نام پژوهشگر: جواد مظاهری

بررسی فرایند شکل گیری و تحول تربیتی ایمان دینی از نظر قران کریم
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی 1392
  جواد مظاهری   سعید بهشتی

این تحقیق شامل پنج فصل است که فصل اول دربردارنده ؛بیان مساله، ضرورت، اهداف، سوالات و تعریف مفاهیم کلیدی تحقیق بوده و در فصل دوم با اشاره به رویکردهای مختلف در جهان اسلام درباره ایمان و پاره ای از پژوهش های روشمند، مبانی نظری و پیشینه تحقیق مورد بررسی قرار گرفته . روش شناسی این تحقیق به عنوان یک تحقیق کیفی و کاربردی روش توصیفی-تحلیلی بوده و روش گردآوری اطلاعات ما روش مرسوم کتابخانه ای است که با ابزار فیش برداری صورت پذیرفته در تحلیل و ارزیابی نیز سعی کرداه ایم در چهارچوب روش تحلیل محتوا گام برداریم . در فصل چهارم تلاش ما مصروف روشن نمودن این مساله است که، ایمان دینی به عنوان مهمترین عامل نجات و رستگاری چه ماهیتی دارد و چگونه متولد می شود و هرکدام از ساحت های وجودی انسان چه نقشی را در شکل گیری و تحول آن ایفا می کنند .درراستای کشف مسایل فوق با طرح سه سوال؛ چیستی ایمان، چگونگی شکل گیری ایمان وچگونگی تکامل ایمان، سه پاسخ مجزا ارائه نمودیم : ما در ماهیت شناسی ایمان برفعل بودن، اختیاری بودن، ابتناء بر معرفت، برخورداری از مولفه های عاطفی، آزمون پذیری ایمان و ملازمت اطمینان و آرامش باایمان و... یاد می کنیم . همچنین ما ماهیت ایمان را ماهیتی مرکب و نه بسیط یافتیم که ابتنای آن بر معرفت، کنه و لب آن تعلق و دلدادگی و مقتضی لازم و عینی آن را عمل تشکیل می دهد . در پاسخ سوال دوم؛ با اتکا به دو اصل موضوعی فطرت و قلب در انسان شناسی قرانی، ایمان را فعل قلب دانسته لذا با التفات به فطرت و جای گیری ایمان در قلب، نظام حساسیت ها و تمایلات شکل خاصی می یابد و تمایلات ایمانی ساختار ادراکی را انتظام می بخشد و در آخر این دو بخش حوزه عین و رفتار را تابع خود می سازد . در پاسخ سوال سوم؛ تحول(تکامل) ایمانی را در سه سطح؛ عاطفی، ادراکی و رفتاری بررسی می کنیم. تحول ایمان را با تمرکز بر دو اصل تربیتی(تاثیر باطن برظاهر و تاثیر ظاهر بر باطن)تبیین نموده و معتقدیم تحول ایمان در قدم نخست منوط به احیای فطرت (گرایش های اصیل فطری) بوده و در مرتبه بعد ساحت ادراکی که در تعقل تجلی می یابد دارای اعتباراست و در مرتبه سوم حوزه رفتاری که دو نقش احیا کننده فطرت و نقش تثبیت گر ادراکات مسموع و مطبوع و تعیین بخشی به آنهارا دارد معتبر می گردد. در فصل پنجم نیز نتایج تحقیق در ذیل هر سوال، محدودیت ها و پیشنهادات کاربردی و پژو هشی بیان گردیده است . واژه گان کلیدی: قرآن، ایمان دینی، شکل گیری، تحول تربیتی