نام پژوهشگر: مریم صفری تلگرد

شرح مشکلات قصاید دیوان ظهیرالدین فاریابی (تا انتهای ردیف دال)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده علوم انسانی 1391
  مریم صفری تلگرد   زرین تاج واردی

ظهیر الدین ابوالفضل طاهربن محمد فاریابی، شاعر استاد و سخن سرای بلیغ پایان قرن ششم و از جمله قصیده سرایان و غزل گویان بزرگ است. سبک خاص او مبالغه در مدح است که آن را با وصف در آمیخته و همین ویژگی شعر او را از شعر شاعران دیگر متمایز ساخته است. تاکنون شرحی جامع و کامل از دشواری های دیوان او فراهم نشده است و به همین سبب این پایان نامه با هدف شرح و توضیح دشواری های مختلف قصاید دیوان ظهیرالدین فاریابی (تا انتهای ردیف دال) تدوین شده است تا فهم اشعار ظهیر برای مخاطبان آن آسان تر گردد. این پایان نامه به شیوه ی متن پژوهی، تحلیل و توصیف انجام و در هفت فصل تنظیم شده است: فصل اول با عنوان مقد?مه وکلیات، شامل اهداف، پیشینه و روش تحقیق است. فصل دوم در بردارنده اطلاعات مختصری درباره ی احوال و اوضاع عصر شاعر است. فصل سوم به معرفی نسخه های خطی دیوان شاعر اختصاص دارد. فصل چهارم نیز دربردارنده برجسته ترین ویژگی ها و خصوصیات شعر ظهیر است. فصل پنجم که مهم ترین بخش این پایان نامه است به شرح و توضیح مشکلات قصاید دیوان ظهیر (تا انتهای ردیف دال) اختصاص دارد. در این فصل، ابتدا به بررسی واژگان، اصطلاحات و نکات بلاغی پرداخته و سپس بیت به طور کامل شرح شده است. فصل ششم به نتیجه گیری و فصل هفتم به فهرست واژه ها و منابع اختصاص دارد. نتایج به دست آمده از این پایان نامه نشان داد که دشوارترین مرحله در تدوین این تحقیق ، اختلاط اشعار ظهیر با بود که جهت صحت بیشتر کار، ابیات الحاقی شمس یا ابیات نامشخص تحت عنوان « شمس طبسی » شاعری به نام قصاید الحاقی ذکر شده است. نکته ی قابل ذکر در مورد ظهیر، تاخت و تاز خیال مدیحه پرداز وی برای رسیدن به مضامین نو و تازه بوده و همین ویژگی از او شاعری خلاق و مبتکر ساخته است.