نام پژوهشگر: گلاره کهزادی

عوامل اجتماعی اقتصادی و فرهنگی موثر بر میزان دینداری جوانان مطالعه موردی جوانان 25- تا 29 ساله ی شهر ایلام
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی 1392
  گلاره کهزادی   طهمورث شیری

دین یکی از قدیمی ترین و مهم ترین نهادهای اجتماعی است و تمامی جوامع در طول تاریخ دارای دین بوده اند. با صنعتی شدن جوامع، ظهور اندیشه های غیردینی، دین و باورهای دینی تنها قلمرو خاصی را در کنار مفاهیم دنیوی تشکیل دادند.گرایش به خدا، ذاتی ذهن انسان و مکمل طبیعت بشری است. شاید همه چیز تحلیل رود ولی اعتقاد به خدا که اصل همه ی ادیان جهان است بر جای خواهد ماند. این گرایش اصیل یعنی خداجویی در هر نحله و مذهبی به شکل های گوناگون تجلی یافته است. همان طور که کُنت می گوید جامعه به یک اعتقاد مذهبی مشترک نیاز دارد: دین همان اصل وحدت بخش است و زمینه ی مشترکی را فراهم می سازد که اگر نبود، اختلاف های فردی جامعه را از هم می گسیختند. دین به انسان ها اجازه می دهد تا برتمایلات خودخواهانه شان فایق آیند و به خاطر عشق به همنوعشان فراتر از این خودخواهی عمل کنند. دین همان شیرازه ی نیرومندی است که افراد جامعه را با یک کیش و نظام عقیدتی مشترک به همدیگر پیوند می دهد و نیز سنگ بنای سامان اجتماعی است و برای مشروع ساختن زمان های حکومت اجتناب ناپذیر است. هیچ قدرتی دنیوی نیست که بدون پشتیبانی یک قدرت معنوی دوام آورد؛ هر حکومتی برای تقدیس و تنظیم رابطه ی فرماندهی و فرمانبری، لاجرم به یک دین نیاز دارد (کوزر، 1382: 34). دین در چشم انداز جامعه شناسی به عنوان یکی از پنج نهاد عمده ی جامعه محسوب می شود که نقش تعیین کننده ای در حیات جمعی بشر برعهده دارد. بدیهی است در هر جامعه ای که از جمعیت جوانی برخوردار باشد به دلیل انرژی، تحرک و هیجان خاص جوانی، تغییر و تحول در ساختار فکری این قشر در سطح جامعه نسبت به سایر اقشار چشمگیرتر می باشد... گرایش انسان به موضوعات مختلف، خواه پدیده های اجتماعی و خواه امر غیراجتماعی، تحت تاثیر علل و عوامل گوناگون قرار دارد. آن چه مسلم است این است که انسان براساس فراگرد جامعه پذیری و تعامل اجتماعی، رفتارهای گوناگون را می آموزد و با الگوهای رفتاری ـ گروه ها، تشکل ها و ... آشنا می شود و ارزش ها و هنجارهای جامعه را می شناسد. در این تحقیق سعی شده است با دیدی جامع نگر و با استفاده از چارچوب نظری، عوامل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی را که باعث تغییر در دینداری می شود، بررسی و مورد مطالعه قرارگیرند. نتایج توصیفی داده ها مبین آن است که میزان دینداری در بین جوانان در حد متوسطی قراردارد. در تبیین علت دینداری افراد، نتایج تحلیل این تحیق نشان می دهد: عوامل فرهنگی و سواد بیشترین تاثیر را بر میزان دینداری افراد دارد شغل پدر دومین متغیری است که بر دینداری افراد تاثیر مثبت دارد. در مورد پاسخ گویان پسر و دختر میزان دینداری در دختران بیشتر از پسران می باشد. همچنین با افزایش سن پاسخ گویان، میزان دینداری آنان کمتر می شود. * لازم به ذکر است که با توجه به دامنه ی کم متغیر سن، این نتیجه تنها در مورد همین دامنه (سنین جوانی) قابل تعمیم می باشد و ممکن است در سنین بالا نتایج دیگری داشته باشد. مهمترین نتیجه ای که از تحلیل مسیر متغیرهای موثر بر دینداری حاصل شد این است که: درآمد افراد بیشترین تاثیر را در کاهش دینداری افراد داشته درآمد ماهانه و منزلت شغلی پدر به صورت غیرمستقیم بر میزان دینداری افراد تاثیر دارند. به طور کلی می توان نتیجه گرفت که در این تحقیق، عوامل اجتماعی (سن ـ جنسیت ـ داشتن پدر و مادر مذهبی و ...) عوامل اقتصادی (درآمد ماهانه ی خانواده ـ رتبه منزلت شغلی پدر) عوامل فرهنگی (تماشای ماهواره ـ گوش دادن به رادیوهای بیگانه) به طور مستقیم و غیرمستقیم با میزان دینداری افراد رابطه ی معنی دار دارد.