نام پژوهشگر: محمد رضا صاحب جمعی

بررسی فقهی و حقوقی ساخت و استفاده از وسایل کشتار جمعی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ارومیه - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  محمد رضا صاحب جمعی   رضا نیکخواه

چکیده اصطلاح «سلاح های کشتار جمعی» برای نخستین بار در 28 دسامبر 1937 در گزارش یک خبرنگار در روزنامه تایمز ابداع شد. عمدتاً سلاح های شیمیایی، بیولوژیک و هسته ای را سلاح های کشتار جمعی می دانند.در نظام حقوقی اسلام از واژه جهاد به جای جنگ استفاده شده است.با این بیان روشن می شود کهریشه بحث و بررسی از موضوع سلاح های کشتار جمعی را در فقه شیعه باید در زمره مبحث جهاد تتبّع و جست و جو کرد.آیت الله العظمی خامنه ای(مد ظله العالی)می فرماید:«ما کاربرد این سلاح ها را حرام، و تلاش برای مصونیت بخشیدن ابنای بشر از این بلای بزرگ را وظیفه همگان می دانیم.» تولید و نگهداری سلاح هسته ای از این نظر که سبب استفاده پیاپی از آن و افتادن در ورطه مسابقه تسلیحاتی می شود، مصداق قاعده سعی بر فساد و از نظر فقه شیعی ممنوع است.طبق قاعده وزر، تولید و استفاده از سلاح های اتمی که نه تنها یک نسل بلکه نسل های بعدی را هم از بین می برد، مجاز نیست.در کلیه مخاصمات مسلحانه، حق طرفین در انتخاب وسایل یا شیوه های مبارزه محدود است. استفاده از سلاح هایی که آسیب های غیر ضروری یا جراحات بیش از حد لزوم وارد نمایند، ممنوع است. تشخیص و تفکیک مبارزان و غیر مبارزان دارای ریشه های عرفی بسیار کهنی می باشد. اصل اساسی حاکم بر موضوع این است که نه جمعیت غیر نظامی و نه افراد غیر نظامی نباید هدف حملات قرار گیرند. برای معنای کشتار جمعی باید به ماده دوم کنوانسیون راجع به کشتار جمعی رجوع نمود. موضوع ساخت و استفاده از وسایل کشتار جمعی، سوای از مباحث فقهی و حقوقی، بیشتر ملاحظات سیاسی در آن دخیل می باشد. واژگان کلیدی : کشتار جمعی، جنگ، سلاح