استفاده از گیاهان دارویی برای درمان بیماری ها از دیرباز در جوامع بشری معمول بوده و تا حدود نیم قرن پیش گیاهان به عنوانیکی از مهم ترین منابع تامین دارو برای درمان دردها به شمار می رفتند. نتیجه ی تحقیقات نشان داده که بسیاری از این گیاهان از جمله رازیانه اثرات قابل توجهی در درمان بعضی از بیماری ها دارند. محور هیپوفیز- تیروئید یکی از پیچیده ترین و فعال ترین محورهای فیزیولوژیک بدن است. هورمون های تیروئیدی تیروکسین و ترییدوتیرونین تحت تاثیر هورمون محرک تیروئید مترشحه از آدنوهیپوفیز ترشح می گردند و متابولیسم پایه را افزایش میدهند. از طرفی تحقیقات روی گیاهان دارویی حاکی از تاثیر آن ها در کاهش چربی خون است. در این مطالعه ما اثر عصارهی آبی و دانهی رازیانه را بر میزان هورمون های تیروتروپین و تیروکسین و فاکتورهای خونی کلسترول، ldl و hdl، درصد هماتوکریت و وزن بدن بررسی کردیم. مواد و روش ها: تعداد 24 سر موش سفید صحرایی بالغ جنس ماده نژاد ویستار انتخاب و به 3 گروه تقسیم شدند. گروه اول(کنترل)، آب آشامیدنی و غذای معمولی دریافت کردند. گروه دوم عصارهی آبی رازیانه(5 میلیلیتر در صد میلی لیتر آب آشامیدنی) و گروه سوم دانهی رازیانه مخلوط با غذا را با دوز 5 درصد به مدت 45 روز دریافت نمودند. در پایان دوره، پس از بیهوشی حیوانات و خون گیری از آنها نمونه های سرم جمع آوری گردید. سطح سرمی هورمون ها توسط روش ایمونوفلوئورسانس و میزان شاخص های خونی موجود در سرم با روش کالریمتری اندازه گیری شد. وزن بدن و درصد هماتوکریت نیز به دست آمد. نتایج: بررسی آماری نشان داد که میزان کلسترول سرمی در گروه دانه نسبت به گروه های دیگر کاهش معنی دارییافته بود. وزن بدن نیز در هر دو گروه تیمار با رازیانه به طور معنی دار کاهش یافت. میزان hdlسرمی تنها در گروه دانه در مقایسه با گروه عصاره به طور معنی دار کاهش یافت.رازیانه اثری بر روی غلظت هورمون های تیروتروپین و تیروتروکسین و میزان ldl سرمی، نسبت hdl به ldl و درصد هماتوکریت نداشت. نتیجه گیری: این مطالعه پیشنهاد می کند که مصرف رازیانه می تواند از طریق کاهش مقدار کلسترول خون روشی برای پیشگیری از بیماری هیپرکلسترولمی باشد.