به منظور بررسی تکثیر جنسی (بذر) و غیر جنسی (قلمه و کشت بافت) گیاه دارویی گون گزی ( گزانگبین) آزمایشی در طی سال های 1391 و 92 در دانشگاه فردوسی مشهد اجرا گردید. بذرهای این گونه دارای درصد جوانه زنی پایینی هستند، لذا برای رفع این مشکل از تیمارهای مختلف خراش دهی (اسید سولفوریک 98 %، آب داغ، کاغذ سمباده)، اسید جیبرلیک و چینه سرمایی استفاده شد. تکثیر غیر جنسی این گیاه از طریق قلمه چوب سخت و علفی و همچنین کشت بافت انجام شد. قلمه ها از رویشگاه های این گیاه تهیه و با تنظیم کننده های رشد، iba و naa در غلظت های مختلف تیمار شدند. آزمایش اول) به منظور پرآوری این گیاه، جوانه انتهایی در محیط کشت پایه ms حاوی بنزیل آمینوپورین (bap)، کاینتین (kin) و زآتین (ze) کشت شد. غلظت های 5/0، 1، 2 و 4 میلی گرم در لیتر به تنهایی و در تلفیق با 5/0 میلی گرم در لیتر نفتالین استیک اسید (naa) استفاده شد. آزمایش دوم: ریزنمونه های کوتیلدون و هیپوکوتیل از گیاهچه های استریل جهت باززایی مستقیم مورد استفاده قرار گرفتند. ریزنمونه ها در محیط کشت ms حاوی bap، kin و ze (هر کدام در سطوح 0، 1، 2 و 4 میلی گرم در لیتر) و در تلفیق با 5/0 میلی گرم در لیتر naa کشت شدند. شاخساره های پرآوری شده (با حداقل 2 سانتیمتر طول) جهت القای ریشه زایی مورد استفاده قرار گرفتند. تاثیر دو نوع اکسین (naa و iba) در غلظت های مختلف (0، 3/0، 6/0 و 9/0 میلی گرم در لیتر) بر روی محیط کشت ms و ms2/1 جهت ریشه زایی بررسی شد. نتایج بدست آمده نشان داد پوشش سخت بذرها تاثیر منفی بر روی میزان جوانه زنی داشت. تیمار اسیدسولفوریک 98 % به مدت 15 دقیقه منجربه بالاترین درصد جوانه زنی شد (86 %). درصد ریشهزایی در تیمارهای مختلف قلمهها صفر بود. نتایج ریزازدیادی نشان داد، بیشترین شاخه زایی (5/8 شاخساره در هر ریزنمونه) به همراه تعداد برگ مناسب (4/22 برگ در هر شاخساره) و ضریب ازدیاد بیشتر در محیط کشت ms حاوی 4 میلی گرم در لیتر bap حاصل شد. کاربرد naa بر روی تعداد شاخساره و برگ تاثیر منفی داشت، اما تولید کالوس در قاعده ی شاخساره ها تحریک شد. نتایج آزمون باززایی مستقیم نشان داد بیشترین درصد القای کالوس و حجم کالوس در محیط کشت حاوی 1 میلی گرم bap در لیتر بدست آمد. کاربرد naa بصورت تلفیقی با kin و ze در القای کالوس موثرتر از کاربرد آن همراه با bap بود بیشترین درصد القای ریشه (100 %) در محیط کشت ms حاوی 3/0 میلی گرم در لیتر naa بدست آمد. بیشترین تعداد ریشه (4 عدد در هر گیاهچه) و طول ریشه (3/9 سانتی متر) در محیط کشت ms2/1 حاوی 3/0 میلی گرم در لیتر از iba حاصل شد. گیاهچه های تولید شده با موفقیت در گلدان حاوی مخلوط خاک، پیت و پرلیت (1:1:1) سازگار شدند.

در این تحقیق برای اولین بار پروتوکل ازدیاد رویشی 4 گونه از گونه های رز بومی ایران ( rosa beggeriana، rosa canina، rosa foetida persiana و rosa foetida bicolor) از طریق کشت بافت گزارش شده است. در کلیه مراحل انجام آزمایش ها از ریزنمونه جوانه جانبی که در فصول مختلف تهیه شده بود، استفاده شد. میزان تولید شاخساره های جانبی حاصل از کشت جوانه جانبی در محیط کشت های vs، ms، wpm، b5، sh و ½ sh در حضور تنظیم کننده های بنزیل آمینو پورین (bap)، کینتین (kin)، تیدیازورون (tdz) و جیبرلیک اسید (ga3) در ترکیب با نفتالین استیک اسید (naa) مورد ارزیابی قرار گرفت. غلظت های مختلفی از تنظیم کننده ها در مراحل استقرار، پرآوری و ریشه زایی در این گونه ها مورد آزمایش قرار گرفتند و نتایج متفاوتی با توجه به نوع گونه بدست آمد. کلیه طرح های آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با تعداد تیمار و تکرار مشخص برای هر آزمایش بوده است. همچنین نوع درپوش نیز در آزمایشی مورد بررسی قرار گرفت. در آزمایش مربوط به گونه r. beggeriana در مرحله پرآوری از تنظیم کننده های رشد bap (0، 1،0/5، 2 و 0/1 میلی گرم در لیتر)، tdz (0، 0/05، 0/5 و 0/1 میلی گرم در لیتر) و kin (0، 0/5، 1 و 2 میلی گرم در لیتر) در ترکیب با 0/1 میلی گرم در لیتر naa و در مرحله ریشه زایی از محیط کشت ½ vs در ترکیب با غلظت های 0، 0/3، 0/6 و 0/9 میلی گرم در لیتر iba و naa استفاده شد. در گونه r. canina نیز در مرحله پرآوری از دو محیط کشت vs و ms در ترکیب با غلظت های (0، 1/5، 1، 0/5، 2 میلی گرم در لیتر) bap، (0 و 0/5 میلی گرم در لیتر) ga3 و (0 و 0/1 میکرومولار) naa و در مرحله ریشه زایی از دو محیط کشت vs و ½ vs در ترکیب با تنظیم کننده های رشد iba و naa (0، 0/3، 0/6 و 0/9 میلی گرم در لیتر) استفاده شد. با توجه به نتایج، بهترین محیط کشت برای هر چهار گونه، محیط کشت vs و بهترین نوع درپوش، درپوش پلاستیکی بود و در نهایت غلظت 2 - 0/5 میلی گرم در لیتر bap در ترکیب با 0/1 میلی گرم در لیتر naa به عنوان تیمار مناسب برای مرحله پرآوری و غلظت 0/3 میلی گرم در لیتر iba برای مرحله ریشه زایی در دو گونه r. canina و r. beggeriana معرفی شده است. همچنین 95 درصد از گیاهچه های ریشه دار شده این دو گونه پس از یک ماه قرار گرفتن در محیط گلخانه بطور موفقیت آمیزی سازگار گردیدند. در مورد دو گونه r. foetida bicolor و r. foetida persiana بسیار کند رشد بوده و در کشت بافت پاسخ مناسبی جهت ریزازدیادی نشان ندادند.

هدف از انجام این تحقیق، بررسی جامعه شناختی مدیریت بدن با تکیه بر مصرف لوازم آرایشی در بین کارکنان زن شرکت راه آهن تهران می باشد. مدیریت بدن به معنی دستکاری و نظارت مستمر ویژگی های ظاهری ومرئی بدن است. که در این پژوهش به سه سطح نوع اول، دسته ای از لوازم آرایش که معمولاً به طور متداول و تقریباً همه زنان در هر سطحی از زندگی از آنها استفاده می کنند. سطح نوع دوم، دسته ای از لوازم آرایش که به طور متداول در زندگی استفاده نمی شود بلکه نمایانگر سطح بالاتری از مدیریت بدن در حوزه آرایش است. سطح نوع سوم، اشاره به انواعی از اقدامات آرایشی و بهداشتی است که نشانگر بالاترین سطح مدیریت بدن در حوزه آرایش است ، تقسیم بندی شده است. در این پژوهش از رویکرد نظری جامعه شناسان در حوزه مدیریت بدن استفاده شده است. طبق این رویکردها، سرمایه فرهنگی، تصویر از بدن، پذیرش اجتماعی، سن، تاهل و تحصیلات بعنوان شش متغیر مستقل و تاثیر گذار بر مدیریت بدن در حوزه آرایش مورد بررسی قرار گرفتند. جامعه آماری این تحقیق، کارکنان زن شرکت راه آهن تهران می باشندو تعداد نمونه برابر با 250 نفر است که به روش طبقه ای متناسب انتخاب شده اند. روش این تحقیق پیمایش و ابزار آن پرسشنامه می باشد. نتایج تحقیق نشان داد که سرمایه فرهنگی بر روی مدیریت بدن در حوزه آرایش تاثیر گذار است ولی تاثیر پذیرش اجتماعی مورد تایید قرار نگرفت. همچنین تأثیر تصویر از بدن، تحصیلات و سن تایید شد ولی تاهل تاثیری بر مدیریت بدن در حوزه آرایش نداشت.

شوری یکی از عوامل مهم غیرزیستی کاهش رشد و تولید در گیاهان است. نعناع سبز جزء سبزی های معطر برگی و یکی از گیاهان دارویی مهمی است که در نقاط مختلف جهان کشت می گردد. به منظور بررسی تأثیر سمیت کلرید سدیم بر خصوصیات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی، میزان جذب عناصر، فعالیت آنتی¬اکسیدانی و درصد اسانس گیاه نعناع سبز (mentha spicata l.) آزمایشی گلدانی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در قالب طرح کاملا تصادفی با پنج تیمار (سطوح شوری 120،90،60،30،0 میلی مولار کلرید سدیم) و چهار تکرار در شرایط کشت هیدروپونیک انجام گرفت. با توجه به اینکه تغییرات صفات فیزیولوژیکی در سه مرحله نمونه¬برداری هر کدام به فاصله 10 روز بررسی گردید؛ این صفات به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که شوری تأثیر معنی¬داری بر صفات سطح برگ، وزن تر برگ، ساقه و ریشه، وزن خشک برگ، ساقه و ریشه، ارتفاع بوته، تعداد ساقه فرعی، تعداد گره، طول میانگره¬ی چهارم، قطر ساقه و طول سنبله، غلظت پتاسیم ساقه و ریشه، سدیم برگ، ساقه و ریشه، کلسیم و منیزیم برگ و کلر برگ، ساقه، ریشه و نسبت k/na برگ، ساقه و ریشه، محتوای نسبی آب برگ، کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل، عدد اسپد، فعالیت آنتی¬اکسیدانی، هدایت روزنه¬ای، نشت الکترولیت و درصد اسانس داشت. بیشترین سطح برگ، وزن خشک برگ، ارتفاع بوته، تعداد ساقه فرعی، محتوای نسبی آب برگ، هدایت روزنه¬ای و درصد اسانس در تیمار شاهد و کمترین میزان سطح برگ، وزن خشک برگ، محتوای نسبی آب برگ، هدایت روزنه¬ای و درصد اسانس در تیمار 120 میلی مولار مشاهده شد. شوری اثر معنی¬داری بر نسبت وزن تر اندام هوایی به ریشه، نسبت وزن تر برگ به ریشه، وزن ویژه برگ، تعداد ساقه اصلی، غلظت پتاسیم برگ، کلسیم و منیزیم ساقه و ریشه نداشت. با افزایش سطوح شوری نسبت k/na در اندام¬های مختلف گیاه کاهش یافت. بیشترین و کمترین میزان کلر و سدیم برگ و نشت الکترولیت به ترتیب در تیمار 120 میلی¬مولار کلرید سدیم و شاهد مشاهده شد. مرحله نمونه برداری اثر معنی¬داری بر محتوای نسبی آب برگ، کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل، عدد اسپد، فعالیت آنتی اکسیدانی، قند محلول، فنول کل، پرولین و نشت الکترولیت داشت. در حالی¬که تاثیری بر هدایت روزنه¬ای نداشت. اثرات متقابل شوری و مرحله نمونه¬برداری بر عدد اسپد (کلروفیل متر)، پرولین و محتوای نسبی آب برگ معنی¬دار شد. نتایج این تحقیق نشان داد که نعناع سبز گیاهی حساس به شوری است و غلظت¬های بالاتر از 30 میلی مولار کلرید سدیم در آب آبیاری را نمی تواند تحمل کند.

آلیوم (allium spp) جنس بزرگی از گیاهان خانواده آماریلیداسه را تشکیل می دهد و در این جنس گیاهان زینتی بسیاری وجود دارند که از نظر اقتصادی با ارزش محسوب می شوند. این پژوهش به منظور بررسی سازگاری گونه های آلیوم (allium spp) بومی خراسان به شرایط کشت شده و ارزیابی قابلیت زینتی آن، به منظور استفاده در فضای سبز شهری انجام گردید. پیاز گونه¬های آلیوم طی دو سال متوالی از مناطق مختلف استان های خراسان جمع آوری گردید و سپس در 23 آبان سال 1391 در زمین اصلی در پژوهشکده علوم گیاهی دانشگاه فردوسی مشهد به صورت طرح بلوک¬های کامل تصادفی کاشته شد. پس از استقرار گونه ها، کلیه مراحل فنولوژیکی و مورفولوژیکی در طی مراحل مختلف رشدی و روند جوانه زنی دو گونه ( a. stipitatum و a. kuhsorkhaense) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از بررسی صفات مورفولوژیکی نشان داد که تنوع قابل ملاحظه¬ای میان صفت مطالعه شده شامل طول ساقه¬گل، تعداد برگ، رنگ¬گل و قطر گل¬آذین در بین گونه های بررسی شده وجود داشت که امکان گزینش گیاهانی با صفات مطلوب را فراهم می¬کند. از سوی دیگر، نتایج مربوط به همبستگی ساده بین صفات، ارتباط معنی¬داری بین برخی صفات نشان می¬دهد و نتایج تجزیه عاملی نیز نشان داد که پنج عامل اصلی توانستند91/62 درصد واریانس کل را توجیه نمایند، برخی صفات مانند قطر ساقه گلدهنده، قطر گل آذین، طول دمگل، شکل گل، طول میله پرچم، قطر و طول تخمدان و طول خامه در عامل اول قرار گرفتند. نتایج نهایی بررسی فنولوژی نشان داد، زمان شروع و خاتمه مراحل فنولوژیکی برای گونه های آلیوم مورد بررسی متفاوت می باشد، لذا طول دوره رویشی و زایشی گونه ها از 207 تا 240 روز و میزان گرمای تجمعی بین 1714/49 تا 2326/2درجه روز رشد متغیر بود. شروع رشد و توقف رشد نهایی (بعد از تشکیل بذر) در گونه¬ی a. rubellum نسبت به سایر گونه های مورد مطالعه سریع تر انجام گرفت که نشان دهنده این است که این گونه نسبت به گرما و سرما حساسیت بیشتری دارد و زودتر از بقیه گونه ها نسبت به محیط واکنش نشان می دهد. در مجموع، نتایج آزمایش جوانه¬زنی حاکی از این است که بذر دو گونه مورد بررسی، برای جوانه¬زنی بهینه نیاز به یک دوره طولانی سرما (90 روز) دارد، و با توجه به طبقه¬بندی خواب بذر، دارای خواب فیزیولوژیکی می باشند. همچنین به نظر می رسد تیمار خراش دهی شیمیایی همراه با دمای پایین، تیمار مناسبی برای شکست خواب بذر در گونه a.stipitatum در مدت زمان کوتاه تر باشد. به طور کلی به نظر می¬رسد که گونه¬های آلیوم مورد مطالعه در این تحقیق پتانسیل استفاده در فضای سبز مشهد به عنوان گیاهان زینتی داشته باشند.

جنس زرشک دارای بیش از 660 گونه است که فقط یک نوع آن یعنی زرشک بی دانه (berberis vulgaris var. asperma) به عنوان محصول باغی در ایران پرورش می یابد. در این تحقیق اثر تنظیم کننده های مختلف رشد گیاهی در ریزازدیادی زرشک بی دانه مورد بررسی قرار گرفت. این پژوهش بصورت چهار آزمایش مجزا صورت گرفت و آزمایشات بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی انجام گرفت. از جوانه های جانبی استریل شده به عنوان ریزنمونه استفاده شد. ریزنمونه ها به محیط های کشت حاوی مقادیر مختلف تنظیم کننده های kin،ba ،tdz ،2ip وz منتقل شدند. کمترین آلودگی در ریزنمونه هایی که با تیمار بنومیل 5/ 0درصد (10 دقیقه) + الکل 70 درصد (1 دقیقه) و کلرید جیوه 1/ 0درصد (8 دقیقه) ضدعفونی گردیدند مشاهده شد. نتایج آنالیز واریانس بیان گر آن بودکه محیط wpm حاوی 5/1 میلی گرم در لیتر ba بهترین محیط برای باززایی زرشک بی دانه می باشد. همچنین مشخص گردید که ریزنمونه های با دو جوانه نسبت به یک جوانه رشد و باززایی بهتری داشتند. در مجموع از نتایج این تحقیق می توان نتیجه گرفت که ریزنمونه های دارای دو گره به همراه تنظیم کننده رشد ba برای باززایی زرشک بی دانه موثرترین فاکتور می باشند.