نام پژوهشگر: نازنین فروهر

فرمولاسیون و کنترل فیزیکوشیمیایی پلت آهسته رهش پروپرانولول هیدروکلراید با استفاده از extruder-spheronizer و fluid bed dryer
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم دارویی - دانشکده داروسازی 1393
  نازنین فروهر   کاظم سجادی

خلاصه فارسی: به علت وجود مشکلات استفاده از داروهایی با نیمه عمر کوتاه که نیازمند تجویز چند دوز در طی یک روز می باشند، مانند فراموش کردن دریافت دوز دارو و ثابت نبودن سطح خونی و... ضرورت ساخت اشکال modified release واضح و مبرهن است. از میان راه های مختلف دارورسانی به بدن، راه خوراکی به علت مزایای ویژه خود همچنان از جایگاه مهمی در داروسازی برخوردار می باشد. اشکال دارویی متنوعی نیز این امکان را فراهم می سازند که هریک ویژگی های خاص خود را دارا می باشند. در این میان پلت ها نیز از مزایای ویژه ای نظیر پراکندگی مناسب شیره گوارشی، جذب یکنواخت تر، کاهش تغییرات پلاسمایی و... برخوردارند. پروپرانولول هیدروکلراید از دسته بتابلاکر ها، دارویی است با نیمه عمر کوتاه و درمان انتخابی در فشار خون بالا، آنژین های صدری، آریتمی ها ، پروفیلاکسی میگرن و... .با توجه به دشواری ساخت داروهای جدید، استفاده از داروهای قدیمی و بهتر کردن شرایط جهت کم کرد پروفایل عوارض جانبی ضرورت می یابد. از این رو در این پایان نامه پلت آهسته رهش پروپرانولول هیدروکلراید طراحی شد. پلت ها از ماده دارویی پروپرانولول هیدروکلراید، مواد جانبی میکروکریستالین سلولز و هیدروکسی پروپیل متیل سلولز توسط دستگاه extruder-spheronizer ساخته شدند .جهت آهسته رهش کردن فراورده از پلیمر اتیل سلولز در پایه آبی ( aquacoat® ) و پلاستی سایز دی بوتیل فتالات و تری اتیل سیترات جهت بهبود روکش و از دستگاه fluid-bed coater برای انجام امر روکش دهی استفاده گردید . و در نهایت از بین عوامل موثر در تغیر پروفایل آزادسازی،درصد coating weight gain، مدت زمان curing ، نوع پلاستی سایزر و اضافه کردن pore enhancer انتخاب شد و نتیجه تغیرات آنها در این روند بررسی شد. در نهایت بعد از بررسی آزمونهای مطرح شده درusp 32، نمودار پروفایل آزادسازی بهترین فرمولاسیون با برندinderal® la مقایسه گردید. در مقایسه درصد های مختلف coating weight gain، مشاهده شد که صرف نظر از نوع پلاستی سایزر با افزایش درصد coating weight gain میزان آزادسازی دارو کندتر می شود. در مقایسه نوع پلاستی سایزر با درصد های مشابه از coating weight gain پس از بررسی روند آزادسازی آنها دریافت شد که در مورد پلاستی سایزر تری اتیل سیترات در تمامی coating weight gain ها با سخت تر کردن شرایط curing یعنی افزایش زمان آن میزان آزادسازی دارو کند می شود. اما در مورد دی بوتیل فتالات که پلاستی سایزری نامحلول در آب است، رفتار پیچیده ای مشاهده شد. یعنی که در درصدهای پایین coating weight gain با افزایش مدت زمان curing روکش دهی کامل تر شده و تشکیل روکشی با منافذ کمتر منجر به آزادسازی کندتر دارو می شود. اما در درصدهای بالای coating weight gain با افزایش مدت زمان curing سرعت آزادسازی دارو نسبت به زمانهای اولیه بیشتر می شود.تعیین مقدار pore enhancer بسیار بحرانی بوده و باید زیر5 درصد از وزن خشک پلیمر انتخاب شود چرا که درصد های بیشتر از آن فرمولاسیون را با شکست مواجه می کند. و در نهایت فرمولاسیونی با 5 درصد از منفذ ساز و پلستی سایزر نامحلول در آب دیبوتیل فتالات به نسبت (1:4) با aquacoat® و 14 درصد روکش دهی نسبت به وزن پلت و curing 18 ساعته در دمای 60 درجه به عنوان فرمولاسیون برتر که پروفایل آزاد سازی مشابهی با برند inderal® la دارد انتخاب شد.