نام پژوهشگر: لیلا دهاقین

بررسی باکتری های پکتولیتیک بیماری زا در گیاهان زینتی استان های تهران، البرز و مرکزی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده کشاورزی 1390
  لیلا دهاقین   مسعود شمس بخش

گیاهان زینتی به علت کشت وسیع و شرایط مساعد رشد انواع بیمارگرها در گلخانه ها، همواره در معرض خطر هجوم عوامل بیماری زا می باشند. یکی از مهم ترین عوامل بیماری زایی که بازدهی تولید این محصولات را پایین آورده و کیفیت آن ها را کاهش می دهد، باکتری های عامل پوسیدگی نرم می باشند. این باکتری ها ریشه، غده، برگ و ساقه گیاهان زینتی را تحت تأثیر قرار داده و با تولید آنزیم های تجزیه کننده پکتین باعث متلاشی شدن و از بین رفتن این محصولات می شوند. به منظور شناسایی دقیق باکتری های پکتولیتیک بیماری زا در گیاهان زینتی استان های تهران، البرز و مرکزی، تعداد 57 جدایه از 12 میزبان مختلف تک لپه و دولپه جداسازی شدند و با استفاده از آزمون‍ های فنوتیپی، ژنوتیپی و بیماری زایی مورد بررسی قرار گرفتند. بر اساس مطالعات فنوتیپی، کلیه جدایه ها به عنوان pectobacterium carotovorum subsp. carotovorum (pcc) شناسایی شدند. با این وجود در این جدایه ها هتروژنی مشاهده شد و برخی از جدایه ها در بعضی از ویژگی ها با جدایه مرجع pcc-atcc 15713 اختلاف نشان دادند. به منظور اثبات تعلق این جدایه ها به زیرگونه pcc از آغازگرهای اختصاصی expccf/expccr وy1/y2 استفاده گردید. چهل و شش جدایه با استفاده از جفت آغازگر اختصاصی expccf/expccr قطعه قابل انتظار 550 جفت بازی و 11 جدایه دیگر، با آغازگرهایy2 /y1 قطعه 434 جفت بازی را تکثیر نمودند. در آزمون بیماری زایی، لکه های آبسوخته با هاله زرد رنگ، پنج تا هفت روز پس از مایه زنی روی برگ های آگلونما و دیفن باخیا ظاهر شدند. به علاوه، بیمارگر مجدداً از بافت های مایه زنی شده جدا گردید. بر اساس یافته های این تحقیق، میزبان های بنفشه افریقایی، قاشقی، پپرومیا، پیله آ، پلکترانتوس و کالانکوئه برای اولین بار از ایران گزارش می شوند و چهار میزبان پپرومیا (peperomia obtusifolia و p. caperata)، پیله آ (pilea cadierei) و پلکترانتوس (plectranthus australis) احتمالاً برای دنیا جدید می باشند. جهت بررسی تنوع ژنتیکی در جمعیت این بیمارگر، 26 جدایه pcc با توجه به نوع میزبان و پراکنش جغرافیایی به همراه دو جدایه از استان گیلان انتخاب شدند. تنوع ژنتیکی جدایه ها با استفاده از نشانگرهای rep-pcr و is50 صورت گرفت. هر دو روش rep-pcr و is50-pcr در دسته بندی کردن جدایه های pcc با محدودیت همراه بودند و قادر به تفکیک کامل جدایه ها بر اساس نوع میزبان یا منشأ جغرافیایی نبودند. این مطالعه اولین بررسی pcc با نشانگر is50 می باشد. نتایج این تحقیق سطح بسیار بالایی از تنوع ژنتیکی را میان جدایه های pcc بدست آمده از گیاهان زینتی نشان داد.