شناسایی دقیق مشکلات مربوط به محیط زیست در زمان کنونی و پیش بینی های آن ها در آینده، قدم اول در برخورد عقلانی با این پدیده ها می باشد. شدت وجود مشکلات مربوط به آلودگی های هوایی به میزانی بوده که مدت ها است زنگ خطر برای شهرهای بزرگ به صدا در آمده است. اصفهان نیز هم اکنون شاهد مسائل متعدد جوّی در رابطه با کیفیت محیط زیست طبیعی خود می باشد. در این پژوهش به بررسی آلودگی هوای شهر اصفهان در سال های 1387-1381پرداخته شده و آمار مربوط به آلاینده های هوا که شامل دی اکسید نیتروژن(ppb)،دی اکسید گوگرد(ppb)، ذرات معلق(ppm)، مونواکسید کربن(ppm)، در میدان های میدان های آزادی، لاله ،بزرگمهر، بختیار دشت و کیفیت هوای آن(psi) در میدان های آزادی، لاله، بزرگمهر بررسی شده است. 24 روز به عنوان آلوده ترین روز ها در شهر اصفهان انتخاب شده است. همچنین به بررسی میزان آلودگی در میدان های مورد مطالعه نیز اقدام شد. برای هر روز آلودگی شدید، نقشه های هوا ی متوسط روزانه و نیز نمودارهای ترمودینامیکی و گلباد تهیه و تفسیر شد و به بررسی عناصر اقلیمی مانند دما، بارش، رطوبت نسبی و باد پرداخته شد. پس از بررسی و مقاسیه مشخص شد که قسمت اعظم آلودگی ها در فصول سرد و به خصوص فصل زمستان رخ داده اند و میزان آلاینده ها و غلظت آن ها در میدان های مورد مطالعه متفاوت است. همچنین بر طبق نقشه های هوا شرایط پایداری در آلوده ترین روزها حاکمیت داشته است. همچنین با توجه به نمودارهای ترمودینامیکی در اکثر این روزها پدیده وارونگی دمارخ داده است.

یکی از مهم ترین معضلات جهانی محیط زیست به ویژه در شهرهای بزرگ، آلودگی هوا می باشد که به عنوان یک تهدید دائمی و جدی برای سلامت جامعه و محیط تلقی می شود. روش های مختلف آماری برای بررسی ارتباط بین آلودگی هوا و شرایط آب و هوایی مورد استفاده قرار می گیرد. در این مطالعه، به منظور بررسی تأثیر فراسنج های اقلیمی و غلظت آلاینده ها ی هوا بر ازون سطحی و تابش فرابنفش خورشیدی در شهر اصفهان از روش رگرسیون خطی چندگانه استفاده شد. داده های سه ساله ی (1390-1388) آلاینده های هوا از یک ایستگاه پایش هوا در میدان احمدآباد اصفهان و همچنین داده های اقلیمی ایستگاه هواشناسی سینوپتیک فرودگاه شهید بهشتی اصفهان به صورت روزانه مورد بررسی قرار گرفت. به منظور تجزیه و تحلیل دقیق تر تأثیر متغیرهای مستقل(پارامترهای اقلیمی و آلاینده های هوا) بر متغیر های وابسته (ازون سطحی و تابش فرابنفش)، آنالیزهای بکار رفته هم به صورت ماهانه و هم به صورت فصلی انجام شد. در بررسی ماهانه ی تأثیر فراسنج های اقلیمی و آلاینده های هوا بر ازون سطحی، مونوکسیدکربن، اکسیدهای نیتروژن (مونوکسید و دی اکسید نیتروژن)، میزان ساعات آفتابی، تابش کلی خورشید و تابش زمین، تأثیر مثبت معنی دار و دی اکسیدگوگرد، میزان تبخیر، فشار از سطح دریا و تابش فرابنفش خورشیدی اثر منفی معنی دار داشتند. در تجزیه و تحلیل فصلی، مونوکسیدکربن و اکسیدهای نیتروژن (مونوکسید و دی اکسید نیتروژن) دارای تأثیر مثبت معنی دار، در حالی که دی-اکسیدگوگرد و میزان تبخیر دارای تأثیر منفی معنی دار بر مقادیر ازون سطحی بودند. در مورد تابش فرابنفش خورشیدی بصورت ماهانه، میزان ساعات آفتابی، تابش زمین و میزان تبخیر تأثیر مثبت معنی دار و بارش، عمق نوری ذرات معلق(aod) و 10pm تأثیر منفی داشتند. همچنین در تجزیه و تحلیل فصلی، حداقل دمای روزانه، میزان ساعات آفتابی، میزان تبخیر، تابش کلی خورشید و تابش زمین دارای تأثیر مثبت معنی دار، و فشار از سطح دریا و حداقل رطوبت نسبی دارای تأثیر منفی بر تابش فرابنفش خورشیدی بودند.

در این پژوهش با استفاده از روش های سینتیکی به محاسبه سرعت واکنش اُزُن با استفاده از سه متغیر no، no2 و o3، انرژی فعال سازی واکنش و با بهره گیری از الگوریتم جانسون (sp(tبه بررسی تولید مه دود در طول زمان بر پایه روابط غیر خطی پرداخته شده است. در تعیین ماکزیمم غلظت اُزُن بدون استفاده از فرمول های ریاضی دیاگرام های کانتور برای شناسایی ویژگی های غلظت اُزُن سطح زمین بر پایه سه متغیر اُزُن، پارامترهای جوی (سرعت باد، دما و رطوبت) ومتغیر ثابت nox ارائه شده است. به منظور تعیین اثر پارامترهای جوی و غلظت آلاینده ها روابط همبستگی زاویه ای–خطی(پارامتری و ناپارامتری)، خطی و غیرخطی بررسی شده است، که فرآورده روش پارامتری تعیین نوسان اُزُن و ماکزیمم جهت موثر وزش باد بر اُزُن می باشد. مدل هایی بر پایه هیبرید روابط غیرخطی(hnlr) و شبکه عصبی مصنوعی(ann) به منظور پیش بینی غلظت اُزُن با استفاده از پارامتر های جوی ارائه شده است. هم چنین مقدار منفی انرژی فعال سازی محاسبه شده نشان گر واکنش فتوشیمیایی تولید اُزُن از مرتبه سه می باشد. براساس مشاهدات در طول سال های 1387، 1388و1389غلظت اُزُن، nox و سایر آلاینده ها تقریبا ثابت مانده است. پیش بینی می شود حداقل در سه سال بعد نیز این روند حفظ شود. پیشنهاد می شود با شناسایی مناطق آلوده شده با انجام راه کارهایی مناسب (از قبیل قوانین ترافیکی، احداث فضای سبز، تغییر محل عوامل آلاینده و...) بتوان آلودگی را کنترل و کاهش داد. نتایج حاصل از مدل شبکه عصبی مصنوعی توجیه بهتری در مدل سازی غلظت اُزُن نسبت به سایر مدل ها داشته است.

چکیده ندارد.