نام پژوهشگر: فهیمه ملک آبادی

تحلیل محتوایی غزلیات خواجوی کرمانی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  فهیمه ملک آبادی   محمد حسینایی

خواجوی کرمانی از شاعران مهم قرن هفتم و هشتم هجریست. گرچه در شاعری استاد او سعدی بود و حافظ خود را شاگرد مکتب او می دانست ، به شهرتی که سزاوار آن بود ، نرسید. دلیل این امر، معاصر بودن او با دو قله ی شعر فارسی ، سعدی و حافظ است. از آن جایی که نگارنده پژوهشی درباره ی تحلیل محتوایی غزلیات خواجوی مشاهده نکرد بر آن شد تا با تحلیل غزلیات خواجو ، مهم ترین مضامین غزلیات او را یافته و دسته بندی و تحلیل نماید. این رساله از دو فصل تشکیل شده است. فصل اول شامل زندگانی ، آثار ، ممدوحان ، معاصران و مرشدان خواجو می باشد که با عنوان شرح حال و آثار خواجوی کرمانی به رشته ی تحریر درآمده است. فصل دوم که اصل و محور رساله است از دو بخش تشکیل شده است : بخش اول به تعاریفی از تحلیل محتوا ، نقد ، ادب غنایی و ویژگی های غزل خواجو اختصاص دارد و در بخش دوم به تحلیل محتوای غزلیات خواجو پرداخته شده است. نگارنده با تحلیل غزلیات خواجو به این نتیجه رسید که مهم ترین موضوعات غزلیات او براساس بسامد شامل عشق ، طلب ، مدح ، بث الشکوی ساقی نامه ، وصف ، امید- نا امیدی و آرزو ، شرح حال ، عرفان ، اخلاق و نوستالژی است. از آن جایی که غزل بهترین قالب برای بیان مسائل عاطفی و احساسی است ، 45% از غزلیات او به عشق اختصاص یافته است. خواجو در زمینه ی شاعری ، گرچه تواناست اما بیش از اینکه مبتکر باشد، مقلد بود .