نام پژوهشگر: صابر صادقی

مطالعه ی فلوریستیکی منطقه ی کوهسالان کردستان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده علوم 1390
  سید عادل سجادی   احمد رضا خسروی

هدف اصلی از این تحقیق، بررسی و ثبت تنوع گیاهی موجود در منطقه ی کوهسالان کردستان واقع در غرب ایران، بین ?11 ?35 تا ?19 ?35 عرض شمالی و ?16 ?46 تا ?25 ?46 طول شرقی با ارتفاعی بین 780 تا 2550 متر از سطح دریا می باشد . کار جمع آوری نمونه ها، طی سال های 1389 و 1390انجام شد. که در مجموع 968 نمونه، متعلق به 79 خانواده، 271 جنس و 418 گونه، برداشت، شناسایی و بایگانی شد. گیاهان دولپه با 62 خانواده،223 جنس و 343 گونه، متنوع ترین و پس از آن تک لپه ای ها قرار دارند؛ که دارای 12 خانواده، 43 جنس و 69 گونه هستند. نهانزادان آوندی با دو خانواده، دو جنس و دو گونه و گیاهان غیر آوندی نیز با 3 خانواده، 3 جنس و 4 گونه بین نمونه های جمع آوری شده حضور دارند. اما در این مجموعه بازدانگان وجود ندارند. غنی ترین خانواده ها از نظر تعداد گونه به ترتیب asteraceae (55 گونه)، fabaceae (28 گونه)، apiaceae و poaceae (هر کدام با 26 گونه)، lamiaceae (23 گونه) و brassicaceae (22 گونه) بودند. متنوع ترین جنس های موجود در پوشش گیاهی منطقه astragalus l. ، centaurea l. و euphorbia l. (هر کدام با 7 گونه) بودند، جنس های allium l.، galium l. و ranunculus l. (هر کدام با 6گونه) و جنس های onosma l.، rumex l.، silene l.، trifolium l. و vicia l. (هر کدام با 5 گونه) در رتبه های بعدی قرار دارند. از نظر کورولوژی بیشتر گیاهان به ناحیه ی ایران – تورانی تعلق دارند. و از لحاظ شکل زیستی، تروفیت ها شکل غالب را در پوشش گیاهی منطقه تشکیل می دهند.

بررسی سیستماتیک مولکولی جنس aphanius nardo, 1827 (شعاع بالگان: کپورماهیان دندان دار) در ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده علوم 1390
  ندا زارعی   حمیدرضا اسماعیلی

تا کنون حدود 202 گونه ماهی از آبهای داخلی ایران گزارش شده است که در 104 جنس، 28 خانواده، 17 راسته و 3 رده قرار می گیرند . خانواده کپورماهیان دندان دار با داشتن 8 گونه در مقام پنجم از لحاظ تنوع گونه ای در ایران قرار دارد. جنس aphanius تنها جنس این خانواده در ایران است که شناسایی اعضای آن در ابتدا بر اساس بررسی ریخت سنجی سنتی و نیز الگوی رنگی آنها انجام شده است اما به تدریج فاکتورهای دیگری مثل شکل ظاهری اتولیت، ریزساختار فلس و اخیرا" مارکرهای مولکولی نیز در شناسایی این گروه کمپلکس مورد استفاده قرار گرفته است با توجه به اینکه استفاده از تکنیک های مولکولی بویژه سیتوکروم b در مورد گونه ها یا جمعیت های ایزوله این جنس در ایران صورت نگرفته است لذا در پژوهش اخیر سعی شده است که با استفاده از ژنوم میتوکندریایی سیتوکروم b سیستماتیک مولکولی اعضای این جنس مورد بررسی قرار گیرد. بدین منظور 67 نمونه aphanius از جمعیت های مختلف موجود در حوضه های آبریز ایران تعیین توالی گردید. با توجه به نتایج بدست آمده از این پژوهش به نظر می رسد فعال بودن ساختارهای زمین شناختی ایران سبب جدایی سریع نواحی مختلف از یکدیگر و تشکیل نواحی مستقلی شده است. این مسئله شرایط مناسبی را برای جدایی جغرافیایی جمعیت های مختلف aphanius، کاهش تبادل ژنتیکی و تشکیل گونه های مستقل اصفهان، مهارلو، دجله، کر، مند، کل، نمک و کویر فراهم آورده است. اما به هر حال استفاده از مارکرهای مولکولی بیشتر جهت تعیین جایگاه تاکسونومیکی کمپلکس aphanius dispar و جمعیت هله مورد نیاز است.

واکاوی عرصه انتشار جغرافیایی تاکسونهای راسته های rosales و geraniales در ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده علوم پایه 1390
  مرضیه پیروی   احمدرضا خسروی

عرصه انتشارجغرافیایی تیره های رز، عناب، گزنه، نارون، توت، سنجد، سیاه دانه و شمعدانی درایران بااستفاده از 11303 مشاهده ژئورفرنس شده، واکاوی گردید. گونه های تیره رز درتمام ایران گسترده اند، اما تعداد مشاهدات در استان های فارس، مازندران و تهران بیش از سایر استان ها می باشد. از خانه های گرید با ابعاد 10×10 کیلومتر و روش محدوده های دایره ای همسایه (circular neighborhood metod) با شعاع 50 کیلومتر برای نقشه برداری غنای گونه ای استفاده شد. غنای گونه ای بالایی در البرز مرکزی دیده شد. با استفاده از واکاوی مکمل 10 خانه گرید 50 ×50 کیلومتر مشخص شد که همه گونه های این تیره را در بر می گیرد. بیشترین تعداد مشاهدات تیره عناب در استان های فارس، مازندران و آذربایجان شرقی بیش از سایر استان ها می باشد. غنای گونه ای بالایی در استان های فارس و کرمانشاه دارا می باشد. گونه های این تیره همگی در شش خانه گرید 50×50 کیلومتر جای می گیرند. غنای گونه ای بالایی از تیره گزنه در استان های فارس، بوشهر، خوزستان و لرستان مشاهده می شود. گونه های این تیره همگی در دو خانه گرید50×50 کیلومتر جای می گیرند. تیره نارون بیشتر در نواحی کوهستانی ایران گسترده شده است. غنای گونه ای بالایی در استان های فارس، اردبیل، گیلان و زنجان دارد. گونه های این تیره همگی در سه خانه گرید50×50 کیلومتر جای می گیرند. تیره توت در بسیاری از نقاط ایران یافت می شود. غنای گونه ای بالایی در استان های فارس و بوشهر دارد. با حفاظت از سه خانه گرید 50×50 کیلومتر می توان تمام گونه های تیره توت را حفظ کرد. تیره های سنجد و سیاه دانه گسترش محدودی در ایران دارند. همه گونه های این دو تیره به ترتیب در دو و یک خانه گرید جای گرفته اند. تعداد مشاهدات تیره شمعدانی در استان های فارس، تهران و خراسان رضوی بیش از سایر استان ها می باشد. غنای گونه ای بالایی در البرز مرکزی و استانهای گیلان، قزوین و زنجان دارا می باشد. گونه های این تیره همگی در 10 خانه گرید 50×50 کیلومتر جای می گیرند.

واکاوی عرصه انتشار جغرافیایی تاکسونهای تیره های aizoaceae ، amaranthaceae و chenopodiaceae از راسته caryophyllales در ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده علوم 1390
  الهام حاتمی   احمدرضا خسروی

عرصه انتشار جغرافیایی تیره های اسفناج، تاج خروس و واهو در ایران با استفاده از 11548 رکورد ژئورفرنس شده واکاوی گردید.گونه های تیره اسفناج در تمام ایران انتشار یافته اند. اما تعداد مشاهدات در استان های سمنان، تهران، آذربایجان شرقی و فارس بیش از سایر استان ها می باشد. 48 گونه نادر و 15 گونه بومزاد دارد. از خانه های گرید با ابعاد 10×10 کیلومتر و روش محدوده های دایره ای همسایه (cicular neighborhood method ) با شعاع 50 کیلومتر برای نقشه برداری غنای گونه ای استفاده شد. غنای گونه ای بالایی در مناطق کویری، شوره زارهاو اطراف دریاچه های شور در استانهای سمنان، تهران، قم، فارس و آذربایجان شرقی یافت شد. یک نقطه داغ بومزادی در منطقه حفاظت شده توران در استان سمنان شناسایی شد. با استفاده از واکاوی مکمل 10 خانه گرید 50 ×50 کیلومتر مشخص شد که همه گونه های این تیره را در بر می گیرد. تیره تاج خروس در همه استان های ایران یافت نشد. استان فارس با بیشترین تعداد مشاهدات از غنای گونه ای بالایی نیز برخوردار است. 6 گونه نادر با عرصه گسترش محدود دارد. گونه های این تیره همگی در 5 خانه گرید 50 ×50 کیلومتر جای می گیرند. تیره واهو گسترش بسیار محدودی دارد و بیشتر در قسمت جنوبی ایران به ویژه استان هرمزگان گسترده شده است. با حفاظت از دو خانه گرید 50 ×50 کیلومتر می توان تمام گونه های آن راحفظ کرد.

واکاوی عرصه ی انتشار جغرافیایی تاکسون های راسته های malpighiales و ranunculales در ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده علوم 1390
  الهام حیرانی پور   احمد رضا خسروی

عرصه انتشار جغرافیایی تاکسونهای دو راسته malpighiales (شامل تیرهای فرفیون (euphorbiaceae)، گل راعی (hypericaceare)، کتان (linaceae)، بید (salicaceae) و بنفشه (violaceae) ) و ranunculales (شامل تیره های آلاله (ranunculaceae)، خشخاش (papaveraceae)، شاهتره (fumariaceae)، زرشک(berberidaceae) و podophyllaceae ) در ایران با استفاده از 10242 رکورد ژئورفرنس شده واکاوی گردید. گونه های تیره فرفیون در تمام ایران گسترده اند اما تعداد مشاهدات در استان های های فارس، تهران و کرمان بیش از سایر استان ها می باشد. 45 گونه نادر و 10 گونه بومزاد دارد. از خانه های گرید با ابعاد 10 × 10 کیلومتر و روش محدوده های دایره ای همسایه (circularneighborhood method) با شعاع 50 کیلومتر برای نقشه برداری غنای گونه ای استفاده شد. غنای گونه ای بالایی در استان فارس، تهران و گیلان دیده شد. دو نقطه داغ بومزادی در ناحیه فارس و اصفهان برای گونه های تیره فرفیون شناسایی شد. گونه های تیره گل راعی در بیشتر نقاط ایران گسترده شده است. بیشترین تعداد مشاهدات آن مربوط استان های تهران، فارس و مازندران است. 5 گونه ی نادر و یک گونه بومزاد دارد. غنای گونه ای بالایی در استان های مازندران و تهران و دیگری در استان های آذربایجان شرقی و غربی دارا می باشد. بیشترین تعداد مشاهدات در تیره کتان مربوط استان های فارس، تهران و آذربایجان شرقی است. 2 گونه نادر دارد که هیچ یک بومزاد نمی باشد. غنای گونه ای بالایی در مرز بین استان های آذربایجان شرقی و غربی و در استان گیلان دارد. بیشترین تعداد مشاهدات تیره بید مربوط به استان های فارس،تهران و مازندران می باشد. شش گونه نادر دارد که هیچ یک بومزاد نمی باشد. غنای گونه ای بالایی در استان های تهران، مازندران و قسمت کوچکی از قزوین دارد. بیشترین تعداد مشاهدات تیره بنفشه مربوط استان های مازندران، فارس و تهران است. شش گونه نادر دارد و فاقد گونه بومزاد است. غنای گونه ای بالایی در استان های مازندران، تهران و گیلان دارد. تیره زرشک عرصه گسترش محدودی در ایران دارد. بیشترین تعداد مشاهدات آن مربوط استان های فارس،کرمان، تهران و مازندران است. چهار گونه نادر و یک گونه بومزاد دارد. غنای گونه ای بالایی در استان های تهران و مازندران دارد. بیشترین تعداد مشاهدات تیره شاهتره مربوط استان های فارس، تهران و خراسان رضوی است. پنج گونه نادر و دو گونه بومزاد دارد. غنای گونه ای بالایی در استان های تهران، مازندران و گلستان دارد. گونه های تیره خشخاش در تمام ایران گسترده اند اما تعداد مشاهدات در استان های های فارس، تهران و آذربایجان شرقی بیش از سایر استان ها می باشد. 15 گونه نادر و پنج گونه بومزاد دارد. غنای گونه ای بالایی در البرز مرکزی و استا نهای گیلان، قزوین و زنجان دیده شد. تیره podophyllaceae عرصه گسترش محدودی در ایران دارد. بیشترین تعداد مشاهدات آن مربوط استان های فارس،کردستان و تهران است. فاقد گونه نادر می باشد. گونه های تیره آلاله در تمام ایران گسترده اند. بیشترین تعداد مشاهدات آن مربوط استان های فارس، تهران، مازندران و آذربایجان شرقی است. 68 گونه نادر و 18 گونه بومزاد دارد. غنای گونه ای بالایی در استان های تهران، مازندران، گیلان، قزوین، لرستان، قسمت هایی از همدان، مرکزی و خوزستان دارد.

مطالعه ی مورفولوژیکی و مولکولی گربه ماهیان سیسورید(sisorid catfishes) ایران (شعاع بالگان : گربه ماهی شکلان)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده علوم پایه 1390
  گلناز صیادزاده   حمیدرضا اسماعیلی

گربه ماهیان سیسورید یا sucker catfishes در آسیا از جمله ایران تا شرق بورنئو یافت می شوند. تقریبا 18 جنس با 196 گونه در این خانواده وجود دارد. جمعیت های مختلف گربه ماهیان سیسورید ایران، تاکنون تنها در یک جنس glyptothorax blyth, 1860 قرار داده شده اند. اعتقاد بر این است که اعضاء این جنس از اوایل پلیستوسن به سمت غرب در امتداد کوههای هیمالایا پراکنش یافته اند. تاکنون 5 گونه از جنس glyptothorax blyth, 1860 در حوضه دجله و فرات گزارش شده است. وضعیت تاکسونومیکی گونه های توصیف شده این جنس در حوضه دجله و فرات چندان مشخص نمی باشد. در راستای هدف این پژوهش، نمونه هایی از این جنس از حوضه های دجله و فرات و خلیج فارس جمع آوری گردید. مطالعه مولکولی با روش تعیین توالی مستقیم و در قسمتی از ژن سیتوکروم b صورت گرفت. جهت آنالیز داده های مولکولی از نرم افزار mega5 استفاده شد. تحلیل داده های مورفولوژیکی با روشهای آنالیز تحلیل واریانس یک طرفه، تحلیل تابع ممیزه و آنالیز خوشه ای انجام شد. بر اساس مطالعات مورفولوژیکی و مولکولی جمعیت گربه ماهیان سیسورید ایران در چهار گروه اصلی قرار می گیرند: گروه اول جمعیت سیروان که باید با گونه های عراق مقایسه گردد، گروه دوم جمعیت کهمره سرخی که در حوضه ی مستقل خلیج فارس پراکنش دارد، گروه سوم جمعیت گاماسیاب و چرداول که در جمعیت گونه g.kurdistanicus قرار گرفتند و گروه چهارم جمعیتهای بشار، فهلیان، سیمره در کنار جمعیت آب اعلی که محل تیپ گونه g.silviae می باشد و در جمعیت این گونه قرار گرفتند. علاوه بر اختلاف کلی بین جمعیت های مختلف گربه ماهیان سیسورید دو حوضه مستقل دجله و خلیج فارس در ایران، اختلافات درون جمعیتی نیز از جمله در ویژگی هایی چون ارتفاع بدن، طول باله ها، طرح روی باله دمی تنوعاتی در افراد جمعیت مشاهده گردید، که ممکن است مربوط به عاملی اکولوژیکی همچون انتخاب متفاوت افراد جمعیت در عمق و جریان آب رودخانه باشد.

زیست شناسی تولیدمثل، تغذیه و پویایی جمعیت سه گونه گاوماهی (شعاع بالگان: گاوماهیان) سواحل خلیج فارس (بوشهر)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده علوم 1391
  سمیه قاسمیان   حمیدرضا اسماعیلی

سه گونه ماهی گل خورک periophthalmus waltoni، boleophthalmus dussumieri و scartelaos tenuis متعلق به خانواده گاوماهیان می باشند که در سواحل گلی جزر و مدی زندگی می کنند. با توجه به اینکه مطالعات کمی در خصوص زیست شناسی گونه های مذکور در ایران صورت نگرفته، بنابراین اهداف اصلی این پژوهش بررسی زیست شناسی تولیدمثل، رژیم و عادات غذایی و پویایی شناسی جمعیت این سه گونه ماهی می باشد. بدین منظور نمونه برداری به مدت یک سال به صورت ماهیانه از مصب رودخانه ی هله واقع در زیر حوضه ی هله (حوضه خلیج فارس)، استان بوشهر صورت گرفت. با توجه به بررسی اطلاعات نوعی دوشکلی جنسی در بین افراد p. waltoni و b. dussumieri دیده شد. نسبت جنسی در p. waltoni به نفع ماده ها (7/1:1) و در b. dussumieri به نفع نرها (5/1:1) محاسبه گردید. p. waltoni در فصل بهار و پاییز و b. dussumieri در بهار تخم ریزی می کند. میزان هماوری b. dussumieri نسبت به p. waltoni بیشتر است. با استفاده از مطالعات بافت شناسی و مورفولوژی گنادها، 6 مرحله رسیدگی جنسی در ماده ها و 4 مرحله در نرهای هر دو گونه تشخیص داده شد. اطلاعات تغذیه ای نشان داد که رژیم غذایی p. waltoni گوشتخواری و b. dussumieri گیاهخواری می باشد. سرعت رشد p. waltoni نسبت به b. dussumieri بیشتر است اما b. dussumieri به طول بی نهایت بیشتری می رسد.

بررسی زیست شناسی تولید مثل، تغذیه و دینامیک جمعیت سگ ماهی جویباری پارسی،(nalbant and bianco, 1998) oxynoemacheilus persa (شعاع بالگان: سگ ماهیان جویباری بدون خار) در استان فارس
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده علوم پایه 1391
  سرور میرغیاثی   حمیدرضا اسماعیلی

سگ ماهی جویباری پارسی (nalbant and bianco, 1998) oxynoemacheilus persa گونه ی بومزاد استان فارس است که در حوضه ی رودخانه کر یافت می شود. با توجه به اینکه اطلاعات زیست شناختی از این گونه در دسترس نمی باشد، لذا هدف از این پژوهش مطالعه ی زیست شناسی تولیدمثل، تغذیه و پویایی شناسی جمیعت سگ ماهی جویباری پارسی، در استان فارس است. بدین منظور نمونه برداری به صورت ماهیانه در طول یک سال از اردیبهشت ماه 1389 تا اردیبهشت ماه 1390 از چشمه ی مشکان واقع در حوضه ی آبریز کر در استان فارس صورت گرفت. نتایج حاصل از آنالیز اطلاعات نشان داد که نسبت جنسی در جمعیت مورد مطالعه 1/37 :1 به نفع ماده ها است. بر اساس شاخص های تولید مثلی (شاخص گنادی-بدنی، دوبریال، میانگین قطر تخمک ها و فراوانی گنادهای رسیده) مشخص گردید که سگ ماهی جویباری پارسی در فصل بهار تخم ریزی می کند. میانگین هماوری مطلق و نسبی آن بترتیب 1931/44 و 879/37محاسبه گردید. همچنین بر اساس مطالعات ریخت شناختی و بافت-شناسی گنادها 5 مرحله ی رسیدگی جنسی در ماده ها و 4 مرحله در نرها تشخیص داده شد. این گونه یک ماهی گوشتخوار بوده و غالباً از حشرات و پلانکتون ها تغذیه می نماید. طول بی-نهایت برای جمعیت مورد مطالعه 78 میلی متر و ضریب رشد 66/0 بدست آمد.

بررسی فونیستیک ماهیان پائین دست حوضه دجله با رویکرد حفاظتی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده علوم پایه 1391
  رسول زمانیان نژاد   حمید رضا اسماعیلی

چکیده مطالعه فونستیکی ماهیان پائین دست حوضه دجله با رویکرد حفاظتی حوضه ی آبریز دجله یکی از 19 حوضه آبریز شناخته شده ایران می باشدکه دارای زیرحوضه هایی شامل کارون، جراحی، زهره، کرخه، زاب کوچک و سیروان می باشد. دو رودخانه اخیر از ایران خارج شده و در کشور عراق به دجله می ریزند. طی عملیات میدانی متعدد و بررسی نمونه های موجود در موزه ی جانورشناسی دانشگاه شیراز جمعا 2729 نمونه مورد مطالعه قرار گرفت که این نمونه ها متعلق به 49 گونه، 10 خانواده و 6 راسته بودند. از این 49 گونه ی شناسایی شده 14 گونه بومزاد (اندمیک)، 3 گونه پیوندزده شده، 3گونه غیربومی(اگزوتیک) هستند. راسته cypriniformes با 37 گونه دارای بیشترین تنوع گونه ای است که 9 گونه آن متعلق به خانواده nemacheilidae و 28 گونه آن متعلق به خانواده cyprinidae می باشد. زیرحوضه ی کرخه با 28 گونه بیشترین و زاب کوچک با 8 گونه کمترین تنوع گونه ای را دارا هستند. هیچ یک ازگونه های شناسایی شده در لیست قرمز (iucn redlist) قرار ندارند. خشک شدن تالابها، آلودگی ها، احداث مزارع پرورش ماهی، سدها و کارخانجات شن و ماسه در حاشیه رودخانه ها جمله تهدیدات اکولوژیکی حاکم بر این حوضه هستند. مقایسه فون ماهیان این حوضه با دیگر حوضه های ایران و حوضه های مجاور از جمله خلیج فارس و عراق نشان داد که این حوضه ها عناصر فونی مشترکی دارند که تاثیرپذیری آنها از هم را نشان می دهد. گونه های غیربومی این حوضه با هدف آبزی پروری، کنترل بیولوژیکی و یا به صورت تصادفی به این حوضه معرفی شده اند. در مورد گونه هایی مثل capoeta sp., oxynoemacheilus sp., paraschisturs sp., capoeta cf. capoeta و جنس هایی از جمله cyprinion, alburnoides, capoeta و alburnus مشکلات تاکسونومیکی وجود دارد. همچنین گزارشات جدید شاملaphanius sophiae, aphanius mesopotamicus, alburnus hohenacheri, hemiculter leucisculus, alburnus hohenacheri نشان دهنده این است که مطالعه روی این حوضه کامل نشده و می بایست مطالعات بیشتری بر روی این حوضه صورت گیرد. واژه های کلیدی: تنوع گونه ای، حوضه دجله، cypriniformes، ایران

مطالعه فون جنس berosus leach, 1817 (coleoptera:hydrophilidae) در حوضه های آبریز جنوب ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده علوم 1392
  زینب شمس الدینی   صابر صادقی

در این مطالعه 2465 نمونه که شامل 1226 نر و 1239 ماده از جنسberosus leach که طی سالهای 1348 تا 1392 از حوضه های آبریز جنوب ایران نمونه برداری شده بودند مورد بررسی قرار گرفت. این حوضه ها شامل استان های بوشهر، فارس، کرمان، کهگیلویه و بویر احمد و هرمزگان می باشند، هفت گونه از این جنس عبارتند ازb. chinensis, b. asiaticus, b. bispina, b. spinosus, b. insolitus, b. nigriceps, b. pulchellus. این تعداد گونه شامل 58 درصد تعداد کل گونه های جنسberosus گزارش شده از ایران است (تا کنون 12 گونه). بنابراین تنوع گونه ای نسبتاً خوبی در حوضه های آبریز جنوب ایران وجود دارد. بیشترین تعداد نمونه از استان فارس، حوضه های آبریز خلیج فارس، مهارلو و کر و کمترین تعداد نمونه از استان کرمان، حوضه های آبریز جازموریان، کرمان-نائین، سیرجان و لوت میباشد. بیشترین تنوع گونه ای در استان های فارس و هرمزگان از حوضه های آبریز خلیج فارس، مهارلو، کر و هرمز و کمترین تنوع گونه ای در استان های کرمان و کهگیلویه و بویر احمد از حوضه های آبریز جازموریان، کرمان-نائین، سیرجان، لوت و دجله وجود داشت. در زیستگاه های آب های راکد، آبگیرها و جویبارها بیشترین تنوع گونه ای را در برداشتند. ظاهراً بهترین زیستگاه برای گونه های b. chinensis،b. bispina و b. nigriceps تالاب ها، برای گونه های b. insolitus وb. pulchellus آب های راکد، برای گونه b. asiaticus دریاچه ها و نیز برای گونه b. spinosus رودخانه ها می باشند. نمونه برداری های اخیر در مقایسه با نمونه برداری های سال های گذشته نشان می دهد که عواملی از قبیل خشک سالی و در نتیجه بارندگی کم، آلودگی منابع آبی و تخریب زیستگاه ها می تواند باعث کاهش تعداد نمونه ها و در نتیجه کاهش تنوع گونه ای این جنس شده باشد.این شرایط بحرانی و تهدید کننده است و خطر انقراض گونه ها بدنبال آن خواهد بود. کلمات کلیدی: حوضه های آبریز، زیستگاه ها، berosus، ایران.

بررسی تأثیرسدیم آرسنیت(naaso2)برروی تکوین گونه ی pseudepidalea viridis (bufo viridis)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده علوم 1392
  فاطمه روشناس   محسن نخبه الفقهایی

چکیده بررسی تأثیر سدیم آرسنیت ((naaso2 بر روی تکوین وزغ سبز (pseudepidalea viridis) به کوشش فاطمه روشناس سدیم آرسنیت ترکیبی است نسبتا فراوان در بین فلزات سنگین محیطی، که از طریق فعالیت های صنعتی انسانی وارد محیط می شود. تحقیق حاضر اثرات سدیم آرسنیت را بر روی تکوین وزغ سبز، به عنوان یکی از گونه های موجود در استان فارس، مورد بررسی قرار می دهد. در این تحقیق، تعدادی وزغ بالغ در مرحله ی آمپلکسوس، از ایستگاه باجگاه جمع آوری شده و در طول شب در آکواریوم نگه داری و تخم های آن ها صبح روز بعد جمع آوری می شد. تخم ها و لارو-های این گونه از مراحل ابتدایی تکوین تا مرحله ی دگردیسی به مدت 60 روز در معرض غلظت-های مختلف آرسنیک (iii) شامل، غلظت های کم (ppb6000، 2000، 1500، 1000، 500)، غلظت های متوسط (ppb36000، 25000، 24000، 12000) و غلظت های بالا (ml80، 40، 20، 10) قرار گرفته و الگوی تکوینی آن ها با گروه کنترل مقایسه شد. جهت بررسی نقش و اهمیت ژله در تکوین، تعدادی از تخم ها انتخاب، دژله و در شرایط مساوی با تخم های ژله-دار/طبیعی مورد آزمایش قرار گرفتند. علاوه بر این، قطر تخم ها و ژله در گروه های کنترل و تیمار به وسیله ی کولیس با دقت 01/0 میلیمتر اندازه گیری شد. نتایج نشان داد آرسنیک (iii) در غلظت های کم، بر روی رشد و حداکثر سرعت شنای لارو ها اثرات مثبت و افزایشی دارد و این اثرات در گروه دژله بیشتر از گروه ژله دار است. سم سدیم آرسنیت در غلظت های متوسط و بالا باعث کاهش رشد و حداکثر سرعت شنای لارو ها می شود و این کاهش در گروه دژله بیشتر از گروه ژله دار است. مقدار lc50 برای گروه ژله دار غلظت 10 میلی لیتر بعد از 5 روز و برای گروه بدون ژله غلظت 80 میلی لیتر بعد از 9 روز از شروع آزمایش به دست آمد. افزایش میزان مرگ و میر و همچنین چندین نوع ناهنجاری مثل ادم شکمی، کوتولگی، خمیدگی دم، تشکیل نشدن روده و ناهنجاری در ناحیه ی سر، دهان و پوست نیز در گروه های تیمار شده با غلظت های متوسط و بالای سدیم آرسنیت مشاهده شد. آزمون تحلیل واریانس یک طرفه نشان داد که گروه کنترل و غلظت های مختلف سدیم آرسنیت، در ویژگی های قطر تخم و ضخامت ژله ی دور آن با هم اختلاف معنی داری دارند (p<0.05). کلمات کلیدی: سدیم آرسنیت، دوزیستان، فلزات سنگین، سرعت شنا، lc50، رشد، وزغ سبز

امکان سنجی ترکیب پنل های فتوولتاییک با پیل سوختی اکسید جامد با استفاده از بهینه سازی چند هدفه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید باهنر کرمان - دانشکده فنی 1392
  صابر صادقی   مهران عامری

در این تحقیق، پیل سوختی اکسید جامد با دیگر سیستم های کمکی مقایسه شده تا ارجحیت آن، به لحاظ اقتصادی و زیست محیطی، در ترکیب با پنل های خورشیدی مشخص شود. سپس سوخت های مختلف به منظور یافتن مناسب ترین سوخت برای استفاده در این سیستم کمکی با هم مقایسه خواهند شد. همچنین استفاده از سیستم های کمکی در حالت متصل به شبکه امکان-سنجی خواهد شد تا حالت بهینه برای استفاده از سیستم کمکی در وضعیت متصل به شبکه مشخص شود. در این تحقیق از الگوریتم بهینه سازی چند هدفه pesa برای یافتن پاسخ های بهینه استفاده شده است. همچنین پیل سوختی اکسید جامد با توربین گازی ترکیب شده و تاثیر سوخت های مختلف بر راندمان و میزان انتشار co2 بررسی خواهد شد. سیستم ترکیبی فتوولتاییک- پیل سوختی- توربین گاز- الکترولایزر معرفی و بهینه سازی خواهد شد و همچنین این سیستم مورد آنالیز اگزرژی قرار می گیرد تا اجزاء آن از لحاظ اتلاف اگزرژی با هم مقایسه شوند. بر طبق نتایج، مناسب ترین سیستم کمکی برای ترکیب با پنل های فوتوولتاییک، پیل سوختی اکسید جامد و بهترین سوخت برای آن متان می باشد. همچنین راندمان ترکیب پیل سوختی اکسید جامد و توربین گاز زمانی که از بهسازی با بخار در پیل استفاده می شود، با استفاده از سوخت های سنگین بیشتر می شود.

مطالع? فون سنجاقک شکلان (insecta: odonata) استان خوزستان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده علوم 1391
  یاسر بخشی   صابر صادقی

راست? سنجاقک شکلان(odonata)، شامل گروهی از حشرات با ارزش و سودمند است که دارای پراکنش جهانی و چرخه ی زندگی نیمه آبزی می باشند. در مرحله ی نیمفی آبزی و در مرحله ی بالغ خشکی زی هستند. شناسایی این گروه از حشرات، بیشتر بر اساس ویژگی های افراد بالغ ( شامل طرح رگبال بندی، شکل و رنگ بدن و ساختار اندام تناسلی) انجام می شود. در مطالعه حاضر سنجاقک شکلان استان خوزستان از قسمت های مختلف استان در طی چند مرحله طی سال های 90 و 91 جمع آوری و شناسایی گردیدند. نمونه برداری ها به کمک تورهای حشره گیری انجام گرفت. نمونه ها در الکل 70% قرار داده شده و به همراه اطلاعات آب و هوایی و جغرافیایی محل نمونه برداری به آزمایشگاه منتقل شدند. سپس با استفاده از میکروسکوپ استریو، نمونه ها بررسی شده و به کمک منابع و کلیدهای شناسایی مختلف و در صورت لزوم مکاتبه با متخصصین بین المللی تا حد گونه شناسایی گردیدند. در مجموع تعداد 616 نمونه سنجاقک جمع آوری گردید و 30 گونه ی مختلف از این حشرات مورد شناسایی نهایی قرار گرفتند که 8 گونه متعلق به زیر راسته ی zygoptera و 22 گونه متعلق به زیر راسته ی anisoptera می باشند. به علاوه، نقشه ی پراکنش هر کدام از گونه ها، به کمک اطلاعات جغرافیایی ثبت شده، رسم گردید.

مطالعه ی فون غارهای استان کهگیلویه و بویراحمد
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده علوم 1391
  سید محمد جواد ملک حسینی   صابر صادقی

تاکنون مطالعه ی جامعی درمورد جانوران غارزی در ایران صورت نگرفته است. غارها بدلیل شرایط اکولوژیکی متفاوت، جانورانی با ویژگی های خاص را در خود جای داده اند. براین اساس زیندگان غار با توجه به نحوه زندگی شان به سه گروه تروگلوبیت، تروگلوفیل و تروگلوزن تقسیم می شوند. محیط غار بر اساس میزان ارتباط با محیط خارج از غار دارای تقسیماتی است که در هر بخش جانورانی خاص زندگی می کنند. ویژگی اصلی غار، تاریکی و شرایط محیطی تقریباَ یکنواخت آن است که سازشهای غارزیان وا قعی در ارتباط با آن شکل گرفته است. هدف این مطالعه بررسی فون غارزیان غارهای استان کهگیلویه و بویر احمد و معرفی آنها بوده است. برای این منظور با حضور در تعدادی از غارهای استان بررسی محیط غارهای مورد بررسی، نمونه های مختلف جانوری با استفاده از روش های مختلف جمع آوری شده و برای شناسایی به آزمایشگاه منتقل شدند و با استفاده از کلید های تشخیصی و مکاتبات با متخصصین داخلی و خارجی تا حد امکان شناسایی شدند. نمونه های یافت شده شامل عنکبوت ها (4گونه)، عقرب های کاذب (2گونه)، کنه ها و هیره ها (5گونه)، صدپایان (2گونه)، هزارپایان (2گونه)، حشرات (23 گونه)، سخت پوستان (6گونه)، دوزیستان (1گونه)، خزندگان (4گونه)، پستانداران شامل خفاش ها (6گونه) و تشی ها (1گونه) بودند. نمونه های جمع آوری شده شامل هر سه گروه غارزیان بوده که بندپایان بیشترین تعداد را تشکیل می دادند. ویژگی های تروگلومورفیک در غارزیان واقعی مطالعه شد و جانوران آزادزی، انگل و گوانوفیلیک نیز بررسی شدند. تاکنون 5گونه از نمونه ها (از بندپایان) برای فون جهان جدید بوده و 1 جنس و 8 گونه (از بندپایان) نیز برای اولین بار از ایران گزارش شدند.

مطالعه ی فلوریستیکی کوه خُم منطقه تنگ شکن در شهرستان ارسنجان، استان فارس
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده علوم 1392
  معصومه زارع   احمد رضا خسروی

چکیده مطالعه ی فلوریستیکی کوه خُم منطقه تنگ شکن در شهرستان ارسنجان، استان فارس شناسایی و معرفی گیاهان یک منطقه جزء مطالعات پایه ای است که یافته های حاصل از این تلاش ها به عنوان اطلاعات پایه در علوم مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. هدف این تحقیق نیز معرفی فلور منطقه کوه خُم از منطقه تنگ شکن شهرستان ارسنجان واقع در استان فارس می باشد. دامنه ارتفاعی منطقه از1740 تا 3270 متر بالاتر از سطح دریا را شامل می شود. روش جمع آوری گیاهان مذکور روش مرسوم مطالعات فلورستیک منطقه ای بوده است. نمونه های گیاهی در سال های 1390 تا 1392 جمع آوری و شناسایی شد. در این مطالعه در مجموع 440 نمونه از گیاهان آوندی منطقه جمع آوری گردید. بررسی فلور این منطقه 288 گونه که به 50 تیره و 198 جنس تعلق داشتند را نشان می دهد. گیاهان گلدار در منطقه غالب بوده اند که گیاهان دولپه با 38 تیره، 168 جنس و248 گونه ( 76%) متنوع ترین بوده و پس از آن گیاهان تک لپه ای با 9 تیره، 27 جنس و37 گونه قرار می گیرد. نهانزادان آوندی با 2 گونه و بازدانگان با 1 گونه در منطقه حضور دارند. غنی ترین تیره از نظر تعداد گونه و جنس، تیره asteraceae با 33 جنس و 43 گونه می باشد. و پس از آن تیره های brassicaceae (33گونه)، poaceae (24 گونه)، fabaceae (24 گونه)،lamiaceae (22 گونه)، caryophylaceae (19 گونه) وboraginaceae (13 گونه) قرار می گیرند. در این بررسی تروفیت ها بیشترین درصد شکل زیستی را دارا بودند. منطقه ارسنجان از نظر جغرافیایی گیاهی به ناحیه ایران-تورانی تعلق دارد که با توجه به نتایج حاصل که 68 درصد از گونه ها را گونه-های ایران-تورانی تشکیل می دهند، این مطلب تأیید می شود. واژه های کلیدی: فارس، ارسنجان، کوه خم، مطالعه فلوریستیکی

مطالعه مولکولی کپور ماهیان جنس cyprinion heckel, 1843 (شعاع بالگان:کپور ماهیان) ایران با استفاده از ژن سیتوکروم b و coi
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده علوم 1392
  مریم موقوفه ای   حمید رضا اسماعیلی

تا کنون حدود 220 گونه ماهی از آب های داخلی ایران گزارش شده است، که در 104 جنس، 28 خانواده، 17 راسته و 3 رده قرار می گیرند. خانواده ی کپور ماهیان با داشتن 93 گونه مقام اول را از لحاظ تنوع گونه ای در ایران دارند. برخی از جمعیت های جنس cyprinion در ایران بر اساس ویژگی های ریخت شناسی مورد شناسایی قرار گرفتند، اما از آنجایی که مطالعات مورفولوژیکی نتوانسته ابهامات این جنس را پاسخ دهد، لذا انجام کارهای مولکولی پیشنهاد گردید. بر اساس مطالعات مولکولی جمعیت های cyprinion در ایران به سه گروه تاکسونومیکی تقسیم می شوند: گروه اول شامل جمعیت های غرب و جنوب ایران می باشد که در حوضه های دجله و خلیج فارس پراکنش دارند و دارای فاصله ژنتیکی (واگرایی تکاملی)کم بوده و تحت یک گروه کمپلکس (macrostomum - kais- tenuiradius) معرفی شدند (کلاید غربی). گروه دوم جمعیت های شرق، جنوب شرق و مرکز ایران می باشد که در حوضه های جازموریان، هرمز و سیرجان پراکنش دارند و بر اساس مطالعات مورفولوژیکی و مولکولی ممکن است متعلق به گونه ی c. watsoni باشد. گروه سوم برخی جمعیت های شرق ایران را تشکیل داده اند که در حوضه های جازموریان و ماشکید پراکنش داشته و بر اساس مطالعات مورفولوژیکی و مولکولی متعلق به گونه ی c. microphthalmum می باشد. دو گروه اخیر به عنوان کلاید شرقی در نظر گرفته می شود. به هر حال مطالعات بیشتر جهت تعیین جایگاه تاکسونومیکی کمپلکس cyprinion complex- group (macrostomum- kais -tenuiradius) در حوضه های دجله و خلیج فارس مورد نیاز است.

مطالعه مقدماتی فون خانواده (corixidae, leach, 1815 (insecta: heteroptera و توزیع آن ها در استان فارس، ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده علوم 1392
  سحر مقدم   صابر صادقی

در این مطالعه 907 نمونه که شامل 417 نر و 490 ماده از خانواده corixidae leach, 1815 از استان فارس واقع در جنوب ایران مورد بررسی قرار گرفت. نمونه برداری از تمام شهرستان های استان فارس صورت گرفت، اما تنها از شهرستان های آباده، اقلید، سعادت شهر، مرو دشت، شیراز، سپیدان،بیضا، نورآباد ممسنی، دشت ارژن، کوار، فیروز آباد، قیر و کارزین، بوانات، خرامه، سروستان، استهبان، نیریز نمونه یافت شد. 8 گونه از 4 جنس،corixa affinis ،sigara (vermicorixa) lateralis ،sigara (eremocorixa) iranica ،sigara (pseudovermicorixa) nigrolineata nigrolineata ،sigara (sigara) striata ، sigara (tropocorixa) hoggarica ،heliocorixa vermiculata ،hesperocorixa parallela که این تعداد گونه 27.6 درصد تعداد کل گونه های گزارش شده از ایران را در بر می گیرد (تعداد کل گونه های معرفی شده از این خانواده در ایران 29 می باشد). بیشترین تعداد نمونه متعلق به گونه s. lateralis وکمترین تعداد نمونه از گونه های s. striata و h. parallela می باشد. بیشترین تنوع گونه ای را در شیراز و کمترین در کوار و سعادت شهر یافتیم. زیستگاه های دارای آب های نیمه راکد و جریان آرام با نی های کوتاه بیشترین تنوع گونه ای را در برداشتند. در بعضی از زیستگاه ها دو، سه و یا چهار گونه با هم یافت شد. منطقه ساریتان با 4 گونه بیشترین تنوع گونه ای در یک زیستگاه را داشت. عواملی از قبیل خشکسالی و بارندگی اندک، آلودگی منابع آبی و تخریب زیستگاه های مناسب باعث کاهش تعداد نمونه ها و در نتیجه کاهش تنوع گونه های این خانواده شده است، تا حدودی که در برخی موارد گونه های آن ها با خطر انقراض ( extinction) روبه رو هستند.

ترکیب روش های تطبیق معادله و تطبیق شبکه جاداده شده درشبکه های نیمه سازمان یافته برای حل عددی جریان متلاطم
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید باهنر کرمان - دانشکده فنی و مهندسی 1388
  صابر صادقی   مهران عامری

حل تحلیلی معادلات جریان سیال بجز در موارد بسیار محدود امکان پذیر نیست. به همین دلیل برای حل میدان های جریان از روش های عددی استفاده می شود. یکی از مسائل بسیار مهم در حل عددی کاهش هزینه حل می باشد. هزینه شامل زمان و حافظه مورد نیاز برای حل می باشد. پژوهشگران همواره تلاش می کنند تا راهی برای کاهش زمان و حافظه مورد نیاز بیابند. از جمله روش های مورد نظر استفاده از تطبیق شبکه و تطبیق معادله است. در تطبیق معادله میدان حل به دو ناحیه تقسیم می شود. در نزدیک سطح و ویک معادلات ناویر-استوکس و در خارج این ناحیه معادلات اویلر حل خواهد شد. تطبیق شبکه جاداده شده بر این اساس اینکه گرادیان در کجا زیاد است آن ناحیه را ریزتر می کند تا از ریز شدن میدان حل در نواحی با گرادیان کم جلوگیری شود و در هزینه ها صرفه جویی شود. این پایان-نامه از ترکیب این دو روش تطبیق برای حل میدان جریان مغشوش حول ایرفویل naca0012 و bump 5% با بهره -گیری از روش های k-? و بالدوین-لومکس استفاده شده است. هدف تعیین اثر ترکیب تطبیق معادله و تطبیق شبکه جاداده شده بر زمان و حافظه مورد نیاز است و اینکه آیا کارآمدی ترکیب روشهای تطبیق با افزایش پیچیدگی روش مدل سازی ویسکوزیته توربولنس بیشتر می شود؟