نام پژوهشگر: اسماعیل معروفی اقدم

تحلیل ویژگی های معماری بناهای آرامگاهی اهل سنت دوره قاجار آذربایجان غربی و مقایسه آن با مقابر هم عصر شیعی در منطقه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده علوم انسانی 1392
  اسماعیل معروفی اقدم   جواد نیستانی

در معماری اسلامی، آرامگاه ها یکی از عناصر کالبدی در شهر ها و روستاهای ایران به شمار می آید. جایگاه آرامگاه ها در کنار مساجد در عرصه ساخت و ساز در ایران بسیار چشمگیر بوده و دلیل این امر به نقش آرامگاه ها و آمیختگی آن با آداب و رسوم و مذهب ایرانیان مسلمان برمی گردد. در این پایان نامه بناهای آرامگاهی دوره ی قاجار استان آذربایجان غربی مورد پژوهش قرار گرفته است. با توجه به این که در این استان پیروان مذهب شیعه در نواحی شمالی استان و اهل سنت در نواحی جنوبی آن سکنی گزیده اند، بناهای آرامگاهی موجود در آذربایجان غربی نیز به دو گروه : الف) مقابر مربوط به اهل سنت و ب) مقابر مربوط به شیعیان، تقسیم می شود. بر همین اساس در این پایان نامه ابتدا دیدگاه های مذاهب شیعی و سنی در رابطه با بناهای آرامگاهی مطالعه شده و سپس بناهای مربوط به آن دو مذهب معرفی و همچنین وجود تشابهات و تفاوت ها در مقابر شیعی و سنی با توجه به میزان تأثیرات آموزه های آنها بررسی گردیده است. در این مطالعه مشخص گردید که : مذاهب شیعه و سنی مهمترین تأثیرات را در کمیت و کیفیت معماری و تزئینات بناهای آرامگاهی این منطقه دارند و آموزه های آنها به طور آشکاری در مقابر آذربایجان غربی به-ویژه در کاربرد مناره و منبر، کتیبه نگاری، سنگ قبور، تزئینات و ... اثرگذار بوده است.