هدف از انجام این آزمایش بررسی اثر گیاه خارمریم بر برخی خصوصیات فیزیولوژیک و آسیب شناسی کلیه جوجه های گوشتی آلوده شده با آفلاتوکسین b1بود. در این آزمایش از 216 قطعه جوجه گوشتی نر یکروزه سویه راس (308) استفاده شد و با 9 تیمار در 4 تکرار و 6 مشاهده (جوجه) در هر تکرار و بصورت فاکتوریل 3×3 در قالب طرح کاملاً تصادفی شامل 3 سطح بذر گیاه خار مریم (0، 5/0 و 0/1 درصد) و 3 سطح آفلاتوکسین b1 (0، 250 و pbb 500) انجام گردید. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از: 1) شاهد بدون آفلاتوکسین b1 و بذر گیاه خارمریم، 2) pbb 250 آفلاتوکسین b1، 3) pbb 500 آفلاتوکسین b1، 4) 5/0 درصد بذر گیاه خار مریم، 5) 5/0 درصد بذر گیاه خار مریم+ pbb250 آفلاتوکسین b1، 6) 5/0 درصد بذر گیاه خار مریم+ pbb 500 آفلاتوکسین b1، 7) 0/1 درصد بذر گیاه خار مریم، 8) 0/1 درصد بذر گیاه خار مریم+ pbb250 آفلاتوکسین b1، 9) 0/1 درصد بذر گیاه خار مریم+ pbb 500 آفلاتوکسین b1. برازش داده های بدست آمده (فراسنجه های خونی) توسط نرم افزار آماری sas (1991) و با رویه mixed انجام گرفت. نمونه گیری از خون، کلیه و بورس فابرسیوس در سن 21 روزگی دوره پرورش صورت گرفت. سطوح اصلی آفلاتوکسین b1 سبب کاهش معنی دار کلسیم، گلوکز و hdl سرم شدند (05/0 >p). تیمارهای آزمایشی تغییری در سطوح فسفر، آهن، کلسترول، تری گلیسرید، ldl سرم ایجاد نکردند. افزایش معنی دار (05/0 >p) در سطح آنزیم های alt و ast و میزان کراتنین در سطوح اصلی آفلاتوکسین b1 دیده شد. در حالیکه سطوح بذر گیاه خارمریم به تنهایی کاهش معنی داری بر سطح آنزیم های ast و افزایش گلوکز داشت (05/0 >p). افزایش سطح سرمی کراتنین جوجه های درمان شده با آفلاتوکسین b1 نشان دهنده آسیب کلیه است. یافته های بیوشیمیایی مطالعه حاضر با یافته های بافت شناسی در توافق است. همچنین آسیب کلیه ناشی از آفلاتوکسین با بذر گیاه خارمریم کاهش یافت. مکمل سازی بذر گیاه خارمریم با تیمارهای آلوده شده با آفلاتوکسین b1، نتایج موثری در جلوگیری از آثار سوء این سم بروی فراسنجه های خونی، کلیه و بورس فابرسیوس جوجه های گوشتی تغذیه شده با جیره های حاوی آفلاتوکسین b1 داشت.