تتراکیس(3و5-دی هیدروکسی فنیل)-پورفیرین)(tdhpp)، (5،10،15،20-تتراکیس (-4 هیدروکسی فنیل)-پورفیرین)(thpp) و (5،10،15،20-تترا فنیل پورفیرین)(tpph2) در دمای c°80 و به مدت 60 دقیقه سنتز شدند. برای مشاهده درصد نشاندارسازی یا به عبارتی برای اطمینان از کمپکس شدن فلز، از دستگاه rtlc و hplc استفاده می شود. پایداری کمپلکس ها در فرمولاسیون نهایی و سرم انسانی برای 24 ساعت بررسی و ضریب تقسیم((log p ترکیبات نشاندار محاسبه شد. پراکنش زیستی ترکیبات نشاندار در ارگان های حیاتی موش صحرایی وحشی با استفاده از مطالعات پراکنش بافتی و تصویربرداری spect تا 24 ساعت مورد مطالعه قرار گرفتند. مطالعه مقایسه ای بین ترکیبات نشاندار و کاتیون آزاد ایندیوم انجام شد و نقش گروه های آلی پورفیرین ها بر روی عملکرد آن ها مشخص شد. کمپلکس ها اساساً از طریق کلیه ها دفع شده و از آنجایی که جذب توسط کبد بسیار کم و دفع آن سریع می باشد، می تواند یک عامل سودمند در ردیابی و تصویربرداری از تومور قلمداد گردند.

تهیه و بررسی پراکنش رادیوداروی پورفیرین استخلاف شده با رادیوایزوتوپ ید-131 جهت مقاصد تشخیصی و درمانی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه زنجان - دانشکده علوم پایه 1391
  نسیم پیلتن   محمد میرزایی

اخیرا مشتقات پورفیرین توجه زیادی را به دلیل جذب بالای تومور، سمیت اندک و دفع سریع به عنوان رادیودارو، به صورت ترکیب نشاندار به خود جلب کرده اند. در این کار، نشاندارسازی ترکیب مزو- تتراکیس (پنتافلوئوروفنیل) به وسیله 131i رادیواکتیو را گزارش شد. ارزیابی بیولوژیکی ترکیب 131i-tfpp در موش مبتلا به تومور فیبروسارکوما، برای بررسی توانایی ترکیب به عنوان عامل تصویربرداری مطالعه شد. 131i-tfpp از طریق تشکیل حدواسط میزن هیمر، که به شدت با قرار گرفتن گروه های الکترون کشنده در موقعیت اورتو و پارا پایدار می شود، تهیه شد. چنین استخلاف هایی حلقه آروماتیک نسبت به جانشینی نوکلئوفیلی در موقعیت پارا فعال می کنند و موقعیت اورتو به دلیل برهم کنش های فضایی بالا کمتر در واکنش شرکت می کند. ضریب تقسیم برای ترکیب 98/1 محاسبه شد.( 98/1 log p=) توزیع بیولوژیکی ترکیب نشاندار در اندام های موش صحرایی وحشی سالم و موش صحرایی وحشی مبتلا به تومور فیبروسارکوما با بررسی مطالعات پراکنش زیستی و تصاویر spect تحقیق شد. این مطالعات، تجمع بالای ترکیب نشاندار 131i-tfpp در تومور فیبروسارکوما را نشان می دهد.