نام پژوهشگر: زهره درخشان

بررسی تهذیب نفس و روش خودسازی از منظر امام خمینی (ره)
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد - دانشکده علوم انسانی 1393
  زهره درخشان   کمال خواجه پور بنادکی

چکیده تهذیب و تزکی? نفس، ازجایگاه مهمّی دراسلام برخورداراست، تا آن جا که قرآن یکی از اهداف اصلی رسالت پیامبر(ص)ودیگرپیامبران الهی را تعلیم وتزکی? نفوس برشمرده است . لذا،در اسلام برترین جهاد، جهاد با نفس نامیده شده است.دراندیشه وآثارامام خمینی (ره) نیزتهذیب نفس جایگاه مهمّی را به خوداختصاص داده،و ازجمله مسائل مهمّی است که در تمامی آثاراخلاقی وعرفانی حضرت امام(ره) با حسّاسیتی خاص به آن پرداخته شده است. درمنطق امام خمینی(ره)، ورودبه سیاست وبه دست گرفتن حکومت، هدف اساسی نیست،بلکه هدف آرمانی ومهم تربیت وهدایت انسان درسیرازعالم خاک تاملکوت اعلی،خودسازی وتهذیب نفس است.امام خمینی(ره)،ضمن تأکیدبرتقدّم تزکیه برتعلیم وتعلّم، تهذیب و مبارزه با هواهای نفس را «در رأس هم? امور» دانسته وعدم خودسازی انسان را زمینه ساز فساد درجامعه می دانند.ایشان ،شرط اساسی موفّقیت وپیشرفت جوامع اسلامی درعرصه های مختلف ومصونیت آن ها ازتوطئه های دشمنان رادرگروخودسازی وتهذیب نفس می دانند. ازمهم ترین مراحل وروش های خودسازی وتهذیب نفس ازمنظرامام خمینی(ره)، تفکّر،بیداری وانگیز? الهی،عزم واراده ،مشارطه، مراقبه، محاسبه،معاتبه، خالص کردن انگیزه هاواعمال برای خدا، را می توان نام برد.حضرت امام (ره)،غفلت ازگناه وکوچک شمردن آن،حبّ نفس، غفلت ازخودوعیب جوئی ازدیگران،علم بدون ایمان، لذّت گرایی ، خودباختگی ونسیان آخرت راازموانع مهمّ خودسازی وتهذیب نفس بشرمی دانند. ایشان ، بهترین زمان خودسازی و تهذیب نفس را هنگام جوانی می دانندوبراهمّیت این دوران درپرداختن به تهذیب نفس وخودسازی تأکید وافر دارند. حضرت امام(ره)، تمام گرفتاری های جهان بشریّت وجوامع اسلامی را ناشی از مسئل? عدم تزکیه و زنده بودن هواهای نفسانی دانسته،وتنها راه رسیدن به رستگاری به عنوان هدف متعالی زندگی را، باحرکت درمسیرخودسازی ،تهذیب نفس وعمل به دستورات الهی ،میسّرمی دانند.ازدیدگاه ایشان، تهذیب و تزکی? نفس ازعوامل بسیار مهمّ زمینه سازو تحقّق حکومت اسلامی می باشد. واژه های کلیدی: تهذیب نفس، خودسازی، امام خمینی(ره)، جهاداکبر، عزّت نفس